Quillaja saponaria (original) (raw)
Quillaja és un gènere de plantes de la família de les Quillajàcies, ordre Fabals, subclasse Ròsida, classe Magnoliopsida, divisió Magnoliophyta.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Quillaja és un gènere de plantes de la família de les Quillajàcies, ordre Fabals, subclasse Ròsida, classe Magnoliopsida, divisió Magnoliophyta. (ca) القِلاَجَة الصابونية أو الكِلاَجَة الصابونية هي نوع أشجار دائمة الخضرة من من الفصيلة القلاجية، وهي أصيلة المناطق الدافئة من وسط الشيلي. يمكن رحي اللحاء الداخلي للقلاجة الصابونية ليُستعمل المسحوق كبديل للصابون، وهو ناتج على وجود مادة الصابونين فيه. (ar) Mydlokor tupolistý (Quillaja saponaria) je stálezelený, na kvalitu půdy nenáročný strom vyrůstající do průměrné výšky okolo 15 m. Je původní druh z jihoamerického Chile a současně chilský endemit. Je součásti nepočetného rodu mydlokor, jehož české jméno je odvozeno od vlastnosti kůry. Její měkká, vnitřní část obsahuje hodně triterpenoidních saponinů, které při styku s vodou pění jako evropské mýdlo a kůra se proto používala k mytí. Vědecké jméno rodu Quillaja je odvozeno od slova "quillean", výrazu původních obyvatel Chile Mapučů pro "umýt". (cs) Kilajoarbo, Quillaja saponaria, estas ĉiamverda arbo en la familio de Kilajacoj, indiĝena de mezvarma centra Ĉilio. En Ĉilio ĝi ekzistas de 32 ĝis 40° en Suda Latitudo proksimume. Populacioj troviĝas eĉ je 2000 m (6500 futoj) super marnivelo. Ĝi povas kreski ĝis 15-20 m (50-65 futoj) de alteco. La arbo havas dikan, malhelan ŝelon; estas glataj, ledecaj, brilaj, ovalaj ĉiamverdaj folioj longaj 3–5 cm; blankaj stelformaj floroj 15 mm en diametro portataj en densaj korimboj; kaj seka frukto kun kvin folikloj enhavantaj po 10–20 semojn. (eo) El quillay (mapudungun küllay), (Quillaja saponaria) es un árbol endémico de la Zona Central de Chile. Hay poblaciones que llegan hasta los 20 m de altura. Habita en ambientes secos y suelos pobres. (es) Quillaja saponaria est un arbre à feuilles persistantes de la famille des Rosacées provenant d'Amérique du Sud. Certaines études récentes le classent dans la famille des Quillajacées. (fr) Quillaja saponaria, the soap bark tree or soapbark, is an evergreen tree in the family Quillajaceae, native to warm temperate central Chile. In Chile it occurs from 32 to 40° South Latitude approximately and at up to 2000 m (6500 ft) above sea level. It can grow to 15–20 m (50–65 ft) in height. The tree has thick, dark bark; smooth, leathery, shiny, oval evergreen leaves 3–5 cm long; white star-shaped flowers 15 mm diameter borne in dense corymbs; and a dry fruit with five follicles each containing 10–20 seeds. (en) Quillaja saponaria è un albero sempreverde della famiglia delle , originario del Cile centrale. Riesce ad ambientarsi anche a 2000 m sul livello del mare. Può crescere fino a 15-20 m di altezza. L'albero ha una corteccia spessa e scura; foglie sempreverdi lisce, coriacee, lucide, ovali, lunghe 3-5 cm; fiori bianchi a forma di stella di 15 mm di diametro aggregati in densi corimbi e un frutto secco con cinque follicoli contenenti ciascuno 10-20 semi. (it) Mydłodrzew właściwy (Quillaja saponaria Molina) – gatunek rośliny z rodziny mydłodrzewowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie rośnie w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego na obszarze od środkowego Chile po Peru. Jest to drzewo rosnące w naturze w różnych siedliskach, a poza tym uprawiane w różnych krajach. Jego kora zawiera 5% saponin i tradycyjnie używana jako substytut mydła, współcześnie od dziesięcioleci jest do wyrobu mydeł piorących, szamponów, jako środek pianotwórczy przy wyrobie gaśnic i w piwowarstwie, emulgator w produktach spożywczych, środek do wyrobu roztworów zwilżających w fotografii. Gatunek wykorzystywany jest także jako surowiec do wyrobu ziołowych leków