Efstathios Veltsos | ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (original) (raw)

Uploads

Conference Presentations by Efstathios Veltsos

Research paper thumbnail of Canguilhem και οι σχέσεις επιστήμης-τεχνικής (ή ο μη-καρτεσιανισμός του Canguilhem)

Εισήγηση στο Dasein Lab, Μάρτιος 2014

Research paper thumbnail of Η ατομική θεωρία και το άτομο στις ιστορίες της χημείας των A . Wurtz (1817 - 1884) και M . Berthelot (1827 - 1907)

ΕΜΔΙΕΤ - Εταιρεία Μελέτης και Διάδοσης της Ιστορίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας Κείμενα Ανα... more ΕΜΔΙΕΤ - Εταιρεία Μελέτης και Διάδοσης της Ιστορίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας
Κείμενα Ανακοινώσεων από το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιστορίας των Επιστημών και της Φιλοσοφίας
http://www.emdiet.gr/?p=598

Atomic theory and the atom in the histories of chemistry of the French chemists A. Wurtz and M. Berthelot (3rd Panhellenic Congress of History of Science and Technology, EΜΔΙΕΤ, Athens, Greece, 2015) in Greek

Research paper thumbnail of The Status of Emotions in Gaston Bachelard’s Philosophy of Science

Inaugural Conference of the European Philosophical Society for the Study of Emotions. Lisbon, Por... more Inaugural Conference of the European Philosophical Society for the Study of Emotions. Lisbon, Portugal, 2014

Research paper thumbnail of La philosophie dialoguée de l’école bachelardienne

COMMUNICATIONS INDIVIDUELLES IN "NUIT DE LA PHILOSOPHIE", INSTITUT FRANÇAIS DE GRÈCE, 2014

Research paper thumbnail of Abstract in Greek - Atomic theory and the atom in the histories of chemistry of the French chemists A. Wurtz and M. Berthelot (3rd Panhellenic Congress of History of Science and Technology, EΜΔΙΕΤ, Athens, Greece, 2015)

Από τα μζςα του 19ου αιϊνα μζχρι τισ αρχζσ του 20 ου αιϊνα, οι Γάλλοι χθμικοί A. Wurtz και M. Ber... more Από τα μζςα του 19ου αιϊνα μζχρι τισ αρχζσ του 20 ου αιϊνα, οι Γάλλοι χθμικοί A. Wurtz και M. Berthelot ςυνζγραψαν ζνα ςθμαντικό αρικμό ιςτοριϊν τθσ χθμείασ.Οι ιςτορίεσ αυτζσ αποτζλεςαν μεταξφ άλλων παιδαγωγικά εργαλεία για τθ διδαςκαλία τθσ χθμείασ, μζςα για τθ ςτιριξθ τθσ ενότθτασ ανόργανθσ και οργανικισ χθμείασ ι ακόμα τθσ «ςυνκετικισ μεκόδου» ςτθ χθμεία, κυρίωσ όμωσ είχαν ωσ ςτόχο τθ διάδοςθ και αποδοχι από τθν επιςτθμονικι κοινότθτα των κζςεων τουσ γφρω από τθν ατομικι κεωρία και το άτομο.

Research paper thumbnail of Abstract in Greek-From “the improvement of understanding” to the “technical materialism”: spinozian inspirations in Gaston Bachelard’s philosophy (3rd Panhellenic Congress of Philosophy of Science, Department of Philosophy and History of Science (ΜΙΘΕ), Athens, Greece, 2014)

Σφμφωνα με τισ νζεσ αναγνϊςεισ του ζργου του G. Bachelard, εμφανίηονται ςε αυτό οριςμζνεσ ςυγκλίς... more Σφμφωνα με τισ νζεσ αναγνϊςεισ του ζργου του G. Bachelard, εμφανίηονται ςε αυτό οριςμζνεσ ςυγκλίςεισ με τθ φιλοςοφία του Spinoza. Αντίςτοιχεσ ςπινοηικζσ εμπνεφςεισ φαίνεται πωσ υπάρχουν και ςτθ μελζτθ των ςταδίων του πνεφματοσ που πραγματοποιεί ο Bachelard ςε τρία επιςτθμολογικά κείμενα.

