Näqi İsänbät (original) (raw)
Наки́ Исанбе́т (Наки Сиразиевич Закиров, тат. Nəqi İsənbət, Нәкый Исәнбәт; 1899—1992) — татарский писатель, поэт, драматург, прозаик, учёный-фольклорист и филолог, составитель татарских словарей. Заслуженный деятель искусств РСФСР (1959). Народный писатель Татарской АССР (1986).
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Ο Νακί Ισανμπάτ (ταταρικά: Нәкый Исәнбәт , προφέρεται [næˈqi isænˈbæt], ρωσικά: Наки Исанбет, Νακί Ισανμπέτ, επίσης συναντάται και ως Nakie Isanbet, 29 Δεκεμβρίου 1899 - 12 Σεπτεμβρίου 1992) ήταν τάταρος συγγραφέας, συγγραφέας σε εγκυκλοπαίδειες, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, πεζογράφος, συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας, ειδικός στη λαογραφία και φιλόλογος. Αυτός είναι ο άνθρωπος που έγραψε και δημοσίευσε ορισμένα φρασεολογικά ταταρικά λεξικά. Γεννήθηκε με το όνομα Νακί Σιρατζετντίν ουλί Ζακίροφ (ταταρικά: Нәкый Сираҗетдин улы Закиров, ρωσικά: Наки Сиразетдинович Закиров, Νακί Σιραζετντίνοβιτς Ζακίροφ) στην οικογένεια του μουλά στο χωριό Μαλογιάζ στην Δημοκρατία του Μπασκορτοστάν. Αυτός άρχισε να παρακολουθεί το μεντρεσέ του χωριού και συνέχισε τις σπουδές του στο μεντρεσέ Χουσανία στην Ουφά (πρωτεύουσα της σημερινής δημοκρατίας του Μπασκορτοστάν, περιοχή της Ρωσίας). Ενώ φοιτούσε στον φημισμένο μεντρεσέ Μοχαμέντια του Καζάν, στην ηλικία των 15 ετών άρχισε να δημοσιεύει έργα του σε περιοδικά. Εκείνη την εποχή το ενδιαφέρον του σε σχέση με την συγγραφή και τη γλώσσα άρχισε να αυξάνεται. Μέσα στα υπόλοιπα σχεδόν 80 χρόνια της ζωής του ο Ισανμπέτ διατήρησε την απόλυτη αγάπη του για τη λαϊκή τέχνη και τη μητρική του γλώσσα. Οι στίχοι του έγιναν βάση για διάφορα δημοτικά τραγούδια: Φυσούμενο νερό, Ακορντεόν και άλλα. Διάφορα θεατρικά του έργα, όπως τα Χότζα Νασρεντίν, Ζίφα, Χαρτοφύλακας, Μουσά Τζαλίλ, Φυγάδες, συμπεριλαμβάνονται πάντα στα ρεπερτόρια των ταταρικών θεάτρων. Ο Νακί Ισανμπέτ έγραψε και έργα για παιδιά. Επίσης, εξέδωσε το μοναδικό έργο Ταταρικές εθνικές παροιμίες σε τρεις τόμους. Γι'αυτό έχει βραβευτεί με το κρατικό βραβείο Γκαμπντούλα Τουκάι, το κρατικό βραβείο της Ταταρικής ΑΣΣΔ. Ο Νακί Ισανμπέτ έγραψε επίσης και ένα έπος, το νταστάν Ιντεγκάι το οποίο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1940. Όταν έγραψε την περίληψη του κειμένου χρησιμοποίησε την αρχή της δημιουργικής αποκατάστασης. Η νέα και πιο ακριβής παραλλαγή του έπους ήταν έτοιμη, αλλά ο πόλεμος και η μετέπειτα απαγόρευση των τότε αρχών παρεμπόδισαν τη δημοσίευση. Τα υλικά δημοσιεύθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1980, χωρίς τη δέουσα αναφορά στον συγγραφέα. (el) Näqi İsänbät [næˈqi iˌsænˈbæt] (en tártaro Нәкый Исәнбәт; en ruso Наки Исанбет, Naki Isanbet; 1899-1992) fue un escritor, poeta, dramaturgo, prosista, enciclopedista, especialista en folclore y filólogo tártaro. Recogió el vocabulario y escribió para varios diccionarios tártaros. Nacido Näqi Siracetdin ulı Zakirov (en tártaro Нәкый Сираҗетдин улы Закиров, en ruso Наки Сиразетдинович Закиров, Naki Sirazetdinovich Zakirov) en la familia del mulá del pueblo en , en la república de Bashkortostán. Comenzó a estudiar en la madraza local y continuó sus estudios en la madraza Husania en la ciudad de Ufá. Siendo estudiante de la madraza más famosa de Kazán, , a la edad de 15 años comienza a publicar sus obras en diversas revistas. Durante esta época comienza a crecer su interés por la palabra y el lenguaje. Durante toda su vida Isanbet mantuvo el amor al arte popular y a su lengua materna. Sus versos fueron la base para canciones populares: Agua sinuosa, Acordeón, Tu estabas tocando una flauta. Sus obras de teatro (Hoja Nasreddin, Zifa, Maletín, Musa Cälil, Fugitivos) siempre estuvieron en el repertorio de los teatros tártaros. También escribió para niños, incluyendo folclore. La única edición del Proverbios nacionales tártaros