Robert Nouwen - Academia.edu (original) (raw)
Books by Robert Nouwen
De Romeinse heerbaan. De oudste weg door de Lage Landen, 2021
Van oost naar west dwars door Vlaanderen liep eertijds de Romeinse heerbaan Tongeren-Kassel. Hij ... more Van oost naar west dwars door Vlaanderen liep eertijds de Romeinse heerbaan Tongeren-Kassel. Hij maakte deel uit van een groot en complex netwerk van (water)wegen, dat Rome verbond met de verste uithoeken van het Romeinse rijk. De heerbaan verbond het antieke Keulen met de Romeinse havenstad Boulogne-sur-Mer via Maastricht, Tongeren, Tienen en Kassel. De Romeinse weg tussen Tienen, Tongeren en Maastricht is een archeologisch relict van eerste rangorde. Op kaart gezien gaat het om een zeer rechtlijnig traject van oost naar west dat in het landschap goed te volgen is. Die Romeinse weg maakte deel uit van een groot en complex netwerk van (water)wegen, dat Rome verbond met de verste uithoeken van het Romeinse rijk.
De mooiste prenten van onze historische steden en landschappen in een luxueus boek Door de uitvin... more De mooiste prenten van onze historische steden en landschappen in een luxueus boek
Door de uitvinding van de boekdrukkunst was de prent (een gedrukte tekening) gedurende vier eeuwen lang wat de foto is vandaag: een getrouwe weergave van de werkelijkheid. Deze unieke selectie prenten, die voor het eerst wordt verzameld, geeft een prachtig beeld van de evolutie van onze steden en landschappen. Ook veel verdwenen monumenten zoals oude stadswallen, kerken, paleizen en abdijen zijn er op te zien. De prenten zijn van de hand van beroemde en minder beroemde tekenaars zoals Van Dijck, Breughel, Hoolans, Van der Borcht e.a. Alle prenten worden achteraan in het boek voorzien van korte commentaren die de inhoud in detail toelichten. Een geschiedenis in woord en beeld.
De geschiedenis van Rome is doorgaans de geschiedenis van machtige mannen, van veroveraars, van p... more De geschiedenis van Rome is doorgaans de geschiedenis van machtige mannen, van veroveraars, van politici en keizers. Maar wat met die onderdanen van de keizers? Wat met al die gewone mensen die in de verre uithoeken van het Romeinse Rijk leefden? De archeologie geeft veel informatie over hoe zij leefden, wat zij aten en hoe zij woonden. Maar wie de onderdanen van de keizers echt waren, hoe zij heetten en wat hun lotgevallen waren,dat komen wij zelden of nooit te weten.
Toch zijn er honderden opschriften die ons meer vertellen over al die gewone mensen, ook hen die in onze contreien woonden. Zij waren soms vertegenwoordigers van de keizer maar doorgaans gewone burgers, moeders en kleine kinderen in een mannenwereld, lokale politici, landbouwers, handelaars,arbeiders, slaven en soldaten. 35 mensen vertellen hun geschiedenis in krachtige en opmerkelijke persoonlijke verhalen.
Onder impuls van de visionaire keizer Augustus werd Gallia Belgica na de veroveringsoorlogen van ... more Onder impuls van de visionaire keizer Augustus werd Gallia Belgica na de veroveringsoorlogen van Caesar een nieuwe Romeinse provincie. Ze tekenden een uitgestrekt wegennet uit en organiseerden een sterk bestuur, onder het oog van het leger. Bloeiende steden en nederzettingen kwamen er tot ontwikkeling. Boven op een heuvel in het glooiende Haspengouw stichtten de Romeinen omstreeks 7 v.C. Tongeren, de oudste stad van België. Gelegen op een kruispunt van wegen midden in het vruchtbare land groeide Atuatuca Tungrorum van een aanvankelijk bescheiden nederzetting uit tot hoofdstad van het land van de Tungri en centrum van de Gallo-Romeinse cultuur in onze contreien.
https://www.shopmybooks.com/BE/nl/author/robert-nouwen
De Klassieke Oudheid is de bakermat van de West-Europese cultuur. De oude Grieken en Romeinen lev... more De Klassieke Oudheid is de bakermat van de West-Europese cultuur. De oude Grieken en Romeinen leverden een onmiskenbare bijdrage aan de ontwikkeling en vorming van Europa. Hun erfenis blijft doorwerken op onze actuele samenleving. Literatuur en beeldende kunsten blijven de hedendaagse kunstenaars en auteurs inspireren
Maar er is meer. De vragen waarmee mensen worstelen, zijn dikwijls dezelfde als die waar de antieke mensen zich mee bezig hielden. Er zijn bovendien de opvallende parallellen tussen de antieke grootmachten Athene en Rome en het hedendaagse Amerika. Op vraagstukken over vrijheid, mensenrechten, democratie, globalisering en vrede zoeken wij al sinds de Klassieke Oudheid een antwoord.
