Nevzat Gümüş - Academia.edu (original) (raw)

Books by Nevzat Gümüş

Bu bölümde, saha yöntemleri, özellikle insan ve çevre analizi için uygun olan yöntemler irdelenec... more Bu bölümde, saha yöntemleri, özellikle insan ve çevre analizi için uygun olan yöntemler irdelenecektir. İnsan (beşeri)-çevre coğrafyasının ve onun farklılaşan tepkileri ve çeşitlerinin (riskleri ve tehlikeleri, çevresel algıyı, kültürel ekolojiyi, politik ekolojiyi, küresel değişimin beşeri boyutlarını, sağlık coğrafyasını ve enerji arayışını içermektedir) uygulamasına özgü tek bir saha metodunun olmadığı söylenebilir. İnsan-çevre araştırmacılarının uyguladığı araştırma yöntemlerinin çoğunluğu, bir dereceye kadar farklı soruların ardından uygulansalar da, aslında beşeri ve fiziki coğrafyada kullanılan metotlardır. Örneğin, bir insan-çevre araştırması yaklaşımı, insanlar ve belli arazi örtüleri (örneğin ormanlar) ile ilgili müşterek etkilerin ortaya çıkabileceği alanlar için uzaktan algılama verilerinin (hava fotoğrafı ya da uydu görüntüsü) zaman serisi analizini kapsayabilir. Bu uygulamaya yönelik alan unsuru, sınıflandırmaların ve titiz “arazi araştırmasını” gerektiren görüntüye ait yorumların doğruluğunu teyit etmek ve değerlendirmek amacıyla kendine özgü herhangi bir özellik içermeyebilir.

Papers by Nevzat Gümüş

deu.mitosweb.com

Günümüzde pek çok alanda olduğu gibi coğrafyada da rakamsal ifadeler sıkça kullanılmaya başlanmış... more Günümüzde pek çok alanda olduğu gibi coğrafyada da rakamsal ifadeler sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Bu nedenle üniversitelerin coğrafya bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerin de istatistik dersleri almaları kaçınılmazdır. Coğrafya bölümlerinde istatistik dersi olmasına rağmen halen Türkiye'de coğrafya alanında eğitim görecek öğrenciler sosyal puan ile seçilmektedir. Dünyadaki pek çok ülkede ise coğrafya bölümlerine alınacak öğrencilerde matematik alanında başarı istenmektedir. Çalışmamızda Türkiye ile karşılaştırdığımız Azerbaycan da bu ülkelerden birisidir. Bu araştırmanın amacı, Azerbaycan'da ve Türkiye'de yükseköğretim coğrafya bölümü öğrencilerinin istatistik dersine yönelik tutumlarını belirlemek, okudukları okulun, cinsiyetin ve sınıf düzeyinin tutumlarına etkisini karşılaştırmalı olarak incelemektir. Araştırma, yükseköğretime coğrafya bölümlerinde devam eden Azerbaycan'da 90, Türkiye'de ise 570 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmada, veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen İstatistik Dersine Yönelik Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Elde edilen bulgular, öğrencilerin İstatistik dersine yönelik tutumlarının genelde olumlu olduğunu, okunulan okul, cinsiyet, sınıf düzeyleri ve iki ülke açısından önemli farklar olduğunu ortaya koymuştur.

Nature and Science, Apr 1, 2010

HEMŞEHRİLİK VE İZMİR'DEKİ HEMŞEHRİ DERNEKLERİ ÖZET HemĢehrilik doğup büyüdükleri yerleĢim birimle... more HEMŞEHRİLİK VE İZMİR'DEKİ HEMŞEHRİ DERNEKLERİ ÖZET HemĢehrilik doğup büyüdükleri yerleĢim birimlerinden baĢka kentlere çeĢitli faktörlerin etkisiyle göç etmek durumunda kalan bireylerin, kentte birbirlerini ait oldukları coğrafi mekana göre tanımlamak ve sınıflandırmak için ürettikleri bir iliĢki türüdür. Çünkü göç edilen kentteki sivil toplum örgütleri ve bürokratik kurumlar modern demokratik toplumlardaki gibi bir iĢlev görememektedir. Bu yüzden kente göç edenler karĢılaĢtıkları sorunları kendi kurdukları dayanıĢma ağlarıyla çözmeye çalıĢmaktadırlar. Ancak zaman içinde bu dayanıĢma ağları derneklere dönüĢmektedir. HemĢehrilik ve hemĢehrilik dayanıĢması, iĢlevi ve etkileri çok yönlü araĢtırılması gereken bir olgudur.

