kalet - Wikeriadur (original) (raw)

Ur pennad eus ar Wikeriadur, ar geriadur liesyezhek frank a wirioù.

Brezhoneg

Etimologiezh

Testeniekaet en henvrezhoneg (calut).

Meneget er C'hatolikon (calet).

Da geñveriañ gant ar anvioù-gwan caled en kembraeg, cales en kerneveureg, calad en iwerzhoneg, caleto- en galianeg.

Anvioù-lec'h en Frañs : Pas de Calais, Pays de Caux diwar an anv meuriad galian : Caleti, ar re-galet.

Gwelet ivez Kaledonia (Bro-Skos), anv kozh a orin keltiek.

Kar d'an anv caleti eo ar ger kelt marteze (?).

Anv-gwan

kalet /ˈkɑːlet/; ken kalet

Diaes da blegañ, da zidammañ, da voulc'hañ, da flastrañ:
- ... evit se o deus ezhomm da vezañ kalet a benn, lemm a spered, hag evel Jezuz Krist, mat hag izel a galon... , BUAZ 281
- [...] : ar baotred, un duilhad spern-du kalet ar c'hoad anezhañ, ha dispar d'ober tan padus ; [...]. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 89.)
- An douar-mañ pa e-nevez greet glao ha pa zeu da zeha a ya ken kaled ha houarn. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 39.)
- An avalou-mañ a zo ken kaled ha mein. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Première Partie, 1966, p. 39.)
Diaes, poanius, kriz.
- Kalet eo bet an abadenn. — (Brogarour, Onenn, 1936, p. 32.)
- Kaletoc'h-kaletañ e teu ar vuhez da vezañ dre ma kresk ar vugale. — (Tad Medar, An Tri Aotrou, 1981, p. 73.)
- Met rust a oa ar paotr, ken kalet a oa bet e vuhez [...]. — (Fañch al Lae, Bilzig, Kemper, 1925, p. 178.)
- Al loen-mañ 'vat, a zo kalet da gignat. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 257.)
Didruez.
- Kalon en dud, en amzer-hont, — A oa kalet ha divergont [...]. — (Yann-Bêr Kalloc’h, Ar en deùlin, Pariz, 1921, p. 163.)
Gouest da c'houzañv kalz hep klemm.
- Ar Vretoned a zo tud kaled ha krenv ;
  N'euz pobl ken kaloneg a-zindan an nenv. — (Taldir, Bro Goz ma Zadou, in Dihunamb!, 15vet niverenn, miz Gwengolo 1906, p. 248-249.)
- — Eurüsamant Jobig a zo kalet ivez ouzh ar c'hleñved, eme e c'hoar. [...]. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 74.)
kalet evel an dir, an houarn, ar vein :
livet kalet : teñval e groc'hen
- ... gwazed livet kalet ha du ho blev — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 133.)

Doareoù-skrivañ all

En doare-skrivañ etrerannyezhel e vez skrivet kaled.

Gerioù enepster

(1) blot
(4) kizidik

Deveradoù

Troidigezhioù

galleg : dur (fr)
kembraeg : caled (cy)
kerneveureg : cales (kw)
saozneg : hard (en)

Adverb

kalet /ˈkɑː.let/

En un doare kalet.
- Evel ar meder a sko war an ed a vez en e leur, evel se Judikaël, brezelour galloudus ha kalonek, a skoe kalet er stourmad, ha gouzout a rae lakaat e daoliou biroù da skeiñ e-lec’h ma kare. — (Yann-Vari Perrot, Bue ar Zent, Montroulez, 1912, p. 872.)
kousket kalet : kousket kloz