Pustý hrad (original) (raw)
Pustý hrad (též starý Zvolenský hrad nebo Starý Zvolen) je hradní komplex v katastrálním území města Zvolen nad soutokem Hronu a Slatiny v nadmořské výšce 475–571 metrů. Skládá se ze dvou hradních celků: dolního a horního hradu. Mezi nimi se nachází tzv. spojovací část dlouhá téměř 400 metrů, kterou v části u Dolního hradu tvoří 206 metrů dlouhá zeď. Celková rozloha Pustého hradu je 7,6 ha. I když jde o ruinu, ve srovnání s jinými evropskými ale i světovými hrady vystavěnými na horách, je pravděpodobně největší.[zdroj?]
.jpg?width=300)
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Pustý hrad (též starý Zvolenský hrad nebo Starý Zvolen) je hradní komplex v katastrálním území města Zvolen nad soutokem Hronu a Slatiny v nadmořské výšce 475–571 metrů. Skládá se ze dvou hradních celků: dolního a horního hradu. Mezi nimi se nachází tzv. spojovací část dlouhá téměř 400 metrů, kterou v části u Dolního hradu tvoří 206 metrů dlouhá zeď. Celková rozloha Pustého hradu je 7,6 ha. I když jde o ruinu, ve srovnání s jinými evropskými ale i světovými hrady vystavěnými na horách, je pravděpodobně největší.[zdroj?] (cs) Pustý hrad (esperante: Dezerta burgo) aŭ (la malnova) burgo de Zvolen aŭ Malnova Zvolen estas la burga komplekso en la katastra teritorio de la urbo Zvolen super la kunfluejo de la riveroj Hron kaj Slatina en supermara alteco 475 — 571 m s. m. Ĝi konsistas el du burgaj kompleksoj: la Malsupra kaj la Supra burgoj. Inter ili troviĝas la tiel-nomita kuniga parto longa preskaŭ 400 metrojn, kiu en parto ĉe la Malsupra burgo konsistas el 206 metrojn longa muro. La totala areo de la burgo Pustý estas 7.6 ha. Kvankam temas pri ruino, kompare kun aliaj Eŭropaj, sed ankaŭ tutmondaj burgoj konstruitaj sur monto, ĝi estas verŝajne la plej granda (Siria Krak des Chevaliers havas areon proksimume 2,7 ha kaj dume temas pli pri fortikaĵo ol pri burgo). (eo) Pustý hrad (wörtlich: wüste Burg) ist der Name einer Burgruine oberhalb der Stadt Zvolen (dt. Altsohl) in der Mittelslowakei, auf einem bewaldeten Hügel über der Mündung der Slatina in den Hron (Gran). Im Slowakischen wird er heute auch als Starý Zvolenský hrad oder Starý Zvolen bezeichnet, um ihn von dem später erbauten Schloss Altsohl (welche oft falsch Zvolenský hrad genannt wird) deutlich zu unterscheiden. Das 7,6 ha große Areal der Burg wurde schon in der Bronze- und Eisenzeit besiedelt und die ersten Fortifikationen stammen aus dieser Zeit. Des Weiteren wurden auch Artefakte der Lausitzer Kultur und Puchauer Kultur gefunden. Eine slawische Burg entstand im 9. Jahrhundert. Nach der Eroberung durch die Magyaren wurde das Gebiet Teil des Königreichs Ungarn und ein Zentrum des neuen Komitats Sohl. Zu den älteren Objekten gehört der steinerne Turm aus dem 12. Jahrhundert, als die Burg in königlichem Besitz war. Die dort ansässigen Vasallen wahren wahrscheinlich die Herren von Hontpázmány, ebenso möglicherweise auf der nahen Burg Čabrad. Die Burg unterteilte sich in die im 12. und 13. Jahrhundert erbaute obere Burg, die im 14. Jahrhundert entstandene untere Burg und einen mittleren Teil, der die beiden Burgen verband. In zeitgenössischen Quellen wird die Burg als Zolum sub Castro Polona (1246), Zoulum (1254) und castro de Zolyo (1323) erwähnt. Wegen ihrer abseitigen Lage und des ungünstigen Zugangs von den Handelswegen war die Burg seit dem Ende des 14. Jahrhunderts nicht mehr attraktiv. Mitte des 15. Jahrhunderts wurde sie bei einem Brand nahezu vollständig zerstört und nicht wieder aufgebaut. Eine archäologische Untersuchung begann im Jahr 1992 und dauert bis heute. Als Teil davon wurden einige Objekte wieder aufgebaut. (de) Pustý