wykrztuśnych i sadzony jest jako drzewo ozdobne. Duże zapotrzebowanie na surowiec spowodowało ograniczenie zasobów gatunku w naturze. (pl) A quilaia (Quillaja saponaria) é uma árvore perenifólia originária do Chile, cuja casca do tronco é rica em saponinas. (pt) Såpträd, Quillaja saponaria, är en växtart i familjen Quillajaceae. Ur dess bark kan man utvinna kvillajabark, som kan användas i tvättmedel och i mediciner som löser upp besvärande slem. I Sverige är Kvillajabark kanske mest känt för sin användning vid tvätt av trasmattan. Det beror på att i mattan ingående olika tyger då ej färgar av sig på varandra. Tyger som tidigare tvättats i kvillajabark upphör därefter i det närmaste att fälla färg även vid tvätt i vanligt tvättmedel. Man kan på så sätt fixera dåligt tvättäkta färger, till exempel hos modernt jeanstyg, genom att första gången/gångerna tvätta plaggen i kvillajabark. Barken kan malas och extraheras med vatten eller alkohol. Traditionellt används dock ganska grova barksmulor direkt i tvättvattnet, något som kan sätta spår i fickor där enstaka barkflisor lätt blir kvar. (sv) Квиллайя мыльная, или Квиллайя настоящая, также Квилаха мыльная, Квилаха настоящая (лат. Quillaja saponaria) — растение семейства Квиллайевые (Quillajaceae), вид рода Квиллайя. Произрастает в Чили, Перу и Боливии, культивируется в Индии. (ru) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Quillaja_saponaria.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://web.archive.org/web/20121017013207/http:/globaltwitcher.auderis.se/artspec_information.asp%3Fthingid=82831 http://www.chilebosque.cl/tree/qsapo.html%7Caccess-date=2009-06-29 http://www.florachilena.cl/Niv_tax/Angiospermas/Ordenes/Fabales/Quillajaceae/Quillay.htm http://www.florachilena.cl/Niv_tax/Angiospermas/Ordenes/Fabales/Quillajaceae/Quillay.htm%7Caccess-date=2009-06-29 https://www.drugs.com/npp/quillaja.html%7Caccess-date=2009-06-29 http://www.jardibotanic.bcn.es/22_8_eng.htm https://web.archive.org/web/20090607214321/http:/www.jardibotanic.bcn.es/22_8_eng.htm |
| dbo:wikiPageID | 1200271 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 7379 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1111860905 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:California dbr:Mucus dbr:Juan_Ignacio_Molina dbr:Pharmaceutical dbr:Vaccine dbr:Saponaria_officinalis dbr:Seed dbr:Quillaia dbr:Quillajaceae dbr:Corymb dbr:Andes dbr:Arid dbr:Smilax_regelii dbr:Soap dbr:Zoster_vaccine dbc:Quillaja dbr:Fruit dbr:COVID-19 dbr:Adjuvant dbr:Cerro_La_Campana dbc:Saponaceous_plants dbr:Drought dbr:Adriana_Hoffmann dbr:32nd_parallel_south dbr:40th_parallel_south dbr:Flower dbr:Novavax dbr:Digitalis dbr:Foaming_agent dbr:Food_additive dbr:Glycoside dbr:Jubaea_chilensis dbr:Tree dbc:Chilean_Matorral dbc:Drought-tolerant_trees dbc:Medicinal_plants dbc:Trees_of_Mediterranean_climate dbc:Flora_of_central_Chile dbc:Trees_of_Chile dbr:Chile dbr:La_Campana_National_Park dbr:Leaf dbr:Saponin dbr:Digitonin dbr:Polygala dbr:Spain dbr:Soil dbr:Evergreen dbr:Phlegm dbr:Reforestation dbr:QS21 dbr:Chilean_Wine_Palm dbr:File:Bosque_esclerófilo,_Chile_001_—_Inao_Vásquez.jpg dbr:File:Quillaja_saponaria_UC_Berkeley_July_2019_by_Amber_Kerr.jpg |
| dbp:authority | dbr:Juan_Ignacio_Molina |
| dbp:genus | Quillaja (en) |
| dbp:name | Soap bark tree (en) |
| dbp:species | saponaria (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Cite_web dbt:Commons_category dbt:EB1911 dbt:Italic_title dbt:Main dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Speciesbox dbt:Taxonbar |
| dcterms:subject | dbc:Quillaja dbc:Saponaceous_plants dbc:Chilean_Matorral dbc:Drought-tolerant_trees dbc:Medicinal_plants dbc:Trees_of_Mediterranean_climate dbc:Flora_of_central_Chile dbc:Trees_of_Chile |
| gold:hypernym | dbr:Tree |