Research paper thumbnail of Abstract -The Status of Emotions in Gaston Bachelard’s Philosophy of Science (Inaugural Conference of the European Philosophical Society for the Study of Emotions. Lisbon, Portugal, 2014)

Research paper thumbnail of Abstract in Greek-Ideas and notions of living and inorganic, of physical and technical. From history of chemistry to philosophy of chemistry (2nd Panhellenic Congress of Philosophy of Science, Department of Philosophy and History of Science (ΜΙΘΕ), Athens, Greece 2012)

Τισ τελευταίεσ δεκαετίεσ, οι εξελίξεισ ςε πεδία και κλάδουσ τθσ χθμείασ, όπωσ τθσ βιολογικισ, τθσ... more Τισ τελευταίεσ δεκαετίεσ, οι εξελίξεισ ςε πεδία και κλάδουσ τθσ χθμείασ, όπωσ τθσ βιολογικισ, τθσ βιο-μιμθτικισ, τθσ ςυνκετικισ, τθσ πυρθνικισ χθμείασ ι τθσ χθμικισ νανοτεχνολογίασ, επανζφεραν ςτο προςκινιο τα ηθτιματα των ςχζςεων ζμβιασ και ανόργανθσ φλθσ αλλά και των ςχζςεων του φυςικοφ (natural) με το τεχνοφργθμα (artifact).

Research paper thumbnail of Abstract-La méthode historiographique de l’ami de E. Renan, le chimiste Marcelin Berthelot (1827- 1907) (Colloque «Ernest Renan et la Grèce. Philosophie, langue et politique », Institut de Recherches Néohelléniques F.N.R.S./ Institut Français d’ Athènes, 2009 )

Papers by Efstathios Veltsos

Research paper thumbnail of Time dependence of the transfer factor of 137Cs from surface soil to plants

The Science of The Total Environment, 1993

The time dependence of the availability of 137Cs in soil for root uptake by plants was studied. T... more The time dependence of the availability of 137Cs in soil for root uptake by plants was studied. This was accomplished by taking advantage of the prolonged droug~ t in Greece during the years 1986-1990 in order to simulate the chemical evolution of caesiu~n in soil. Several measurements of the soil to plant transfer factor were performed on a lake bottom, exposed due to the drought since 1986. T.te transfer factor for caesium to vegetation growing on recently exposed lake bottoms was found to be three to five times higher than the transfer factor to vegetation growing on areas that had dried up for more than 2 years. These results support the premise that with the passage of time radiocaesium from nuclear fallout is trapped in surface soil and thus becomes less available for uptake by vegetation.

Research paper thumbnail of Λόγος και αίσθηση: Διαδρομές του λόγου και η σχέση του με την ανθρώπινη εμπειρία στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, Η Δυναμική του Ελληνικού Λόγου, Επετειακός Τόμος, Δ.Θ.Π., σσ. 188-197

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Επετειακός Τόμος, 2019

Σχέσεις Λόγου και αισθήσεων στον δυτικό πολιτισμό

Research paper thumbnail of "Στην Ταϊλάνδη αδερφές μου", Η δυναμική του Ελληνικού λόγου στο θέατρο, Δ.Θ.Π., σσ. 84-86

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ , 2019

Research paper thumbnail of Time dependence of the transfer factor of 137Cs from surface soil to plants

The Science of The Total Environment, 1993

ABSTRACT The time dependence of the availability of 137Cs in soil for root uptake by plants was s... more ABSTRACT The time dependence of the availability of 137Cs in soil for root uptake by plants was studied. This was accomplished by taking advantage of the prolonged drought in Greece during the years 1986–1990 in order to simulate the chemical evolution of caesium in soil. Several measurements of the soil to plant transfer factor were performed on a lake bottom, exposed due to the drought since 1986. The transfer factor for caesium to vegetation growing on recently exposed lake bottoms was found to be three to five times higher than the transfer factor to vegetation growing on areas that had dried up for more than 2 years. These results support the premise that with the passage of time radiocaesium from nuclear fallout is trapped in surface soil and thus becomes less available for uptake by vegetation.

