Oğuz Kısa - Academia.edu (original) (raw)

Papers by Oğuz Kısa

Disiplinler Arası Dil Araştırmaları, 2024

From the early 20th century onwards, the analytic approach began to develop, and philosophical in... more From the early 20th century onwards, the analytic approach began to develop, and philosophical inquiries and debates increasingly focused on the relationship between logic and language, as well as the deep structural meanings of concepts and judgments. As a result, the pursuit of 'truth' has become an irreconcilable issue in modern philosophy. One of the prominent proponents of this new language-centered philosophical approach was A. J. Ayer, who embraced empirical and analytic language philosophy and maintained close ties with the Vienna Circle, known as one of the significant centers in philosophy. Ayer sought to explain the truth of propositions within the frameworks of logic, mathematics, and empirical sciences, reshaping the logical positivist concept of verifiability in his own way. In doing so, he excluded the realms of metaphysics and values from philosophical explanations. In this study, A. J. Ayer's conception of meaning and the principle of verification are examined through the implications presented in his book "Language, Truth, and Logic," as well as other relevant scholarly works on the subject. In this context, Ayer's views on the principle of verification are discussed in light of logic and logical principles.

OLASI SÖZLÜKSEL BOŞLUKLAR BAĞLAMINDA TÜRKMENCEDE DERECELİ ANLAMLILIK, 2023

ÖZ Sözlüksel boşluk, bir dilin belirli bir sözlük alanında uygun bir sözcük birimin bulunmamasıd... more ÖZ
Sözlüksel boşluk, bir dilin belirli bir sözlük alanında uygun bir sözcük birimin bulunmamasıdır. Başka bir ifadeyle, gerçekleşme olasılığı olan ancak bireyin kelime hazinesine yerleşmemiş fakat yerleşmesi durumunda söz varlığı için makul bir telafi oluşturan ‘potansiyel’ bir sözcüğün yokluğudur. Sözlüksel boşluklar her dilin sisteminde görülmekle birlikte dil içi veya diller arası karşılaştırma esnasında ortaya çıkarılabilir. Burada dikkat çekilecek husus, olası sözlüksel boşluklar ile işlevsel anlamda bir boşluğun anlaşılmamasıdır. Öyle ki dil konuşuru zihninde bir kavramı doğrudan karşılayan sözcüksel bir birim olmadığında en basit yolla ilgili kavramın anlam eksikliğini ‘açıklama’ yoluyla telafi edebilir.
Dereceli anlamlılık ile kastedilen, Türkmencede bu ilişkiyi yansıtan özellikle sıfat türünden yapıların ve sözcük birimlerin derecelenme işlevleridir. Dereceli anlamlılık işlevi gören sözcük birimler, toplanan verilerde +lAG, +mAn, +lAç, +sIz, +rAk/räk, +ÇA, +gIr, +ek şeklindedir. Çalışmanın verileri, Türkiye Türkçesine ait Güncel Türkçe Elektronik Sözlük’te olası sözlüksel boşlukların tespitine dayandırılmakla birlikte bu veriler kaynak dil durumundaki Türkmen Türkçesine ait Türkmen Diliniň Düşündirişli Sözlügi’nden elde edilmiştir. Toplanan veriler Proost (2007)un yöntemine ve Lehrer (1970), Akşehirli (2013)nin sözlüksel boşluk kriterlerine göre seçilmiş ve değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Ayrıca çalışmamızda dereceli anlamlılık işlevi taşıyan sözcükler ve sözcük birimler semantik ve dilbilgilsel açıdan ele alınmıştır.

ABSTRACT
Lexical gap, is the absence of an appropriate lexical unit in a specific lexical field of a language. In other words, it is the absence of a word that is likely to occur but has not been integrated into an individual's vocabulary, yet would provide a reasonable compensation for the lexical richness if integrated. Lexical gaps are observed in the system of every language, and they can be revealed during intra-language or cross-language comparisons. The notable point here is that the absence of a potential lexical gap may not be understood as a functional gap in meaning. In cases where a language speaker lacks a lexical unit that directly corresponds to a concept, they can compensate for the lack of meaning through ‘explanation’ in the simplest way.
The term graded meaningfulness, refers specifically to the functions of gradation within structures and lexical units, especially in the adjectival type, reflecting this relationship in Turkmen. The word units serving the function of graded meaningfulness in the collected data are in the form of +lAG, +mAn, +lAç, +sIz, +rAk/räk, +ÇA, +gIr, +ek. The data, of the study is based on the identification of possible lexical gaps in the Contemporary Turkish Electronic Dictionary belonging to Turkish Turkish, but these data are obtained from the Thoughtful Dictionary of Turkmen Language belonging to Turkmen Turkish in the source language situation. The collected data were selected and evaluated according to Proost's (2007) method and the lexical gap criteria of Lehrer (1970) and Akşehirli (2013). Additionally, in our study, words and word units serving the function of graded meaningfulness are considered from both semantic and grammatical perspectives.