| rdf:type | yago:WikicatMedicinalPlants yago:WikicatTreesOfChile yago:WikicatTreesOfMediterraneanClimate yago:WikicatTreesOfMildMaritimeClimate yago:WikicatTreesOfPeru yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Plant100017222 yago:WoodyPlant113103136 dbo:Plant yago:Tree113104059 yago:VascularPlant113083586 yago:Whole100003553 yago:WikicatDrought-tolerantTrees |
| rdfs:comment | Quillaja és un gènere de plantes de la família de les Quillajàcies, ordre Fabals, subclasse Ròsida, classe Magnoliopsida, divisió Magnoliophyta. (ca) القِلاَجَة الصابونية أو الكِلاَجَة الصابونية هي نوع أشجار دائمة الخضرة من من الفصيلة القلاجية، وهي أصيلة المناطق الدافئة من وسط الشيلي. يمكن رحي اللحاء الداخلي للقلاجة الصابونية ليُستعمل المسحوق كبديل للصابون، وهو ناتج على وجود مادة الصابونين فيه. (ar) Mydlokor tupolistý (Quillaja saponaria) je stálezelený, na kvalitu půdy nenáročný strom vyrůstající do průměrné výšky okolo 15 m. Je původní druh z jihoamerického Chile a současně chilský endemit. Je součásti nepočetného rodu mydlokor, jehož české jméno je odvozeno od vlastnosti kůry. Její měkká, vnitřní část obsahuje hodně triterpenoidních saponinů, které při styku s vodou pění jako evropské mýdlo a kůra se proto používala k mytí. Vědecké jméno rodu Quillaja je odvozeno od slova "quillean", výrazu původních obyvatel Chile Mapučů pro "umýt". (cs) Kilajoarbo, Quillaja saponaria, estas ĉiamverda arbo en la familio de Kilajacoj, indiĝena de mezvarma centra Ĉilio. En Ĉilio ĝi ekzistas de 32 ĝis 40° en Suda Latitudo proksimume. Populacioj troviĝas eĉ je 2000 m (6500 futoj) super marnivelo. Ĝi povas kreski ĝis 15-20 m (50-65 futoj) de alteco. La arbo havas dikan, malhelan ŝelon; estas glataj, ledecaj, brilaj, ovalaj ĉiamverdaj folioj longaj 3–5 cm; blankaj stelformaj floroj 15 mm en diametro portataj en densaj korimboj; kaj seka frukto kun kvin folikloj enhavantaj po 10–20 semojn. (eo) El quillay (mapudungun küllay), (Quillaja saponaria) es un árbol endémico de la Zona Central de Chile. Hay poblaciones que llegan hasta los 20 m de altura. Habita en ambientes secos y suelos pobres. (es) Quillaja saponaria est un arbre à feuilles persistantes de la famille des Rosacées provenant d'Amérique du Sud. Certaines études récentes le classent dans la famille des Quillajacées. (fr) Quillaja saponaria, the soap bark tree or soapbark, is an evergreen tree in the family Quillajaceae, native to warm temperate central Chile. In Chile it occurs from 32 to 40° South Latitude approximately and at up to 2000 m (6500 ft) above sea level. It can grow to 15–20 m (50–65 ft) in height. The tree has thick, dark bark; smooth, leathery, shiny, oval evergreen leaves 3–5 cm long; white star-shaped flowers 15 mm diameter borne in dense corymbs; and a dry fruit with five follicles each containing 10–20 seeds. (en) Quillaja saponaria è un albero sempreverde della famiglia delle , originario del Cile centrale. Riesce ad ambientarsi anche a 2000 m sul livello del mare. Può crescere fino a 15-20 m di altezza. L'albero ha una corteccia spessa e scura; foglie sempreverdi lisce, coriacee, lucide, ovali, lunghe 3-5 cm; fiori bianchi a forma di stella di 15 mm di diametro aggregati in densi corimbi e un frutto secco con cinque follicoli contenenti ciascuno 10-20 semi. (it) A quilaia (Quillaja saponaria) é uma árvore perenifólia originária do Chile, cuja casca do tronco é rica em saponinas. (pt) Квиллайя мыльная, или Квиллайя настоящая, также Квилаха мыльная, Квилаха настоящая (лат. Quillaja saponaria) — растение семейства Квиллайевые (Quillajaceae), вид рода Квиллайя. Произрастает в Чили, Перу и Боливии, культивируется в Индии. (ru) Mydłodrzew właściwy (Quillaja saponaria Molina) – gatunek rośliny z rodziny mydłodrzewowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie rośnie w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego na obszarze od