Losino horse (original) (raw)
El cavall losino, també conegut com a jaca burgalesa o poni losino, és l'única raça de cavall autòctona castellana. Aquesta raça és oriünda de la Vall de Losa, que li dona nom, i es troben exemplars d'aquesta raça a les províncies castellanes de Palència i Burgos, a l'altiplà nord de la península Ibèrica.El cavall losino també estava estès històricament pel nord-oest del País Basc. Gaubea, Aiara, Karrantza…
Property | Value |
---|---|
dbo:abstract | El cavall losino, també conegut com a jaca burgalesa o poni losino, és l'única raça de cavall autòctona castellana. Aquesta raça és oriünda de la Vall de Losa, que li dona nom, i es troben exemplars d'aquesta raça a les províncies castellanes de Palència i Burgos, a l'altiplà nord de la península Ibèrica.El cavall losino també estava estès històricament pel nord-oest del País Basc. Gaubea, Aiara, Karrantza… (ca) El caballo losino, también conocido como jaca burgalesa , es la única raza equina autóctona de Castilla y León. Esta raza es oriunda del Valle de Losa, que le da nombre, y se encuentran ejemplares de esta raza en las provincias castellanoleonesas de Palencia y Burgos, en la meseta norte de la península ibérica. (es) Ordunteko behorra, Lausako zaldia, edo Lausako ponia euskaraz, (gaztelaniaz: caballo losino), Gaztelako ipar ekialdeko zein Euskal Herriko bertako zaldi arraza bat da. "Burgosko behoka" ("Jaca burgalesa" gaztelaniaz ) zaldi honen beste izenetariko bat izanik. Azken izendapen hau egun irauten duen Gaztelako jatorriz bertako zaldi arraza bakartzat jotzen delako erabiltzen da, nahiz eta deitura nahiko berria izan . Edozein moduan arraza Gaztelatik kanpo zabalduta egon da garai historikoetan, Arabako mendebaldean esate baterako. Hemen ordunteko behorren eta pottoken arteko banaketa lerroa zehaztea zaila den. Bere tamaina zein beste hainbat ezaugarriak direla eta, Ordunteko behorra ponien sailkapen taldean sartzen da. Garai batean, ertaroan bereziki, ospe handiko izan zen. Gero, XX. mendeko lehen erdialdera arte, , nekazaritza lanerako zein zalgurdi arinetatik tiratzeko erabilia izan zen bereziki. Joan den mendeko bigarren hamarkadatik aurrera, Iberiar Penintsulako beste hainbat poni arrazekin gertatu zen bezala, Ordunteko behorrak kanpoko zaldi arrazekin, bretainiar zaldiak bereziki, nahasten hasi ziren haragitarako tamaina handiagoko abereak lortzeko. Senide hurbilenak zituen, beste hainbaten artean, joan den mendearen erdi aldera desagertutako Soriako behoka eta Gaztelako zaldia arrazak. Lausako zaldia "" delako sailkapen taldean sartzen dute, hau da, joan den mendera arte Iberiar penintsulako mendi-multzo gehienetan oso zabaldurik egon ziren poni edo behoka arrazak. Gaur egun ordea ia erabat desagerturik daudenak. Penintsulako hizkuntz ezberdinetan poni eta behoka (gaztelaniaz "jaca") hitzak sinonimoak dira. Iberiar behoka hauek oro har kolore ilunekoak ziren eta esan bezala Penintsulan ugari izan arren, apurka desagertuz joan ziren. Berezikiko jaitsiera joan den mendeko bigarren aldetik aurrera eman zen. Egungo iberiar poni arraza ezberdinak iberiar behoka hauen ondorengoak dira. Behoka hauek erromatar garaietatik eta lehenago ere ziren. Haien barnean sartzen da, lehen aipatutako Gaztelako bi poni arrazez gain, egun berreskuratzeko bidean dagoen Erdialdeko Mendi-multzoko Serrano zaldia. Arraza gaur egun Burgosko iparraldean hedaturik dago bereziki, Pancorbon zein Losa edo Lausako ibarretan, Euskal Herriarekin mugakidea den Merindadeak eskualdean. Eskualde hau nahiko menditsu eta basotsua da. Kokapen geografiko hau dela eta, gazteleraz arrazaren beste izenetariko bat zera da; "caballo de las Merindades" , hau da, Merindadetako zaldia. Garai batean abere arraza honen banaketa eremuak Euskal Herriko Ipar-mendebaldeko zenbait eskualde hartzen zuen ere, Gaubea, Aiara eta Karrantza hain zuzen. Argazki zaharretan ohikoa da mota honetako zaldiak eskualde hauetako baserrietan ikustea. Hainbat adituek arrazaren zabalpen gune historikoa gehiago handitzen dute oraindik Euskal Herrian barrena, eta