Władysław II Opolczyk (Ruski, Naderspan) (original) (raw)

Władysław II Opolczyk (Ruski, Naderspan)

Zwolennik pokoju i wielki jego zachowawca.
Kronika Janka z Czarnkowa

1352/1355

-Władysław wyjeżdża na Węgry.

• Małżeństwo z Elżbietą, córką Mikołaja Aleksandra Besaraba, wojewody wołoskiego.

1356

-(21 VI) Śmierć Bolesława II opolskiego.

• Przejęcie władzy w księstwie opolskim (współrządy z braćmi Bolesławem III i Henrykiem).

ok. 1363

-Przejęcie Gorzowa Śląskiego wraz z okręgiem od Bolka II Małego.

1363

-(V) Uczestnictwo w krakowskich uroczystościach ślubnych Elżbiety (wnuczki Kazimierza Wielkiego) z cesarzem Karolem IV Luksemburskim.

1364

-(IX) Władysław uczestniczy w zjeździe monarchów w Krakowie (w orszaku Ludwika Andegaweńskiego).

1365

-Udział w wyprawie cesarza Karola IV Luksemburskiego do Awinionu.
-(23 X) Karol IV Luksemburski zatwierdza Władysławowi i Bolesławowi III spadek po ojcu i zobowiązuje się do wypłaty kwoty 10000 kop groszy praskich (zabezpieczonej na miejscowościach Trutnov, Dvůr Králové i Žacléř) w ramach odszkodowania za zajęcie księstwa świdnicko-jaworskiego po oczekiwanym wygaśnieniu tamtejszej linii książęcej.

1365/1367

-(23 III 1365/26 III 1367) Podział księstwa opolskiego z bratem Bolesławem III.

• Władysław obejmuje wschodnią część Opola i północno-wschodnią część księstwa (z Olesnem).

1366

-(5 II) Karol IV Luksemburski przekazuje Władysławowi i Bolesławowi III w zastaw Trutnov, Potštejn i Kostelec nad Orlicí.

1366/1367

-(1366/26 III 1367) Objęcie okręgu Kluczborka, Byczyny i Wołczyna z nadania Bolka II Małego (ziemie stanowią dożywotni zastaw Bolka).

ok. 1367

-Śmierć Elżbiety.
-Małżeństwo z Eufemią (Ofką), córką Siemowita III Starszego.

1367

-(26 III) Cesarz Karol IV Luksemburski wyraża zgodę na dziedziczenie księstwa opolskiego przez córki Władysława, w przypadku braku potomstwa męskiego.
-(24 IV/1 V) Objęcie stanowiska palatyna Węgier z nadania Ludwika.

1368

-(jesień) Władysław bierze udział w węgierskiej wyprawie na Bułgarię.

1368-1372

-Konflikt z Ludwikiem I brzeskim o okręg Kluczborka, Byczyny i Wołczyna.

• (28 VII 1368) Śmierć Bolka Małego.
• (28 VII/8 IX 1368) Ludwik spłaca książąt opolskich (kwotą 2000 grzywien) i zajmuje Kluczbork, Byczynę i Wołczyn.
• (jesień 1369) Władysław i Bolesław III najeżdżają księstwo brzeskie.
  • Porażka w starciu pod Kluczborkiem.
• (24 XI 1372) Rezygnacja z roszczeń terytorialnych, w związku ze spłatą przez Ludwika kwoty 200 kop i 75 grzywien groszy praskich.

ok. 1370

-Władysław i Bolesław III zawierają z Henrykiem niemodlińskim układ o wzajemnym dziedziczeniu swoich księstw w przypadku bezpotomnej śmierci.

1370

-(1/5 XI) Przybycie do Krakowa.
-(5 XI) Śmierć Kazimierza Wielkiego.

• (7 XI) Władysław ułatwia objęcie tronu polskiego Ludwikowi.

-(17 XI) Udział w koronacji Ludwika Andegaweńskiego w katedrze wawelskiej.

• Władysław obejmuje (od Ludwika) w lenno okręg wieluński, bolesławiecki i brzeźnicki oraz zamki w Krzepicach, Olsztynie i Bobolicach.

1370/1371

-(4 V 1370/29 III 1371) Śmierć stryja Alberta strzeleckiego.

• (/1374) Objęcie ziemi lublinieckiej.

1371

-(VII) Władysław bierze udział w węgierskiej wyprawie na Morawy.

1372

-(II-III) Udział w rokowaniach czesko-węgierskich (w roli pośrednika stron węgierskiej) dotyczących małżeństwa Zygmunta Luksemburskiego z jedną z córek Ludwika.
-(14 III) Zjazd z Karolem IV Luksemburskim we Wrocławiu.

