Hantec slang (original) (raw)
Der Hantec ist eine Mundart, die im Großraum der Stadt Brünn (tschechisch Brno) in Mähren gesprochen wird. Diese Umgangssprache ist angelehnt an die und eine Mischung aus den Sprachen der slawischen Hannaken und der ehemals deutschsprachigen und jüdischen Einwohner. Häufige Verwendung findet die Brünner Umgangssprache in den traditionellen Handwerksberufen (z. B. Bezeichnung von Werkzeugen). In den letzten Jahren besinnen sich immer mehr junge Menschen dieser Tradition, sodass eine lokale Kultur mit zeitgenössischen Liedern, Literatur und neuen Begriffen entsteht.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Hantec je místní varieta češtiny používaná v hovorové mluvě v Brně. Tato specifická mluva vznikla během několika staletí smíšením hanáckých nářečí češtiny s němčinou brněnských Němců (směs spisovné němčiny a rakouských a jihoněmeckých nářečí) a historickým středoevropským argotem, zejména vídeňským. Vliv také měly jidiš, romština a italština. V 19. století a na začátku 20. století byl hantec běžně používán nižšími společenskými třídami. Dnes není původní forma hantecu běžná, ale velké množství jednotlivých výrazů je v lokální mluvě obecně používáno. O do jisté míry přetvoření hantecu a rozšíření této verze do veřejného povědomí se od 60. let 20. století postarala skupina brněnských umělců (Franta Kocourek, Miroslav Donutil, ). Původ slova hantec je možno hledat ve výrazu hantýrka. Mezi nejznámější slova soudobého hantecu patří šalina (tramvaj – z německého elektrische Linie), čurina (legrace), hokna (práce), zoncna (slunce – z německého Sonne), Prýgl (Brněnská přehrada, z německého Brückl), love (peníze – z romštiny), čórka (krádež – z romštiny), šaškec (blázinec), škopek (pivo), koc (dívka – z německého výrazu pro „kočku“ Katze v jeho hovorové rakouské výslovnosti). (cs) La brna hanteco (hantece brněnské hantec, ĉeĥe brněnský hantec) estas dialekto specifa por enloĝantoj de la urbo Brno en Ĉeĥio. Hanteco estas , kiu evoluis en Brno dum pluraj jarcentoj, dum kiuj tie kunekzistis paralele al la hodiaŭ superanta ĉeĥa lingvo ankaŭ la lingvoj de la mezepokaj koloniistoj – la germana, la itala kaj la jida. En la 19-a jarcento kaj frua 20-a jarcento estis hanteco uzata en la malsupraj sociaj tavoloj kaj apenaŭ komprenata de la ceteraj homoj. Ekde la 1960-aj jaroj ĝi prezentiĝas en formo alikonstruita kaj pluevoluigita de grupo de artistoj el Brno, kiuj sukcesis disvastigi konscion pri ĝi en la publiko per distraj rakontoj kaj reteni en la aktiva ĉiutaga uzado de la lokuloj relative limigitan grupon de vortoj kaj esprimoj. Multaj lingvaj trajtoj de hodiaŭa hanteco estas kunhavataj kun la mezmoraviaj dialektoj. (eo) El hantec (Pronunciación checa: [ˈɦan.tɛts]) es un dialecto hablado únicamente en el área de Brno (Brünn en alemán), en la actual República Checa durante el siglo XIX y comienzos del siglo XX, cuando estos territorios de Moravia pertenecían al Imperio austrohúngaro y posteriormente a Checoslovaquia. El desarrollo de este lenguaje coloquial surgió de la mezcla de la lengua checa, la lengua alemana y el yidis, hablado por la minoría judía residente de la ciudad. En aquella época, la población de Brno era predominantemente germanoparlante (63% en 1900). Aunque no responde a ningún sociolecto específico, en un comienzo era hablado por las clases sociales más bajas de Brno. Hoy el hantec existe en su forma original solamente entre algunas personas ancianas, no obstante, muchas palabras y expresiones lingüísticas han sido influenciadas de este dialecto en el checo