obtuvo el premio estatal . (es) Näqi İsänbät (Tatar: Нәкый Исәнбәт [næˈqi isænˈbæt]; Russian: Наки Исанбет, Naki Isanbet, also anglicised as Nakie Isanbet; December 29, 1899 – September 12, 1992) was a Tatar writer, an encyclopaedist, a poet, a playwright, a prosaist, a children's writer, a specialist in folklore and a philologist. He is the one who had collected and composed defining and phraseological Tatar dictionaries. Born Näqi Siracetdin ulı Zakirov (Tatar: Нәкый Сираҗетдин улы Закиров, Russian: Наки Сиразетдинович Закиров, Naki Sirazetdinovich Zakirov) into a family of a village mullah in the village Maloyaz in the Republic of Bashkortostan. He began attending the village madrasa and continued his studies at the "Husania" madrasah in the Ufa city (Bashkortostan). Being a student of the famous Kazan madrasah Möxämmädiä, at the age of 15 he started publishing his works in magazines. At that time his interest in regard with a word and the language began arising. Through all his life Isanbet retained his utter love for people's art and his mother tongue. His verses became a basis for folk songs: Winding water, Accordion, You were playing a pipe. His plays (Hoja Nasreddin, Zifa, Briefcase, Musa Cälil, Fugitives) always were in the repertoires of the Tatar theatres. Näqi İsänbät wrote for children, including folk-lore genre. A unique edition of Tatar national proverbs in three volumes has been awarded the Ğabdulla Tuqay State Prize. Näqi İsänbät introduced into cultural turn a heroic epos of the Tatar people - (dastan) , first published in 1940. When writing its summary text he used the principle of creative restoration. The new and more precise variant of the epos was ready but the war and later on prohibition of the then authority hampered its publication. The materials had been published in the late 1980s with no appropriate reference to the author. (en) Наки́ Исанбе́т (Наки Сиразиевич Закиров, тат. Nəqi İsənbət, Нәкый Исәнбәт; 1899—1992) — татарский писатель, поэт, драматург, прозаик, учёный-фольклорист и филолог, составитель татарских словарей. Заслуженный деятель искусств РСФСР (1959). Народный писатель Татарской АССР (1986). (ru) Накі Ісанбет (Накі Сіразієвіч Закіров, тат. Nəqi İsənbət, Нәкый Исәнбәт; нар. 29 грудня 1899, Малояз, Башкортостан, Російська імперія — 12 вересня 1992, Татарстан) — татарський письменник, поет, драматург, прозаїк, вчений-фольклорист і філолог, укладач татарських словників. (uk) |
| dbo:wikiPageID | 12291047 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 2603 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1123384628 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Bashkortostan dbr:Ufa dbc:1899_births dbc:People_from_Salavatsky_District dbr:Mullah dbr:Musa_Cälil dbr:Madrasa dbc:1992_deaths dbc:Recipients_of_the_Order_of_the_Red_Banner_of_Labour dbc:Tatar_writers dbr:Tatar_language dbc:Recipients_of_the_Order_of_Friendship_of_Peoples dbc:Recipients_of_the_Order_of_Lenin dbc:Soviet_dramatists_and_playwrights dbc:Soviet_male_poets dbc:Soviet_male_writers dbc:Tatar_dramatists_and_playwrights dbc:Tatar_people_of_the_Soviet_Union dbc:Tatar_poets dbr:Möxämmädiä dbr:Nasreddin dbr:Maloyaz dbr:İdegäy |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:IPA-tt dbt:Lang-tt-Cyrl |
| dcterms:subject | dbc:1899_births dbc:People_from_Salavatsky_District dbc:1992_deaths dbc:Recipients_of_the_Order_of_the_Red_Banner_of_Labour dbc:Tatar_writers dbc:Recipients_of_the_Order_of_Friendship_of_Peoples dbc:Recipients_of_the_Order_of_Lenin dbc:Soviet_dramatists_and_playwrights dbc:Soviet_male_poets dbc:Soviet_male_writers dbc:Tatar_dramatists_and_playwrights dbc:Tatar_people_of_the_Soviet_Union dbc:Tatar_poets |
| gold:hypernym | dbr:Writer |