Nature and Science, 2014

The main aim of the study is making clear the relationships among demographic change, migration a... more The main aim of the study is making clear the relationships among demographic change, migration and urbanization in rural areas in Turkey. Most of researchers in country investigate the effects of internal migration in cities. Therefore, the population of these areas has increased rapidly with internal migration since 1980s. In time, the areas have urbanized according to changes of population and have integrated with the nearest metropolis or the big city or caused to become as a new town and city. Consequently, examining demographic changes of the rural settlements, urban settlements are important. Using data from 1950 to 2000 census are fundamental in this study. Data have been utilized using basic statistical methods and this study seeks to answer "How much does the internal migration affect on demographic changes of rural settlements?". As a result; the rural settlements, which developed aspect to agriculture, tourism and industry, keep receiving internal migration and contribute to the urbanization process of Turkey in following years.

Istanbul University - DergiPark, Feb 1, 2013

Bu çalışmanın amacı, küreselleşmenin Türkiye üniversitelerinde yer alan coğrafya öğretmenliği ve ... more Bu çalışmanın amacı, küreselleşmenin Türkiye üniversitelerinde yer alan coğrafya öğretmenliği ve coğrafya bölümlerinin yapısı üzerindeki etkisini tespit etmektir. Çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Gelişmiş ülkelerin çoğunda Türkiye'de olduğu gibi coğrafya bölümleri, fen-edebiyat fakülteleri ve coğrafya fakültesi; edebiyat fakülteleri bünyesinde yapılanmıştır. Lisans eğitim süresinin gelişmiş ülkelere göre Türkiye'de daha uzun olduğu görülmektedir. Gelişmiş ülkelerde coğrafya, coğrafya bölümleri şeklinde örgütlendiği gibi coğrafya ve planlama, coğrafya ve kent gelişimi şeklinde de örgütlenmiştir. Türkiye coğrafya bölümlerinde fiziki coğrafya anabilim dalı, beşeri ve iktisadi coğrafya anabilim dalı şeklinde yapılanmanın daha sınırlı olduğu göze çarpmaktadır. Türkiye'deki on beş coğrafya bölümünde ikinci öğretim verilmektedir. Türkiye'deki iki coğrafya bölümünde İngilizce hazırlık sınıfı bulunmaktadır. Türkiye'deki on bir coğrafya bölümü ECTS sistemine lisans eğitim programlarında yer vermektedir. Bu bağlamda, İngilizce hazırlık sınıfı ve ECTS-AKTS sistemi yaygınlaştırılıp bölüm sayısı ile anabilim dallarının yeniden düzenlenebilirliği yönünde çalışma yapılabilir. Makaleden elde edilecek bulgu ve sonuçların bundan sonra coğrafyanın yapısal özellikleri üzerine yapılacak çalışmalara katkıda bulunacağı umulmaktadır.

2023 Eğitim Vizyonu kapsamında MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) müzeler, bilim merkezleri, sanat merk... more 2023 Eğitim Vizyonu kapsamında MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) müzeler, bilim merkezleri, sanat merkezleri, tarihi ve kültürel mekânlar, kütüphaneler, doğal sit alanları ve ören yerleri, ziyarete açık endüstriyel kuruluşlar ile üniversiteler gibi yerlerin okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim eğitim/öğretim programlarıyla ilişkilendirilmesi ve bu yolla üretilecek öğretmen kılavuz kitapları sayesinde bu alanların “Okul Dışı Öğrenme Ortamı” olarak daha etkin kullanılması için çalışma başlatmıştır. Bu doğrultuda araştırmanın amacı, 2023 Hedefleri kapsamında belirlenen 2023 Eğitim Vizyonu belgesinde Okul dışı eğitimi değerlendirmek ve bu kapsamda gerçekleşen gelişmeleri ortaya koymaktır. Araştırmada nitel metodoloji kapsamında doküman inceleme kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynağı olarak, 2023 Eğitim Vizyonu belgesi ve Okul Dışı Öğrenme Ortamları Kılavuzu incelenmiştir. İncelemeler sonucunda; MEB 2023 Eğitim Vizyonu kapsamında Okul dışı eğitime, Temel Eğitim temasında yer alan “Yenı̇l...

