Pafsanias Karathanasis | University of the Aegean (original) (raw)

Thesis by Pafsanias Karathanasis

Unpublished Ph.D. Thesis (in Greek) The thesis aspires to contribute to the wider anthropologica... more Unpublished Ph.D. Thesis (in Greek)

The thesis aspires to contribute to the wider anthropological perspective and understanding of the complex Cypriot Problem. Focusing on the Cypriot division, and on the boundaries that it creates, the thesis examines the ways in which social subjects attempt to cope with the official restrictions. These can be social, political or geographical, but they are also expressed as restrictions to the development of the imagination for a different future.The field of study is the Walled City of Nicosia, an area in which the division appears as bold as nowhere else on the island. In this field, the thesis presents an ethnographic account of the appearance and development of the political and cultural activity that emerges from below, but flourishes in between the liminality and the marginality of the Walled City of Nicosia. In other words, it presents an ethnographic study of the groups and the individuals of the city, that, while they attempt to develop their action outside the predefined spatial and symbolic boundaries set from above, they invite us to pay attention to a different geography of the city; an other geography of the city divisions, where the imagination for an other future is developed within the cracks of the reality and the materiality of the city.Also, this is an ethnography of the "New Cyprus", or an ethnography of Cyprus during the period that came after the ending of the prohibition on crossing the island's dividing line. So, the starting point of this research is placed on 2003, when the reconnection of the two sides of Nicosia brought together different actors resulting in the first attempts to organize political and cultural events without the mediation of official organizations, political parties and local or international institutions. Thus, this thesis offers a record of the history of these groups that attempt -and manage- to transcend the restrictions set, until then, through the management of the Cypriot Problem by the dominant elites of the two sides of the division, while, at the same time, they produce new boundaries creating the space within which they can develop different identities. In this way, we could say that the thesis narrates a common story in anthropology; a story in which the attempts to transcend the predefined boundaries have as a result the production of the necessary new ones. Lastly, following an anthropological perspective based on the notion of liminality, the analytical framework of the thesis is set at an urban space located next to the boundary of the Green Line and attempts to include the processes that take place there, in a wider socio-political context of the Cypriot society, within the period of the controlled reconnection of the two sides. Starting from a socio-spatial analysis of the political and cultural activities placed on the geographical and symbolic in-between, the thesis approaches the continuation of the Cypriot division as a preservation of an uncertain and precarious in-between condition. The main argument is that these activities should be approached as attempts that intend to exit the prolonged Cypriot liminality; attempts towards a life without the Cypriot Problem, even if the official solution will never be accomplished.

-----

Η ανά χείρας διατριβή φιλοδοξεί να προσθέσει ένα ακόμα κομμάτι στην ευρύτερη ανθρωπολογική προσέγγιση και κατανόηση του, κατά τ' άλλα, πολύπλοκου Κυπριακού Προβλήματος. Εστιάζοντας στον κυπριακό διαχωρισμό, και στα όρια που αυτός δημιουργεί, η διατριβή εξετάζει στους τρόπους με τους οποίους τα κοινωνικά υποκείμενα προσπαθούν να αντεπεξέλθουν στους επίσημους περιορισμούς. Περιορισμοί κοινωνικοί, πολιτικοί και γεωγραφικοί, που, όμως, εκφράζονται, επίσης, ως περιορισμοί στην ανάπτυξη της φαντασίας για ένα διαφορετικό αύριο.Το πεδίο στο οποίο επικεντρώνεται η μελέτη είναι η εντός των τειχών Λευκωσία, μια περιοχή όπου ο διαχωρισμός εμφανίζεται τόσο έντονος, όσο σχεδόν πουθενά αλλού στο νησί. Σε αυτό το πεδίο, παρουσιάζεται μια εθνογραφική καταγραφή της εμφάνισης και ανάπτυξης πολιτικής και πολιτιστικής δραστηριοποίησης που προέρχεται από τα κάτω, αλλά ευδοκιμεί ανάμεσα στην οριακότητα και την περιθωριακότητα της εντός των τειχών πόλης. Με άλλα λόγια, η διατριβή προσφέρει μια εθνογραφική μελέτη ομάδων και ατόμων της πόλης, που, καθώς επιχειρούν να δραστηριοποιηθούν εκτός των προκαθορισμένων χωρικών και συμβολικών ορίων που τίθενται από τα πάνω, μας προσκαλούν να δώσουμε προσοχή σε μια 'άλλη' γεωγραφία της πόλης και μια διαφορετική γεωγραφία του διαχωρισμού, και των διαχωρισμών, όπου στις ρωγμές της πραγματικότητας και της υλικότητας της πόλης αναπτύσσεται από τα κάτω η φαντασία για ένα άλλο μέλλον. Παράλληλα, όμως, είναι μια εθνογραφία της 'Νέας Κύπρου', δηλαδή, της Κύπρου κατά την περίοδο που ακολουθεί τον τερματισμό της απαγόρευσης διέλευσης της διαχωριστικής γραμμής. Η αφετηρία αυτής της διερεύνησης τοποθετείται, έτσι, στο 2003, όταν η επανασύνδεση των δύο πλευρών της Λευκωσίας, έφερε κοντά διαφορετικούς δρώντες και οδήγησε στις πρώτες προσπάθειες πραγματοποίησης πολιτικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων και δράσεων, χωρίς τη διαμεσολάβηση επίσημων οργανώσεων, πολιτικών κομμάτων και τοπικών και διεθνών φορέων. Οπότε, στις σελίδες αυτής της μελέτης καταγράφεται η ιστορία της συγκρότησης ομάδων και ομαδοποιήσεων, που επιχειρούν -και καταφέρνουν- να υπερβούν τους περιορισμούς που έθετε, μέχρι τότε, η διαχείριση του Κυπριακού Προβλήματος από τις κυρίαρχες ελίτ των δύο πλευρών του διαχωρισμού, ενώ, παράλληλα, παράγουν νέες οριοθετήσεις, δημιουργώντας, έτσι, τον απαραίτητο χώρο μέσα στον οποίο θα μπορέσουν να αναπτύξουν διαφορετικές ταυτότητες. Υπό αυτήν την έννοια, αφηγείται μια ιστορία, κοινή θα έλεγε κανείς στην ανθρωπολογία, στην οποία οι προσπάθειες υπέρβασης ορίων προκαθορισμένων οδηγούν, τελικά, στην παραγωγή των απαραίτητων νέων. Τέλος, ακολουθώντας μια ανθρωπολογική προσέγγιση, που βασίζεται κυρίως στην έννοια της οριακότητας, η διατριβή ξεκινά την ανάλυση της από έναν αστικό χώρο που βρίσκεται δίπλα στο όριο της Πράσινης Γραμμής, ένα χώρο ενδιάμεσο, και επιχειρεί να εντάξει τις διαδικασίες που πραγματοποιούνται εκεί, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ανάλυσης της κυπριακής κοινωνίας μέσα στις συνθήκες που δημιούργησε η ελεγχόμενη επανασύνδεση των δύο πλευρών. Εφορμώντας, λοιπόν, από μια χωρική ανάλυση πολιτικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων που τοποθετούνται στο γεωγραφικό και συμβολικό ενδιάμεσο, επιχειρείται μια προσέγγιση της συνέχισης του κυπριακού διαχωρισμού ως διατήρηση μιας αβέβαιης και επισφαλούς ενδιάμεσης κατάστασης και, τέλος, προτείνεται η ερμηνεία αυτών των δραστηριοτήτων ως παραδείγματα προσπαθειών που έχουν στόχο την έξοδο από την παρατεταμένη κυπριακή οριακότητα. Προσπάθειες, δηλαδή, με στόχο τη ζωή στην Κύπρο χωρίς Κυπριακό Πρόβλημα', ακόμα και αν η επίσημη λύση του δεν έρθει ποτέ.