Research paper thumbnail of Abstract-The chemists Wurtz and Berthelot and the historicity of histories of chemistry (Neusis, Biannual Journal for the History and Philosophy of Science and Technology, t. 18, 2009)

Translations by Efstathios Veltsos

Research paper thumbnail of Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ - Ο ΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΚΛΕΡΜΟΝ-ΦΕΡΑΝ (1964) ΚΑΙ ΒΕΝΣΕΝ (1969)

ΠΛΕΘΡΟΝ, 2021

Ο Μισέλ Φουκώ είχε αναλάβει το σχέδιο μιας ιστορίας της σεξουαλικότητας ήδη από τη δεκαετία του '... more Ο Μισέλ Φουκώ είχε αναλάβει το σχέδιο μιας ιστορίας της σεξουαλικότητας ήδη από τη δεκαετία του '60, αφιερώνοντας κυρίως δύο παραδόσεις, ανέκδοτες μέχρι τώρα.
Οι πρώτες, που δόθηκαν στο Κλερμόν-Φεράν το 1964, ασχολούνται με τις συνθήκες εμφάνισης στη Δύση μιας προβληματικής συνείδησης και μιας τραγικής εμπειρίας της σεξουαλικότητας, καθώς και με τους γνωστικούς κλάδους που τη θέτουν ως αντικείμενό τους. Εκκινώντας από έναν στοχασμό για την εξέλιξη της θέσης της γυναίκας και για το δίκαιο του γάμου, οι εν λόγω παραδόσεις προσεγγίζουν το σύνολο των γνώσεων περί σεξουαλικότητας, από τη βιολογία ή την ηθολογία μέχρι την ψυχανάλυση.
Οι δεύτερες, που δίνονται στη Βενσέν το 1969, προεκτείνουν και ταυτόχρονα μετατοπίζουν αυτές τις διερωτήσεις. Ο Φουκώ ενδιαφέρεται λεπτομερέστερα για την ανάδυση μιας βιολογικής γνώσης σχετικά με τη σεξουαλικότητα και για τον τρόπο με τον οποίο αυτή έχει επενδυθεί σ' ένα σύνολο ουτοπιών κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα: ουτοπίες παραβατικές, από τον Σαντ έως την Ιστορία της Ο., ουτοπίες ενσωμάτωσης, που αποβλέπουν να συμφιλιώσουν την κοινωνία και τη σεξουαλική φύση του ανθρώπου, από τον Φουριέ έως τον Μαρκούζε. Είναι ευκαιρία για τον Φουκώ να εμβαθύνει την κριτική του γενεαλογία πάνω στο διττό θέμα της φυσικής σεξουαλικότητας και της σεξουαλικής απελευθέρωσης, το οποίο εγκαινίασε το 1964, αλλά το οποίο μετά τον Μάη του 1968 αποκτά ένα καινούργιο νόημα.
Οι παραδόσεις αυτές αποτελούν ένα ριζικό ξεχέρσωμα του εδάφους για μιαν αρχαιολογία της σεξουαλικότητας ως μοντέρνα εμπειρία. Ανακαλύπτουμε έναν Φουκώ που δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα της βιολογίας για τη σεξουαλικότητα εναντίον μιας κοντόθωρης αντίληψης περί ανθρώπινου υποκειμένου· είναι ένας Φουκώ προσεκτικός απέναντι στη διατήρηση του παραβατικού δυναμικού που περιέχει η σεξουαλική εμπειρία και στην ανάλυση των οικονομικών, κοινωνικών και επιστημολογικών συνθηκών εντός των οποίων η εμπειρία αυτή συστάθηκε πρόσφατα σε γνωστικό αντικείμενο και πολιτικό διακύβευμα.