C.Iulius Caesar en de Gallische oorlogen bekleden onbetwistbaar een prominente plaats in onze ‘na... more C.Iulius Caesar en de Gallische oorlogen bekleden onbetwistbaar een prominente plaats in onze ‘nationale’ geschiedenis. Maar weinigen weten dat de regering van de opvolger van Caesar, keizer Augustus, ook van fundamenteel belang is geweest voor de geschiedenis van de Lage Landen.
Wat was het politieke programma van Augustus? Hoe werd de communicatie hierrond gevoerd? Wat omvat de Res Gestae, het ‘geestelijke’ testament van Augustus? Welke zijn de realisaties van de keizer in de Lage Landen? Waren de diepgaande veranderingen in Gallië echt het gevolg van het bewind van Augustus?
Robert Nouwen schetst een gedetailleerd en boeiend portret van Augustus. Over zijn jeugd, zijn drang naar macht, over de verandering van republiek naar keizerrijk tot zijn buitenlandse politiek en veroveringen.
Rome zou de leider van de wereld worden. Een soort Amerika avant-la-lettre.... en het land tussen... more Rome zou de leider van de wereld worden. Een soort Amerika avant-la-lettre.... en het land tussen Noordzeekust en Moezel zou een Romeinse provincie worden..... Maar de dappere bevolking van Gallië gaf zich niet zomaar prijs. Hoe heeft Rome dan toch vijf eeuwen lang zo fundamenteel kunnen ingrijpen in het leven van elke dag? Onder impuls van de visionaire keizer Augustus drukten de Romeinen een indringende stempel op het land. Ze tekenden een uitgestrekt wegennet uit en organiseerden een sterk bestuur, onder het oog van het leger. Ze stichtten bloeiende steden en nederzettingen, zoals Tongeren, de oudste stad van België. Luxueuze villa’s met vloerverwarming, muurschilderingen, mozaïeken en baden leidden tot nieuwe elegantie en wooncomfort. Geïmporteerde groenten, vruchten, sauzen en wijnen kwamen op tafel. Latijn werd de voertaal van de lokale elite. Theateropvoeringen, wedrennen en gladiatorenkampen deden hun intrede. We zien de geboorte van een nieuwe cultuur, van een nieuwe mentaliteit ook. Gallia Belgica was compleet geromaniseerd.
Rome, 58 voor Christus. Caesar kan reeds terugkijken op een mooie politieke loopbaan. Maar vergel... more Rome, 58 voor Christus. Caesar kan reeds terugkijken op een mooie politieke loopbaan. Maar vergeleken met zijn evenknie Pompeius ontbreekt het hem aan iets wezenlijks. Hij behaalde nog geen sprekende militaire overwinning. Die zou hem nog meer prestige opleveren in de Tiberstad, waar een moordende concurrentiestrijd tussen toppolitici woedt. Gallië, de streek begrensd door Alpen, Rijn en Pyreneen, niet te ver van Rome, lijkt Caesar het geschikte terrein. Nu moet hij alleen nog een aanleiding zoeken voor de oorlog En die vindt hij. Tussen 58 en 51 verovert hij heel Gallië, ten koste van honderdduizenden mensenlevens. Een hallucinant portret van een onbekende Caesar. Omwille van zijn tomeloze ambitie beging hij in Gallië een massamoord: dat is de provocerende stelling van dit boek. Een ontluisterend verhaal over het succes van een van de meest gewetenloze Romeinse veroveraars. Het militaire feitenverslag van Caesar blijkt een schoolvoorbeeld van geschiedvervalsing. Een kritische beschrijving van de oorlog in Gallië, gekaderd in het politieke leven te Rome. Robert Nouwen , doctor in de oude geschiedenis, steunt voor dit bijzonder boeiende relaas op tal van bronnen die over de Gallische oorlogen vertellen en op recent archeologisch onderzoek.