Book Chapters by Pafsanias Karathanasis

Lemos Dekker, N., van Dam, A., Arteaga, I., Llewellyn, H., Karathanasis, P., and Bryant, R. (2021). "Navigating Chronic Crisis" in (Un)timely Crises: Chronotopes and Critique, Boletsi, M., Lemos Dekker, N., Mika, K., Robbe, K. (eds). Palgrave Macmillan, 2021

Abstract: While crisis often implies a temporary disruption, and has been conceptualized as a fo... more Abstract:
While crisis often implies a temporary disruption, and has been conceptualized as a form of event that interrupts a larger flow of normalcy, this chapter offers a brief, conceptual introduction to the notion of chronic crisis. When and how do crises, including illness and economic and environmental crises, fade into chronicity and normalcy, and what futures does this enable or foreclose? How do we continue living in the face of chronic disruption? Drawing on anthropological debates on time, the authors highlight a number of analytical tools that are valuable to further this debate. In so doing, they bring into view how chronic crisis, understood through the idea of permanent liminality, may result in a dynamic of potentiality and paralysis, questioning the political potential of crisis as a framing device. In conclusion, this chapter suggests that ‘chronic crisis’ is not a contradiction in terms, but rather requires a more detailed look into the ways in which different people navigate the discontinuity between the ‘normal’ and the ‘disruptive’ in everyday life.

Karathanasis P (2021) ‘Writing in a city in-crisis: Stencil graffiti in the Old Town of Nicosia’, in Campos R., Zaimakis Y. & Pavoni A. (eds.), Street Politics in critical times: Street art, graffiti and visual protest across the world. Berghahn Books, 2021

Synopsis of the Book: Whether aesthetically or politically inspired, graffiti is among the oldest... more Synopsis of the Book:
Whether aesthetically or politically inspired, graffiti is among the oldest forms of expression in human history, one that becomes especially significant during periods of social and political upheaval. With a particular focus on the demographic, ecological, and economic crises of today, this volume provides a wide-ranging exploration of urban space and visual protest. Assembling case studies that cover topics such as gentrification in Cyprus, the convulsions of post-independence East Timor, and opposition to Donald Trump in the American capital, it reveals the diverse ways in which street artists challenge existing social orders and reimagine urban landscapes.

Καραθανάσης Π., 2018, "Εξευγενισμός (gentrification), Γκραφίτι και Τέχνη του δρόμου: Σχέσεις και αντιθέσεις στη δημόσια σφαίρα του αστικού φαντασιακού", στο Ελεάνα Γιαλούρη, Απόστολος Λαμπρόπουλος, Ελπίδα Ρίκου (επιμ.) 2018, Αξία. Αθήνα: Εκδ. Νήσος., 2018

Ελεάνα Γιαλούρη, Απόστολος Λαμπρόπουλος, Ελπίδα Ρίκου (επιμ.) 2018, Αξία. Αθήνα: Εκδ. Νήσος. Ο τ... more Ελεάνα Γιαλούρη, Απόστολος Λαμπρόπουλος, Ελπίδα Ρίκου (επιμ.) 2018, Αξία. Αθήνα: Εκδ. Νήσος.

Ο τόμος αυτός αποτελεί αρχείο και ενθύμιο του εργαστηρίου της Αξίας, ενός συλλογικού πρότζεκτ μεταξύ τέχνης, ανθρωπολογίας και πολιτισμικής θεωρίας. Περιλαμβάνει θεωρητικά κείμενα, καλλιτεχνικά έργα, συζητήσεις και πρότζεκτ. Το εργαστήριο πραγματοποιήθηκε το φθινόπωρο του 2013 στο πλαίσιο της ΑΒ4 Agora, της τέταρτης Μπιενάλε της Αθήνας.