Research paper thumbnail of Georges Canguilhem, "Τι είναι μια επιστημονική ιδεολογία;" εισαγωγή-μτφρ. Ευστάθιος Βέλτσος, Πλέθρον / μικρόσκοσμος, Αθήνα 2016. ("Qu'est-ce qu'une idéologie scientifique ?", Traduction en Grec)

«Η επιστημονική ιδεολογία αποτελεί μια έννοια που διατυπώνει ο Canguilhem στα τέλη της δεκαετίας ... more «Η επιστημονική ιδεολογία αποτελεί μια έννοια που διατυπώνει ο Canguilhem στα τέλη της δεκαετίας του 1960, εμπνευσμένος από τα κείμενα των Foucault και Althusser, καθώς και από τις συζητήσεις που εγείρουν ως προς τις σχέσεις της ιδεολογίας με τις επιστήμες. Την έννοια αυτή την επεξεργάζεται κατά τη διάρκεια των διαλέξεών του στη Σορβόννη, όπου συνεχίζει να τη θέτει ως βάση της διδασκαλίας του έως το 1978 […]. Η τελική εκδοχή του παρόντος κειμένου περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Idéologie et rationalité dans l’histoire des sciences de la vie (1977). Εκεί παρουσιάζει μελέτες επικεντρωμένες σε συγκεκριμένα ιστορικά
παραδείγματα, οι οποίες αφορούν στον ρητό ή υπόρρητο ρόλο που διαδραματίζουν στην εξέλιξη των βιο-ιατρικών επιστημών όχι μόνο θεωρίες και έννοιες με επιστημονικές αξιώσεις, αλλά και φιλοσοφικές, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές ιδέες και ιδεολογίες. Ως επιστημονική ιδεολογία ορίζεται μια μη-επιστήμη, δηλαδή μια ατελής γνώση προσωρινής διάρκειας, με εσφαλμένα, αναδρομικά, αλλά και διαψεύσιμα εκ των υστέρων χαρακτηριστικά, η οποία φιλοδοξεί να αποκτήσει το επιστημολογικό καθεστώς μιας επιστήμης επιχειρώντας να μιμηθεί το παράδειγμά της. Οπότε, η επιστημονική ιδεολογία συγκροτείται μέσα από παρεκκλίνουσες, σε σχέση με τον τρόπο που καθορίζονται από μια επιστήμη, θεωρίες και έννοιες, τις οποίες διερευνά και εφαρμόζει σε διαφορετικά και αποκλίνοντα από την επιστήμη αυτή επίπεδα».
Ευστάθιος Βέλτσος, Απόσπασμα από την Εισαγωγή του βιβλίου

Book by Efstathios Veltsos

Research paper thumbnail of Georges Canguilhem (1904-1995) Ιδέες, έννοιες και μέθοδοι της ζωής

Το βιβλίο αυτό αποτελεί την εισαγωγή στις έννοιες και στις μεθόδους του Γάλλου φιλοσόφου Georges ... more Το βιβλίο αυτό αποτελεί την εισαγωγή στις έννοιες και στις μεθόδους του Γάλλου φιλοσόφου Georges Canguilhem (Ζορζ Κανγκιλέμ). Ο Γάλλος διανοητής υπήρξε ο διάδοχος του Gaston Bachelard (Γκαστόν Μπασελάρ) και επηρέασε με τη διδασκαλία και το έργο του για τις έννοιες του κανόνα και του παθολογικού, όπως και για το επιστημολογικό καθεστώς των ιατρικών επιστημών, τη σκέψη γνωστών Γάλλων φιλοσόφων, μεταξύ των οποίων οι Michel Foucault (Μισέλ Φουκώ), Louis Althusser (Λουί Αλτουσέρ), Pierre Macherey (Πιερ Μασερέ).

Στο βιβλίο επιχειρείται μια συστηματική προσέγγιση της βασικής προβληματικής του έργου του Canguilhem για τις αξίες της ζωής (όπως της υγείας και της ασθένειας), μέσα από την ανάλυση βασικών εννοιών και μεθόδων της φιλοσοφίας του, ενώ παρουσιάζονται επίσης σημαντικά βιογραφικά στοιχεία καθώς και το θεωρητικό πλαίσιο της εποχής. Στόχος είναι να αναδειχθεί η ιδιαίτερη φιλοσοφική μέθοδός του, που συνδυάζει τη φιλοσοφία με την ιστορία των επιστημών και των ιδεών. Ο χαρακτηριστικός τρόπος που ο Canguilhem ενσωματώνει τη φιλοσοφία με την ιστορία των επιστημών και των ιδεών, συνιστά ό,τι ονομάζουμε «γαλλικό επιστημολογικό ύφος» σκέψης και γραφής.

