Fikret Yılmaz | Bahcesehir University (original) (raw)
Books by Fikret Yılmaz
Tel: 0 (232) 285 62 64 Faks: 0 (232) 247 60 40 www.izmirkitap.net izmir@izmirkitap.net Tarihsel S... more Tel: 0 (232) 285 62 64 Faks: 0 (232) 247 60 40 www.izmirkitap.net izmir@izmirkitap.net Tarihsel Süreç Ýçinde KONAK MEYDANI Dr. Fikret Yýlmaz Baský Stil Matbaacýlýk A.ª.-Ýstanbul 2200 adet basýlmýºtýr Eylül 2003 SUNUª Bilindiði üzere Konak Meydaný, Ýzmir'le bütünleºmiº bir kamusal alan... Yaklaºýk iki yüz yýl önce oluºmaya baºlayan meydan, etrafýndaki Hükümet Konaðý, Saat kulesi, Yalý camii,ne yazýk ki 1955 yýlýnda yýktýrýlan Sarý Kýºla ve onunla ayný sonu paylaºan Adliye binasý gibi yapýlardan oluºan Devlet Sitesi arasýnda tanýmlý bir mekan özelliði kazanmýºtý. Oluºmuº ºekliyle, kentin hem yönetsel hem de fiziksel merkeziydi. Kentlerin kamusal hayatýnda, meydanlar özel iºlev ve anlam taºýyor. Kentlilerin hepsinin ortak kullanýmý söz konusu olduðundan, kamusal niteliði de bulunan meydanlar, bu özellikleriyle adeta bulunduklarý kentlerle özdeºleºmiºlerdir. Meydanlar ve kamusal merkezler, kentlilerin yaºamlarý boyunca oturduklarý mahallenin sokaklarý kadar çok uðradýklarý ve anýlarýndaki olaylarýn pek çoðunun geçtiði mekanlar olduðundan ortak referans kaynaklarýdýr. Konak Meydaný da, Ýzmirlilerin hafýzalarýnda yer bulmuº anýlarýn ortak mekanýdýr. Bu nedenle dünyadaki örneklerinden izlendiði kadarýyla, meydanlarýn formlarý ve fiziksel yapýlarýna müdahale edilmez. Çünkü, her müdahale sonucu ortaya çýkan deðiºiklik, önceki dönemin ortak belleðinin tahrip edilmesine ve kentsel kimliðin geliºiminde kesintiye neden olur. Kentlilerin aidiyet baðlarý oluºturduklarý ortak alanlar tahrip edildiðinde, kentle kentliler arasýndaki iliºki de kesildiðinden, kentli bilincinin geliºmesi zorlaºýr. Bütün bunlara raðmen, Konak Meydaný'nýn tanýmlý formu ve bütünlüðü, 1955 yýlýnda Sarý Kýºla'nýn yýktýrýlmasýyla bozuldu. Kentin ortasýnda modern bir merkez yaratýlmasý için "Ýzmir'e yakýºmadýðý" yargýsýyla yýktýrýlan Kýºla'nýn arsasý ve talimhanesinin üzerinde, uygulanmasý öngörülen projelerden hiçbirisi gerçekleºtirilemedi. Bir baºtan diðer baºa yol geçirildi; köprüler inºa edildi; otobüs ve minibüs duraklarý yapýldý. Formu defalarca deðiºtirildi, hatta yýllarca kentin ortasýnda büyük bir boºluk olarak kaldý. Bütün bunlar dikkate alýndýðýnda, Ýzmir'in en eski kamusal meydanýnýn yeniden ele alýnýp düzelenmesi, yapýlmasý gereken çalýºmalar arasýnda öncelikli nitelenmesini hak etmekteydi. Meydan'ýn Ýzmir için taºýdýðý anlam ve tarihsel birikim dikkate alýnarak yapýlacak çalýºmayla, yeniden kentin hayatýna kazandýrýlmasý kaçýrýlmazdý. Gümrük önünden eski Bahribaba Parký'na ve Kemeraltý giriºinden denize kadar uzanan alanýn her bölgesi, bir bütünün parçalarý olarak düºünüldü. Baºta meydan olmak üzere, Kemeraltý bölgesi yeniden denizle buluºturuldu. Hükümet Konaðý önü ve Saat Kulesi çevresi, eski meydanýn sýnýrlarý dikkate alýnarak ortaya çýkarýldý. Bunlarýn yanýnda, baºta Tarih Parký olmak üzere yaratýlan diðer parklarda, kent geçmiºinin izleri yansýtýlmaya çalýºýldý. Bu özellikleriyle meydan, Ýzmir'in kimliðiyle ilgili referanslarý da barýndýran bir kamusal alan olarak kent hayatýna yeniden katýlýyor. 