| rdf:type | owl:Thing dbo:Person yago:WikicatPeopleFromSalavatskyDistrict yago:WikicatRussianPhilologists yago:WikicatSovietWriters yago:CausalAgent100007347 yago:Communicator109610660 yago:Dramatist110030277 yago:Humanist110191192 yago:Intellectual109621545 yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:Philologist110423225 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Poet110444194 yago:Writer110794014 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:Scholar110557854 yago:Whole100003553 yago:WikicatTatarDramatistsAndPlaywrights yago:WikicatTatarPeopleOfRussia yago:WikicatTatarPoets |
| rdfs:comment | Наки́ Исанбе́т (Наки Сиразиевич Закиров, тат. Nəqi İsənbət, Нәкый Исәнбәт; 1899—1992) — татарский писатель, поэт, драматург, прозаик, учёный-фольклорист и филолог, составитель татарских словарей. Заслуженный деятель искусств РСФСР (1959). Народный писатель Татарской АССР (1986). (ru) Накі Ісанбет (Накі Сіразієвіч Закіров, тат. Nəqi İsənbət, Нәкый Исәнбәт; нар. 29 грудня 1899, Малояз, Башкортостан, Російська імперія — 12 вересня 1992, Татарстан) — татарський письменник, поет, драматург, прозаїк, вчений-фольклорист і філолог, укладач татарських словників. (uk) Ο Νακί Ισανμπάτ (ταταρικά: Нәкый Исәнбәт , προφέρεται [næˈqi isænˈbæt], ρωσικά: Наки Исанбет, Νακί Ισανμπέτ, επίσης συναντάται και ως Nakie Isanbet, 29 Δεκεμβρίου 1899 - 12 Σεπτεμβρίου 1992) ήταν τάταρος συγγραφέας, συγγραφέας σε εγκυκλοπαίδειες, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, πεζογράφος, συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας, ειδικός στη λαογραφία και φιλόλογος. Αυτός είναι ο άνθρωπος που έγραψε και δημοσίευσε ορισμένα φρασεολογικά ταταρικά λεξικά. (el) Näqi İsänbät [næˈqi iˌsænˈbæt] (en tártaro Нәкый Исәнбәт; en ruso Наки Исанбет, Naki Isanbet; 1899-1992) fue un escritor, poeta, dramaturgo, prosista, enciclopedista, especialista en folclore y filólogo tártaro. Recogió el vocabulario y escribió para varios diccionarios tártaros. Siendo estudiante de la madraza más famosa de Kazán, , a la edad de 15 años comienza a publicar sus obras en diversas revistas. Durante esta época comienza a crecer su interés por la palabra y el lenguaje. Durante toda su vida Isanbet mantuvo el amor al arte popular y a su lengua materna. (es) Näqi İsänbät (Tatar: Нәкый Исәнбәт [næˈqi isænˈbæt]; Russian: Наки Исанбет, Naki Isanbet, also anglicised as Nakie Isanbet; December 29, 1899 – September 12, 1992) was a Tatar writer, an encyclopaedist, a poet, a playwright, a prosaist, a children's writer, a specialist in folklore and a philologist. He is the one who had collected and composed defining and phraseological Tatar dictionaries. At that time his interest in regard with a word and the language began arising. Through all his life Isanbet retained his utter love for people's art and his mother tongue. (en) |
| rdfs:label | Νακί Ισανμπάτ (el) Näqi İsänbät (es) Näqi İsänbät (en) Исанбет, Наки (ru) Накі Ісанбет (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Näqi İsänbät http://viaf.org/viaf/246405985 wikidata:Näqi İsänbät dbpedia-az:Näqi İsänbät http://azb.dbpedia.org/resource/نقی_ایسنبت http://ba.dbpedia.org/resource/Нәҡи_Иҫәнбәт dbpedia-el:Näqi İsänbät dbpedia-es:Näqi İsänbät dbpedia-fi:Näqi İsänbät dbpedia-kk:Näqi İsänbät dbpedia-ru:Näqi İsänbät dbpedia-tr:Näqi İsänbät http://tt.dbpedia.org/resource/Нәкый_Исәнбәт dbpedia-uk:Näqi İsänbät https://global.dbpedia.org/id/tk13 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Näqi_İsänbät?oldid=1123384628&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Näqi_İsänbät |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Naeqi_Isaenbaet dbr:Naqi_Isanbat dbr:Isanbet dbr:Naki_Isanbet dbr:Nakie_Isanbet |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Naqi dbr:List_of_Tatars dbr:Naeqi_Isaenbaet dbr:Naqi_Isanbat dbr:Möxämmädiä dbr:Tatar_literature dbr:Isanbet dbr:Naki_Isanbet dbr:Nakie_Isanbet |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Näqi_İsänbät |