Peasants' War in Upper Austria (original) (raw)
The Peasants' War in Upper Austria (German: Oberösterreichischer Bauernkrieg) was a rebellion led by farmers in 1626 whose goal was to free Upper Austria from Bavarian rule. The motive (found in the Frankenburger Würfelspiel of 1625) was an escalation of the Bavarian Electorate's attempt to press the country into the Catholic faith at the time of the Thirty Years' War.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Als Oberösterreichischer Bauernkrieg wird ein auf Oberösterreich begrenzter Bauernaufstand im Jahr 1626 bezeichnet. Im Gegensatz zu den Bauernaufständen 1525 und dem Zweiten Oberösterreichischen Bauernaufstand zwischen 1595 und 1597, bei denen vor allem sozialrevolutionäre Beweggründe im Vordergrund standen, richtete sich der Aufstand in erster Linie gegen die Gegenreformation und die bayerische Besatzung. Unmittelbarer Auslöser des Bauernkrieges war das unverhältnismäßige Vorgehen des bayerischen Statthalters Adam Graf von Herberstorff, der die Erhebung bewaffneter Untertanen gegen die gewaltsame Einsetzung eines katholischen Pfarrers durch ein gnadenloses Strafgericht, das Frankenburger Würfelspiel, beantwortete. Die soziale Basis des Aufstands ging über den Bauernstand weit hinaus und erfasste neben den ländlichen Unterschichten auch Ackerbürger und Handwerker bis hin zur städtischen Intelligenz, vereinzelt sogar niedere Adelige. Sein Scheitern trug zur Rekatholisierung Österreichs bei. (de) The Peasants' War in Upper Austria (German: Oberösterreichischer Bauernkrieg) was a rebellion led by farmers in 1626 whose goal was to free Upper Austria from Bavarian rule. The motive (found in the Frankenburger Würfelspiel of 1625) was an escalation of the Bavarian Electorate's attempt to press the country into the Catholic faith at the time of the Thirty Years' War. (en) Perang petani di Austria Hulu (bahasa Jerman: Oberösterreichischer Bauernkrieg) merupakan pemberontakan yang dipimpin oleh para petani pada tahun 1626 yang tujuannya adalah untuk membebaskan Austria hulu dari aturan Bavaria. Motifnya (ditemukan di pada tahun 1625) dan merupakan sebuah eskalasi atas kerajaan Bavaria dalam menekan suatu negara mengakui iman Katolik di Perang Tiga Puluh Tahun. (in) La guerra dei contadini in Alta Austria (in tedesco: Oberösterreichischer Bauernkrieg) fu una rivolta guidata dai contadini locali scoppiata nel 1626 il cui obbiettivo era quello di liberare l'Alta Austria dal governo bavarese. (it) Wojna chłopska w Austrii – powstanie chłopskie mające miejsce w 1626 roku w imperium Habsburgów. Był to konflikt, który w przeciwieństwie do wojny chłopskiej w Niemczech z roku 1525 oraz tzw. drugiego zrywu chłopskiego w Austrii w latach 1595–1597 swój nacisk kładł nie na sprawy socjalne czy też rewolucyjne, lecz skierowany był przeciwko kontrreformacji i bawarskim rządom w Górnej Austrii. Przyczyną wojny stało się postępowanie bawarskiego namiestnika , który surowo rozprawił się z pastorami protestanckimi. W roku 1620 podczas trwającej już drugi rok wojny trzydziestoletniej zadłużone wobec Bawarii tereny górnej Austrii, na których dominowała ludność protestancka zostały przekazane przez cesarza Habsburgów Ferdynanda II swojemu północnemu sąsiadowi. Książę Bawarii Maksymilian I Bawarski, katolik, rozpoczął od razu na tych terenach wprowadzanie kontrreformacji. Zgodnie z zawartym w roku 1555 pokojem w Augsburgu pomiędzy protestantami a katolikami w landach niemieckich, ludność danych terenów musiała wyznawać religię swojego władcy. Gdy w roku 1626 we Frankenburgu postanowiono przepędzić księży protestanckich, doszło do pierwszych wystąpień chłopów i mieszczan. Zamek we Frankenburgu został oblężony, a księża katoliccy wypędzeni. Po