“Tongeren en het land van de Tungri” bestaat uit een triptiek. Op de eerste plaats wordt getracht... more “Tongeren en het land van de Tungri” bestaat uit een triptiek. Op de eerste plaats wordt getracht een historisch overzicht te geven van de ontwikkeling van Atuatuca en van de civitas Tungrorum. Bijzondere aandacht wordt geschonken aan het ontstaan en de historische evolutie van de stad als hoofdplaats van het bestuursdistrict, evenals aan de militaire betekenis en de etnische samenstelling van haaar bevolking. Een tweede thema wordt ontwikkeld rond de aanwezigheid van de Tungri in de Romeinse hulptroepen. Hierbij wordt op de eerste plaats de geschiedenis van de auxilia Tungrorum belicht. Vervolgens gaat de studie dieper in op de problematiek van deze eenheden: standplaats en mobiliteit, rekrutering en samenstelling, commandostructuur en romanisering. Tenslotte richt het onderzoek zich op de geografische verspreiding van de Tungri en het belang van de civitas in Romeins perspectief.
Bijna overal in Europa werden ze teruggevonden. Niemand weet waarvoor zij gediend hebben. De Gall... more Bijna overal in Europa werden ze teruggevonden. Niemand weet waarvoor zij gediend hebben. De Gallo-Romeinse pentagon-dodecaëder: mythe en enigma is een doorwrochte archeologische studie van één van de meest raadselachtige objecten uit de geschiedenis van de mens.
Publicaties van het Provinciaal Gallo-Romeins Museum, 40, Jan 1, 1989
Publicaties van het Provinciaal Gallo-Romeins Museum, 39, 1998
Papers Roman History & Archaeology by Robert Nouwen
Kleio, 2020
Het artikel gaat in op de militaire confrontaties in de Lage Landen tijdens de Gallische oorlogen... more Het artikel gaat in op de militaire confrontaties in de Lage Landen tijdens de Gallische oorlogen. Vanuit de hedendaagse definitie van genocide onderzoekt de auteur in welke mate Caesar zich van oorlogsmisdaden heeft schuldig gemaakt.
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 46, 1997
Naast het luxeaardewerk zoals terra sigilata treft men in de civitates van de Tungri, de Nervii e... more Naast het luxeaardewerk zoals terra sigilata treft men in de civitates van de Tungri, de Nervii en de Menapii een grote variatie gewoon gebruiksaardewerk aan: kookpotten, kommen, borden, kruiken, kannen en bekers. Veel soorten gewoon aardewerk werden vooral ter plaatse geproduceerd. De aandacht van dit opstel zal bijzonder naar dit aardewerk uitgaan.
Tongerse Annalen, 2020
Ter hoogte van Blaar ligt een holle weg die wat verder aan de overzijde van de straat overgaat in... more Ter hoogte van Blaar ligt een holle weg die wat verder aan de overzijde van de straat overgaat in een veldweg de Marteman. Het betreft hier een vrij ongeschonden segment van de Romeinse weg van Tongeren naar Maastricht. Het artikel is gewijd aan de identificatie van dit segment.
Limburg-Het Oude Land van Loon, 2020
De Romeinse weg tussen Tongeren en Tienen maakt deel uit van de heerbaan die liep van Boulogne-su... more De Romeinse weg tussen Tongeren en Tienen maakt deel uit van de heerbaan die liep van Boulogne-sur-Mer via Cassel, Velzeke, Tienen, Tongeren en Maastricht in de richting van Keulen. Het gaat om een zeer mooi bewaard tracé. De publicatie tracht een meer gedetailleerd inzicht te geven in dit stuk Romeinse weg dat zeker bij een wat groter publiek te weinig bekend is.
Hermeneus, 86-2, 109-114, 2014
Limburg – Het Oude Land van Loon, 92, 337-355, 2013
De Romeinse heerbaan. De oudste weg door de Lage Landen, 2021
Van oost naar west dwars door Vlaanderen liep eertijds de Romeinse heerbaan Tongeren-Kassel. Hij ... more Van oost naar west dwars door Vlaanderen liep eertijds de Romeinse heerbaan Tongeren-Kassel. Hij maakte deel uit van een groot en complex netwerk van (water)wegen, dat Rome verbond met de verste uithoeken van het Romeinse rijk. De heerbaan verbond het antieke Keulen met de Romeinse havenstad Boulogne-sur-Mer via Maastricht, Tongeren, Tienen en Kassel. De Romeinse weg tussen Tienen, Tongeren en Maastricht is een archeologisch relict van eerste rangorde. Op kaart gezien gaat het om een zeer rechtlijnig traject van oost naar west dat in het landschap goed te volgen is. Die Romeinse weg maakte deel uit van een groot en complex netwerk van (water)wegen, dat Rome verbond met de verste uithoeken van het Romeinse rijk.
