Lubartów Ghetto (original) (raw)
Lubartów Ghetto was established by Nazi Germany in occupied Poland during World War II, and existed officially from 1941 until October 1942. The Polish Jews of the town of Lubartów were confined there initially. The ghetto inmates also included Jews deported from other cities in the vicinity including Lublin and Ciechanów and the rest of German-occupied Europe for the total of 3,500 Jews in its initial stages including 2,000 Jews from Slovakia. In May 1942 additional transport from Slovakia with 2,421 Jews arrived.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Lubartów Ghetto was established by Nazi Germany in occupied Poland during World War II, and existed officially from 1941 until October 1942. The Polish Jews of the town of Lubartów were confined there initially. The ghetto inmates also included Jews deported from other cities in the vicinity including Lublin and Ciechanów and the rest of German-occupied Europe for the total of 3,500 Jews in its initial stages including 2,000 Jews from Slovakia. In May 1942 additional transport from Slovakia with 2,421 Jews arrived. The Lubartów Ghetto was one of hundreds of such ghettos established in the course of the Holocaust in occupied Poland. The maximum number of prisoners at any one time was 4,500 according to Virtual Shtetl. The ghetto was dissolved when all its prisoners – men, women, and children – were sent to the Belzec extermination camp among other secretive killing centres established by the SS, to be murdered under the guise of "resettlement". (en) Le ghetto de Lubartów est un ghetto pour les Juifs polonais créé en 1941 par les autorités allemandes nazies à Lubartów dans le district de Lublin du Gouvernement général de Pologne et liquidé en octobre 1942. Il rassemble à ses débuts environ 3 500 Juifs (dont 2 000 de Slovaquie) de Lubartów, Lublin, Ciechanów et ses environs. En mai 1942, 2 421 Juifs Slovaques supplémentaires sont internés dans le ghetto. Le ghetto de Lubartów est l'un des centaines de ghettos de ce type établis au cours de la Shoah en Pologne. Le nombre maximum de personnes enfermées à un moment donné s'élève à 4 500 selon (en). Le ghetto est liquidé de tous ses habitants – hommes, femmes et enfants – et déportés pour la majeure partie au camp d'extermination de Belzec crée par les SS, pour être assassinés sous le couvert de la « réinstallation ». (fr) Getto w Lubartowie – getto żydowskie utworzone w 1941 roku przez okupacyjne władze niemieckie na terenie Lubartowa. Ostatecznie zlikwidowane 24 października 1942 roku, poprzez zamordowanie części mieszkańców getta na miejscu, oraz wywiezienie pozostałej, większej części, do obozu zagłady w Bełżcu, Sobiborze oraz na Majdanek. 19 września 1939 roku Niemcy zajęli Lubartów, zniszczyli i kirkut, wykorzystując cegły i rozbite macewy jako materiał budowlany. Zburzone zostały także żydowskie domy znajdujące się przy Rynku i przy ulicy Partyzanckiej, a także hotel żydowski, należący do rodziny Pereca Gdali, mieszczący się na rogu ulic Lubelskiej i Poprzecznej (obecnie ul. Jana Pawła II). 12 października 1939 roku zgromadzono i otoczono Żydów na Rynku w Lubartowie. Dzięki temu Niemcy mogli bez przeszkód grabić domy i zakłady należące do Żydów. 20 października 1939 roku 850 Żydów z Lubartowa przewieziono do Ostrowa Lubelskiego, 634 do Parczewa a mniejsze grupki do Kamionki i Firleja. W mieście pozostało około 820 Żydów, zostali oni przeznaczeni do wykonywania prac w mieście i na rzecz okupanta. Żydzi wysiedleni do Ostrowa oraz Parczewa stopniowo powracali do Lubartowa. Spisy niemieckie w początkach 1940 roku notowały w Lubartowie 835 Żydów, w tym 432 kobiety oraz 100 chłopców do lat 13, 87 mężczyzn między 13 a 30 rokiem życia oraz –193 starszych W listopadzie 1939 roku do miasta zaczęły przybywać transporty Żydów z Lublina, Ciechanowa oraz ze Słowacji (około 2000). Ogólnie w tych dniach przybyło około 3500 Żydów. W maju 1942 roku Niemcy przysłali kolejnych 2421 Żydów ze Słowacji. Słowackich Żydów Niemcy przetrzymywali w gmachu Sądu Grodzkiego przy ul. Lubelskiej 78. Byli wśród nich dwaj znakomici lekarze: dr Rychard Peiser, pediatra (mieszkał przy ul. Legionów 24) oraz dr Efraim Blumenberg, którego zaświadczenia respektowały nawet służby niemieckie. W latach 1940–1941 grupy Żydów z Lubartowa były wysyłane do obozów pracy w innych miejscowościach, podczas gdy na ich miejsce wysiedlono kolejnych 450 uchodźców z Mławy i Lublina. Ogółem w latach 1940–1942 do Lubartowa przybyło ok. 35 tys. Żydów. Getto powstało w obrębie ulic: Żabia – 11 Listopada – Browarna – Poprzeczna – Lubelska. Getto nie zostało otoczone ani murem, ani zasiekami, pozostawało „otwarte”. W szczytowym momencie getto zamieszkiwało 4,5 tys. Żydów. 