hablado en Brno y alrededores en la Región de Moravia Meridional. (es) Der Hantec ist eine Mundart, die im Großraum der Stadt Brünn (tschechisch Brno) in Mähren gesprochen wird. Diese Umgangssprache ist angelehnt an die und eine Mischung aus den Sprachen der slawischen Hannaken und der ehemals deutschsprachigen und jüdischen Einwohner. Häufige Verwendung findet die Brünner Umgangssprache in den traditionellen Handwerksberufen (z. B. Bezeichnung von Werkzeugen). In den letzten Jahren besinnen sich immer mehr junge Menschen dieser Tradition, sodass eine lokale Kultur mit zeitgenössischen Liedern, Literatur und neuen Begriffen entsteht. (de) Hantec (Czech pronunciation: [ˈɦan.tɛts]) is a unique dialect previously spoken among lower classes in Brno, Czech Republic during the 19th and early 20th centuries. It developed from the mixing of the Czech language as spoken in Moravia with the languages of other residents of Brno, including Germans and Jews. Today Hantec exists in its original form only among some elderly people, but many words and expressions have become a part of Czech spoken in Brno. (en) Le hantec est un patois spécifique à Brno, issu à la fois de la langue tchèque telle que parlée en Moravie et de langues d'autres résidents de Brno, dont des Allemands et des Juifs. (fr) Het Hantec (uitgesproken: Hantets) is een dialect van het Tsjechisch, dat wordt gesproken in en rondom de stad Brno, tegenwoordig vooral door ouderen en in huiselijke kring. Het dialect kenmerkt zich door veel invloeden uit het Duits, vooral op het gebied van de woordenschat. In Brno wordt tegenwoordig vooral Standaardtsjechisch gesproken, vol met leenwoorden uit het Hantec. Zo is 'zon' slunce in het Tsjechisch, maar in Brno wordt het via Hantec overgenomen Duits-afgeleide woord zoncna vaak gebruikt. Het meest verspreide woord uit het Hantec is waarschijnlijk Šalina, het lokale woord voor een tram (tramvaj in het Tsjechisch). Het woord is een samentrekking van de Duitse woorden Elektrische Linie. (nl) Hantec – dialekt języka czeskiego używany w Brnie. Rozwijał się przez kilka stuleci jako mieszanina języka czeskiego (dialekty hanackie) i języków innych mieszkańców Brna – głównie niemieckiego, jidysz, romskiego i włoskiego. Powszechnie używany przez niższe klasy społeczne na przełomie XIX i XX w. Obecnie hantec w oryginalnej postaci jest rzadko spotykany, natomiast często wykorzystywane są pochodzące z niego pojedyncze słowa. Najbardziej znane to np. šalina (tramwaj) czy love (pieniądze). (pl) Гантец (чеш. Hantec) — жаргон низшего класса в городе Брно в конце XIX века и начале XX века. Первоначально возник от смешения центральноморавских диалектов чешского языка и языков местных жителей, в большей части евреев и немцев. В настоящее время в своём оригинальном виде сохранился в основном у пожилых людей. Однако, многие выражения и слова данного жаргона стали частью чешского языка в Брно. (ru) |
| dbo:languageFamily | dbr:Czech–Slovak_languages dbr:Slavic_languages dbr:Balto-Slavic_languages dbr:West_Slavic_languages |
| dbo:spokenIn | dbr:Brno |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://www.hantec.cz/ https://web.archive.org/web/20190404083920/http:/www.hantec.cz/hantec/slovnik/slovnik.htm |
| dbo:wikiPageID | 862878 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 4345 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1121151185 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Romani_language dbc:City_colloquials dbc:Czech_language dbr:Czech_alphabet dbr:Czech–Slovak_languages dbc:Slang dbr:English_language dbr:German_language dbr:Moravian_dialects dbr:Slavic_languages dbr:Balto-Slavic_languages dbr:Brno dbr:Brno_Reservoir dbr:West_Slavic_languages dbr:Czech_Republic dbr:Czech_language dbc:Brno dbr:Dialect dbr:Central_Moravian dbr:Wiktionary:love dbr:Wiktionary:priel dbr:Wiktionary:prigl |