De mooiste prenten van onze historische steden en landschappen in een luxueus boek Door de uitvin... more De mooiste prenten van onze historische steden en landschappen in een luxueus boek
Door de uitvinding van de boekdrukkunst was de prent (een gedrukte tekening) gedurende vier eeuwen lang wat de foto is vandaag: een getrouwe weergave van de werkelijkheid. Deze unieke selectie prenten, die voor het eerst wordt verzameld, geeft een prachtig beeld van de evolutie van onze steden en landschappen. Ook veel verdwenen monumenten zoals oude stadswallen, kerken, paleizen en abdijen zijn er op te zien. De prenten zijn van de hand van beroemde en minder beroemde tekenaars zoals Van Dijck, Breughel, Hoolans, Van der Borcht e.a. Alle prenten worden achteraan in het boek voorzien van korte commentaren die de inhoud in detail toelichten. Een geschiedenis in woord en beeld.
De geschiedenis van Rome is doorgaans de geschiedenis van machtige mannen, van veroveraars, van p... more De geschiedenis van Rome is doorgaans de geschiedenis van machtige mannen, van veroveraars, van politici en keizers. Maar wat met die onderdanen van de keizers? Wat met al die gewone mensen die in de verre uithoeken van het Romeinse Rijk leefden? De archeologie geeft veel informatie over hoe zij leefden, wat zij aten en hoe zij woonden. Maar wie de onderdanen van de keizers echt waren, hoe zij heetten en wat hun lotgevallen waren,dat komen wij zelden of nooit te weten.
Toch zijn er honderden opschriften die ons meer vertellen over al die gewone mensen, ook hen die in onze contreien woonden. Zij waren soms vertegenwoordigers van de keizer maar doorgaans gewone burgers, moeders en kleine kinderen in een mannenwereld, lokale politici, landbouwers, handelaars,arbeiders, slaven en soldaten. 35 mensen vertellen hun geschiedenis in krachtige en opmerkelijke persoonlijke verhalen.
Onder impuls van de visionaire keizer Augustus werd Gallia Belgica na de veroveringsoorlogen van ... more Onder impuls van de visionaire keizer Augustus werd Gallia Belgica na de veroveringsoorlogen van Caesar een nieuwe Romeinse provincie. Ze tekenden een uitgestrekt wegennet uit en organiseerden een sterk bestuur, onder het oog van het leger. Bloeiende steden en nederzettingen kwamen er tot ontwikkeling. Boven op een heuvel in het glooiende Haspengouw stichtten de Romeinen omstreeks 7 v.C. Tongeren, de oudste stad van België. Gelegen op een kruispunt van wegen midden in het vruchtbare land groeide Atuatuca Tungrorum van een aanvankelijk bescheiden nederzetting uit tot hoofdstad van het land van de Tungri en centrum van de Gallo-Romeinse cultuur in onze contreien.
https://www.shopmybooks.com/BE/nl/author/robert-nouwen
De Klassieke Oudheid is de bakermat van de West-Europese cultuur. De oude Grieken en Romeinen lev... more De Klassieke Oudheid is de bakermat van de West-Europese cultuur. De oude Grieken en Romeinen leverden een onmiskenbare bijdrage aan de ontwikkeling en vorming van Europa. Hun erfenis blijft doorwerken op onze actuele samenleving. Literatuur en beeldende kunsten blijven de hedendaagse kunstenaars en auteurs inspireren
Maar er is meer. De vragen waarmee mensen worstelen, zijn dikwijls dezelfde als die waar de antieke mensen zich mee bezig hielden. Er zijn bovendien de opvallende parallellen tussen de antieke grootmachten Athene en Rome en het hedendaagse Amerika. Op vraagstukken over vrijheid, mensenrechten, democratie, globalisering en vrede zoeken wij al sinds de Klassieke Oudheid een antwoord.
C.Iulius Caesar en de Gallische oorlogen bekleden onbetwistbaar een prominente plaats in onze ‘na... more C.Iulius Caesar en de Gallische oorlogen bekleden onbetwistbaar een prominente plaats in onze ‘nationale’ geschiedenis. Maar weinigen weten dat de regering van de opvolger van Caesar, keizer Augustus, ook van fundamenteel belang is geweest voor de geschiedenis van de Lage Landen.