Τα υλικά του τόμου απηχούν την προβληματική του εργαστηρίου επιχειρούν δηλαδή να διερευνήσουν διαφορετικές όψεις της αξίας σε εκείνη τη συγκυρία της οικονομικής κρίσης που είθισται να παραλληλίζεται με μια ευρύτερη κρίση αξιών.

Καραθανάσης Παυσανίας (2015), "Πολιτισμική βιογραφία των Stencil: Εξετάζοντας μεθόδους για την αν... more Καραθανάσης Παυσανίας (2015), "Πολιτισμική βιογραφία των Stencil: Εξετάζοντας μεθόδους για την ανάλυση της πολλαπλότητας των νοημάτων στα ακτιβιστικά stencil". Στο Πουρκός Μάριος (επιμ.), "Βίωμα και βασισμένες στην Τέχνη Ποιοτικές Μέθοδοι Έρευνας: Επιστημολογικά-Μεθοδολογικά Ζητήματα και Νέες Προοπτικές". Θεσ/νίκη: Εκδόσεις Νησίδες

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Χρησιμοποιώντας ανθρωπολογικές προσεγγίσεις το κείμενο εξετάζει μεθόδους ανάλυσης των οπτικών παρεμβάσεων στον αστικό δημόσιο χώρο. Εστιάζοντας στο stencil graffiti, ένα από τα σύγχρονα είδη του ευρύτερου φαινομένου του graffiti, παρουσιάζονται οι σχέσεις που αναπτύσσει το συγκεκριμένο είδος με τις ευρύτερες παραδόσεις του graffiti, αλλά και της δημόσιας έκφρασης της πολιτικοκοινωνικής διαμαρτυρίας και επιχειρείται μια ανάλυση της πολλαπλότητας των νοημάτων που αναπτύσσουν τα stencil σε σχέση με τα υλικά και ψηφιακά τους περιβάλλοντα, καθώς μεταφέρονται από τους τοίχους των πόλεων στις ηλεκτρονικές και έντυπες σελίδες περιοδικών και εφημερίδων. Χρησιμοποιώντας μια βιογραφική μέθοδο προσέγγισης η εργασία παρακολουθεί την πορεία ενός συγκεκριμένου stencil από τη Λευκωσία της Κύπρου καθώς περνάει από τα διαφορετικά στάδια της υλικής και κοινωνικής του ζωής.

Λέξεις-κλειδιά: Κοινωνική Ανθρωπολογία, Stencil Graffiti, Ακτιβιστικά Stencil, Πολιτισμική βιογραφία, Οπτικός Πολιτισμός, Αστικός Δημόσιος Χώρος, Κύπρος, Λευκωσία.

ABSTRACT: Using anthropological perspectives the article examines methods for the analysis of visual interventions in the urban public space. Focusing at stencil graffiti, one of the contemporary kinds of the broader phenomenon of graffiti, we present the relations that this kind of graffiti develops with the broader tradition of graffiti as well as, with the tradition of the public expression of sociopolitical protest, and we attempt an analysis of the multiplicity of meanings that stencils acquire in relation with their material and digital environments, as they move from the city walls to the printed and the web-pages of magazines and newspapers. Drawing on a biographical method of analysis, the paper follows a specific stencil found in Nicosia, Cyprus as it moves through the different stages of its material and social life.

Key words: Social Anthropology, Stencil Graffiti, Activist Stencils, Cultural Biography, Visual Culture, Urban Public Space, Cyprus, Nicosia

Karathanasis P. (2014) Re-image-ing and re-imagining the city: Overpainted landscapes of central Athens" In "Re-mapping ‘Crisis’: A Guide to Athens", Edited by Myrto Tsilimpounidi and Aylwyn Walsh. Zero Books, pp. 177-182

Στο: Γιαννακόπουλος Κ. & Γιαννιτσιώτης Γ. 2010. «Αμφισβητούμενοι Χώροι στην πόλη: Χωρικές Προσεγγίσεις του Πολιτισμού», Αθήνα: Εκδ. Αλεξάνδρεια, σ. 315-348., 2010