Bu çalışmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin bakış açısından öğretmenlik uygulaması dersi... more Bu çalışmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin bakış açısından öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri ve önerileri ortaya koymaktır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik araştırma deseniyle kurgulanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 Bahar Dönemi’nde Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı öğrencilerinin öğretmenlik uygulaması dersini yürüten 12 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlerin seçiminde kolay ulaşılabilir olması açısından amaçlı örneklem tercih edilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme yoluyla toplanmıştır. Verilerin analizi için nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Öğretmenlerin genelinin staj sürecinin kısa olmasını ve staj sürecinin yeterince etkili olmamasını eleştirmeleri araştırmanın dikkat çeken bulguları arasındadır. Ayrıca öğretmenlerin önemli bir kısmı aday öğretmenlerin davranış ve tutumlarına yönelik süreçte olumlu gözlemlere sahip oldukla...

Bu çalışmada, 4. Sınıf sosyal bilgiler dersi “İnsanlar, yerler ve çevreler” öğrenme alanı konular... more Bu çalışmada, 4. Sınıf sosyal bilgiler dersi “İnsanlar, yerler ve çevreler” öğrenme alanı konularının öğretiminde sınıf dışı eğitim etkinliklerinin uygulanmasının, öğrencilerin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumları üzerine etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmada “ön-test son-test kontrol gruplu yarı deneysel desen” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, uygun örneklem seçimi ile belirlenen, 2018-2019 eğitim-öğretim yılı orta sosyo-ekonomik düzeyde bir okulun biri kontrol (n=31) biri deney grubu (n=33) olmak üzere iki 4. sınıfı oluşturmuştur. Uygulanan deneysel çalışma altı hafta sürmüştür. Altı haftalık bu süreçte deney grubunun dersleri sınıf dışı eğitim etkinlikleri temel alınarak, kontrol grubunda ise sosyal bilgiler dersi öğretim programı içeriği ve etkinlikleri ile yürütülmüştür. Çalışmada veri toplama aracı olarak “İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi, SPSS 23 programı kullanılarak betimsel istatistikler, bağıms...

IJOPEC Publication Limited, Dec 1, 2017

Bu araştırmanın amacı; sosyal bilgiler, sınıf ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarının ders ç... more Bu araştırmanın amacı; sosyal bilgiler, sınıf ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarının ders çalışma yaklaşımlarını belirlemek ve bu yaklaşımların cinsiyet, yaş, öğrenim görülen sınıf düzeyi, bölüm (sözel-eşit ağırlık-sayısal) ve akademik başarı gibi değişkenler ekseninde farklılaşıp farklılaşmadıklarının tespitidir. Araştırma betimsel tarama modelindedir(Karasar, 2011; Büyüköztürk, 2013). Çalışma grubunu, amaçlı örnekleme yoluyla seçilen İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Sınıf Öğretmenliği, İlköğretim Matematik Öğretmenliği birinci ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören toplam 204 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu araştırmaya katılanların %52,9'u kadın, %47,1'i erkek öğretmen adaylarından ve %50'si 1. sınıf, %50'si 4. Sınıf öğretmen adaylarından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla, ―Ders Çalışma Yaklaşımı Ölçeği‖‖ kullanılmıştır. Ders Çalışma Yaklaşımı Ölçeği Biggs (1987) tarafından geliştirilmiş, Yı...

The Journal of Academic Social Science Studies

Review of International Geographical Education Online, 2020

Journal of Turkish Studies, 2013

Bu çalışma, coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunlarının mezuniyet sonrası... more Bu çalışma, coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunlarının mezuniyet sonrası karşılaştıkları istihdam sorununu irdelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma verileri 2003-2013 MEB ve ÖSYM verileri taranarak elde edilmiştir. Tarama yönteminin kullanıldığı araştırmanın, bu alanda yapılacak çalışmalara katkı sunması umulmaktadır. Türkiye'de coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunları, mezuniyet sonrası istihdam sorunu yaşamaktadırlar. 2013 YÖK verilerine göre Türkiye üniversitelerinde 33 coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı bulunmaktadır.