hrad (Hungarian: Pusztavár) is a castle whose ruins are located on a forested hill in the southern part of Zvolen in central Slovakia. With an area of 76,000 m² it is arguably one of the largest medieval castles in Europe. The original name was Zvolen Castle or Old Zvolen (Hungarian: Zólyom); Pustý hrad (meaning "deserted castle") is a much later name used to distinguish the ruin from the present-day Zvolen Castle. Pustý hrad consists of two parts, the Upper Castle and the Lower Castle. The strategic hill site upon the river Hron attracted settlers as early as the late Stone Age (Baden culture). A stone-earth wall discovered in 2009 under the western line of medieval fortification included shreds of pottery from the late Stone Age inside its filling. Research carried out at the Upper Castle in 1992–2008 by Václav Hanuliak also identified stone walls built during the Bronze Age and the Iron Age. Excavations have unearthed many precious prehistoric artifacts, including several big bronze treasures of the Lusatian culture, fragments from the , and even pottery imported from the Roman Empire. The subsequent Slavic medieval castle was founded in the 9th century. As a regional center, Pustý hrad was incorporated into the Kingdom of Hungary and it became a seat of Zólyom County. The oldest stone buildings (for example the keep) are attributed to King Béla III of Hungary. The keep from the 12th century is located at the highest point of the hill - at an elevation of 571 m above sea level - and was once 50 meters high. In the 13th century, an exceptionally large area of the present castle was fully fortified by the royal stonemason master Bertold in order to protect eventual refugees from Zvolen in case of a Mongol invasion. Both the Upper (3.5 ha) and the Lower (0.65 ha) Castle were surrounded by massive fortifications and a 206 metre long defense wall was erected in the saddle below the Lower Castle. In addition to an older keep, another one was built around the same time. Its dimensions of 20 by 20 meters made it one of the largest residential buildings in Central Europe at that time. Pustý hrad was first mentioned in written sources at the beginning of the 13th century, in the chronicle Gesta Hungarorum. Subsequent development was connected with counts and from the Balassa family. Magister Knight Doncs was a noble warrior and diplomat serving to Charles I of Hungary. Under the influence of his journey to France, Doncs built a significant extension in the Lower Castle and ordered a Gothic modernization. During that phase a four-storey tower was added to the entrance gate of the Upper Castle. A palace, a water tank, a terraced courtyard and other newly constructed buildings in the northern panhandle of Pustý hrad formed what is now known as Doncs' Castle. The castle lost its importance in the 15th century, the period of military conflicts between John Hunyadi and John Jiskra of Brandýs. Pustý hrad was ruined by fire during a siege in 1452, probably burnt down by John Hunyadi's troops. The last building constructed on the site was a watchtower erected in the second half of the 16th century. Systematic excavations have been conducted since 1992. Some parts of the castle have been recently reconstructed and the site is easily accessible from Zvolen. (en) Pusty Zamek (słow. Pustý hrad) – ruiny wielkiego zamku obronnego na południe od Zwolenia w kraju bańskobystrzyckim na Słowacji. Teren, na którym wznoszą się ruiny zamku, był zamieszkany już w eneolicie (3200-1900 r. p.n.e.). Pozostałości murów zamku dość dobrze odwzorowują ciąg prehistorycznych umocnień z młodszej epoki brązu, wzniesionych i zamieszkanych