• Zawarcie (w imieniu Węgier) pokoju z Czechami.
• Potwierdzenie czeskiego panowania nad Śląskiem.
• (15 III) Karol IV Luksemburski zatwierdza układ sukcesyjny (zawarty ok. 1370 roku) pomiędzy Władysławem i Bolesławem III a Henrykiem niemodlińskim.
• Objęcie Bolesławca (w księstwie świdnickim) wraz z okręgiem z nadania cesarza.

-(27 III) Zawarcie przymierza z Konradem II oleśnickim.
-(30 IX/10 X) Władysław zostaje pozbawiony stanowiska palatyna węgierskiego.

• (10 X) Objęcie zarządu nad Rusią Halicką z nadania Ludwika.

1373

-(22 IV) Zjazd z Henrykiem niemodlińskim w Opolu.

1374

-(9 IX/19 X) Interwencja zbrojna w hospodarstwie mołdawskim.

• Osadzenie na tronie mołdawskim Jerzego (?).

1375

-(13 II) Papież Grzegorz XI tworzy (dzięki staraniom Ludwika i Władysława) arcybiskupstwo w Haliczu obejmujące biskupstwa w Przemyślu, Włodzimierzu i Chełmie.

• (3 III) Władysław prosi (bezskutecznie) papieża o zgodę na przeniesienie stolicy arcybiskupstwa do Lwowa.

-Odkupienie okręgu pszczyńskiego i mikołowskiego (z Mysłowicami) od Jana I, księcia raciborsko-opawskiego.

• (14 IV) Cesarz Karol IV Luksemburski zatwierdza (w Brnie) transakcję.

-(7 XII) Lokacja Jarosławia na prawie magdeburskim.

1376

-(15 III) Przywilej lokacyjny dla miasta Władysławowa (Ladislavia, później Rymanów).

-(XI) Najazd Litwinów (Kiejstuta, Lubarta i Jerzego bełskiego) na ziemię lubelską, sandomierską i północno-zachodnią część Rusi Halickiej.

• Utrata ziemi chełmskiej i bełskiej na rzecz Litwy.

-(23 XI) Lokacja Lubaczowa na prawie magdeburskim.

przed 1377

-Przywilej lokacyjny dla miasta Częstochowy.

1377

-(VII-IX) Władysław (wraz z bratem Bolesławem III i Konradem II oleśnickim) bierze udział w polsko-węgierskiej wyprawie przeciwko Litwie.

• Odbicie Chełma, Horodła, Grabowca, Sewołoża i Bełzu (26 VII/9 IX) z rąk litewskich.
• Ludwik przekazuje pokonanemu Jerzemu Narymuntowiczowi Lubaczów (jako osobiste zaopatrzenie) i 100 grzywien rocznego dochodu z żup solnych w Bochni.

-(5 X) Lokacja Bełzu na prawie magdeburskim.

1378

-(I/II) Ludwik mianuje Władysława swoim namiestnikiem w Polsce.
-(28 III) Zjazd szlachty wielkopolskiej w Gnieźnie.

• Wielkopolanie odmawiają uznania władzy Władysława i odwołują się do postanowień traktatu koszyckiego (z 1374 roku).

-(5 IV) Zawarcie (w Krzepicach) zawieszenia broni z Bartoszem z Odolanowa (do 13 VI), najeżdżającym okolice książęcego miasta Olesna.

• (6 VI) Władysław i Bartosz przyjmują (w Kaliszu) arbitraż pokojowy.

-(IX) Władysław zostaje odwołany ze stanowiska namiestnika w Polsce.

-(XII) Odstąpienie Rusi Halickiej Ludwikowi.

• Ruś Halicka przechodzi pod zarząd starostów węgierskich.
• (11 XII) Ludwik przekazuje Władysławowi w lenno ziemię dobrzyńską i część Kujaw (z Bydgoszczą, Inowrocławiem i Gniewkowem).
  • Przejęcie władzy w ziemi dobrzyńskiej; Kujawy pozostają we władaniu księżnej Małgorzaty, wdowy po Kazimierzu IV słupskim.

1378/1386

-Małżeństwo córki Katarzyny z Henrykiem VIII Młodszym Wróblem.

• (1388) Władysław przeznacza Prudnik i Głogówek na posag dla Katarzyny.
  • (25 IV 1388) Król czeski Wacław IV Luksemburski wyraża zgodę na objęcie Prudnika i Głogówka (wraz z przynależnościami) przez Henryka i Katarzynę, z zastrzeżeniem dożywocia na Głogówku dla Eufemii, żony Władysława.
    * Henryk obejmuje Prudnik wraz z okręgiem.