| dbp:fam | dbr:Czech–Slovak_languages dbr:Moravian_dialects dbr:Slavic_languages dbr:Balto-Slavic_languages dbr:West_Slavic_languages dbr:Central_Moravian |
| dbp:familycolor | Indo-european (en) |
| dbp:ietf | cs-u-sd-cz642 (en) |
| dbp:isoexception | dialect (en) |
| dbp:name | Hantec (en) |
| dbp:nativename | (en) |
| dbp:region | Brno (en) |
| dbp:script | dbr:Czech_alphabet |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Slavic-lang-stub dbt:Main dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Slang-stub dbt:IPA-cs dbt:Infobox_language dbt:Czech-stub |
| dct:subject | dbc:City_colloquials dbc:Czech_language dbc:Slang dbc:Brno |
| gold:hypernym | dbr:Slang |
| rdf:type | owl:Thing dbo:Language schema:Language wikidata:Q315 yago:WikicatMixedLanguages yago:Abstraction100002137 yago:AuditoryCommunication107109019 yago:Communication100033020 yago:Dialect107155661 yago:Language106282651 yago:Non-standardSpeech107155081 dbo:Ship yago:Speech107109196 yago:WikicatDialects |
| rdfs:comment | Der Hantec ist eine Mundart, die im Großraum der Stadt Brünn (tschechisch Brno) in Mähren gesprochen wird. Diese Umgangssprache ist angelehnt an die und eine Mischung aus den Sprachen der slawischen Hannaken und der ehemals deutschsprachigen und jüdischen Einwohner. Häufige Verwendung findet die Brünner Umgangssprache in den traditionellen Handwerksberufen (z. B. Bezeichnung von Werkzeugen). In den letzten Jahren besinnen sich immer mehr junge Menschen dieser Tradition, sodass eine lokale Kultur mit zeitgenössischen Liedern, Literatur und neuen Begriffen entsteht. (de) Hantec (Czech pronunciation: [ˈɦan.tɛts]) is a unique dialect previously spoken among lower classes in Brno, Czech Republic during the 19th and early 20th centuries. It developed from the mixing of the Czech language as spoken in Moravia with the languages of other residents of Brno, including Germans and Jews. Today Hantec exists in its original form only among some elderly people, but many words and expressions have become a part of Czech spoken in Brno. (en) Le hantec est un patois spécifique à Brno, issu à la fois de la langue tchèque telle que parlée en Moravie et de langues d'autres résidents de Brno, dont des Allemands et des Juifs. (fr) Hantec – dialekt języka czeskiego używany w Brnie. Rozwijał się przez kilka stuleci jako mieszanina języka czeskiego (dialekty hanackie) i języków innych mieszkańców Brna – głównie niemieckiego, jidysz, romskiego i włoskiego. Powszechnie używany przez niższe klasy społeczne na przełomie XIX i XX w. Obecnie hantec w oryginalnej postaci jest rzadko spotykany, natomiast często wykorzystywane są pochodzące z niego pojedyncze słowa. Najbardziej znane to np. šalina (tramwaj) czy love (pieniądze). (pl) Гантец (чеш. Hantec) — жаргон низшего класса в городе Брно в конце XIX века и начале XX века. Первоначально возник от смешения центральноморавских диалектов чешского языка и языков местных жителей, в большей части евреев и немцев. В настоящее время в своём оригинальном виде сохранился в основном у пожилых людей. Однако, многие выражения и слова данного жаргона стали частью чешского языка в Брно. (ru) Hantec je místní varieta češtiny používaná v hovorové mluvě v Brně. Tato specifická mluva vznikla během několika staletí smíšením