Research paper thumbnail of Canguilhem και οι σχέσεις επιστήμης-τεχνικής (ή ο μη-καρτεσιανισμός του Canguilhem)

Εισήγηση στο Dasein Lab, Μάρτιος 2014

Research paper thumbnail of Η ατομική θεωρία και το άτομο στις ιστορίες της χημείας των A . Wurtz (1817 - 1884) και M . Berthelot (1827 - 1907)

ΕΜΔΙΕΤ - Εταιρεία Μελέτης και Διάδοσης της Ιστορίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας Κείμενα Ανα... more ΕΜΔΙΕΤ - Εταιρεία Μελέτης και Διάδοσης της Ιστορίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας
Κείμενα Ανακοινώσεων από το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιστορίας των Επιστημών και της Φιλοσοφίας
http://www.emdiet.gr/?p=598

Atomic theory and the atom in the histories of chemistry of the French chemists A. Wurtz and M. Berthelot (3rd Panhellenic Congress of History of Science and Technology, EΜΔΙΕΤ, Athens, Greece, 2015) in Greek

Research paper thumbnail of The Status of Emotions in Gaston Bachelard’s Philosophy of Science

Inaugural Conference of the European Philosophical Society for the Study of Emotions. Lisbon, Por... more Inaugural Conference of the European Philosophical Society for the Study of Emotions. Lisbon, Portugal, 2014

Research paper thumbnail of La philosophie dialoguée de l’école bachelardienne

COMMUNICATIONS INDIVIDUELLES IN "NUIT DE LA PHILOSOPHIE", INSTITUT FRANÇAIS DE GRÈCE, 2014

Research paper thumbnail of Abstract in Greek - Atomic theory and the atom in the histories of chemistry of the French chemists A. Wurtz and M. Berthelot (3rd Panhellenic Congress of History of Science and Technology, EΜΔΙΕΤ, Athens, Greece, 2015)

Από τα μζςα του 19ου αιϊνα μζχρι τισ αρχζσ του 20 ου αιϊνα, οι Γάλλοι χθμικοί A. Wurtz και M. Ber... more Από τα μζςα του 19ου αιϊνα μζχρι τισ αρχζσ του 20 ου αιϊνα, οι Γάλλοι χθμικοί A. Wurtz και M. Berthelot ςυνζγραψαν ζνα ςθμαντικό αρικμό ιςτοριϊν τθσ χθμείασ.Οι ιςτορίεσ αυτζσ αποτζλεςαν μεταξφ άλλων παιδαγωγικά εργαλεία για τθ διδαςκαλία τθσ χθμείασ, μζςα για τθ ςτιριξθ τθσ ενότθτασ ανόργανθσ και οργανικισ χθμείασ ι ακόμα τθσ «ςυνκετικισ μεκόδου» ςτθ χθμεία, κυρίωσ όμωσ είχαν ωσ ςτόχο τθ διάδοςθ και αποδοχι από τθν επιςτθμονικι κοινότθτα των κζςεων τουσ γφρω από τθν ατομικι κεωρία και το άτομο.

Research paper thumbnail of Abstract in Greek-From “the improvement of understanding” to the “technical materialism”: spinozian inspirations in Gaston Bachelard’s philosophy (3rd Panhellenic Congress of Philosophy of Science, Department of Philosophy and History of Science (ΜΙΘΕ), Athens, Greece, 2014)

Σφμφωνα με τισ νζεσ αναγνϊςεισ του ζργου του G. Bachelard, εμφανίηονται ςε αυτό οριςμζνεσ ςυγκλίς... more Σφμφωνα με τισ νζεσ αναγνϊςεισ του ζργου του G. Bachelard, εμφανίηονται ςε αυτό οριςμζνεσ ςυγκλίςεισ με τθ φιλοςοφία του Spinoza. Αντίςτοιχεσ ςπινοηικζσ εμπνεφςεισ φαίνεται πωσ υπάρχουν και ςτθ μελζτθ των ςταδίων του πνεφματοσ που πραγματοποιεί ο Bachelard ςε τρία επιςτθμολογικά κείμενα.