Wat was het politieke programma van Augustus? Hoe werd de communicatie hierrond gevoerd? Wat omvat de Res Gestae, het ‘geestelijke’ testament van Augustus? Welke zijn de realisaties van de keizer in de Lage Landen? Waren de diepgaande veranderingen in Gallië echt het gevolg van het bewind van Augustus?
Robert Nouwen schetst een gedetailleerd en boeiend portret van Augustus. Over zijn jeugd, zijn drang naar macht, over de verandering van republiek naar keizerrijk tot zijn buitenlandse politiek en veroveringen.
Rome zou de leider van de wereld worden. Een soort Amerika avant-la-lettre.... en het land tussen... more Rome zou de leider van de wereld worden. Een soort Amerika avant-la-lettre.... en het land tussen Noordzeekust en Moezel zou een Romeinse provincie worden..... Maar de dappere bevolking van Gallië gaf zich niet zomaar prijs. Hoe heeft Rome dan toch vijf eeuwen lang zo fundamenteel kunnen ingrijpen in het leven van elke dag? Onder impuls van de visionaire keizer Augustus drukten de Romeinen een indringende stempel op het land. Ze tekenden een uitgestrekt wegennet uit en organiseerden een sterk bestuur, onder het oog van het leger. Ze stichtten bloeiende steden en nederzettingen, zoals Tongeren, de oudste stad van België. Luxueuze villa’s met vloerverwarming, muurschilderingen, mozaïeken en baden leidden tot nieuwe elegantie en wooncomfort. Geïmporteerde groenten, vruchten, sauzen en wijnen kwamen op tafel. Latijn werd de voertaal van de lokale elite. Theateropvoeringen, wedrennen en gladiatorenkampen deden hun intrede. We zien de geboorte van een nieuwe cultuur, van een nieuwe mentaliteit ook. Gallia Belgica was compleet geromaniseerd.
Rome, 58 voor Christus. Caesar kan reeds terugkijken op een mooie politieke loopbaan. Maar vergel... more Rome, 58 voor Christus. Caesar kan reeds terugkijken op een mooie politieke loopbaan. Maar vergeleken met zijn evenknie Pompeius ontbreekt het hem aan iets wezenlijks. Hij behaalde nog geen sprekende militaire overwinning. Die zou hem nog meer prestige opleveren in de Tiberstad, waar een moordende concurrentiestrijd tussen toppolitici woedt. Gallië, de streek begrensd door Alpen, Rijn en Pyreneen, niet te ver van Rome, lijkt Caesar het geschikte terrein. Nu moet hij alleen nog een aanleiding zoeken voor de oorlog En die vindt hij. Tussen 58 en 51 verovert hij heel Gallië, ten koste van honderdduizenden mensenlevens. Een hallucinant portret van een onbekende Caesar. Omwille van zijn tomeloze ambitie beging hij in Gallië een massamoord: dat is de provocerende stelling van dit boek. Een ontluisterend verhaal over het succes van een van de meest gewetenloze Romeinse veroveraars. Het militaire feitenverslag van Caesar blijkt een schoolvoorbeeld van geschiedvervalsing. Een kritische beschrijving van de oorlog in Gallië, gekaderd in het politieke leven te Rome. Robert Nouwen , doctor in de oude geschiedenis, steunt voor dit bijzonder boeiende relaas op tal van bronnen die over de Gallische oorlogen vertellen en op recent archeologisch onderzoek.
“Tongeren en het land van de Tungri” bestaat uit een triptiek. Op de eerste plaats wordt getracht... more “Tongeren en het land van de Tungri” bestaat uit een triptiek. Op de eerste plaats wordt getracht een historisch overzicht te geven van de ontwikkeling van Atuatuca en van de civitas Tungrorum. Bijzondere aandacht wordt geschonken aan het ontstaan en de historische evolutie van de stad als hoofdplaats van het bestuursdistrict, evenals aan de militaire betekenis en de etnische samenstelling van haaar bevolking. Een tweede thema wordt ontwikkeld rond de aanwezigheid van de Tungri in de Romeinse hulptroepen. Hierbij wordt op de eerste plaats de geschiedenis van de auxilia Tungrorum belicht. Vervolgens gaat de studie dieper in op de problematiek van deze eenheden: standplaats en mobiliteit, rekrutering en samenstelling, commandostructuur en romanisering. Tenslotte richt het onderzoek zich op de geografische verspreiding van de Tungri en het belang van de civitas in Romeins perspectief.