Beşeri Coğrafyada Araştırma Yöntemleri ve Teknikler, 2016

JASS, 2022

The Place and Importance of School Project Applications in Environmental Education: Example of 26... more The Place and Importance of School Project Applications in Environmental Education: Example of 26 Ağustos Secondary School (Konak, İzmir)
Human beings live in harmony with nature through out their lives. We intervene in nature and benefit from it as we wish. This intervention of human kind in nature brings with it many problems. In addition to the increase in the impact of environmental problems, considering the problems that a rise, minimizing the damage to the environment is one of the issues of increasing importance in our age. The most effective way of understanding environmental problems and producing solutions to these problems is education. Thanks to education, it is aimed to raise individuals who are sensitive to the environment and have an attitude to benefit the environment. Environmental education should include not only ecological knowledge but also practices. The experiences of individuals in nature are the most effective point in gaining sensitivity to wards the environment. People experience and observe the necessity of protecting the environment with the help of environmental activities. With environmental education, it should be aimed that individuals move away from self-centered thinking and adopt an environmentally centered way of thinking. The relationship between the individual and nature should be strengthened. Thanks to the practices in environmental education, the individual gets to know the environment better, develops positive behaviors and makes environmental awareness a lifestyle. In this study, first of all, an overview of the projects related to environmental education carried out by different countries is provided. In addition, this study includes school projects related to environmental education carried out by 26 Ağustos Secondary School in Konak district of Izmir province which is located in a socio-economically and also culturally disadvantaged region. Moreover, the results of these projects and their importance in terms of environmental education are mentioned. The results of the projects and their important contributions to environmental education are the objectives of this study and it includes suggestions about school projects that aim to contribute to environmental education.
Keywords: Environmental Education, School Projects, Environmental Problems, Environmental Awareness, Environmental Information.

İnsan yaşamı boyunca doğa ile iç içe bir yaşam sürmektedir. Doğaya müdahale etmekte, ihtiyaçları doğrultusunda yararlanmaktadır. İnsanın doğaya bu müdahalesi pek çok sorunu da beraberinde getirmektedir. Çevre sorunlarının etkisinin artmasına paralel olarak çevreye verilen zararı en aza indirmek içinde bulunduğumuz çağda önemi gittikçe artan konulardan biridir. Çevre sorunlarını anlayabilmenin ve bu sorunlara çözüm üretebilmenin en etkili yolu eğitimden geçmektedir. Eğitim ile çevreye karşı duyarlı ve çevreye fayda sağlamayı tutum haline getirmiş bireyler yetiştirmek amaçlanmaktadır. Çevre eğitimi sadece ekolojik bilgiyi değil, uygulamaları da içermelidir. Bireylerin doğa içindeki deneyimleri çevreye karşı duyarlılık kazanmalarında çok etkilidir. Nitekim bireyler çevresel faaliyetler sayesinde çevreyi korumanın gerekliliğini yaşayıp gözlemlemektedir. Çevre eğitiminde bireylerin kendisini merkeze alan düşünmeden uzaklaşıp, çevreyi merkeze alan bir düşünce biçimini benimsemesi amaçlanmalıdır. İnsan ve doğa arasındaki ilişki güçlendirilmelidir. Böylesi bir ortamda birey çevre eğitimindeki uygulamalar sayesinde çevreyi daha yakından tanımakta, olumlu davranışları geliştirmekte ve çevreye karşı duyarlılığı yaşam tarzı haline getirmektedir. Bu çalışmada ilk olarak farklı ülkelerde yürütülen çevre eğitimi kapsamındaki projeler genel olarak değerlendirilmiştir. Devamında sosyo-ekonomik ve kültürel açıdan dejavantajlı bir bölgede yer alan İzmir ili Konak ilçesindeki 26 Ağustos Ortaokulu tarafından çevre eğitimi kapsamında yürütülen okul projelerine yer verilerek, bu projelerin getirdiği sonuçlar ve çevre eğitimi açısından önemi irdelenmiştir. Söz konusu çerçevede çevre eğitimine katkı sağlaması amaçlanan okul projeleri hakkında önerilere yer verilmiştir.