1955 yýlýndan beri Ýzmir ve Ýzmirlilerin hayatýnda bir belirsizlik sembolü olan Konak Meydaný'nýn düzenlenmesinde emeði geçen tüm çalýºma arkadaºlarýma teºekkür ediyor, Ýzmir'e yaptýklarý katkýdan dolayý kutluyorum. ÖNSÖZ Konak Meydaný'nýn oluºmaya baºladýðý yýllardan, yeniden düzenlenerek açýldýðý bugüne kadar geçen zaman diliminde yaºadýðý süreç, üniversitelerde örnek ders olarak okutulmayý hak edecek kadar ilginç bir geçmiºi barýndýrýyor. XIX. yüzyýl baºlarýnda, Osmanlý Ýmparatorluðu'nun modernizasyonu baðlamýnda yapýlan reformlarýn, kentin kamusal merkezi olan Konak Meydaný'nýn ortaya çýkýºýndaki etkisi, taºýdýðý tarihsel önemin baºka bir boyutunu oluºturmakta... Yaklaºýk iki yüz yýldýr kentin hem fiziksel hem de yönetsel merkezi olan bu alan ve ona eklemlenen bölge, çevresindeki yapýlarýn gündelik ve sembolik iºlevleriyle Ýzmir'i kentsel mekan organizasyonu bakýmýndan da etkilemiºtir.Güzelyalý'ya kadar uzanan alandaki yerleºmeler tramvay hattýyla; Liman, Kordon ve Alsancak Garý yine tramvay hattýyla; Kadifekale altýna kadar uzanan yerleºim alanlarý açýlan yollarla; Basmahane Garý açýlan bulvarla kentin merkezine yani Konak Meydaný'na baðlanmýºtýr. Tarihsel iº merkezi Kemeraltý çarºýlarý ise zaten meydana doðal olarak eklenmiº olduðundan, Konak hem iº alanlarý hem de meskun bölgelerin buluºtuðu kentsel bir odak olmuºtur. Geliºimi tamamlanmýº kentsel merkezlere hangi amaçlarla olursa olsun yapýlan müdahale olumsuz sonuçlar doðurur. Her ºeyden önce müdahale öncesindeki yapýyla iliºki ve anýlar sistematiði bozulur ki, insan-kent açýsýndan onarýlmasý ve geri dönüºümü mümkün deðildir. Üstelik Konak Meydaný örneðinde yaºanan sürecin olumsuzluklarý sadece bununla da sýnýrlý deðildir. Konak Meydaný'na yapýlan müdahaleler sonucu, kentin mekan organizasyonundaki uyum bozulmuº; meydan özelliðinin ortadan kalkmasýyla adeta koordinatlarýn ortasýndaki bileºke noktasý kaybolmuº gibi bir etki yaºanmaya baºlanmýºtýr. Sonuç aðýr olmuº ve Ýzmir, merkezi bulunmayan bir salýným refleksinin hakim olduðu kentlerden birine dönüºmüºtür. Son proje 1955'ten beri yaºanan süreci sona erdiriyor. Ýlk defa mekansal baðlantýlarý ve tarihsel özellikleriyle ele alýnan Meydan, Ýzmir'in kentsel yaºamýndaki yerini yeniden alýyor. Konak Meydaný kentle yeniden buluºurken, bu süreci hazýrlayan ve emeði geçen herkese teºekkür etmenin zevkli bir görev olduðunu belirtmek istiyorum.