There are lots of factors on the university students' satisfaction of the departments that they a... more There are lots of factors on the university students' satisfaction of the departments that they attend. Moreover, attitudes and behaviors that students adopt depending on their education are important for providing more affective education in terms of both students and academics. Through examining the attitudes and behaviors of the students studying at the Department of Modern Turkish Dialects and Literatures in Turkey towards Turkish Dialects and Literatures, the department students' level of readiness and the department's level of realizing its goals were revealed in the current study. As a result of the present study, it is thought to provide contribution to curriculum formation and development of a proper teaching method by detecting how much the provided courses serve the aims of the department. Moreover, it is considered that the identification of the Turkish World language and literature policies will get easier with the help of the outcomes obtained from the study. In the scope of the current study, the required data were collected through a questionnaire from the students of the Departments of Modern Turkish Dialects and Literatures in Afyon Kocatepe, Pamukkale, Muğla Sıtkı Koçman, Uşak, and Hacı Bektaş Veli Universities and analyzed through multivariate statistical analysis techniques by taking attitudes and behaviors of the students and their demographic properties into consideration. In the study, the students' attitudes and behaviors were modelled in addition to the descriptive statistics by benefiting from SPSS and LISREL packet programs in order to carry out statistical analyses. The obtained results were demonstrated in the related Tables and Figures.

Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla Trabzon I, Sep 2023

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ, 2022

The present tense has been described with various suffixes or words since the historical periods ... more The present tense has been described with various suffixes or words since the historical periods of Turkish, which can be followed. We can assume -I yor, -mAdA, -mAktA morphemes as grammatical time markers in Turkish; -mIş, DI for the past tense; -AcAk for the future tense and -Ar/Ir for the simple present tense. These morphemes and lexical items that indicate time are the basic structures in a sentence of a language. In linguistic time, we can have information about the moment of speech, the moment of the event, and the reference point as a reference. Structures known as time markers in Turkish indicate not only time but also grammatical aspects (view) and modality categories.
Dialects vary from standard language when it comes to present tense markers. The inventory of present tense suffixes determined by descriptive method from Southwestern Anatolian Dialects will be presented in this study and then the focal structures detected in the area researched will be discussed with a linguistic approach. What is meant by the focal parameter is that the process of occurrence of an event and the moment of speaking overlap at the moment of its realization. A morpheme may reflect a highly focused of low focused value in this process. The focal parameter is also related to the categories of manner of action and aspect. In our study, the category of manner of action will be excluded and the event in the sentence will be evaluated from the intraterminal “observation of an event in the process of start and end boundaries”, postterminal “observation of the event after the critical limit is exceeded” and terminal “the event is only observed if it reached the critical limit” perspectives, by taking into account the perspectives of aspects in the data.

Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi/Journal of Turkish World Studies, 2022

With the rapid development of technology, people can meet languages and cultures in different geo... more With the rapid development of technology, people can meet languages and cultures in different geographies faster. This situation contributes to the increase of interest in foreign language teaching. Although TÖMER units and online platforms of universities come to the fore in foreign language teaching, foreign services or institutes of many countries prepare foreign language training sets for the training of their staff in different countries. At this point, we can talk about the fact that foreign language teaching has turned into an educational policy with the political or social purposes of the countries.
We can say that public diplomacy emerged with the awareness of protecting the national interests of any sovereign country and with the aim of informing and influencing the masses in the relevant country in line with foreign policy goals. In fact, public diplomacy has a significant important place in the realization of the political goals of the states.
In line with the purpose of the study, the Bulgarian and Greek language training sets prepared by the American Foreign Service Institute (FSI-The Foreign Service Institute) will be analyzed in the context of public diplomacy. The first of these sets, prepared according to the specific target group, was prepared on the Bulgarian language (Bulgarian Basic Course Volume I and Bulgarian Basic Course Volume II). On the Greek language, three sets have been prepared (Greek Basic Course Volume I, Greek Basic Course Volume II and Greek Basic Course Volume III). Within the scope of the study, these sets will be discussed in the context of the target group, selected text types, preferred languages and materials used, and public diplomacy.