Öz Bu çalışmanın amacı, küreselleşmenin Türkiye üniversitelerinde yer alan coğrafya öğretmenliği ... more Öz Bu çalışmanın amacı, küreselleşmenin Türkiye üniversitelerinde yer alan coğrafya öğretmenliği ve coğrafya bölümlerinin yapısı üzerindeki etkisini tespit etmektir. Çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Gelişmiş ülkelerin çoğunda Türkiye'de olduğu gibi coğrafya bölümleri, fen-edebiyat fakülteleri ve coğrafya fakültesi; edebiyat fakülteleri bünyesinde yapılanmıştır. Lisans eğitim süresinin gelişmiş ülkelere göre Türkiye'de daha uzun olduğu görülmektedir. Gelişmiş ülkelerde coğrafya, coğrafya bölümleri şeklinde örgütlendiği gibi coğrafya ve planlama, coğrafya ve kent gelişimi şeklinde de örgütlenmiştir. Türkiye coğrafya bölümlerinde fiziki coğrafya anabilim dalı, beşeri ve iktisadi coğrafya anabilim dalı şeklinde yapılanmanın daha sınırlı olduğu göze çarpmaktadır. Türkiye'deki on beş coğrafya bölümünde ikinci öğretim verilmektedir. Türkiye'deki iki coğrafya bölümünde İngilizce hazırlık sınıfı bulunmaktadır. Türkiye'deki on bir coğrafya bölümü ECTS sistemine lis...

Journal of International Social Research, 2017

Ecotourism has been on the rise in terms of popularity in recent years, and attracted a lot atten... more Ecotourism has been on the rise in terms of popularity in recent years, and attracted a lot attention in developed countries in particular. The essence of ecotourism is to learn about historic and cultural values with a focus on respecting nature and ecology, get away from the stress caused by urban life, and rest in naturally preserved areas. The Cehennem Deresi Canyon in the Ardanuc district of the Artvin province was selected as the study area as it is among places where ecotourism may develop. Although the study area has high potential in terms of ecotourism, the number of studies revealing this potential is limited. The purpose of this study is to reveal the ecotourism potential of the Cehennem Deresi Canyon in the Ardanuc district of the Artvin province using SWOT analysis. The qualitative descriptive analysis method was employed in the study. SWOT analysis and visual resource assessment were performed to determine strengths and weaknesses of the study area. Maps of various scales, satellite images, photographs, and site observations were utilized to analyze the study area. The ecotourism potential of the study area was assessed and recommendations were made to open the area for tourism activities and ensure sustainable ecotourism in the area. Initiation of ecotourism activities in the Cehennem Deresi Canyon in Ardanuc will allow Turkey and Artvin to have their share from the income generated from ecotourism which has been becoming more and more popular throughout the world. The study is expected to pave the way for similar studies in future.

Journal of Turkish Studies, 2017

Bu çalışmanın amacı, tarım başta olmak üzere geleneksel ekonomik faaliyetler açısından sınırlı im... more Bu çalışmanın amacı, tarım başta olmak üzere geleneksel ekonomik faaliyetler açısından sınırlı imkânlara sahip olan Artvin ili Ardanuç ilçesi Cehennem Deresi Kanyonu'nun alternatif turizm etkinliklerinden birisi olan ekoturizm açısından potansiyelini ortaya koymaktır. Çalışma, betimsel bir yöntem kullanılarak yürütülmüştür. Çalışma alanının analizinde çeşitli ölçeklerde haritalardan, uydu görüntülerinden, fotoğraflardan ve arazi gözlemlerinden yararlanılmıştır. Araştırma alanı ve yakın çevresinin CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi) kullanılarak eğim haritası, sayısal yükselti modeli haritası, kabartma haritası, genel drenaj ağı haritası oluşturulmuştur. Ayrıca çalışma alanının taşıdığı potansiyelin değerlendirilmesinde güçlü ve zayıf yönleri ortaya koymak amacıyla SWOT analizi uygulanmıştır. Karstik topografya üzerinde gelişen flüvyal aşındırmanın etkileri Ardanuç Cehennem Deresi Kanyonu ve çevresinde yaygın olarak görülmektedir. Artvin ve Ardanuç çevresinin zengin flora ve faunası, yüksek sıradağları, koruma alanları, buzul gölleri, yeşil yaylaları, tarihi kilise, kale ve kemer köprüleri, geleneksel mimarisi, su sporları, festivalleri, biyosfer rezerv alanı, kış turizmi merkezleri, değişik doğa sporlarına uygun topografik özellikleri ve eşsiz manzaraları ile Türkiye'de ekoturizm potansiyeli açısından önde gelen sahalardan birisidir. Bu çerçevede Cehennem Deresi Kanyonu'nun (Ardanuç, Artvin) turizm faaliyetlerine açılması için tanıtımının ve gelecek ziyaretçilerin ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik yatırımların yapılması, Türkiye ve