1379

-(13 I) Zwolnienie mieszkańców Rusi z przysięgi wierności.
-(VII) Zjazd w Płocku z Siemowitem III i Henrykiem VII z Blizną, księciem brzeskim.
-(28 XI/) Władysław reguluje należność wobec księżnej-wdowy Małgorzaty (w kwocie 8000 grzywien) i przejmuje Bydgoszcz, Inowrocław i Gniewkowo.

1380

-(12 II) Udział w zjeździe w Zwoleniu dotyczącym warunków przyszłego małżeństwa Jadwigi z Wilhelmem Habsburgiem.
-Władysław zawiera układ z Zakonem Krzyżackim.

• Udzielenie zezwolenia rycerzom zakonnym na tropienie i chwytanie przestępców na terenie księstw zarządzanych przez Władysława.

1381

-Spór z biskupem płockim Dobiesławem Sówką (spowodowany nałożeniem wysokich podatków na ludność w ziemi dobrzyńskiej, w dobrach biskupstwa płockiego).

• (/14 IV) Władysław zostaje obłożony klątwą przez biskupa płockiego.
• (14 IV/13 V) Uchylenie klątwy przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Janusza Suchywilka.
• (14 V) Zawarcie ugody (w Złotorii) z biskupem płockim.
  • Władysław zobowiązuje się do zwrotu pobranego nienależnego podatku i naprawienia szkód wyrządzonych w dobrach biskupa.

ok. 1382

-Przejęcie Ostrzeszowa (wraz okręgiem) z nadania Ludwika Andegaweńskiego.

1382

-(17 IV) Ludwik zatwierdza (w Radomsku) nadania dla Władysława.
-(14 IX) Śmierć Henryka niemodlińskiego.

• Król czeski i niemiecki, Wacław IV Luksemburski usiłuje przejąć księstwo niemodlińskie, jako opróżnione lenno.
  • Sprzeciw książąt opolskich.

-(21 IX) Śmierć Bolesława III strzeleckiego.

• Władysław obejmuje rządy opiekuńcze w Strzelcach (nad małoletnimi synami brata).

-(21 X) Lokacja Wyszogrodu (k. Bydgoszczy) na prawie chełmińskim.

1383

-(16-28 III) Udział w zjeździe walnym szlachty polskiej w Sieradzu.

• Arcybiskup Bodzęta podejmuje nieudaną (wobec sprzeciwu możnych małopolskich oraz Władysława) próbę osadzenia na tronie polskim Siemowita IV.
  • Władysław zostaje krótkotrwale uwięziony przez stronników Siemowita.
• Uczestnicy zjazdu domagają się powrotu ziemi dobrzyńskiej, kujawskiej i wieluńskiej do Korony Polskiej.

-(/18 IV) Wykupienie (za kwotę 11000 grzywien groszy praskich) Prudnika, Gryżowa k. Nysy i Sośnicowic od Przemka, księcia opawskiego.
-(18 IV) Władysław zobowiązuje się do zbycia ziemi sośnicowickiej bratankom (za cenę ustaloną przez komisję złożoną z 6 mężów zaufania).
-(6 X) Władysław pośredniczy w zawarciu układu rozjemowego pomiędzy Siemowitem IV, a Zygmuntem Luksemburskim i Małopolanami.
-Wacław IV Luksemburski rezygnuje z przejęcia księstwa niemodlińskiego.

• (10 XI) Władysław uzyskuje nadanie Głogówka (po śmierci rezydującej tam wdowy po stryju Bolesławie Pierworodnym), a bratankowie otrzymują Niemodlin.

przed 1384

-(/29 IV) Zbycie (sprzedaż?) okręgu pszczyńskiego i mikołowskiego (z Mysłowicami) na rzecz książąt raciborskich.

1384

-(2 III) Zjazd w Radomsku.

• Szlachta żąda przyjazdu Jadwigi do Polski i obiera Władysława na gwaranta postanowień zjazdu i opiekuna Królestwa Polskiego.

-(31 VIII) Przekazanie paulinom częstochowskim obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem (pochodzącego z Rusi; zapewne z Bełza).

po 1384

-(II lub 21 III) Śmierć Eufemii, wdowy po stryju Bolesławie Pierworodnym.

• (1386) Faktyczne przejęcie władzy w Głogówku.

1385

-Zakończenie regencji Władysława w księstwie strzelecko-niemodlińskim.
-(I/27 II) Nabycie Karniowa (w drodze zastawu) od Jana II Żelaznego raciborsko-karniowskiego.