Bijna overal in Europa werden ze teruggevonden. Niemand weet waarvoor zij gediend hebben. De Gall... more Bijna overal in Europa werden ze teruggevonden. Niemand weet waarvoor zij gediend hebben. De Gallo-Romeinse pentagon-dodecaëder: mythe en enigma is een doorwrochte archeologische studie van één van de meest raadselachtige objecten uit de geschiedenis van de mens.
Publicaties van het Provinciaal Gallo-Romeins Museum, 40, Jan 1, 1989
Publicaties van het Provinciaal Gallo-Romeins Museum, 39, 1998
Kleio, 2020
Het artikel gaat in op de militaire confrontaties in de Lage Landen tijdens de Gallische oorlogen... more Het artikel gaat in op de militaire confrontaties in de Lage Landen tijdens de Gallische oorlogen. Vanuit de hedendaagse definitie van genocide onderzoekt de auteur in welke mate Caesar zich van oorlogsmisdaden heeft schuldig gemaakt.
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 46, 1997
Naast het luxeaardewerk zoals terra sigilata treft men in de civitates van de Tungri, de Nervii e... more Naast het luxeaardewerk zoals terra sigilata treft men in de civitates van de Tungri, de Nervii en de Menapii een grote variatie gewoon gebruiksaardewerk aan: kookpotten, kommen, borden, kruiken, kannen en bekers. Veel soorten gewoon aardewerk werden vooral ter plaatse geproduceerd. De aandacht van dit opstel zal bijzonder naar dit aardewerk uitgaan.
Tongerse Annalen, 2020
Ter hoogte van Blaar ligt een holle weg die wat verder aan de overzijde van de straat overgaat in... more Ter hoogte van Blaar ligt een holle weg die wat verder aan de overzijde van de straat overgaat in een veldweg de Marteman. Het betreft hier een vrij ongeschonden segment van de Romeinse weg van Tongeren naar Maastricht. Het artikel is gewijd aan de identificatie van dit segment.
Limburg-Het Oude Land van Loon, 2020
De Romeinse weg tussen Tongeren en Tienen maakt deel uit van de heerbaan die liep van Boulogne-su... more De Romeinse weg tussen Tongeren en Tienen maakt deel uit van de heerbaan die liep van Boulogne-sur-Mer via Cassel, Velzeke, Tienen, Tongeren en Maastricht in de richting van Keulen. Het gaat om een zeer mooi bewaard tracé. De publicatie tracht een meer gedetailleerd inzicht te geven in dit stuk Romeinse weg dat zeker bij een wat groter publiek te weinig bekend is.
Hermeneus, 86-2, 109-114, 2014
Limburg – Het Oude Land van Loon, 92, 337-355, 2013
De Romeinen in West-Vlaanderen (Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring 2011), Oudenburg, 25-37, 2011
De Romeinen in West-Vlaanderen (Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring 2011), Oudenburg, 96-101, 2011
De Romeinen in West-Vlaanderen (Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring 2011), Oudenburg, 38-40, 2011
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 329, 2010, 397-401, 2010
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 57,106-111, 2008
in Kunsttijdschrift Vlaanderen, 57, 95-102, 2008
in Kunsttijdschrift Vlaanderen, 57, 67-75, 2008
Limburg - Het Oude Land van Loon, 87, 239-252, 2008
Romeinendag, Namen, 2007-04-21, 49-52 , 2007
AVRA Bulletin, 8, 2-14, 2007
AVRA-Bulletin, 7, 2006, 43-51 (= Limburg – het Oude Land van Loon, 2007, 3-12), 2006
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 357, jg. 65, 43-45., 2016
Eind jaren 1970 kocht de Koninklijke Bibliotheek van België een tekening van de hand van de Bruss... more Eind jaren 1970 kocht de Koninklijke Bibliotheek van België een tekening van de hand van de Brusselse kunstenaar Gillis Neyts via het Amsterdamse filiaal van veilinghuis Sotheby’s, onwetend dat de tekening op 15 maart 1939 onrechtmatig door de Gestapo werd ontvreemd van Dr. Arthur Feldmann, een joodse kunstverzamelaar uit Brno in de huidige Tsjechische Republiek.
Staatsecretaris Elke Sleurs, bevoegd voor de kunstcollecties van de federale wetenschappelijke instellingen, volgt het advies van de Koninklijke Bibliotheek van België op om de tekening aan de rechtmatige erfgenamen terug te geven, vertegenwoordigd door dhr. Uri Peled Friendmann. Eerder werden ook andere tekeningen van oude meesters uit de geroofde Friedmanncollectie teruggevonden in The British Museum in Londen en de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.