Research paper thumbnail of Abstract -The Status of Emotions in Gaston Bachelard’s Philosophy of Science (Inaugural Conference of the European Philosophical Society for the Study of Emotions. Lisbon, Portugal, 2014)

Research paper thumbnail of Abstract in Greek-Ideas and notions of living and inorganic, of physical and technical. From history of chemistry to philosophy of chemistry (2nd Panhellenic Congress of Philosophy of Science, Department of Philosophy and History of Science (ΜΙΘΕ), Athens, Greece 2012)

Τισ τελευταίεσ δεκαετίεσ, οι εξελίξεισ ςε πεδία και κλάδουσ τθσ χθμείασ, όπωσ τθσ βιολογικισ, τθσ... more Τισ τελευταίεσ δεκαετίεσ, οι εξελίξεισ ςε πεδία και κλάδουσ τθσ χθμείασ, όπωσ τθσ βιολογικισ, τθσ βιο-μιμθτικισ, τθσ ςυνκετικισ, τθσ πυρθνικισ χθμείασ ι τθσ χθμικισ νανοτεχνολογίασ, επανζφεραν ςτο προςκινιο τα ηθτιματα των ςχζςεων ζμβιασ και ανόργανθσ φλθσ αλλά και των ςχζςεων του φυςικοφ (natural) με το τεχνοφργθμα (artifact).

Research paper thumbnail of Abstract-La méthode historiographique de l’ami de E. Renan, le chimiste Marcelin Berthelot (1827- 1907) (Colloque «Ernest Renan et la Grèce. Philosophie, langue et politique », Institut de Recherches Néohelléniques F.N.R.S./ Institut Français d’ Athènes, 2009 )

Research paper thumbnail of Time dependence of the transfer factor of 137Cs from surface soil to plants

The Science of The Total Environment, 1993

The time dependence of the availability of 137Cs in soil for root uptake by plants was studied. T... more The time dependence of the availability of 137Cs in soil for root uptake by plants was studied. This was accomplished by taking advantage of the prolonged droug~ t in Greece during the years 1986-1990 in order to simulate the chemical evolution of caesiu~n in soil. Several measurements of the soil to plant transfer factor were performed on a lake bottom, exposed due to the drought since 1986. T.te transfer factor for caesium to vegetation growing on recently exposed lake bottoms was found to be three to five times higher than the transfer factor to vegetation growing on areas that had dried up for more than 2 years. These results support the premise that with the passage of time radiocaesium from nuclear fallout is trapped in surface soil and thus becomes less available for uptake by vegetation.

Research paper thumbnail of Λόγος και αίσθηση: Διαδρομές του λόγου και η σχέση του με την ανθρώπινη εμπειρία στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, Η Δυναμική του Ελληνικού Λόγου, Επετειακός Τόμος, Δ.Θ.Π., σσ. 188-197

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Επετειακός Τόμος, 2019

Σχέσεις Λόγου και αισθήσεων στον δυτικό πολιτισμό

Research paper thumbnail of "Στην Ταϊλάνδη αδερφές μου", Η δυναμική του Ελληνικού λόγου στο θέατρο, Δ.Θ.Π., σσ. 84-86

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ , 2019

Research paper thumbnail of Time dependence of the transfer factor of 137Cs from surface soil to plants

The Science of The Total Environment, 1993

ABSTRACT The time dependence of the availability of 137Cs in soil for root uptake by plants was s... more ABSTRACT The time dependence of the availability of 137Cs in soil for root uptake by plants was studied. This was accomplished by taking advantage of the prolonged drought in Greece during the years 1986–1990 in order to simulate the chemical evolution of caesium in soil. Several measurements of the soil to plant transfer factor were performed on a lake bottom, exposed due to the drought since 1986. The transfer factor for caesium to vegetation growing on recently exposed lake bottoms was found to be three to five times higher than the transfer factor to vegetation growing on areas that had dried up for more than 2 years. These results support the premise that with the passage of time radiocaesium from nuclear fallout is trapped in surface soil and thus becomes less available for uptake by vegetation.