Papers by Fikret Yılmaz
JOURNAL OF TURKISH STUDIES TÜRKLÜK BİLGİSİ ARAŞTIRMALARI, 52, vol.2, s. 397-426, 2019
This paper examines the approaches to prostitution within the frame of legal norms and social lif... more This paper examines the approaches to prostitution within the frame of legal norms and social life in the Ottoman Empire via the case study of a Muslim woman who was adjudged to be a prostitute at a court in 1580. Compared with similar case reports, this case study also demonstrates the struggle of a prostitute for her rights against the unjust and arbitrary practices applied by officers and common people, which allows us to think about gender mainstreaming. One of the results of this paper establishes that there are no special regulations about prostitution in Islamic Law. Although it is viewed as 'adultery' in Hanefi Islamic Law, prostitution is understood to be punished with light sentences since most prostitutes were not married. The severe penalties in Islamic Law were designed to prevent married women's adultery. Upon marriage a woman grants or transfers her right of sexual intercourse to her husband and if she lets another person use that right, it is seen as allowing someone to steal her husband's property. In the case of unmarried women and prostitutes, the fee taken is counted as a gift or other consideration. The paper attempts to explain why the concept of prostitution did not occur in Islamic Law and why it was regulated in the Ottoman Empire as a part of private life.
Tel: 0 (232) 285 62 64 Faks: 0 (232) 247 60 40 www.izmirkitap.net izmir@izmirkitap.net Tarihsel S... more Tel: 0 (232) 285 62 64 Faks: 0 (232) 247 60 40 www.izmirkitap.net izmir@izmirkitap.net Tarihsel Süreç Ýçinde KONAK MEYDANI Dr. Fikret Yýlmaz Baský Stil Matbaacýlýk A.ª.-Ýstanbul 2200 adet basýlmýºtýr Eylül 2003 SUNUª Bilindiði üzere Konak Meydaný, Ýzmir'le bütünleºmiº bir kamusal alan... Yaklaºýk iki yüz yýl önce oluºmaya baºlayan meydan, etrafýndaki Hükümet Konaðý, Saat kulesi, Yalý camii,ne yazýk ki 1955 yýlýnda yýktýrýlan Sarý Kýºla ve onunla ayný sonu paylaºan Adliye binasý gibi yapýlardan oluºan Devlet Sitesi arasýnda tanýmlý bir mekan özelliði kazanmýºtý. Oluºmuº ºekliyle, kentin hem yönetsel hem de fiziksel merkeziydi. Kentlerin kamusal hayatýnda, meydanlar özel iºlev ve anlam taºýyor. Kentlilerin hepsinin ortak kullanýmý söz konusu olduðundan, kamusal niteliði de bulunan meydanlar, bu özellikleriyle adeta bulunduklarý kentlerle özdeºleºmiºlerdir. Meydanlar ve kamusal merkezler, kentlilerin yaºamlarý boyunca oturduklarý mahallenin sokaklarý kadar çok uðradýklarý ve anýlarýndaki olaylarýn pek çoðunun geçtiði mekanlar olduðundan ortak referans kaynaklarýdýr. Konak Meydaný da, Ýzmirlilerin hafýzalarýnda yer bulmuº anýlarýn ortak mekanýdýr. Bu nedenle dünyadaki örneklerinden izlendiði kadarýyla, meydanlarýn formlarý ve fiziksel yapýlarýna müdahale edilmez. Çünkü, her müdahale sonucu ortaya çýkan deðiºiklik, önceki dönemin ortak belleðinin tahrip edilmesine ve kentsel kimliðin geliºiminde kesintiye neden olur. Kentlilerin aidiyet baðlarý oluºturduklarý ortak alanlar tahrip edildiðinde, kentle kentliler arasýndaki iliºki de kesildiðinden, kentli bilincinin geliºmesi zorlaºýr. Bütün bunlara raðmen, Konak Meydaný'nýn tanýmlý formu ve bütünlüðü, 1955 yýlýnda Sarý Kýºla'nýn yýktýrýlmasýyla bozuldu. Kentin ortasýnda modern bir merkez yaratýlmasý için "Ýzmir'e yakýºmadýðý" yargýsýyla yýktýrýlan Kýºla'nýn arsasý ve talimhanesinin üzerinde, uygulanmasý öngörülen