Οι τοίχοι της πόλης ως 'αµφισβητούµενοι χώροι': Αισθητική και αστικό τοπίο στην Αθήνα. Μοναστηράκ... more Οι τοίχοι της πόλης ως 'αµφισβητούµενοι χώροι': Αισθητική και αστικό τοπίο στην Αθήνα. Μοναστηράκι, θέα από Πλάκα Παυσανίας Καραθανάσης Περίληψη Το γκραφίτι έχει χαρακτηριστεί ως µια κατεξοχήν αντιστασιακή χωρική πρακτική της µοντέρνας µεγαλούπολης. Από τις πρώτες στιγµές της εµφάνισής του τις δεκαετίες του 1970 και 1980 στην Νέα Υόρκη αλλά και σε άλλες µεγάλες δυτικές πόλεις, φάνηκε απειλητικό για την καθαρότητα και την τάξη στο αστικό τοπίο, χαρακτηριστικά που προωθούνται από τους ηγεµονικούς λόγους για την πόλη. Το µεγάλο ζήτηµα στο γκραφίτι, δηλαδή το ερώτηµα τέχνη ή βανδαλισµός, εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό, από τις χωρικές διαστάσεις της πρακτικής αυτής. Ο δηµόσιος τοίχος, ο κατεξοχήν χώρος του γκραφίτι, είναι έτσι ένας 'αµφισβητούµενος χώρος', στον οποίον επιτρέπονται συγκεκριµένες πρακτικές που εµπίπτουν στις 'ηγεµονικές γεωγραφίες' της πόλης (Cresswell 1996) και απαγορεύονται άλλες, θεωρούµενες ως 'ύλη εκτός τόπου' (Douglas 1991). Οι δηµιουργοί του γκραφίτι διαπραγµατεύονται τους δηµόσιους χώρους µε τα έργα τους, αποδίδοντας νέα νοήµατα στους τοίχους και αµφισβητώντας έτσι τις περιορισµένες χρήσεις των χώρων αυτών. Όµως θα ήταν λάθος να αντιµετωπίζουµε κάθε χώρο στην πόλη µε τον ίδιο τρόπο, µιας και διαφορετικοί χώροι παρουσιάζουν τη δική τους δράση (agency/Gell 1998), που είναι αποτέλεσµα των ιδιαίτερων αρχιτεκτονικών, ιστορικών και κοινωνικών τους χαρακτηριστικών. Κάθε «βαµµένος» χώρος στην πόλη, παρουσιάζει διαφορετική σχέση µε τα διάφορα στυλ γκραφίτι τα οποία βρίσκονται σε αυτόν. Έτσι, το νόηµα τόσο του κάθε «βαµµένου» χώρου, όσο και του κάθε στυλ γκραφίτι, παράγεται µέσα από την σχέση που αναπτύσσεται µεταξύ τους. Με βάση το ίδιο σκεπτικό, το κάθε στυλ γκραφίτι αναπτύσσει διαφορετικές σχέσεις µε τον αστικό χώρο και έτσι, αµφισβητεί µε διαφορετικούς τρόπους τα κυρίαρχα νοήµατα για αυτόν. Άλλοτε αντιστέκεται προωθώντας νοήµατα που αντιδρούν ριζοσπαστικά στα κυρίαρχα, και άλλοτε, προωθώντας νοήµατα που είναι πιο εύκολα αποδεκτά.

Journal Articles by Pafsanias Karathanasis

Karathanasis, P. (2023). “Kyprei” and “kalamarades”: Νegotiations of Greek hegemony from the margins of the Greek-speaking world. The Greek Review of Social Research, 160, 3–38. , 2023

Based on ethnographic research carried out in Greece and Cyprus in the period 2020-2021, the arti... more Based on ethnographic research carried out in Greece and Cyprus in the period 2020-2021, the article concerns the relations between the two countries and their citizens. Inspired by recent changes in the two countries, and specifically by the new Greek migration of the crisis, I explore contemporary negotiations and transformations that take place both at the official level of relations between the two countries, and in the everyday life of their citizens. In particular, the article explores issues of familiarity, cultural distance and cultural hegemony, as they appear between the crypto-colonial Greek and the post-colonial Cypriot context and are transformed in the periphery of the Greek-speaking world.

Yannis Kallianos and Pafsanias Karathanasis, "Public Space as Infrastructure of Care: The Affective Dynamics of Protomagias Square During the Pandemic," in Corona A(e)ffects: Radical Affectivities of Dissent and Hope, Mattia Fumanti & Elena Zambelli (eds). Lateral 10.2 (2021)., 2021

ABSTRACT: Our contribution puts forward an examination of public spaces as infrastructures of car... more ABSTRACT: Our contribution puts forward an examination of public spaces as infrastructures of care. The eruption of the COVID-19 pandemic, and the “social distancing” measures imposed by several governments around the world, transformed the very use and conceptualization of urban public spaces. In Athens, Greece, public space, which had already been in different ways at the forefront of multifarious crises since 2010, reemerged, once again, as a critical site of sociopolitical antagonism. Public spaces, such as squares, became central places where people could come together to share knowledge and emotions, collectively alleviate anxieties, and thus (re)negotiate their positionality in the city. Such formations and enactments of social connection, affectivity, and antagonism, reflect the entanglement between everyday life and the political, and also draw attention to the association of public space with practices of care for collective well-being during precarious times. During the ever-increasing securitization and policing of urban spaces in Athens, in which everyday life has come to be ever more permeated by precarity and uncertainty, public spaces have been reenacted as safe and more inclusive environments where people can be and act together. Our contribution also employs a video to render more intelligible the affective interconnectedness of sounds, images, bodies, materialities, and practices in public space. By attending to the affective dynamics of a public square in central Athens, we examine the entanglements between the sociopolitical production of public space and forms of care during the COVID-19 pandemic. (Open Access: https://csalateral.org/forum/corona-affects-effects/public-space-infrastructure-care-protomagias-square-pandemic-kallianos-karathanasis/)

Karathanasis, P., and Kapsali, K. (2018). ‘Displacement and the creation of emplaced activism: Public interventions on the walls of a European border city’, entanglements, 1(2): 52-61., 2018

Displacement is a process that affects the places of departure as well as the places of arrival. ... more Displacement is a process that affects the places of departure as well as the places of arrival. One such place of arrival has been the island of Lesvos in the northeast Aegean Sea. Lesvos has been a place through which hundreds of thousands of displaced people passed, on their way to Europe, during the period of the "Refugee Crisis" (2015-2016). The urgency, however, of this massive influx, led to the arrival of several humanitarian actors, as well as activists, and volunteers, who played a vital role in the reception of the displaced, forming official and unofficial support networks. Today, despite the proclaimed ending of the ‘crisis’, more than 7.000 people still reside in camps and other facilities within and around the capital of Mytilene. The ‘hotspots’ policy of the European and Greek authorities, including the EU-Turkey statement and the ‘geographical restriction’ of the asylum seekers on the islands, keeps asylum seekers in a liminal and in-between position; in-between asylum and deportation or in-between the lives they left behind and those they can only imagine. In an attempt to approach the liminal condition in which the asylum seekers are being placed, our video-presentation focuses on the slogans and other public interventions on the walls of Mytilene, which are related to the self-organized refugee support networks. These interventions, created by local and international activists, as well as by people on the move, can be seen as the results of a renewed emplaced activism that reacts to the ‘hotspot’ technologies of humanitarian governance as well as to the deportation regime in place in Lesvos and the other Aegean islands.