przez ludność kultury łużyckiej (1100-800 r. p.n.e.), na wysokim wzgórzu, ponad ujściem Slatiny do Hronu. Najstarsza wzmianka o zamku pochodzi z kroniki tzw. Anonima z przełomu XII i XIII w., która podaje jakoby pierwszy historyczny gród był założony w tym miejscu przez niejakiego Borsza na przełomie IX i X w. Po raz pierwszy zamek wspominany był w dokumencie w 1214 r. Później notowany jako Zolum sub castro Polona (1246), castrum Zoulum (1254), castrum de Zoulum (1306), castrum de Zolyo (1323). Obecny najstarszy zamek, tzw. Górny, powstał w XII w. Zbudowano go prawdopodobnie w latach 1172-1196 (za panowania króla Węgier Beli III) na szczycie wzgórza, na wysokości ok. 570 m n.p.m., by strzegł tzw. Wielkiej Drogi Zwoleńskiej. Składał się pierwotnie z wysokiej, murowanej z kamienia wieży (stołpu) na rzucie kwadratu, otoczonej suchą fosą. Wielka rozbudowa zamku miała miejsce w latach 1242-1255, kiedy król Bela IV po najeździe Mongołów przystąpił do umacniania starych i budowy nowych zamków. Do pierwotnego jądra dobudowano rozległe podgrodzie otoczone własnym murem, którego brama częściowo dochowała się do naszych czasów. Posiadało ono liczne zabudowania gospodarcze (w większości drewniane) oraz m.in. kamienną cysternę na wodę. Zamek był wojskowym i administracyjnym ośrodkiem ogromnego tzw. „państwa zwoleńskiego” – terenów obejmujących całą dzisiejszą środkową Słowację, od na południu po Liptów i Orawę na północy, które wkrótce przekształciło się w żupę zwoleńską. Był też ulubionym miejscem pobytu królów węgierskich podczas polowań w tzw. Zwoleńskim Lesie – wielkiej puszczy, porastającej wówczas całą dolinę górnego Hronu. Trzeci etap rozbudowy przypadł na lata 1290-1301, tj. na panowanie Andrzeja III. Powstał wówczas tzw. Dolny Zamek o powierzchni 1,2 ha, którego zadaniem była obrona dostępu do zamku górnego. Założony został na planie rozciągniętego owalu. Posiadał również wieżę i był otoczony murem z bramą. Jego umocnienia nawiązywały do murów zamku górnego długim na 380 m murem, chroniącym drogę łączącą oba zamki. Przy nim powstał kompleks różnych dodatkowych budowli, nazwanych środkowym zamkiem. Zespół obronny Pustego Zamku z powierzchnią zabudowy ok. 7,6 ha należał wówczas do największych średniowiecznych założeń obronnych Europy. Kolejna rozbudowa miała miejsce w latach 1307-1337, za panowania króla Karola Roberta. Twórcą nowej części mieszkalnej był zaufany Karola Roberta na ówczesnych Górnych Węgrzech, rycerz Doncz (znany w dawniejszym piśmiennictwie jako ), do 1337 r. administrator potężnej żupy zwoleńskiej. Dlatego też ta część zamku znana jest w piśmiennictwie słowackim jako Dončov hrad. Zamek stracił raptownie na znaczeniu w końcu XIV w. po tym, jak w latach 1370-1382 zbudowany został zamek w Zwoleniu. Ostatnie prace budowlane na zamku miały miejsce przed połową XV w., kiedy znalazł się on we władaniu Jana Jiskry. Podczas walk Jiskry z Janem Hunyadym, w 1451 r. zamek został zrabowany i spalony. Od tego czasu opustoszały, zaczął popadać w ruinę, rychło uzyskując swą dzisiejszą nazwę. Jedynie w okresie zagrożenia tureckiego na przełomie XVI i XVII w. wybudowano tu strażnicę i obsadzono ją niewielką załogą wojskową. Pierwsze systematyczne prace wykopaliskowe na zamku miały miejsce w latach 1886-1899. W latach 50. XX w. trwały badania historyczne dotyczące dziejów zamku, a w latach 60. miał tu miejsce kolejny zwiad archeologiczny. Trwające od 1992 r. wielkie prace wykopaliskowe przyniosły setki znalezisk od ceramiki przez ozdoby z brązu po żelazne elementy broni, ostrogi i końskie podkowy. Prowadzone równocześnie rozległe prace rekonstrukcyjne i zabezpieczające ruin pozwoliły na wyeksponowanie