środkowego Chile po Peru. Jest to drzewo rosnące w naturze w różnych siedliskach, a poza tym uprawiane w różnych krajach. Jego kora zawiera 5% saponin i tradycyjnie używana jako substytut mydła, współcześnie od dziesięcioleci jest do wyrobu mydeł piorących, szamponów, jako środek pianotwórczy przy wyrobie gaśnic i w piwowarstwie, emulgator w produktach spożywczych, środek do wyrobu roztworów zwilżających w fotografii. Gatunek wykorzystywany jest także jako surowiec do wyrobu ziołowych leków wykrztuśnych i sadzony jest jako drzewo ozdobne. (pl) Såpträd, Quillaja saponaria, är en växtart i familjen Quillajaceae. Ur dess bark kan man utvinna kvillajabark, som kan användas i tvättmedel och i mediciner som löser upp besvärande slem. I Sverige är Kvillajabark kanske mest känt för sin användning vid tvätt av trasmattan. Det beror på att i mattan ingående olika tyger då ej färgar av sig på varandra. Tyger som tidigare tvättats i kvillajabark upphör därefter i det närmaste att fälla färg även vid tvätt i vanligt tvättmedel. Man kan på så sätt fixera dåligt tvättäkta färger, till exempel hos modernt jeanstyg, genom att första gången/gångerna tvätta plaggen i kvillajabark. Barken kan malas och extraheras med vatten eller alkohol. Traditionellt används dock ganska grova barksmulor direkt i tvättvattnet, något som kan sätta spår i fickor där (sv) |
| rdfs:label | قلاجة صابونية (ar) Quillaja saponaria (ca) Mydlokor tupolistý (cs) Kilajoarbo (eo) Quillaja saponaria (es) Quillaja saponaria (fr) Quillaja saponaria (it) Quillaja saponaria (en) Mydłodrzew właściwy (pl) Quilaia (pt) Квиллайя мыльная (ru) Såpträd (sv) |
| owl:sameAs | freebase:Quillaja saponaria yago-res:Quillaja saponaria dbpedia-commons:Quillaja saponaria wikidata:Quillaja saponaria dbpedia-ar:Quillaja saponaria http://arz.dbpedia.org/resource/قلاجه_صابونيه http://ast.dbpedia.org/resource/Quillaja_xabonera dbpedia-be:Quillaja saponaria dbpedia-ca:Quillaja saponaria http://ceb.dbpedia.org/resource/Quillaja_saponaria dbpedia-cs:Quillaja saponaria dbpedia-eo:Quillaja saponaria dbpedia-es:Quillaja saponaria dbpedia-et:Quillaja saponaria dbpedia-fa:Quillaja saponaria dbpedia-fi:Quillaja saponaria dbpedia-fr:Quillaja saponaria dbpedia-hr:Quillaja saponaria dbpedia-io:Quillaja saponaria dbpedia-is:Quillaja saponaria dbpedia-it:Quillaja saponaria dbpedia-pl:Quillaja saponaria dbpedia-pt:Quillaja saponaria dbpedia-ru:Quillaja saponaria dbpedia-simple:Quillaja saponaria dbpedia-sv:Quillaja saponaria dbpedia-vi:Quillaja saponaria dbpedia-war:Quillaja saponaria https://global.dbpedia.org/id/2Ezuy |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Quillaja_saponaria?oldid=1111860905&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Quillaja_saponaria.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Bosque_esclerófilo,_Chile_001_—_Inao_Vásquez.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Quillaja_saponaria_UC_Berkeley_July_2019_by_Amber_Kerr.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Quillaja_saponaria |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Quillay dbr:Soapbark dbr:Soap-Bark dbr:Soap-bark dbr:Soap_bark dbr:Soap_bark_tree dbr:Soapbark_tree |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Quillay dbr:Chilean_Matorral dbr:Quillaia dbr:Quillaja dbr:Quillajaceae dbr:Soapbark dbr:Zoster_vaccine dbr:Mapuche_medicine dbr:Matrix-M dbr:Fabales dbr:Bark_isolate dbr:Novavax dbr:Flora_of_Chile dbr:Flora_of_the_Australian_Capital_Territory dbr:Glycoside dbr:List_of_Latin_and_Greek_words_commonly_used_in_systematic_names dbr:Xylocopa_augusti dbr:Soap-Bark dbr:Soap-bark dbr:Soap_bark dbr:Soap_bark_tree dbr:Soapbark_tree dbr:Hiking_in_Chile dbr:Saponin dbr:Sclerophyll dbr:ISCOM dbr:Immunologic_adjuvant dbr:Root_beer |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Quillaja_saponaria |