Keywords:
Refugee Crisis, Lesvos, Displacement, Activism, Graffiti, Public Interventions, Liminality

Video Link: https://youtu.be/DpO75yZXl9Y

Καραθανάσης Π. (2010), "Επίσημη Μνήμη και Graffiti: Οι νοηματοδοτήσεις της πράσινης γραμμής της Κύπρου ως πεδίο διαπραγμάτευσης της συλλογικής μνήμης", στο Μνήμη, Θεωρία & Τέχνη, ΟΥΤΟΠΙΑ: Διμηνιαία έκδοση θεωρίας και πολιτισμού, Τεύχος 89, Μάρτιος-Απρίλιος 2010, σσ. 103-125, 2010

Επίσημη μνήμη και graffiti: οι νοηματοδοτήσεις της πράσινης γραμμής της Κύπρου ως πεδίο διαπραγμά... more Επίσημη μνήμη και graffiti: οι νοηματοδοτήσεις της πράσινης γραμμής της Κύπρου ως πεδίο διαπραγμάτευσης της κοινωνικής μνήμης 103 Παυσανίας Καραθανάσης i* * Ο Παυσανίας Καραθανάσης είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 1. Λευκωσία, εντός των τειχών. Αεροφωτογραφία. Παρουσιάζεται στο μουσείο-παρατηρητήριο του πύργου Σιακόλα, στην οδό Λήδρας στη νότια πόλη.

Iliopoulou, E. & Karathanasis, P. (2014) 'Towards a Radical Politics: Grassroots Urban Activism in the Walled City of Nicosia' In Karatsioli, B. (ed) 'Crisis, State and Peace: Europe at the Cyprus Border'. Cyprus Review, Vol 26. No. 1. Spring 2014

This article presents the emergence and development of grassroots and self-organised activism in ... more This article presents the emergence and development of grassroots and self-organised activism in Nicosia. Following the thread of crucial actions, including the Occupy Buffer Zone (OBZ) movement, within the UN controlled area of the old town of Nicosia, we elaborate on a transforming political subjectivity, exploring its timeline, composition, demands, practices and potentials. Through everyday practice and direct socio-political and cultural action, activists contest the dominant narratives and the institutionalised ‘bi-communal’ co-operation towards a ‘communal’ identity and a new radical politics. They manage to produce common space of demand in the old town, while localising the global call for action inspired by the recent global uprisings. Finally, we examine the rise of burgeoning new dynamics in times of capitalist crisis and the new tasks ahead.

Edited Journal Issue by Pafsanias Karathanasis

Journal of Anthropological Film Vol 3 No 02, 2019

Editorial co-authored by: Christos Varvantakis, Katerina Rozakou, Ifigeneia Anastasiadi, Pafsania... more Editorial co-authored by: Christos Varvantakis, Katerina Rozakou, Ifigeneia Anastasiadi, Pafsanias Karathanasis, Kostantinos Aivaliotis

Films:
- Shukri, a new Life, by Rossella Schillaci
- Document: Hoyerswerda | Frontex, by Thomas Kaske
- It Was Tomorrow, by Alexandra Maria D'Onofrio
- Quiet Life, by Tasos Giapoutzis, Marios Kleftakis
- Unimaginable Dreams, by Marzia Jamili, Brittany Nugent, Dove Barbanel
- When You Are In The Sea: where can you hide?, by Jack Jones, Ann-Kathrine Kvaernoe
- Underground: A filmic exploration of "migrant illegality" in Copenhagen, by Julie Høj Thomsen
- A Camp is a Wall in a Forest, by Anna Knappe, Amir Jan

Link: https://boap.uib.no/index.php/jaf/issue/view/374

Reviews by Pafsanias Karathanasis

Karathanasis. P., 2019, "Exploring Ways for Participation. Review of The Maribor Uprisings: A Live Participatory Film (2017) by Maple Razsa & Milton Guillén", in Public Anthropologist, 1(1): 119–126., 2019

Presenting and facilitating the almost two-hour screening of the interactive film The Maribor Upr... more Presenting and facilitating the almost two-hour screening of the interactive film The Maribor Uprisings1 about the 2012–13 protests in the Slovenian city of Maribor, for the 8th Athens Ethnographic Film Festival was definitely a challenge. It was a challenge not only because it is an interactive film, with all the technical difficulties that might arise in a public screening, but also because it is a film that incorporates different modes of interactivity and is designed to facilitate the live participation of the audience...

NOTE: the review uploaded is a draft early version of the paper, please do not cite.

Website Publications by Pafsanias Karathanasis

Καραθανάσης Π., 2020. "ΚΥΤ Μόριας 2020: Ανάμεσα στο «Hotspot» και τον «καταυλισμό-πόλη". Παρατηρητήριο της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης στο Αιγαίο: https://refugeeobservatory.aegean.gr/en/node/2666 , 2020