i udostępnienie do zwiedzania całego kompleksu. Znaleziska archeologiczne z Pustego Zamku można zobaczyć w ekspozycji pt. „Z historii Zwolenia” na zamku w Zwoleniu. Pusty Zamek jest łatwo dostępny znakowanym na niebiesko szlakiem turystycznym ze Zwolenia. * Brama * Dolny Zamek * Dončov hrad * Panorama (pl) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Zvolen,_Pustý_hrad,_enirpordego_(deekstere).jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://www.pustyhrad.com/ http://www.zamky.sk/pustyhrad/historia.htm%3Fq=node/3&mon=6111131&det=4&sec=1 https://maps.google.com/maps%3Fll=48.556856,19.109688&spn=0.003204,0.006951&t=k&hl=en https://web.archive.org/web/20060520140400/http:/www.castles.sk/pusty-hrad-zvolen.php |
| dbo:wikiPageID | 2969867 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 5059 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1006081797 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Castle dbc:Ruined_castles_in_Slovakia dbr:Roman_Empire dbc:Buildings_and_structures_in_Zvolen dbr:Hron dbr:Gothic_architecture dbr:Slovakia dbr:Zvolen dbr:Zvolen_Castle dbr:Zólyom_County dbr:John_Jiskra_of_Brandýs dbr:Stone_Age dbr:Water_tank dbr:Bronze_Age dbr:Béla_III_of_Hungary dbr:Iron_Age dbc:Castles_in_Slovakia dbc:Former_populated_places_in_Slovakia dbr:Keep dbr:Hectare dbr:Baden_culture dbr:Charles_I_of_Hungary dbr:John_Hunyadi dbc:Archaeological_sites_in_Slovakia dbr:Slavic_Peoples dbr:Meters_above_sea_level dbr:Kingdom_of_Hungary dbr:Lusatian_culture dbr:Gesta_Hungarorum dbr:Mongol_invasions_and_conquests dbr:Samian_ware dbr:Demetrius_Balassa dbr:Doncs_Balassa dbr:File:Zolyom-felsovarcivertanlegi2.jpg dbr:File:Zvolen,_Pustý_hrad,_enirpordego_(deekstere).jpg dbr:Kyjatice_culture |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Commons_category dbt:Coord dbt:In_lang dbt:Castles_in_Slovakia |
| dcterms:subject | dbc:Ruined_castles_in_Slovakia dbc:Buildings_and_structures_in_Zvolen dbc:Castles_in_Slovakia dbc:Former_populated_places_in_Slovakia dbc:Archaeological_sites_in_Slovakia |
| gold:hypernym | dbr:Castle |
| georss:point | 48.5569 19.1097 |
| rdf:type | owl:Thing yago:WikicatArchaeologicalSitesInSlovakia dbo:Castle geo:SpatialThing yago:AdministrativeDistrict108491826 yago:Burg108671168 yago:District108552138 yago:GeographicalArea108574314 yago:Location100027167 yago:Municipality108626283 yago:Object100002684 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Region108630985 yago:YagoGeoEntity yago:YagoLegalActorGeo yago:YagoPermanentlyLocatedEntity yago:Site108651247 yago:Town108665504 yago:Tract108673395 yago:UrbanArea108675967 yago:WikicatFormerPopulatedPlacesInSlovakia |
| rdfs:comment | Pustý hrad (též starý Zvolenský hrad nebo Starý Zvolen) je hradní komplex v katastrálním území města Zvolen nad soutokem Hronu a Slatiny v nadmořské výšce 475–571 metrů. Skládá se ze dvou hradních celků: dolního a horního hradu. Mezi nimi se nachází tzv. spojovací část dlouhá téměř 400 metrů, kterou v části u Dolního hradu tvoří 206 metrů dlouhá zeď. Celková rozloha Pustého hradu je 7,6 ha. I když jde o ruinu, ve srovnání s jinými evropskými ale i světovými hrady vystavěnými na horách, je pravděpodobně největší.