Research paper thumbnail of Abstract-The chemists Wurtz and Berthelot and the historicity of histories of chemistry (Neusis, Biannual Journal for the History and Philosophy of Science and Technology, t. 18, 2009)

Research paper thumbnail of Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ - Ο ΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΚΛΕΡΜΟΝ-ΦΕΡΑΝ (1964) ΚΑΙ ΒΕΝΣΕΝ (1969)

ΠΛΕΘΡΟΝ, 2021

Ο Μισέλ Φουκώ είχε αναλάβει το σχέδιο μιας ιστορίας της σεξουαλικότητας ήδη από τη δεκαετία του '... more Ο Μισέλ Φουκώ είχε αναλάβει το σχέδιο μιας ιστορίας της σεξουαλικότητας ήδη από τη δεκαετία του '60, αφιερώνοντας κυρίως δύο παραδόσεις, ανέκδοτες μέχρι τώρα.
Οι πρώτες, που δόθηκαν στο Κλερμόν-Φεράν το 1964, ασχολούνται με τις συνθήκες εμφάνισης στη Δύση μιας προβληματικής συνείδησης και μιας τραγικής εμπειρίας της σεξουαλικότητας, καθώς και με τους γνωστικούς κλάδους που τη θέτουν ως αντικείμενό τους. Εκκινώντας από έναν στοχασμό για την εξέλιξη της θέσης της γυναίκας και για το δίκαιο του γάμου, οι εν λόγω παραδόσεις προσεγγίζουν το σύνολο των γνώσεων περί σεξουαλικότητας, από τη βιολογία ή την ηθολογία μέχρι την ψυχανάλυση.
Οι δεύτερες, που δίνονται στη Βενσέν το 1969, προεκτείνουν και ταυτόχρονα μετατοπίζουν αυτές τις διερωτήσεις. Ο Φουκώ ενδιαφέρεται λεπτομερέστερα για την ανάδυση μιας βιολογικής γνώσης σχετικά με τη σεξουαλικότητα και για τον τρόπο με τον οποίο αυτή έχει επενδυθεί σ' ένα σύνολο ουτοπιών κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα: ουτοπίες παραβατικές, από τον Σαντ έως την Ιστορία της Ο., ουτοπίες ενσωμάτωσης, που αποβλέπουν να συμφιλιώσουν την κοινωνία και τη σεξουαλική φύση του ανθρώπου, από τον Φουριέ έως τον Μαρκούζε. Είναι ευκαιρία για τον Φουκώ να εμβαθύνει την κριτική του γενεαλογία πάνω στο διττό θέμα της φυσικής σεξουαλικότητας και της σεξουαλικής απελευθέρωσης, το οποίο εγκαινίασε το 1964, αλλά το οποίο μετά τον Μάη του 1968 αποκτά ένα καινούργιο νόημα.
Οι παραδόσεις αυτές αποτελούν ένα ριζικό ξεχέρσωμα του εδάφους για μιαν αρχαιολογία της σεξουαλικότητας ως μοντέρνα εμπειρία. Ανακαλύπτουμε έναν Φουκώ που δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα της βιολογίας για τη σεξουαλικότητα εναντίον μιας κοντόθωρης αντίληψης περί ανθρώπινου υποκειμένου· είναι ένας Φουκώ προσεκτικός απέναντι στη διατήρηση του παραβατικού δυναμικού που περιέχει η σεξουαλική εμπειρία και στην ανάλυση των οικονομικών, κοινωνικών και επιστημολογικών συνθηκών εντός των οποίων η εμπειρία αυτή συστάθηκε πρόσφατα σε γνωστικό αντικείμενο και πολιτικό διακύβευμα.