hanáckých nářečí češtiny s němčinou brněnských Němců (směs spisovné němčiny a rakouských a jihoněmeckých nářečí) a historickým středoevropským argotem, zejména vídeňským. Vliv také měly jidiš, romština a italština. V 19. století a na začátku 20. století byl hantec běžně používán nižšími společenskými třídami. Dnes není původní forma hantecu běžná, ale velké množství jednotlivých výrazů je v lokální mluvě obecně používáno. O do jisté míry přetvoření hantecu a rozšíření této verze do veřejného povědomí se od 60. let 20. století postarala skupina brněnských umělců (Franta Kocourek, Miroslav Donutil, ). Původ slova hantec je možno hledat ve výrazu hantýrka. (cs) La brna hanteco (hantece brněnské hantec, ĉeĥe brněnský hantec) estas dialekto specifa por enloĝantoj de la urbo Brno en Ĉeĥio. Hanteco estas , kiu evoluis en Brno dum pluraj jarcentoj, dum kiuj tie kunekzistis paralele al la hodiaŭ superanta ĉeĥa lingvo ankaŭ la lingvoj de la mezepokaj koloniistoj – la germana, la itala kaj la jida. En la 19-a jarcento kaj frua 20-a jarcento estis hanteco uzata en la malsupraj sociaj tavoloj kaj apenaŭ komprenata de la ceteraj homoj. Ekde la 1960-aj jaroj ĝi prezentiĝas en formo alikonstruita kaj pluevoluigita de grupo de artistoj el Brno, kiuj sukcesis disvastigi konscion pri ĝi en la publiko per distraj rakontoj kaj reteni en la aktiva ĉiutaga uzado de la lokuloj relative limigitan grupon de vortoj kaj esprimoj. Multaj lingvaj trajtoj de hodiaŭa hanteco (eo) El hantec (Pronunciación checa: [ˈɦan.tɛts]) es un dialecto hablado únicamente en el área de Brno (Brünn en alemán), en la actual República Checa durante el siglo XIX y comienzos del siglo XX, cuando estos territorios de Moravia pertenecían al Imperio austrohúngaro y posteriormente a Checoslovaquia. El desarrollo de este lenguaje coloquial surgió de la mezcla de la lengua checa, la lengua alemana y el yidis, hablado por la minoría judía residente de la ciudad. En aquella época, la población de Brno era predominantemente germanoparlante (63% en 1900). (es) Het Hantec (uitgesproken: Hantets) is een dialect van het Tsjechisch, dat wordt gesproken in en rondom de stad Brno, tegenwoordig vooral door ouderen en in huiselijke kring. Het dialect kenmerkt zich door veel invloeden uit het Duits, vooral op het gebied van de woordenschat. In Brno wordt tegenwoordig vooral Standaardtsjechisch gesproken, vol met leenwoorden uit het Hantec. Zo is 'zon' slunce in het Tsjechisch, maar in Brno wordt het via Hantec overgenomen Duits-afgeleide woord zoncna vaak gebruikt. (nl) |
| rdfs:label | Hantec (cs) Hantec (de) Hanteco (eo) Hantec (es) Hantec (fr) Hantec slang (en) Hantec (nl) Hantec (pl) Гантец (ru) |
| owl:sameAs | freebase:Hantec slang yago-res:Hantec slang wikidata:Hantec slang dbpedia-bar:Hantec slang dbpedia-bg:Hantec slang dbpedia-cs:Hantec slang dbpedia-de:Hantec slang dbpedia-eo:Hantec slang dbpedia-es:Hantec slang dbpedia-fr:Hantec slang dbpedia-hr:Hantec slang dbpedia-nl:Hantec slang dbpedia-pl:Hantec slang dbpedia-ru:Hantec slang dbpedia-sk:Hantec slang dbpedia-sr:Hantec slang https://global.dbpedia.org/id/aCjy |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Hantec_slang?oldid=1121151185&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Hantec_slang |
| foaf:name | Hantec (en) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Hantec |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Moravian_dialects dbr:Špilberk_Castle dbr:Brno_Reservoir dbr:Trams_in_Brno dbr:Brno-Vinohrady dbr:Hantec |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Hantec_slang |