trzech dniach powstańcy ulegli jednak bawarskiemu namiestnikowi, po czym doszło do słynnej w Austrii frankenburgskiej „gry w kości”, podczas której powieszono 17 domniemanych przywódców powstania. Namiestnik bawarski mimo zwycięstwa już w maju 1626 zmuszony został do zażegnywania kolejnego konfliktu, podczas wybuchu nowej wojny chłopskiej. Podczas Zielonych Świątek w roku 1626, pochodzący z miejscowości Parz wieśniak wraz ze swoim szwagrem , chodząc od domu do domu nawoływali chłopów oraz mieszkańców miasteczek do przyłączenia się do powstania. Ich celem stało się wyzwolenie terenów górnej Austrii spod panowania bawarskiego i zwrócenie kraju cesarzowi Habsburgów. Obaj przywódcy zdawali sobie sprawę z tego, że w razie niepowodzenia, zmuszeni zostaną do wywędrowania z kraju na tereny protestanckie, jednak chęć pomszczenia powieszonych chłopów dodawała im odwagi w urzeczywistnieniu swojego planu. Powstanie wybuchło w dniu w którym bawarscy żołnierze ukradli jednemu z wieśniaków konia w miejscowości Lembach. Przebywający w Lembach na pielgrzymce chłopi, zebrali się razem i w sile 25 ludzi oblegli silnie bronioną gminę bawarską. Armia chłopów rosła w siłę, a kolejnymi celami były miejscowości Sarleinsbach oraz Rohrbach. W końcu powstańcy wyruszyli do Peuerbach, gdzie zamierzali czekać na siły namiestnika bawarskiego. Pierwsze na miejsce dotarły siły chłopskie pod wodzą Zellera, które nie czekając na posiłki Fadingera w dniu 21 maja 1626 r. rozbiły w wojska namiestnika. Następnego dnia Zeller został wybrany głównodowodzącym powstańców. W czasie gdy siły Zellera radziły jak oblegać Linz w obozie pod Ottensheim, wojska Fadingera zdobyły Eferding, Wels, Kremsmünster i Steyr. Inna grupa powstańców pod wodzą Hansa Chritopha Haydena oblegała miasto Freistadt. Chłopi budowali szańce wokół miasta, blokowali dostawy wody dla obrońców i żądali ich kapitulacji. Dowódca miasta mimo to nie chciał się poddać, licząc na wsparcie 150 żołnierzy bawarskich oraz sympatyzujących z nimi mieszkańców. Dnia 10 czerwca chłopi podpalili kilka chałup na przedmieściach miasta, po czym rozpoczęli ostrzał murów miejskich, spychając obrońców z ich stanowisk. W czasie oblężenia w mieście obrońcom zaczął doskwierać głód, co stało się przyczyną buntu. Około 50 żołnierzy namiestnika stanęło po stronie obywateli protestanckich. Ten jednak pozostał niewzruszony i w dniu 30 czerwca w czasie kolejnego ataku chłopów nakazał ostrzał powstańców. W końcu połączonym siłom powstańców i protestanckich mieszkańców miasta udało się zdobyć Freistadt. W tym czasie inne oddziały chłopskie atakowały Linz. Jednak już pierwszego dnia oblężenia w czasie zawieszenia broni postrzelony został Stefan Fadinger. Podłamało to mocno chłopów, którzy wierzyli, że zbroja ich dowódcy jest kuloodporna. Około dwa tygodnie później Fadinger nabawił się zakażenia krwi, co było wynikiem źle przeprowadzonej opieki lekarskiej. Oczekiwana przez chłopów pomoc ze strony cesarza w Wiedniu nie nadchodziła. Sześciu wyznaczonych posłańców, nie zostało w ogóle dopuszczonych przed oblicze władcy. Tymczasem Bawarczycy wysyłali już swoje oddziały do górnej Austrii. Dunajem wysłano amunicję i około 340 muszkieterów, którzy przerwali blokadę na rzece w okolicy Neuhaus. Podczas starcia z powstańcami w rejonie , zabity został Christoph Zeller. Samo oblężenie miasta zakończyło się w dniu 29 września. Bawarczykami dowodził generał Gottfried Heinrich von Pappenheim, wyznaczony przez Maksymiliana do odzyskania utraconych terenów. Nawet po jego śmierci, szala zwycięstwa nie przechyliła się na żadną ze stron. W końcu wsparte oddziałami Habsburgów wojska bawarskie odzyskały Freistadt, a wielu chłopów dostało się do niewoli. Dnia 22 września 1626 r. dowodzący wojskami powstańców