4 stycznia 1940 roku Niemcy powołali Judenrat na czele z Jakubem Mordko Lichtenfeldem, a następnie Dawidem Perecem. W skład Judenratu wchodzili: Jakub Mordko Lichtenfeld, Szloma-Ber Cieśla (Cieśler), Moszek-Joel Feldman, Srul-Icek Rajzylberg, Dawid Perec, Menasze Kosman, Chil Wajnberg, Szloma Rubinstein, Pinkwas Duman, Srul-Moszko Denenmark, Szyja Suchowolski. Kierownictwo zmieniało się kilkakrotnie. W kwietniu 1942 r. w skład Judenratu wchodzili: Mosze Joel Edelman (przewodniczący), Szlomo Ber Cieśler, Izrael Ratensilber, Menasze Kosman i Jechiel Weinberg. Powstała również Służba Porządkowa. W jej skład wchodzili: Izaak Pud (przewodniczący), Izocher Kosman, Icek Apfeld, Moszek Gothelf, Icek Nirenberg, Zelik Honiksblum, Lejzor Tunkieltraub, Dawid Cieśla, Moszek Kosman, Moszek Wajcaman, Moszek Duman. Po decyzji o likwidacji gett żydowskich na terenie Generalnego Gubernatorstwa, dokonano pierwszej wywózki Żydów z Lubartowa. Miała ona miejsce 9 kwietnia 1942 roku. Około 800 osób przewieziono do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Bełżcu. W dniu 4 maja wysłano transport rodzinny z miejscowości Trebišov do Lubartowa. Według oficjalnego telegramu, spośród 1000 osób, które miały przybyć ze Słowacji do Lubartowa, na Majdanek skierowano 841 starszych mężczyzn, kobiet i dzieci. W maju 1942 r. do Lubartowa przybył kolejny transport 2421 Żydów ze Słowacji. Część spośród nich trafiła potem do Lublina, gdzie pracowała przy budowie obozu na Majdanku. W czerwcu 1942 r. w getcie znajdowało się 3134 osoby, w tym około 2 tys. uchodźców. Na początku października do zatłoczonego getta przesiedlono kolejne grupy Żydów z Kamionki, Ostrowa i Czemiernik oraz Firleja. Kolejna duża akcja wywózkowa miała miejsce 11 października 1942 roku. Z lubartowskiego getta do obozów zagłady w Bełżcu i Sobiborze oraz na Majdanek wywieziono wówczas około 3 tys. Żydów, a około 300–500 osób rozstrzelano na miejscowym cmentarzu żydowskim przy ulicy Cichej. Ostateczna likwidacja getta w Lubartowie miała miejsce 24 października 1942 r., kiedy około 300 pozostających w mieście Żydów zostało przesiedlonych do Piask Luterskich. 29 stycznia 1943 roku ostatni pozostali w mieście Żydzi zostali rozstrzelani na cmentarzu przy ul. Cichej, a w lutym 1943 r. Niemcy ogłosili Lubartów miastem „wolnym od Żydów” (Judenfrei). (pl) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Jewish_Cemetery_Lubartow_IMGP2509.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 5883055 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 13031 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1106623546 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Schutzstaffel dbc:Lubartów_County dbc:History_of_Lublin_Voivodeship dbr:Belzec_extermination_camp dbr:Beth_din dbr:Virtual_Shtetl dbr:SS dbc:Ghettos_in_Lublin_District dbr:Gendarmerie dbr:Ciechanów dbr:German_camps_in_occupied_Poland_during_World_War_II dbr:Lubartów dbr:Lublin dbr:Majdanek dbr:Majdanek_State_Museum dbr:Slovakia dbr:Łęczna dbr:Auschwitz dbr:Wehrmacht dbr:Janusz_Aleksander_Sanguszko dbr:Jewish_resistance_in_German-occupied_Europe dbr:Józef_Lubomirski dbr:German_Army_(Wehrmacht) dbr:Firlej dbr:Ostrów_Lubelski dbr:Passover dbr:History_of_the_Jews_in_20th-century_Poland dbr:Judenfrei dbr:Judenrat dbr:List_of_Jewish_ghettos_in_German-occupied_Poland dbr:Ghettos_in_Nazi-occupied_Europe dbr:Invasion_of_Poland dbr:The_Holocaust_in_Poland dbr:Kamionka,_Lubartów_County dbr:Holocaust_trains dbr:Piaski,_Świdnik_County dbr:Polish_census_of_1921 dbr:Michał_Korybut_Wiśniowiecki dbr:Nazi_Germany dbr:Occupation_of_Poland_(1939–1945) dbr:Ordnungspolizei dbr:Second_Polish_Republic dbr:The_Holocaust_in_occupied_Poland dbr:Polish_Jews dbr:Occupied_Poland dbr:Polish_Righteous dbr:Frank_Bleichman dbr:Treblinka |