Το κείμενο γράφτηκε την περίοδο μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου του 2020. Δηλαδή, πριν τον εμπρησμό ... more Το κείμενο γράφτηκε την περίοδο μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου του 2020. Δηλαδή, πριν τον εμπρησμό και την καταστροφή του καταυλισμού της Μόριας στις αρχές του Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου. Στο επίμετρο του παρόντος κειμένου υπάρχουν κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με τη νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη Λέσβο, αλλά και τη σημασία του κειμένου αυτού παρά τις ραγδαίες εξελίξεις. «Και να μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε τα φαλάφελ! Είναι πάρα πολύ καλά, εμείς τρώμε συνέχεια!». Με αυτά τα λόγια μας αποχαιρέτησε, μετά από μια μικρή κουβέντα που είχαμε μαζί της για την κατάσταση στη Μόρια, μια εργαζόμενη σε οργάνωση που δραστηριοποιείται στην «ασφαλή ζώνη» για τα ασυνόδευτα ανήλικα, έναν περιφραγμένο και φυλασσόμενο χώρο στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ). Το πόσο καλά είναι τα φαλάφελ που μπορείς να φας στη Μόρια, το είχα ακούσει εδώ και χρόνια από φίλες και φίλους που εργάζονταν σε οργανώσεις που προσφέρουν υπηρεσίες στον καταυλισμό. Τα άτυπα καταστήματα, που λειτουργούν οι ίδιοι οι αιτούντες άσυλο και οι πρόσφυγες, τα περισσότερα μέχρι σήμερα χωρίς την επίσημη άδεια από το ελληνικό κράτος, ήταν ένα από τα πρώτα σημάδια μονιμοποίησης των πρόσκαιρων προσφυγικών καταυλισμών, που δημιουργήθηκαν σε διάφορα μέρη της χώρας για να αντιμετωπίσουν την προσφυγική κρίση του 2015. Ωστόσο, αυτό που συνάντησα την τελευταία φορά που επισκέφτηκα τη Μόρια, στην αρχή του φετινού καλοκαιριού, ήταν κάτι περισσότερο από απλά την τάση για μονιμοποίηση που συναντάμε και σε άλλους καταυλισμούς. Στο παρακάτω κείμενο θα επιχειρήσω να περιγράψω την (ανα)διαμόρφωση του προσφυγικού καταυλισμού της Μόριας (Λέσβος), που έρχεται ως αποτέλεσμα των εξελίξεων σε τοπικό, εθνικό και διακρατικό επίπεδο τον τελευταίο χρόνο. Η περιγραφή αυτή στηρίζεται σε επιτόπια παρατήρηση τον Ιούνιο του 2020, αλλά τροφοδοτείται και από τη μακροχρόνια σχέση μου με το νησί, όπως και, συγκεκριμένα, την παρακολούθηση του προσφυγικού ζητήματος από το 2017. Μέσα από την περιγραφή αναδεικνύονται αλλαγές που δείχνουν μια εδραίωση και ανάπτυξη του καταυλισμού προς την κατεύθυνση του μοντέλου του «καταυλισμού-πόλη», έναν όρο που προτείνει ο Michel Agier (2002, 2011). Ο Γάλλος ανθρωπολόγος, έχοντας κάνει μακροχρόνια επιτόπια έρευνα στην Νότια Αμερική, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, σε προσφυγικούς καταυλισμούς και άλλους διαμορφωμένους χώρους εκτοπισμένων πληθυσμών, υποστηρίζει πως αποτελούν μια ιδιαίτερη κοινωνικο-χωρική μορφή εγκατάστασης, όπου παρατηρείται μια οργάνωση του χώρου, της κοινωνικής ζωής και του συστήματος εξουσίας, που δεν υπάρχει πουθενά αλλού. Αυτές τις παράδοξες ή υβριδικές περιπτώσεις, «ελλείψει καλύτερου όρου», τις ονομάζει καταυλισμό-πόλη (city-camp) (2002:322). Σύμφωνα με τον Agier, οι καταυλισμοί-πόλεις αποτελούν χώρους με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως την πολυεθνική διάρθρωση, τη χωροθέτηση τους μακριά από τις τοπικές κοινωνίες, τη λειτουργική αυτάρκεια και διαφοροποίηση (αγορά, υπηρεσίες, ιατρείο, τράπεζα κλπ), τη συχνά μακρόχρονη παραμονή σε αυτούς πολλών χιλιάδων ανθρώπων, αλλά και την ανθρωπιστική διαχείριση τους από διεθνείς και διακρατικούς οργανισμούς και ΜΚΟ. Αυτά τα χαρακτηριστικά συμβάλουν στη δημιουργία μιας ιδιαίτερης συνθήκης διαβίωσης που ενδέχεται να οδηγήσει τόσο σε μια παγίωση των υπαρχόντων ταυτοτήτων, όσο και σε μια εδραίωση πρακτικών υποκειμενοποίησης, μέσω της ανάγκης των ανθρώπων να βελτιώσουν τον χώρο που ζουν, κατοικώντας και αλλάζοντάς τον (Agier 2012).

Exhibition Catalogue by Pafsanias Karathanasis

Καραθανάσης Παυσανίας (2014) "Τέχνη του Δρόμου: Graffiti, Πολιτική Διεκδίκηση και Δρόμος" στον κα... more Καραθανάσης Παυσανίας (2014) "Τέχνη του Δρόμου: Graffiti, Πολιτική Διεκδίκηση και Δρόμος" στον κατάλογο της έκθεσης "No Respect", Επιμέλεια Έκθεσης Μαριλένα Β. Καρρά, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Ίδρυμα Ωνάση.

Karathanasis Pafsanias (2014) "Street Art: Graffiti, Art, Political Protest and the Street" trans... more Karathanasis Pafsanias (2014) "Street Art: Graffiti, Art, Political Protest and the Street" trans. by Anna Zarifi in Exhibition Catalogue "No Respect" Ed. Marilena V. Karra, Onassis Cultural Centre - Athens

Books by Pafsanias Karathanasis

Γκραφίτι και Πολιτική Διεκδίκηση, , 2019

Τα τελευταία δέκα χρόνια, εποχή που χαρακτηρίστηκε από την "κρίση", παρατηρείται μια αλλαγή στις ... more Τα τελευταία δέκα χρόνια, εποχή που χαρακτηρίστηκε από την "κρίση", παρατηρείται μια αλλαγή στις παρεμβάσεις στους τοίχους και τις άλλες δημόσιες επιφάνειες της Αθήνας. Η τάση πολιτικοποίησης του γκραφίτι και της τέχνης του δρόμου συνδυάζεται με την τάση χρήσης αισθητικών μέσων στις, κατά τα άλλα, τυπικά πολιτικές παρεμβάσεις. Η δυναμική που εκφράζεται στους τοίχους αντανακλά, όμως, τη δυναμική μιας πολύπλευρης πολιτικής διεκδίκησης που αναπτύχθηκε στους δρόμους και στις γειτονιές.