-(VIII) Wilhelm Habsburg (pod opieką podkomorzego krakowskiego Gniewosza z Dalewic, być może działającego z polecenia Władysława) przybywa do Krakowa, z nadzieją na skonsumowanie małżeństwa z Jadwigą.

• Wygnanie Wilhelma Habsburga przez możnowładców krakowskich.

1386

-(10 VII) Spotkanie z Władysławem Jagiełłą w Niepołomicach.

• Projekt małżeństwa córki Jadwigi z Wiguntem Aleksandrem, księciem kiernowskim, bratem Jagiełły.

-(/15 VII) Władysław przejmuje zarząd nad Rusią Halicką z nadania królowych węgierskich, Elżbiety Bośniaczki i Marii Andegaweńskiej.

1387

-(I-III) Jadwiga Andegaweńska wyprawia się na Ruś Halicką.

• (6 II) Władysław wydaje uniwersał (w Częstochowie) wzywający mieszkańców Rusi do nieuznawania władzy polskiej.
• Wcielenie Rusi Halickiej (bez Halicza) do Korony.

-(27 IV) Władysław oddaje (w Brnie) swoje dobra w Rusi i na Węgrzech pod opiekę króla czeskiego Wacława IV Luksemburskiego.

• (1 V) Przejęcie lenna w postaci Namysłowa (wraz z okręgiem) z nadania Wacława IV Luksemburskiego.

-(VIII) Witold Kiejstotowicz (z posiłkami polskimi) zdobywa Halicz.

1388

-(12-22 IV) Udział w negocjacjach polsko-krzyżackich w Toruniu (w orszaku Władysława Jagiełły).
-Władysław Jagiełło obiecuje przekazanie Bydgoszczy (pozostającej w rękach Opolczyka) książętom słupskim.
-(26 XII) Śmierć Bodzęty, arcybiskupa gnieźnieńskiego.

• (26 XII 1388/28 I 1389) Władysław (dzięki wsparciu węgierskiemu) uzyskuje u papieża Urbana VI nominację bratanka Jana Kropidły na tron arcybiskupi.
  • Sprzeciw Władysława Jagiełły wobec nominacji Jana Kropidły.

1389

-(8 I) Zjazd książąt śląskich (w Hotzenplotz) z margrabią Jodokiem z Moraw i biskupem ołomunieckim Mikołajem w sprawie zwalczania przestępczości na pograniczu śląsko-morawskim.
-(14-16 V) Zjazd w Niepołomicach z Władysławem Jagiełłą, Jadwigą i Siemowitem IV.
-(16 V) Nieudana próba opanowania zamku wawelskiego (?).

• Władysław zostaje pojmany przez starostę Sędziwoja z Szubina i odwieziony do klasztoru cysterskiego w Mogile, w celu spotkania z Władysławem Jagiełłą.
  • (17 V) Odzyskanie wolności.

1390

-(23 I) Małżeństwo córki Jadwigi z Wiguntem Aleksandrem, księciem kiernowskim.

• Władysław zapisuje Jadwidze w posagu ziemię inowrocławską, bydgoską i tucznowską (przy zastrzeżeniu sobie i żonie Eufemii dożywotniego czynszu z Inowrocławia w wysokości 400 grzywien srebra).

-(28 II) Władysław sprzedaje Karniów margrabiemu Jodokowi, swemu szwagrowi (za cenę 11200 grzywien).
-(XI) Krzyżacy zajmują kilka pogranicznych zamków (w ziemi dobrzyńskiej?), wobec zbliżenia Opolczyka z Władysławem Jagiełłą.

• (6 XII) Wielki mistrz krzyżacki wyraża zaniepokojenie wobec zbliżenia Władysława z Polską i wzywa go do spłaty zaciągniętych pożyczek oraz obiecuje zwrot zagarniętych zamków w przypadku odstąpienia od przyjaznych stosunków z Władysławem Jagiełłą.

-(jesień) Niszczycielski najazd margrabiego morawskiego Prokopa i książąt opawskich na księstwo opolskie (przeprowadzony z inicjatywy króla czeskiego Wacława IV Luksemburskiego).

1391

-Władysław zastawia swoją złotą koronę (za 800 kop groszy praskich) mincerzowi toruńskiemu Janowi Lepperowi.

• (3 VI) Wykupienie korony z zastawu.

-(5-7 V) Zastawienie Krzyżakom Złotorii nad Drwęcą i 5 okolicznych wsi (za cenę 6632 florenów węgierskich).
-(lato/jesień) Władysław wyjeżdża na dwór węgierski Zygmunta Luksemburskiego.
-(VIII-X) Wojna z Władysławem Jagiełłą.