Loebl zdobył ponownie Steyr, a 5 dni później 27 września Wels. Ostatnie sukcesy chłopów to pobicie pod oddziałów księcia von Holstein oraz pokonanie armii bawarskiej pod . Nowy dowódca chłopów Davis Spat, pociągnął na czele swej armii w kierunku Peilstein, po czym zajął zamki , Berg oraz spalił . Pod siły Spata wzmocnione oddziałami Ludwika Schorera stanęły do bitwy z Bawarczykami. Starcie zakończyło się klęską powstańców i było ostatnim aktem powstania. Z początkiem zimy działania wojenne ustały. Chłopi zmuszeni zostali przyjąć i wyżywić 12 000 bawarskich żołnierzy. Wielu przywódców powstania zostało ściętych lub powieszonych. (pl) |
| dbo:causalties | 12,000+ |
| dbo:combatant | Holy Roman Empire Bavaria Austrian Rebels |
| dbo:commander | dbr:Stefan_Fadinger dbr:Adam_von_Herberstorff |
| dbo:isPartOfMilitaryConflict | dbr:Thirty_Years'_War |
| dbo:place | dbr:Holy_Roman_Empire dbr:Upper_Austria |
| dbo:result | Imperial victory |
| dbo:strength | 40,000 40,000+ |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Der_Sturm_auf_Peuerbach.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 40233783 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 6849 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1090391285 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Protestantism dbr:Bavaria dbc:Wars_involving_Austria dbr:Holy_Roman_Empire dbr:House_of_Habsburg dbr:Pentecost dbr:Peuerbach dbr:Cuius_regio,_eius_religio dbr:Upper_Austria dbc:Peasant_revolts dbc:Thirty_Years'_War dbr:Eferding dbr:Electorate_of_Bavaria dbr:Frankenburg_am_Hausruck dbr:Thirty_Years'_War dbc:Conflicts_in_1626 dbr:Lembach_im_Mühlkreis dbr:Linz dbr:Stefan_Fadinger dbr:Steyr dbr:Catholic_church dbr:Wels dbc:1626_in_Austria dbc:17th-century_rebellions dbr:Rebellion dbc:Wars_involving_Bavaria dbr:Kremsmünster dbr:Adam_von_Herberstorff dbr:Gottfried_Heinrich_zu_Pappenheim dbr:Battle_on_the_Frankenberg dbr:File:Frankenburger_Würfelspiel_Zinnfigurendiorama.jpg dbr:File:Martin_Aichinger.jpg dbr:Martin_Aichinger dbr:File:Stefan_Fadinger.jpg |
| dbp:caption | Peasant rebels attacking the Peuerbach stronghold (en) |
| dbp:casualties | 10000 (xsd:integer) 12000 (xsd:integer) |
| dbp:combatant | Bavaria (en) Holy Roman Empire (en) Austrian Rebels (en) |
| dbp:commander | Christoph Zeller (en) Stefan Fadinger (en) Adam Von Herberstorff (en) |
| dbp:conflict | Peasants' War in Upper Austria (en) |
| dbp:date | May – December (en) |
| dbp:imageSize | 250 (xsd:integer) |
| dbp:partof | The Thirty Years' War (en) |
| dbp:place | dbr:Holy_Roman_Empire dbr:Upper_Austria |
| dbp:result | Imperial victory (en) |
| dbp:strength | 40000 (xsd:integer) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:C. dbt:Cite_book dbt:Flagicon_image dbt:Infobox_military_conflict dbt:KIA dbt:Medieval_and_Early_Modern_European_Peasant_Wars dbt:More_citations_needed dbt:Reflist dbt:Sfn dbt:Start_date_and_age |
| dcterms:subject | dbc:Wars_involving_Austria dbc:Peasant_revolts dbc:Thirty_Years'_War dbc:Conflicts_in_1626 dbc:1626_in_Austria dbc:17th-century_rebellions dbc:Wars_involving_Bavaria |
| gold:hypernym | dbr:Rebellion |
| rdf:type | owl:Thing schema:Event dul:Event dbo:SocietalEvent wikidata:Q1656682 yago:WikicatPeasantRevolts yago:Abstraction100002137 yago:Act100030358 yago:Conflict100958896 yago:Event100029378 yago:GroupAction101080366 yago:PsychologicalFeature100023100 yago:Rebellion100962129 yago:YagoPermanentlyLocatedEntity dbo:Event dbo:MilitaryConflict |