Η "κρίση", η ενίσχυση της ακροδεξιάς, ο φεμινισμός, η υποστήριξη των ΛΟΑΤΚΙ, τα εργασιακά δικαιώματα και η εμπορευματοποίηση της πόλης είναι θέματα που αφορούν τους/τις δημιουργούς, πολιτικούς ακτιβιστές/τριες και καλλιτέχνες/ιδες.

Ωστόσο, το ενδιαφέρον τοπικών και διεθνών μέσων ενημέρωσης προωθεί, παράλληλα, μια εικόνα της Αθήνας ως "Μέκκα της τέχνης του δρόμου στην Ευρώπη", και συμβάλλει στην κοινωνική κατασκευή της ως ένα "τρέντι" και "εναλλακτικό" τουριστικό προορισμό.

Τι ρόλο παίζει η πολιτική παρέμβαση στο πλαίσιο τέτοιων αλλαγών; Πώς μπορεί να αντισταθεί στις δυνάμεις που επιχειρούν να αφομοιώσουν τις παρεμβάσεις, καθιστώντας τες μέρος ενός αισθητικοποιημένου και εμπορευματοποιημένου τοπίου;

Δημήτρης Θεοδόσης, Παυσανίας Καραθανάσης. Αθήνα: Εκδόσεις ΟΞΥ. 2008, Jun 2008

Unpublished Ph.D. Thesis (in Greek) The thesis aspires to contribute to the wider anthropologica... more Unpublished Ph.D. Thesis (in Greek)

-----

Key words: Social Anthropology, Stencil Graffiti, Activist Stencils, Cultural Biography, Visual Culture, Urban Public Space, Cyprus, Nicosia

Karathanasis, P. (2023). “Kyprei” and “kalamarades”: Νegotiations of Greek hegemony from the margins of the Greek-speaking world. The Greek Review of Social Research, 160, 3–38. , 2023

Karathanasis, P., and Kapsali, K. (2018). ‘Displacement and the creation of emplaced activism: Public interventions on the walls of a European border city’, entanglements, 1(2): 52-61., 2018

Keywords:
Refugee Crisis, Lesvos, Displacement, Activism, Graffiti, Public Interventions, Liminality

Video Link: https://youtu.be/DpO75yZXl9Y

Γκραφίτι και Πολιτική Διεκδίκηση, , 2019

Δημήτρης Θεοδόσης, Παυσανίας Καραθανάσης. Αθήνα: Εκδόσεις ΟΞΥ. 2008, Jun 2008

June 6, 2014 Onassis Cultural Centre-Athens (DIS)RESPECTFUL CREATIVITY: THE IMPACT OF GRAFFITI & ... more June 6, 2014
Onassis Cultural Centre-Athens
(DIS)RESPECTFUL CREATIVITY: THE IMPACT OF GRAFFITI & STREET ART ON CONTEMPORARY SOCIETY & URBAN SPACES

Drawing on ethnographic research in Athens, before and during the «crisis», this presentation discusses the ways in which different works of street art, graffiti and other visual interventions in public space, act upon people within the changing urban everyday environment, and they fuel the development of the artistic, the social and the political imaginary. Focusing on stencils, which are considered a big part of the street art presence in contemporary cities, I will refer to their iconic character in order to discuss the global dissemination of the practice and the strong connection with the contemporary works of socio-political protest. Moreover, following official discourses about the works on the walls of Athens during the «Greek crisis», I examine the processes of providing legitimacy to some works found on the public walls in relation with the processes of urban regeneration and gentrification.

Keywords: street art, stencils, political imaginary, urban public space, gentrification, Athens, crisis.

Imagi(ni)ng ‘Crisis’: Materialities of Seeing and Representing in the Greek Critical Conjuncture ... more Imagi(ni)ng ‘Crisis’: Materialities of Seeing and Representing in the Greek Critical Conjuncture

British School at Athens,Upper House
16th-17th December 2013

Abstract: This paper will focus on the relationship between graffiti/street art and public space in (within the walls) Nicosia - the liminal historic centre of the divided capital of Cyprus. This area is not only affected by the current economic crisis, but is also marked and defined by the previous Cypriot ‘crises’. As has been noted in other cities in crisis, graffiti emerge as a central feature of changing landscapes, producing vivid visual expressions of dissatisfaction and dissent. The spatial and visual intervention of contemporary graffiti and street art thus emerge as a practice corresponding to the socio-political changes occurring in cities. Street art affects the ways in
which people understand and relate to the urban landscape. It also forms part of a trans-local cultural production. Concentrating on stencil graffiti –an iconic genre of street art– my analysis will focus on stencil visuality in an attempt to decipher the relationships between stencil pieces and people as well as the ways in which stencil graffiti represent and visualize ideas and attitudes towards the city-in-crisis.