projelerden hiçbirisi gerçekleºtirilemedi. Bir baºtan diðer baºa yol geçirildi; köprüler inºa edildi; otobüs ve minibüs duraklarý yapýldý. Formu defalarca deðiºtirildi, hatta yýllarca kentin ortasýnda büyük bir boºluk olarak kaldý. Bütün bunlar dikkate alýndýðýnda, Ýzmir'in en eski kamusal meydanýnýn yeniden ele alýnýp düzelenmesi, yapýlmasý gereken çalýºmalar arasýnda öncelikli nitelenmesini hak etmekteydi. Meydan'ýn Ýzmir için taºýdýðý anlam ve tarihsel birikim dikkate alýnarak yapýlacak çalýºmayla, yeniden kentin hayatýna kazandýrýlmasý kaçýrýlmazdý. Gümrük önünden eski Bahribaba Parký'na ve Kemeraltý giriºinden denize kadar uzanan alanýn her bölgesi, bir bütünün parçalarý olarak düºünüldü. Baºta meydan olmak üzere, Kemeraltý bölgesi yeniden denizle buluºturuldu. Hükümet Konaðý önü ve Saat Kulesi çevresi, eski meydanýn sýnýrlarý dikkate alýnarak ortaya çýkarýldý. Bunlarýn yanýnda, baºta Tarih Parký olmak üzere yaratýlan diðer parklarda, kent geçmiºinin izleri yansýtýlmaya çalýºýldý. Bu özellikleriyle meydan, Ýzmir'in kimliðiyle ilgili referanslarý da barýndýran bir kamusal alan olarak kent hayatýna yeniden katýlýyor. 1955 yýlýndan beri Ýzmir ve Ýzmirlilerin hayatýnda bir belirsizlik sembolü olan Konak Meydaný'nýn düzenlenmesinde emeði geçen tüm çalýºma arkadaºlarýma teºekkür ediyor, Ýzmir'e yaptýklarý katkýdan dolayý kutluyorum. ÖNSÖZ Konak Meydaný'nýn oluºmaya baºladýðý yýllardan, yeniden düzenlenerek açýldýðý bugüne kadar geçen zaman diliminde yaºadýðý süreç, üniversitelerde örnek ders olarak okutulmayý hak edecek kadar ilginç bir geçmiºi barýndýrýyor. XIX. yüzyýl baºlarýnda, Osmanlý Ýmparatorluðu'nun modernizasyonu baðlamýnda yapýlan reformlarýn, kentin kamusal merkezi olan Konak Meydaný'nýn ortaya çýkýºýndaki etkisi, taºýdýðý tarihsel önemin baºka bir boyutunu oluºturmakta... Yaklaºýk iki yüz yýldýr kentin hem fiziksel hem de yönetsel merkezi olan bu alan ve ona eklemlenen bölge, çevresindeki yapýlarýn gündelik ve sembolik iºlevleriyle Ýzmir'i kentsel mekan organizasyonu bakýmýndan da etkilemiºtir.Güzelyalý'ya kadar uzanan alandaki yerleºmeler tramvay hattýyla; Liman, Kordon ve Alsancak Garý yine tramvay hattýyla; Kadifekale altýna kadar uzanan yerleºim alanlarý açýlan yollarla; Basmahane Garý açýlan bulvarla kentin merkezine yani Konak Meydaný'na baðlanmýºtýr. Tarihsel iº merkezi Kemeraltý çarºýlarý ise zaten meydana doðal olarak eklenmiº olduðundan, Konak hem iº alanlarý hem de meskun bölgelerin buluºtuðu kentsel bir odak olmuºtur. Geliºimi tamamlanmýº kentsel merkezlere hangi amaçlarla olursa olsun yapýlan müdahale olumsuz sonuçlar doðurur. Her ºeyden önce müdahale öncesindeki yapýyla iliºki ve anýlar sistematiði bozulur ki, insan-kent açýsýndan onarýlmasý ve geri dönüºümü mümkün deðildir. Üstelik Konak Meydaný örneðinde yaºanan sürecin olumsuzluklarý sadece bununla da sýnýrlý deðildir. Konak Meydaný'na yapýlan müdahaleler sonucu, kentin mekan organizasyonundaki uyum bozulmuº; meydan özelliðinin ortadan kalkmasýyla adeta koordinatlarýn ortasýndaki bileºke noktasý kaybolmuº gibi bir etki yaºanmaya baºlanmýºtýr. Sonuç aðýr olmuº ve Ýzmir, merkezi bulunmayan bir salýným refleksinin hakim olduðu kentlerden birine dönüºmüºtür. Son proje 1955'ten beri yaºanan süreci sona erdiriyor. Ýlk defa mekansal baðlantýlarý ve tarihsel özellikleriyle ele alýnan Meydan, Ýzmir'in kentsel yaºamýndaki yerini yeniden alýyor. Konak Meydaný kentle yeniden buluºurken, bu süreci hazýrlayan ve emeði geçen herkese teºekkür etmenin zevkli bir görev olduðunu belirtmek istiyorum.