garai batean Ordunteko behorrak Arabako beste hainbat eskualdez gain, Arabako mendietan barrena Nafarroaraino heltzen omen zirela uste da. . Dena den, zaila izan daiteke poni hauek garai bateko pottoketatik bereiztea, oso gertuko arrazak izanik eta tokiz tokiko abere azpi-motak kontutan hartuz. Batzuek Lausako zaldia zeltiberiar herrien zaldia omen zela uste dute. Iberiar sistema mendi multzoaren barrena hedatzen zena. Bere tamainagatik Ordunteko behorra ponien sailkapen taldean sartzen da, eta aditu gehienek halakotzat hartzen dute, nahiz eta batzuentzat arrazak zaldi tamainako arrazen zenbait ezaugarri daukan. Fenotipoan poni eta zaldien ezaugarriak ditu, poniarenak nagusi izanik. Hau ohikoa da hainbat zaldi arrazekin, baina Ordunteko behorra oso lotuta dago gainontzeko Kantauri itsasoko ertzako poni arrazekin. Sakontzeko, irakurri: «Poni» Esan den bezala ezaugarri komunak dauzka inguruko poni arraza kantabriarrekin eta neurri batean bere senidetzat hartu daitezke, pottoka, asturkoia eta zaldi montxinoarekin hain zuzen. ADN mitokondrialarekin egindako ikerketek Ordunteko behorra inguruko antzinako zaldi arrazekin lotzen du. Batzuek Pirinioetako Merensgo zaldiarekin zein Landetako poniarekin lotzen dute era berean. Baita egun desagerturik dagoen katalan zaldiarekin ere.Ordunteko behorra bereziki egun galduta dagoen Soriako behokarekin antzekotasun handia omen zeukan. Arrazaren egoera larria da, naiz eta 70-80. hamarkadetan ia galtzeko zorian zegoenetik zerbait hobetu den.. eta delako elkarteek kudeatzen dute arraza. Hemen aipatu behar da arraza kontserbatzailearen lana denek desagertuta jotzen zuten Ordunteko behorra azken unean salbatzerakoan. 1985. urtean hasita, azken aleak ikertzen eta bilatzen, gaur egun arte Pancorboko Udalari bere zaldi taldeari buruzko kudeaketan laguntza ematen. (eu) The Caballo Losino or Caballo de Raza Losina is a breed of horse from the Valle de Losa in the province of Burgos, in Castile and León in northern Spain. This breed is one of three breeds indigenous to the Iberia Peninsula. "They live at “an altitude from 600 to 1,450 m its breeding system develop under adverse conditions because of hard climate' (M. Valera)". It is listed in the Catálogo Official de Razas de Ganado de España in the group of autochthonous breeds in danger of extinction. (en) Le Losino est une race de poney espagnol originaire de la , au nord de la Province de Burgos dans la communauté espagnole autonome de Castille-et-León. (fr) O cavalo losino, também conhecido como jaca burgalesa ou pônei losino, é a única raça equina nativa da região histórica de Castela. Trata-se de uma raça oriunda da região de Valle de Losa, que lhe dá nome, embora exemplares dela possam ser encontrados nas províncias castelhanas de Palência e Burgos, na parte norte da Península Ibérica. Por serem animais que tradicionalmente vivem soltos em estado natural, o losino é por vezes classificado como um cavalo assilvestrado. (pt) Losinoponnyn är en hästras av ponnytyp som härstammar från norra Spanien. Losinoponnyerna är väldigt ovanliga och föds upp i halvvilt tillstånd i Burgosområdet. Ponnyerna är starka och säkra på foten och är nästan alltid svarta, utan vita tecken. (sv) |
dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Caballos_losinos_(30_...San_Cebrián_de_Mudá)_10.jpg?width=300 |
dbo:wikiPageID | 31386787 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageLength | 2093 (xsd:nonNegativeInteger) |
dbo:wikiPageRevisionID | 1074292046 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Castile_and_León dbr:Province_of_Burgos dbr:Valle_de_Losa dbc:Horse_breeds_originating_in_Spain dbr:Iberian_horse dbc:Horse_breeds dbr:File:Caballos_losinos_(30_de_abril_de_...uropeo_de_San_Cebrián_de_Mudá)_10.jpg |
dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Distinguish dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Iberian_horses dbt:Equine dbt:Horse-breed-stub |
dcterms:subject | dbc:Horse_breeds_originating_in_Spain dbc:Horse_breeds |
gold:hypernym | dbr:Breed |