[zdroj?] (cs) Pustý hrad (esperante: Dezerta burgo) aŭ (la malnova) burgo de Zvolen aŭ Malnova Zvolen estas la burga komplekso en la katastra teritorio de la urbo Zvolen super la kunfluejo de la riveroj Hron kaj Slatina en supermara alteco 475 — 571 m s. m. Ĝi konsistas el du burgaj kompleksoj: la Malsupra kaj la Supra burgoj. Inter ili troviĝas la tiel-nomita kuniga parto longa preskaŭ 400 metrojn, kiu en parto ĉe la Malsupra burgo konsistas el 206 metrojn longa muro. La totala areo de la burgo Pustý estas 7.6 ha. Kvankam temas pri ruino, kompare kun aliaj Eŭropaj, sed ankaŭ tutmondaj burgoj konstruitaj sur monto, ĝi estas verŝajne la plej granda (Siria Krak des Chevaliers havas areon proksimume 2,7 ha kaj dume temas pli pri fortikaĵo ol pri burgo). (eo) Pustý hrad (wörtlich: wüste Burg) ist der Name einer Burgruine oberhalb der Stadt Zvolen (dt. Altsohl) in der Mittelslowakei, auf einem bewaldeten Hügel über der Mündung der Slatina in den Hron (Gran). Im Slowakischen wird er heute auch als Starý Zvolenský hrad oder Starý Zvolen bezeichnet, um ihn von dem später erbauten Schloss Altsohl (welche oft falsch Zvolenský hrad genannt wird) deutlich zu unterscheiden. Eine archäologische Untersuchung begann im Jahr 1992 und dauert bis heute. Als Teil davon wurden einige Objekte wieder aufgebaut. (de) Pustý hrad (Hungarian: Pusztavár) is a castle whose ruins are located on a forested hill in the southern part of Zvolen in central Slovakia. With an area of 76,000 m² it is arguably one of the largest medieval castles in Europe. The original name was Zvolen Castle or Old Zvolen (Hungarian: Zólyom); Pustý hrad (meaning "deserted castle") is a much later name used to distinguish the ruin from the present-day Zvolen Castle. Pustý hrad consists of two parts, the Upper Castle and the Lower Castle. (en) Pusty Zamek (słow. Pustý hrad) – ruiny wielkiego zamku obronnego na południe od Zwolenia w kraju bańskobystrzyckim na Słowacji. Teren, na którym wznoszą się ruiny zamku, był zamieszkany już w eneolicie (3200-1900 r. p.n.e.). Pozostałości murów zamku dość dobrze odwzorowują ciąg prehistorycznych umocnień z młodszej epoki brązu, wzniesionych i zamieszkanych przez ludność kultury łużyckiej (1100-800 r. p.n.e.), na wysokim wzgórzu, ponad ujściem Slatiny do Hronu. Pusty Zamek jest łatwo dostępny znakowanym na niebiesko szlakiem turystycznym ze Zwolenia. * Brama * Dolny Zamek * Dončov hrad * Panorama (pl) |
| rdfs:label | Pustý hrad (Zvolen) (cs) Pustý hrad (de) Pustý hrad (Zvolen) (eo) Pustý hrad (en) Pusty Zamek (pl) |
| owl:sameAs | freebase:Pustý hrad http://viaf.org/viaf/296024868 wikidata:Pustý hrad wikidata:Pustý hrad geodata:Pustý hrad http://ceb.dbpedia.org/resource/Pustý_Hrad dbpedia-cs:Pustý hrad dbpedia-de:Pustý hrad dbpedia-eo:Pustý hrad dbpedia-pl:Pustý hrad dbpedia-sk:Pustý hrad dbpedia-sr:Pustý hrad dbpedia-vi:Pustý hrad https://global.dbpedia.org/id/ZvuF |
| geo:geometry | POINT(19.109699249268 48.556900024414) |
| geo:lat | 48.556900 (xsd:float) |
| geo:long | 19.109699 (xsd:float) |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Pustý_hrad?oldid=1006081797&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Dolný_Pustý_hrad.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Dončov_hrad,_Pustý_hrad,_Zvolen.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Zolyom-felsovarcivertanlegi1.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Zolyom-felsovarcivertanlegi2.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Zvolen,_Pustý_hrad,_enirpordego_(deekstere).jpg wiki-commons:Special:FilePath/Zvolen,_Pustý_hrad,_korto.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Zvolen,_Pustý_hrad,_korto_apud_enirpordego.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Pustý_hrad |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Pusty_hrad dbr:Pusztavar dbr:Pusztavár |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_castles_in_Slovakia dbr:Zvolen dbr:Zvolen_Castle dbr:Zvolen_osobná_railway_station dbr:Zólyom_County dbr:John_Jiskra_of_Brandýs dbr:Pusty_hrad dbr:Pusztavar dbr:Pusztavár |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Pustý_hrad |