JOURNAL OF TURKISH STUDIES TÜRKLÜK BİLGİSİ ARAŞTIRMALARI, 52, vol.2, s. 397-426, 2019
This paper examines the approaches to prostitution within the frame of legal norms and social lif... more This paper examines the approaches to prostitution within the frame of legal norms and social life in the Ottoman Empire via the case study of a Muslim woman who was adjudged to be a prostitute at a court in 1580. Compared with similar case reports, this case study also demonstrates the struggle of a prostitute for her rights against the unjust and arbitrary practices applied by officers and common people, which allows us to think about gender mainstreaming. One of the results of this paper establishes that there are no special regulations about prostitution in Islamic Law. Although it is viewed as 'adultery' in Hanefi Islamic Law, prostitution is understood to be punished with light sentences since most prostitutes were not married. The severe penalties in Islamic Law were designed to prevent married women's adultery. Upon marriage a woman grants or transfers her right of sexual intercourse to her husband and if she lets another person use that right, it is seen as allowing someone to steal her husband's property. In the case of unmarried women and prostitutes, the fee taken is counted as a gift or other consideration. The paper attempts to explain why the concept of prostitution did not occur in Islamic Law and why it was regulated in the Ottoman Empire as a part of private life.
1528 y›l›nda bin kiflinin biraz üstündeki nüfusuyla köy irisi bir kasaba görünümündeydi ‹zmir. An... more 1528 y›l›nda bin kiflinin biraz üstündeki nüfusuyla köy irisi bir kasaba görünümündeydi ‹zmir. Ancak sadece 50 y›l sonra bafllayan h›zl› bir geliflim ve dönüflüm süreci, bu küçük yerleflim birimini bütün Akdeniz'in ticaret a¤›n›n merkezi "liman kenti" haline getirecekti.
Ottoman History Podcast, Nov 9, 2013
Osmanlı'da kamusal alan ile özel yaşam arasındaki sınır nasıl çizilmiştir? Herkesin birbirinin ... more Osmanlı'da kamusal alan ile özel yaşam arasındaki sınır nasıl çizilmiştir? Herkesin birbirinin muhbiri olduğu bir toplumda iktidar, toplum ve birey arasındaki ilişki nasıl düzenlenmiştir? Bu sorulara yanıt aradığımız bu podcastımızda Fikret Yılmaz ile erken modern Osmanlı toplumunda mahremiyetin sınırları üzerine konuştuk. Ayrıca, Osmanlı toplum tarihçiliğinin sıkıntılarına dikkat çekerek, kavramsal çalışmaların gerekliliğine dikkat çektik.
Where did the boundary between the public and private spheres lie in the Ottoman Empire? How was the relationship between government, society and individual configured in a society where everyone spied on their neighbors? In search of answers to these questions, this episode of Ottoman History Podcast explores the boundaries of privacy in early modern Ottoman society with Dr. Fikret Yılmaz, drawing attention to the lacuna in historiography on Ottoman society and the need for conceptual studies. (podcast is in Turkish)
- See more at: http://www.ottomanhistorypodcast.com/2013/11/private-public-sphere-ottoman-empire.html#sthash.kmpJYd9c.dpuf