• (2/8 IX) Utrata ziemi gniewkowskiej.
• (8 IX) Wojska królewskie wkraczają do ziemi dobrzyńskiej.
  • (8/15 IX) Utrata Rypina i Dobrzynia.
  • (10-21 IX) Udana obrona oblężonego zamku w Bobrownikach (wskutek odsieczy krzyżackiej).
• (15 IX/X) Utrata wszystkich posiadłości w ziemi wieluńskiej, sieradzkiej i krakowskiej, za wyjątkiem zamków w Bolesławcu i Ostrzeszowie.

1392

-(28 VI) Śmierć Wigunta Aleksandra.

• (28 VI 1392/9 III 1393) Władysławowi nie udaje się odzyskać ziemi inowrocławskiej, która przechodzi pod panowanie Władysława Jagiełły.

-(25-27 VII) Spotkanie w Malborku z Konradem Wallenrodem, wielkim mistrzem krzyżackim.

• (27 VII) Zastawienie Krzyżakom ziemi dobrzyńskiej (za cenę 50000 florenów węgierskich).
  • (16 VIII) Krzyżacy zdobywają zamek w Dobrzyniu (broniony przez przeciwników ich panowania w ziemi dobrzyńskiej).
• Władysław przedstawia projekt rozbioru Polski pomiędzy Zakon Krzyżacki, Luksemburgów, Brandenburgię i książąt śląskich.
  • Plan nie uzyskuje akceptacji Konrada Wallenroda.

-(3 XI) Spotkanie z Zygmuntem Luksemburskim w Weissenkirchen (Újvár).

1393

-(21 I/-26 VII) Wojna z Władysławem Jagiełłą.

• (III) Utrata zamku w Ostrzeszowie.
• Udana obrona Bolesławca.
• (26 VII) Rozejm w Nowym Mieście Korczynie (do 15 VIII).

-(22 VIII/XI) Wyprawa wojsk polskich (dowodzonych przez Spytka z Melsztyna i Jana z Tęczyna) na Strzelce, należące do bratanków Opolczyka.

• (26 X) Władysław nadaje - na wypadek swojej śmierci - bratankom (Janowi Kropidle, Bolesławowi IV i Bernardowi) Opole, Głogówek, Chrzelice, Bolesławiec n. Prosną, Wieluń, Krzepice, Kłobuck, Olsztyn, Brzeźnicę, Ostrzeszów, Prudnik i Gryżów.
• (4/11 XI) Bratankowie Władysława zawierają rozejm (do 25 XII) z Władysławem Jagiełłą (w Niepołomicach?) i zobowiązują się nie popierać stryja.

-(11 IX) Zygmunt Luksemburski wydaje (w Šintavie) akt zezwalający na dysponowanie w pełni ziemią dobrzyńską przez Władysława.

1394

-(I/22 II) Nieudane oblężenie zamku w Pławniowicach przez wojska opolskie.
-(10 IV) Zawarcie rozejmu z Władysławem Jagiełłą (w Głogówku).

1396

-(14 VII/) Spytko z Melsztyna (wspierany przez oddziały Ludwika brzeskiego) uderza na księstwo opolskie.

• (6 VIII) Kapitulacja Bolesława IV i Bernarda (pod Opolem).
  • Utrata Gorzowa Śląskiego, Olesna, Lublińca i Bolesławca (VIII/IX).
  • Bolesław IV i Bernard (działając również w imieniu Jana Kropidły) zobowiązują się do odebrania wszystkich ziem Władysławowi oraz że nie pozwolą mu do końca życia na wojowanie z królem Polski.

1396-1399

-Spór z bratankami Bolesławem IV, Bernardem i Janem Kropidłą o nowy zamek ("zamek na Górce") w Opolu i zamek w Domaradzu.

• (6 VII 1399) Ugoda w Głogówku.
  • Władysław potwierdza prawa bratanków do dziedziczenia po jego śmierci (z zastrzeżeniem dożywocia na Głogówku dla Eufemii), w zamian odzyskując Opole.

1397

-(10-15 VII) Władysław bierze udział w zjeździe Władysława Jagiełły i Jadwigi Andegaweńskiej z Zygmuntem Luksemburskim w Starej Wsi na Spiszu.

• (13 VII) Polsko-węgierski traktat pokojowy (zawarty na 16 lat), obejmujący również Władysława.

-(/15 VII) Walki z Ludwikiem I brzeskim w okolicach Głogówka.

1401

-(8 lub 18 V) Śmierć Władysława II Opolczyka w Opolu.