Research paper thumbnail of Georges Canguilhem, "Τι είναι μια επιστημονική ιδεολογία;" εισαγωγή-μτφρ. Ευστάθιος Βέλτσος, Πλέθρον / μικρόσκοσμος, Αθήνα 2016. ("Qu'est-ce qu'une idéologie scientifique ?", Traduction en Grec)

«Η επιστημονική ιδεολογία αποτελεί μια έννοια που διατυπώνει ο Canguilhem στα τέλη της δεκαετίας ... more «Η επιστημονική ιδεολογία αποτελεί μια έννοια που διατυπώνει ο Canguilhem στα τέλη της δεκαετίας του 1960, εμπνευσμένος από τα κείμενα των Foucault και Althusser, καθώς και από τις συζητήσεις που εγείρουν ως προς τις σχέσεις της ιδεολογίας με τις επιστήμες. Την έννοια αυτή την επεξεργάζεται κατά τη διάρκεια των διαλέξεών του στη Σορβόννη, όπου συνεχίζει να τη θέτει ως βάση της διδασκαλίας του έως το 1978 […]. Η τελική εκδοχή του παρόντος κειμένου περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Idéologie et rationalité dans l’histoire des sciences de la vie (1977). Εκεί παρουσιάζει μελέτες επικεντρωμένες σε συγκεκριμένα ιστορικά
παραδείγματα, οι οποίες αφορούν στον ρητό ή υπόρρητο ρόλο που διαδραματίζουν στην εξέλιξη των βιο-ιατρικών επιστημών όχι μόνο θεωρίες και έννοιες με επιστημονικές αξιώσεις, αλλά και φιλοσοφικές, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές ιδέες και ιδεολογίες. Ως επιστημονική ιδεολογία ορίζεται μια μη-επιστήμη, δηλαδή μια ατελής γνώση προσωρινής διάρκειας, με εσφαλμένα, αναδρομικά, αλλά και διαψεύσιμα εκ των υστέρων χαρακτηριστικά, η οποία φιλοδοξεί να αποκτήσει το επιστημολογικό καθεστώς μιας επιστήμης επιχειρώντας να μιμηθεί το παράδειγμά της. Οπότε, η επιστημονική ιδεολογία συγκροτείται μέσα από παρεκκλίνουσες, σε σχέση με τον τρόπο που καθορίζονται από μια επιστήμη, θεωρίες και έννοιες, τις οποίες διερευνά και εφαρμόζει σε διαφορετικά και αποκλίνοντα από την επιστήμη αυτή επίπεδα».
Ευστάθιος Βέλτσος, Απόσπασμα από την Εισαγωγή του βιβλίου

Research paper thumbnail of Georges Canguilhem (1904-1995) Ιδέες, έννοιες και μέθοδοι της ζωής

Το βιβλίο αυτό αποτελεί την εισαγωγή στις έννοιες και στις μεθόδους του Γάλλου φιλοσόφου Georges ... more Το βιβλίο αυτό αποτελεί την εισαγωγή στις έννοιες και στις μεθόδους του Γάλλου φιλοσόφου Georges Canguilhem (Ζορζ Κανγκιλέμ). Ο Γάλλος διανοητής υπήρξε ο διάδοχος του Gaston Bachelard (Γκαστόν Μπασελάρ) και επηρέασε με τη διδασκαλία και το έργο του για τις έννοιες του κανόνα και του παθολογικού, όπως και για το επιστημολογικό καθεστώς των ιατρικών επιστημών, τη σκέψη γνωστών Γάλλων φιλοσόφων, μεταξύ των οποίων οι Michel Foucault (Μισέλ Φουκώ), Louis Althusser (Λουί Αλτουσέρ), Pierre Macherey (Πιερ Μασερέ).

Στο βιβλίο επιχειρείται μια συστηματική προσέγγιση της βασικής προβληματικής του έργου του Canguilhem για τις αξίες της ζωής (όπως της υγείας και της ασθένειας), μέσα από την ανάλυση βασικών εννοιών και μεθόδων της φιλοσοφίας του, ενώ παρουσιάζονται επίσης σημαντικά βιογραφικά στοιχεία καθώς και το θεωρητικό πλαίσιο της εποχής. Στόχος είναι να αναδειχθεί η ιδιαίτερη φιλοσοφική μέθοδός του, που συνδυάζει τη φιλοσοφία με την ιστορία των επιστημών και των ιδεών. Ο χαρακτηριστικός τρόπος που ο Canguilhem ενσωματώνει τη φιλοσοφία με την ιστορία των επιστημών και των ιδεών, συνιστά ό,τι ονομάζουμε «γαλλικό επιστημολογικό ύφος» σκέψης και γραφής.