rdf:type | owl:Thing dbo:Mammal yago:Abstraction100002137 yago:AnimalGroup107993929 yago:BiologicalGroup107941170 yago:Breed108101410 yago:Group100031264 yago:WikicatHorseBreeds yago:WikicatHorseBreedsOriginatingInSpain yago:TaxonomicGroup107992450 yago:Variety108101085 |
rdfs:comment | El cavall losino, també conegut com a jaca burgalesa o poni losino, és l'única raça de cavall autòctona castellana. Aquesta raça és oriünda de la Vall de Losa, que li dona nom, i es troben exemplars d'aquesta raça a les províncies castellanes de Palència i Burgos, a l'altiplà nord de la península Ibèrica.El cavall losino també estava estès històricament pel nord-oest del País Basc. Gaubea, Aiara, Karrantza… (ca) El caballo losino, también conocido como jaca burgalesa , es la única raza equina autóctona de Castilla y León. Esta raza es oriunda del Valle de Losa, que le da nombre, y se encuentran ejemplares de esta raza en las provincias castellanoleonesas de Palencia y Burgos, en la meseta norte de la península ibérica. (es) The Caballo Losino or Caballo de Raza Losina is a breed of horse from the Valle de Losa in the province of Burgos, in Castile and León in northern Spain. This breed is one of three breeds indigenous to the Iberia Peninsula. "They live at “an altitude from 600 to 1,450 m its breeding system develop under adverse conditions because of hard climate' (M. Valera)". It is listed in the Catálogo Official de Razas de Ganado de España in the group of autochthonous breeds in danger of extinction. (en) Le Losino est une race de poney espagnol originaire de la , au nord de la Province de Burgos dans la communauté espagnole autonome de Castille-et-León. (fr) O cavalo losino, também conhecido como jaca burgalesa ou pônei losino, é a única raça equina nativa da região histórica de Castela. Trata-se de uma raça oriunda da região de Valle de Losa, que lhe dá nome, embora exemplares dela possam ser encontrados nas províncias castelhanas de Palência e Burgos, na parte norte da Península Ibérica. Por serem animais que tradicionalmente vivem soltos em estado natural, o losino é por vezes classificado como um cavalo assilvestrado. (pt) Losinoponnyn är en hästras av ponnytyp som härstammar från norra Spanien. Losinoponnyerna är väldigt ovanliga och föds upp i halvvilt tillstånd i Burgosområdet. Ponnyerna är starka och säkra på foten och är nästan alltid svarta, utan vita tecken. (sv) Ordunteko behorra, Lausako zaldia, edo Lausako ponia euskaraz, (gaztelaniaz: caballo losino), Gaztelako ipar ekialdeko zein Euskal Herriko bertako zaldi arraza bat da. "Burgosko behoka" ("Jaca burgalesa" gaztelaniaz ) zaldi honen beste izenetariko bat izanik. Azken izendapen hau egun irauten duen Gaztelako jatorriz bertako zaldi arraza bakartzat jotzen delako erabiltzen da, nahiz eta deitura nahiko berria izan . Edozein moduan arraza Gaztelatik kanpo zabalduta egon da garai historikoetan, Arabako mendebaldean esate baterako. Hemen ordunteko behorren eta pottoken arteko banaketa lerroa zehaztea zaila den. (eu) |
rdfs:label | Cavall losino (ca) Caballo losino (es) Ordunteko behor (eu) Losino (fr) Losino horse (en) Cavalo Losino (pt) Losinoponny (sv) |
owl:differentFrom | dbr:Losiná dbr:Łosino |
owl:sameAs | freebase:Losino horse yago-res:Losino horse wikidata:Losino horse dbpedia-ca:Losino horse dbpedia-es:Losino horse dbpedia-eu:Losino horse dbpedia-fr:Losino horse dbpedia-pt:Losino horse dbpedia-sv:Losino horse https://global.dbpedia.org/id/31CeE |
prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Losino_horse?oldid=1074292046&ns=0 |
foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Caballos_losinos_(30_...uropeo_de_San_Cebrián_de_Mudá)_10.jpg |
foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Losino_horse |
is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Losino_(horse) |
is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Pottok dbr:List_of_Iberian_horse_breeds dbr:List_of_horse_breeds dbr:Mallorquín dbr:Pleistocene_rewilding dbr:Losino_(horse) |
is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Losino_horse |