ULUSLARARASI TÜRK DÜNYASI GENÇ AKADEMİSYENLER KONGRESİ, 2022

The union, which started with the meeting held in Ankara in 1992 under the name of “Heads of Turk... more The union, which started with the meeting held in Ankara in 1992 under the name of “Heads of Turkish-Speaking Countries” (the establishment of Contemporary Turkish Dialects and Literatures departments at Ankara DTCF and Muğla Sıtkı Koçman Universities coincide with the same dates) and lasted with the process of summits until 2010, when the Turkic Council Secretariat was established, turned into the “Organization of Turkish States” on November 12, 2021. In this context, the Contemporary Turkish Dialects and Literatures (ÇTLE) departments in various universities in Turkey, whose number is approaching twenty, are like leaven for the "Turan Union" (Article 29 of the Turkish States Organization declaration, the concept of "TURANSEZ"), which concrete steps are taken today. The main purpose of the existing departments has been to strengthen relations with the Turkish World in line with Gaspıralı's ideal of "unity in language, thought and work". In the next period, they will continue to graduate at the undergraduate, graduate and doctoral levels by educating people who will undertake important duties on behalf of the Organization of Turkish States. We believe that the widespread impact at the undergraduate level will turn into a strategic contribution by increasing the number of these departments where Azerbaijan Turkish and literature, Turkmen Turkish and literature, Uzbek Turkish and literature, Uyghur Turkish and literature, Kyrgyz Turkish and literature, Kazakh Turkish and literature, Tatar Turkish and literature, Bashkir Turkish and literature lessons are given and graduate programs in existing ones. For this reason, in this paper, the possible contributions of the ÇTLE departments to this vision will be discussed in the context of the vision of the Organization of Turkish States.

VIII. Afyonkarahisar Araştırmaları Sempozyumu, 2018

Argo, sosyal gruplara bağlı kişiler arasında gizlilik esasına dayalı olarak ortaya çıkan, daha ço... more Argo, sosyal gruplara bağlı kişiler arasında gizlilik esasına dayalı olarak ortaya çıkan, daha çok eğitim seviyesi düşük insanlar tarafından tercih edilen, konuşma diline özgü, alt kültürü yansıtan söz varlığıdır. Toplum
içerisinde argo daha çok küfür olarak bilinmekte ve biyolojik cinsiyetle ilişkilendirilmektedir. Cinsiyet ile kastedilen; biyolojik cinsiyetten farklı olarak kültür tarafından kişilere yüklenen düşünce ve davranışları şekillendiren toplumsal cinsiyettir.
Standart Türkçe’ den farklı olarak kültürel bir dil öğesi olan argo söylemler Afyonkarahisar’da oldukça zenginlik göstermektedir. Bu çalışmada, Afyonkarahisar’da kadın ve erkek cinsiyetine yönelik argo söylemler anlamsal açıdan betimlenerek bu söylemlerin tasnifi yapılmıştır. Yöntem olarak deskriptif (betimleyici) yöntem benimsenmiş olup, çalışmanın kuramsal kısmında toplumsal cinsiyet ve argo çalışmaları hakkında bilgi verilmiştir. Afyonkarahisar ağzında kadın ve erkek cinsiyetine yönelik argo söylemler mevcut çalışmalardan hareketle
tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca kaynak kişilerle görüşmeler yapılarak kadın ve erkek cinsiyetine yönelik argo söylemler tespit edilmiştir.

ULUSLARARASI TÜRK KÜLTÜRÜ VE MEDENİYETİ KONGRESİ BALIKESİR/TÜRKİYE, 2018

Şimdiki zaman ekleri tarihî dönemlerden itibaren farklı biçimlerde kullanılmaktadır. Şimdiki zama... more Şimdiki zaman ekleri tarihî dönemlerden itibaren farklı biçimlerde kullanılmaktadır. Şimdiki zaman ekleri, Anadolu ağızlarının tasnif edilmesinde başvurulan en belirleyici temel ölçütlerden biridir. Şimdiki zaman yenilenmesinde Türk dillerinde ön dönüşümlü dur-, otur-, var- yat- ve yorı- fiilleri kullanılmıştır. Karahan (1996), da bazı yardımcı fiillerin birleşik fiil kuruluşu içerisinde şimdiki zaman ifade ettiğini belirtmektedir. Örneğin; elep batırlamış, alı bat (Manisa), diyibatırız, gelibatı (Muğla). Aslen süreklilik bildiren bu yardımcı fiiller kendilerinden önceki zarf fiilleri ve aslen şimdiki zamanı ifade eden geniş zaman eklerini de bünyelerine alarak yeni şimdiki zaman eklerinin ortaya çıkmasına aracılık etmişlerdir.
Çalışmanın temel noktasını oluşturan şimdiki zaman ekleri -IP ba- / -IP bar- / -IP barı / -IP batı / -IP batır Balıkesir’de “Kılaz” oymağına mensup “Yörük” ağzında görülmektedir (Mutlu 2008). Anadolu ağızları içerisinde farklı bölgelerde kullanılmakta olan bu ekler, bazı ses değişikliklerine uğramıştır. Güneybatı Anadolu ağızları içerisinde de karşılaşılan bu eklerin oluşmasında etnik yapının durumu da araştırmamız açısından önem arz etmektedir (Korkmaz 1971; Biray 2007).
Sonuç olarak, -IP ba- / -IP bar- / -IP barı / -IP batı / -IP batır şimdiki zaman biçimlerinin Balıkesir yöresi ve Güneybatı Anadolu ağızlarındaki kullanımlarının durumu incelenecektir. Araştırma verileri mevcut çalışmalardan tarama yöntemiyle elde edilecektir. Bu çalışma sonucunda karakteristik bir özellik gösteren bu eklerin oluşum şekilleri, biçimsel özellikleri ve işlevleri ortaya konulacaktır.