| rdfs:comment | The Peasants' War in Upper Austria (German: Oberösterreichischer Bauernkrieg) was a rebellion led by farmers in 1626 whose goal was to free Upper Austria from Bavarian rule. The motive (found in the Frankenburger Würfelspiel of 1625) was an escalation of the Bavarian Electorate's attempt to press the country into the Catholic faith at the time of the Thirty Years' War. (en) Perang petani di Austria Hulu (bahasa Jerman: Oberösterreichischer Bauernkrieg) merupakan pemberontakan yang dipimpin oleh para petani pada tahun 1626 yang tujuannya adalah untuk membebaskan Austria hulu dari aturan Bavaria. Motifnya (ditemukan di pada tahun 1625) dan merupakan sebuah eskalasi atas kerajaan Bavaria dalam menekan suatu negara mengakui iman Katolik di Perang Tiga Puluh Tahun. (in) La guerra dei contadini in Alta Austria (in tedesco: Oberösterreichischer Bauernkrieg) fu una rivolta guidata dai contadini locali scoppiata nel 1626 il cui obbiettivo era quello di liberare l'Alta Austria dal governo bavarese. (it) Als Oberösterreichischer Bauernkrieg wird ein auf Oberösterreich begrenzter Bauernaufstand im Jahr 1626 bezeichnet. Im Gegensatz zu den Bauernaufständen 1525 und dem Zweiten Oberösterreichischen Bauernaufstand zwischen 1595 und 1597, bei denen vor allem sozialrevolutionäre Beweggründe im Vordergrund standen, richtete sich der Aufstand in erster Linie gegen die Gegenreformation und die bayerische Besatzung. (de) Wojna chłopska w Austrii – powstanie chłopskie mające miejsce w 1626 roku w imperium Habsburgów. Był to konflikt, który w przeciwieństwie do wojny chłopskiej w Niemczech z roku 1525 oraz tzw. drugiego zrywu chłopskiego w Austrii w latach 1595–1597 swój nacisk kładł nie na sprawy socjalne czy też rewolucyjne, lecz skierowany był przeciwko kontrreformacji i bawarskim rządom w Górnej Austrii. Przyczyną wojny stało się postępowanie bawarskiego namiestnika , który surowo rozprawił się z pastorami protestanckimi. (pl) |
| rdfs:label | Oberösterreichischer Bauernkrieg (de) Perang petani di Austria Hulu (in) Guerra dei contadini nell'Alta Austria (it) Peasants' War in Upper Austria (en) Wojna chłopska w Austrii (pl) |
| owl:sameAs | freebase:Peasants' War in Upper Austria yago-res:Peasants' War in Upper Austria wikidata:Peasants' War in Upper Austria dbpedia-de:Peasants' War in Upper Austria dbpedia-id:Peasants' War in Upper Austria dbpedia-it:Peasants' War in Upper Austria dbpedia-ka:Peasants' War in Upper Austria dbpedia-pl:Peasants' War in Upper Austria https://global.dbpedia.org/id/vWPt |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Peasants'_War_in_Upper_Austria?oldid=1090391285&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Der_Sturm_auf_Peuerbach.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_(after_1400).svg wiki-commons:Special:FilePath/Flag_of_the_Electorate_of_Bavaria.svg wiki-commons:Special:FilePath/Stefan_Fadinger.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Frankenburger_Würfelspiel_Zinnfigurendiorama.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Martin_Aichinger.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Peasants'_War_in_Upper_Austria |
| foaf:name | Peasants' War in Upper Austria (en) |
| is dbo:knownFor of | dbr:Stefan_Fadinger |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Upper_Austrian_Peasants'_War dbr:Oberösterreichischer_Bauernkrieg |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Sankt_Martin_im_Innkreis dbr:Rudolphine_Tables dbr:Battle_of_Lutter dbr:List_of_wars:_1500–1799 dbr:List_of_peasant_revolts dbr:Frankenburg_am_Hausruck dbr:Gottfried_Heinrich_Graf_zu_Pappenheim dbr:Thirty_Years'_War dbr:Anton_Wolfradt dbr:Stefan_Fadinger dbr:Steyr dbr:Felix_Stieve dbr:Frankenburg_Dice_Game dbr:Frankenburger_Würfelspiel dbr:Timeline_of_Linz dbr:Ferdinand_II,_Holy_Roman_Emperor dbr:History_of_Austria dbr:Upper_Austrian_Peasants'_War dbr:Oberösterreichischer_Bauernkrieg |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Peasants'_War_in_Upper_Austria |