25-27/11/2011 University Of Crete TRANDISCIPLINARY SYMPOSIUM: POSSIBILITIES AND LIMITS OF ARTS-BA... more 25-27/11/2011
University Of Crete
TRANDISCIPLINARY SYMPOSIUM:
POSSIBILITIES AND LIMITS OF ARTS-BASED QUALITATIVE RESEARCH METHODOLOGIES: EXPANDING HORIZONS, CREATING LINKS
Editor Marios A. Pourkos

Με παραδείγματα από Αθήνα, Λευκωσία/Lefkosa, Istanbul και Λονδίνο η παρουσίαση θα επικεντρωθεί σε θέματα που έχουν να κάνουν κατά πρώτον με τη διαφορά μεταξύ του «new york graffiti» και της πρόσφατου stencil graffiti, όσον αφορά τη σχέση τους με την ψηφιακή τεχνολογία, αλλά και την έντονη «εικονικότητα» που παρουσιάζουν τα stencil «κομμάτια», με στόχο το σχολιασμό της διαφορετικής επίδρασης που τέτοια «κομμάτια» έχουν στο κοινό τους, αλλά και τη διαφορετική σχέση που αναπτύσσουν με το πολιτικό και ακτιβιστικό graffiti (συνθήματα κ.α.). Κατά δεύτερον, η παρουσίαση θα ασχοληθεί με το σχολιασμό της αυξανόμενης χρήσης των ψηφιακών μέσων, από τη μία πλευρά, στην παραγωγή και διάχυση των οπτικών μηνυμάτων που τα «κομμάτια» αυτά θέλουν να διαδώσουν στους θεατές και συμπαραγωγούς αυτού του αστικού-οπτικού φαινομένου και από την άλλη, στη δημοσίευση και διάχυση των εικόνων αυτών ως ερευνητικά αποτελέσματα.

The walled city of Nicosia is, in other words, the “old town” of the Cypriot capital. Divided by ... more The walled city of Nicosia is, in other words, the “old town” of the Cypriot capital. Divided by the “green line”, but also, separated in both sides from the rest of the developed city by the Venetian walls, the old town acquires a specific character. Walking through the streets and alleys of the area, among the Venetian, Ottoman and Byzantine monuments, one cannot miss the graffiti on the walls. Old styles of graffiti mix with new and political messages on the walls mix with artistic interventions, all together, changing the landscape. In this paper, I will look at the geographies of the graffiti styles, in an attempt to provide an insight in the ways in which practitioners of graffiti interfere with the landscape of the “old town” and at the same time “draw” on issues that concern the social and political life of the city.

The thesis aspires to contribute to the wider anthropological perspective and understanding of th... more The thesis aspires to contribute to the wider anthropological perspective and understanding of the complex Cypriot Problem. Focusing on the Cypriot division, and on the boundaries that it creates, the thesis examines the ways in which social subjects attempt to cope with the official restrictions. These can be social, political or geographical, but they are also expressed as restrictions to the development of the imagination for a different future.The field of study is the Walled City of Nicosia, an area in which the division appears as bold as nowhere else on the island. In this field, the thesis presents an ethnographic account of the appearance and development of the political and cultural activity that emerges from below, but flourishes in between the liminality and the marginality of the Walled City of Nicosia. In other words, it presents an ethnographic study of the groups and the individuals of the city, that, while they attempt to develop their action outside the predefined ...

Η ανά χείρας διατριβή φιλοδοξεί να προσθέσει ένα ακόμα κομμάτι στην ευρύτερη ανθρωπολογική προσέγ... more Η ανά χείρας διατριβή φιλοδοξεί να προσθέσει ένα ακόμα κομμάτι στην ευρύτερη ανθρωπολογική προσέγγιση και κατανόηση του, κατά τ' άλλα, πολύπλοκου Κυπριακού Προβλήματος. Εστιάζοντας στον κυπριακό διαχωρισμό, και στα όρια που αυτός δημιουργεί, η διατριβή εξετάζει στους τρόπους με τους οποίους τα κοινωνικά υποκείμενα προσπαθούν να αντεπεξέλθουν στους επίσημους περιορισμούς. Περιορισμοί κοινωνικοί, πολιτικοί και γεωγραφικοί, που, όμως, εκφράζονται, επίσης, ως περιορισμοί στην ανάπτυξη της φαντασίας για ένα διαφορετικό αύριο.Το πεδίο στο οποίο επικεντρώνεται η μελέτη είναι η εντός των τειχών Λευκωσία, μια περιοχή όπου ο διαχωρισμός εμφανίζεται τόσο έντονος, όσο σχεδόν πουθενά αλλού στο νησί. Σε αυτό το πεδίο, παρουσιάζεται μια εθνογραφική καταγραφή της εμφάνισης και ανάπτυξης πολιτικής και πολιτιστικής δραστηριοποίησης που προέρχεται από τα κάτω, αλλά ευδοκιμεί ανάμεσα στην οριακότητα και την περιθωριακότητα της εντός των τειχών πόλης. Με άλλα λόγια, η διατριβή προσφέρει μια εθνογραφ...

Public Anthropologist

(Un)timely Crises, 2021

Abstract: While crisis often implies a temporary disruption, and has been conceptualized as a for... more Abstract: While crisis often implies a temporary disruption, and has been conceptualized as a form of event that interrupts a larger flow of normalcy, this chapter offers a brief, conceptual introduction to the notion of chronic crisis. When and how do crises, including illness and economic and environmental crises, fade into chronicity and normalcy, and what futures does this enable or foreclose? How do we continue living in the face of chronic disruption? Drawing on anthropological debates on time, the authors highlight a number of analytical tools that are valuable to further this debate. In so doing, they bring into view how chronic crisis, understood through the idea of permanent liminality, may result in a dynamic of potentiality and paralysis, questioning the political potential of crisis as a framing device. In conclusion, this chapter suggests that ‘chronic crisis’ is not a contradiction in terms, but rather requires a more detailed look into the ways in which different people navigate the discontinuity between the ‘normal’ and the ‘disruptive’ in everyday life.