In Monte Artium , 2016
On November 6, 1978, the Royal Library of Belgium purchased through the Amsterdam affiliated soci... more On November 6, 1978, the Royal Library of Belgium purchased through the Amsterdam affiliated society of Sotheby's the drawing “the Kattenberghof in Antwerp with horsemen in front” of the hand of the Brussels artist Gillis Neyts. As this drawing after the war was traded several times by this auction house, there was no reason to suspect that the drawing on March 15, 1939 was stolen by the Sipo-SD (Sicherheitspolizei-Sicherheitsdienst) from Dr. Arthur Feldmann, a Jewish art collector from Brno in the Czech Republic today. The Royal Library of Belgium has refunded the drawing to its rightful heirs, represented by mr. Uri Peled Feldmann. The present text gives account of the historical context and the reasons for this refund.
Vlaamse musea in beweging, Kunsttijdschrift Vlaanderen, 337, 226-229, 2011
Faro. Tijdschrift over cultureel erfgoed, 2-3, 14-21, 2010
Conference Report 2007 Association of European Open Air Museums, 191-197, 2009
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 56, 278-282, 2007
Terecht werd de laatste jaren de maatschappelijke relevantie van het cultuur-erfgoed op de agenda... more Terecht werd de laatste jaren de maatschappelijke relevantie van het cultuur-erfgoed op de agenda geplaatst. Erfgoed is immers een belangrijke mediator tussen een samenleving en haar verleden, zelfs tussen het individu en zijn eigenste verleden. Geschiedenis, erfgoed, cultuurpatrimonium of collectief geheugen zijn meer dan ooit actuele modebegrippen. Maar de vraag rijst inmiddels of de maatschappelijke relevantie van cultuur-erfgoed in het licht van de publieksaantrekkelijkheid niet stilaan een obstakel wordt voor een juiste omgang met het historisch cultuurpatrimonium. Met andere woorden, leidt de doorgedreven publiekswerking niet tot de creatie van een nieuw soort erfgoed dat enkel appelleert aan de directe interesse van de deelnemers in het nieuwe erfgoedregiem? En wat met het erfgoed dat momenteel uit de gratie van de aandacht valt? Het debat over erfgoedontsluiting en erfgoedconservering is zeker nog niet ten einde.
Belgian Archaeology in a European Setting, 2001
Flash Info BSC, 85, 2001-6, 6-7 , 2001
A. STROOBANTS, Museumcollecties: een (on)deelbare eenheid? Zin en vormgeving van een museaal selectie- en afstotingsbeleid. Handelingen van de studiedag te Gent, 27 november 2000, Antwerpen, 24-35., 2000
Zin en vormgeving van een museaal verzamelbeleid: collectie en selectie in het Provinciaal Openlu... more Zin en vormgeving van een museaal verzamelbeleid: collectie en selectie in het Provinciaal Openluchtmuseum Bokrijk
Jaarboek 2000 Nederlands Openluchtmuseum, 202 - 217, 2000
Selecteren om te bewaren! Enkele krachtlijnen uit het collectiebeleidsplan van het Openluchtmuseu... more Selecteren om te bewaren! Enkele krachtlijnen uit het collectiebeleidsplan van het Openluchtmuseum Bokrijk (met Annick Boesmans)
Museumbrief, 2000-4, 24-27, 2000
Theoretische geschiedenis, 26, 65-77, 1999
in A. TUYAERTS, W. HAGEMANN & G. TULODZIECKI (Hrsg), Lernen und Lehren für Europa. Festschrift für Prof. Dr. W. SCHÖLER, Frankfurt am Main,…, Wien, 239-255, 1998
Proceedings of the International Colloquium Held on Occasion of the 10th Anniversary of the Aquincum Museum 1994 Budapest (Aquincum Nostrum II), 195-200, 1998
Studium et Museum. Mélanges E. Remouchamps, 771-782, 1996
Septentrion, 24-4, 53-58, 1995
Acta van het Colloquium Limburg 1945-1992, Limburgs Universitair Centrum, 24.10.92, Diepenbeek, p. 52-66 , 1994
Tongerse Annalen, 2019
Het artikel behandelt de aanleg en de geschiedenis van deze spoorlijn in zijn economische context... more Het artikel behandelt de aanleg en de geschiedenis van deze spoorlijn in zijn economische context. De aanleg ervan in het laatste kwart van de 19de eeuw was uitermate belangrijk voor de ontwikkeling van de fruitsector in Haspengouw en het ontstaan van fruit gerelateerde bedrijven in onder meer Borgloon.