X. ULUSLARARASI DÜNYA DİLİ TÜRKÇE SEMPOZYUMU BİLDİRİ KİTABI, 2019

Kavramlar yoluyla, bir şeyi başka bir şeyle düşünme şekli olan metafor, gündelik konuşmalardan fe... more Kavramlar yoluyla, bir şeyi başka bir şeyle düşünme şekli olan metafor, gündelik konuşmalardan felsefî metinlere varana kadar geniş bir alanı, daha doğrusu, söyleyene bağlı bir yapı olarak düşünüldüğünde, dile ait her ifadeyi, metaforik bir anlamla, bize aktaran yapıdır. Ontolojik metafor, yönelim metaforu, konvansiyonel metafor, poetik metafor, kavram metaforu, kompleks metafor/karma metafor ve iç içe girmiş metafor gibi türleri olan metaforlar, kelimelerin köklerinde de yer almaktadır. Dillerdeki kelime köklerinde yer alan metaforik yapıları ortaya çıkarmak, dili kullananların mantalitelerinin anlaşılmasına ve metaforların işleyiş düzeninin ortaya konulmasına yardımcı olacaktır. Türk dilinde birkaç kelime kökünün ele alınmasıyla, Türk dilinin metaforik yapısına dair ipuçları edinilmiş olacaktır. Ele aldığımız kelime köklerindeki metaforik yapılarda söz konusu olan yönelim, istisnalarıyla birlikte şu şekilde gerçekleşmiştir: ögrünç ‘mutluluk’ ve asıg ‘fayda’ kelimelerinin köklerinde yer alan metaforik yapı, ö/ü- ‘yükselmek, as- ‘yükselmek, artmak’, ö-r-gün ‘taht’, ö-r-it- ‘beslemek’, ö-s-ümlük ‘bitki’, ö-z-lüg ‘canlı olmak, hayat sahibi olmak’, ö- ‘düşünmek’, ö-v- ‘övmek’ şekillerinde yukarı yönelim göstermekte ve genele hâkim yapı, ‘İYİ OLAN YUKARIDADIR’ metaforik önermesini ortaya çıkarmaktadır. Ancak, öng (ön) ed- (et-) ‘iyileşmek’ kelimesinde ise metaforik yapı bizi, ‘İYİ OLAN ÖNDEDİR’ önermesine götürmektedir. Türk dilinin yukarıda sıraladığımız köklerinde yer alan metaforik yapıları, birkaç kelime kökünden yola çıkarak ele aldığımız bu çalışmada ortaya çıkan metaforik önermeler şu şekilde gerçekleşmiştir: İYİ OLAN YUKARIDADIR, MUTLU OLAN YUKARIDADIR, FAYDALI OLAN YUKARIDADIR, CANLI OLAN YUKARIDADIR, YÖNETEN YUKARIDADIR ve İYİ OLAN ÖNDEDİR. Çalışmada ele aldığımız metaforik kökler, Türk Dilinin yönelim metaforu içeren ve yukarıda belirtilen kökleridir. Bu köklerden yola çıkılarak, Türk Dilinin metaforik yapısı ve mantığına dair bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda, Türk Dilinin köklerinin metaforik özelliklerine değinilmemesi, çalışmayı özgün bir niteliğe kavuşturmaktadır. Bu çalışmanın yapacağı başlangıçla, Türk Dilinin bütün metaforik özellikleri ve mantığının ortaya konulmasına zemin hazırlanmış olacaktır kanaatindeyiz.

Books by Oğuz Kısa

Güncel Türkçe Sözlük'te Sözlüksel Boşluk (Türkmen Türkçesi Temelinde), 2023