| dbp:camp | dbr:Auschwitz |
| dbp:caption | Jewish cemetery in Lubartów (en) |
| dbp:imageSize | 250 (xsd:integer) |
| dbp:incidentType | Imprisonment, forced labor, starvation, transit to extermination camps (en) |
| dbp:location | dbr:Lubartów dbr:Occupation_of_Poland_(1939–1945) |
| dbp:mapCaption | Lubartów location west of Majdanek during the Holocaust in Poland (en) |
| dbp:name | The Lubartów Ghetto (en) |
| dbp:organizations | Schutzstaffel (en) |
| dbp:pushpinLabel | Lubartów Ghetto (en) |
| dbp:pushpinMap | Poland (en) |
| dbp:pushpinMapCaption | Location of Lubartów in Poland today (en) |
| dbp:pushpinMapRelief | 1 (xsd:integer) |
| dbp:pushpinMapWidth | 250 (xsd:integer) |
| dbp:victims | 4500 (xsd:integer) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Coord dbt:Pp-30-500 dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Small dbt:Snd dbt:Use_dmy_dates dbt:Location_mark dbt:Holocaust_Poland dbt:Infobox_holocaust_event dbt:JewishGen-LocalityPage |
| dct:subject | dbc:Lubartów_County dbc:History_of_Lublin_Voivodeship dbc:Ghettos_in_Lublin_District |
| georss:point | 51.28 22.36 |
| rdf:type | owl:Thing geo:SpatialThing yago:CityDistrict108537837 yago:District108552138 yago:Ghetto108578951 yago:Location100027167 yago:Object100002684 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Quarter108627919 yago:Region108630985 yago:WikicatJewishGhettosInGerman-occupiedPoland yago:YagoGeoEntity yago:YagoLegalActorGeo yago:YagoPermanentlyLocatedEntity |
| rdfs:comment | Lubartów Ghetto was established by Nazi Germany in occupied Poland during World War II, and existed officially from 1941 until October 1942. The Polish Jews of the town of Lubartów were confined there initially. The ghetto inmates also included Jews deported from other cities in the vicinity including Lublin and Ciechanów and the rest of German-occupied Europe for the total of 3,500 Jews in its initial stages including 2,000 Jews from Slovakia. In May 1942 additional transport from Slovakia with 2,421 Jews arrived. (en) Le ghetto de Lubartów est un ghetto pour les Juifs polonais créé en 1941 par les autorités allemandes nazies à Lubartów dans le district de Lublin du Gouvernement général de Pologne et liquidé en octobre 1942. Il rassemble à ses débuts environ 3 500 Juifs (dont 2 000 de Slovaquie) de Lubartów, Lublin, Ciechanów et ses environs. En mai 1942, 2 421 Juifs Slovaques supplémentaires sont internés dans le ghetto. (fr) Getto w Lubartowie – getto żydowskie utworzone w 1941 roku przez okupacyjne władze niemieckie na terenie Lubartowa. Ostatecznie zlikwidowane 24 października 1942 roku, poprzez zamordowanie części mieszkańców getta na miejscu, oraz wywiezienie pozostałej, większej części, do obozu zagłady w Bełżcu, Sobiborze oraz na Majdanek. (pl) |
| rdfs:label | Ghetto de Lubartów (fr) Lubartów Ghetto (en) Getto w Lubartowie (pl) |
| owl:sameAs | freebase:Lubartów Ghetto wikidata:Lubartów Ghetto dbpedia-fa:Lubartów Ghetto dbpedia-fr:Lubartów Ghetto dbpedia-he:Lubartów Ghetto dbpedia-pl:Lubartów Ghetto https://global.dbpedia.org/id/4qork |
| geo:geometry | POINT(22.360000610352 51.279998779297) |
| geo:lat | 51.279999 (xsd:float) |
| geo:long | 22.360001 (xsd:float) |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Lubartów_Ghetto?oldid=1106623546&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/WW2-Holocaust-Poland.png wiki-commons:Special:FilePath/Jewish_Cemetery_Lubartow_IMGP2509.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Lubartów_Ghetto |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Lubartow_Ghetto |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_Holocaust_transports_from_Slovakia dbr:List_of_Nazi_ghettos dbr:Reserve_Police_Battalion_101 dbr:Frank_Blaichman dbr:Lubartów dbr:List_of_Jewish_ghettos_in_German-occupied_Poland dbr:Working_Group_(resistance_organization) dbr:Lubartow_Ghetto |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Lubartów_Ghetto |