Tertio dd. 13-01-2016, 13, 2016
Donderdag, 12 november 2015, was ik in Parijs naar aanleiding van de vernissage van de tentoonste... more Donderdag, 12 november 2015, was ik in Parijs naar aanleiding van de vernissage van de tentoonstelling “Les villes détruites de Maarten van Heemskerck. Images de ruines et conflits religieux dans les Pays-Bas au XVIe siècle”. De tentoonstelling werd georganiseerd door het Institut National d’Histoire de l’Art en het Musée du Louvre in partnerschap met de Koninklijke Bibliotheek van België. Het was de eerste maal dat de suite “Clades Judaeae Gentis” van Maarten van Heemskerck, gegraveerd door Philips Galle, in Parijs compleet werd geëxposeerd. Vrijdag, 13 november 2015, sloeg de waanzin van de moslimterreur in Parijs toe. Het begon met een ontploffing aan het Stade de France en eindigde met een bloedbad in de Bataclan. Meer dan 120 doden en 300 gewonden werden geteld. IS eiste de verantwoordelijkheid op. En dan stel je je als historicus de vraag : ‘Heeft geschiedenis nog zin ?’ Wat moet je in godsnaam met een tentoonstelling zoals « Les villes détruites de Maarten van Heemskerck » ?
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 359, jg. 65,20-24, 2015
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 63, 2014
In 2014 is het 100 jaar geleden dat Wereldoorlog I uitbrak. Een periode van vier jaar waanzin bra... more In 2014 is het 100 jaar geleden dat Wereldoorlog I uitbrak. Een periode van vier jaar waanzin brak aan. Het Kunsttijdschrift Vlaanderen wenste naar aanleiding van de herdenkingsplechtigheden van Wereldoorlog I een themanummer te wijden aan de impact van een oorlog op de mens in zijn “zijn”. Aan enkele prominente auteurs werd met de herdenking van Wereldoorlog I op de achtergrond de vraag gesteld: “Wat doet een oorlog met een mens? Wat is de impact van een oorlog op lichaam en ziel? Hoe vernietigt een oorlog menselijk samenleven?” Ieder vanuit de eigen specialiteit heeft hierop een aantal reflecties gegeven. Het resultaat is een nummer met schitterende teksten van fijne auteurs.
Limburg-Het Oude Land van Loon, 92-1, 67-78, 2013
Limburg - Het Oude Land van Loon, 88, 289-293, 2009
Limburg - Het Oude Land van Loon, 88, 347-350., 2009
Limburg - Het Oude Land van Loon, 86, 135-151, 2007
Van mensen en dingen, 4-2, 121-132, 2006
Ons heem, 58/4, 3-6, 2005
Limburg - Het Oude Land van Loon, 84171-174, 2005
Limburg - Het Oude Land van Loon, 84, 2005
Limburg - Het Oude Land van Loon, 84, 361-373, 2005
Limburg - Het Oude Land van Loon, 83, 375-380, 2004
Limburg - Het Oude Land van Loon, 78, 371-382, 1999
Limburg - Het Oude Land van Loon, 79, 321-338, 2000
L. INDESTEEGE & H. CLERINX (red.), Lapjesproef voor drie zussen. 100 artikelen over volkscultuur in Limburg, Limburgs Volkskundig Genootschap, Hasselt, 96-98, 2004
ESB, 86, 3, 345-366, 2003
Limburg - Het Oude Land van Loon, 82, 139-144, 2003
12 november laatstleden had ik het genoegen een les te mogen geven aan circa 60 enthousiaste leer... more 12 november laatstleden had ik het genoegen een les te mogen geven aan circa 60 enthousiaste leerlingen van het Klein Seminarie Roeselare. De les behandelde Caesar en de gevolgen van de Gallische oorlogen voor onze contreien. Dankzij de nieuwe inzichten van de conflictarcheologie wordt het duidelijk dat de onderwerping van Gallië in feite getuigt van een uiterst gewelddadig en van staatswege gestuurd imperialisme.
Uitgeschreven tekst van de presentatie gehouden in het kader van het Strategisch project Fruitspo... more Uitgeschreven tekst van de presentatie gehouden in het kader van het Strategisch project Fruitspoor – werkgroep toerisme erfgoed, Provinciebestuur Hasselt, 3 juni 2019
In 2016 vierde de Koninklijke Bibliotheek van België de 50ste verjaardag van haar wettelijk depot... more In 2016 vierde de Koninklijke Bibliotheek van België de 50ste verjaardag van haar wettelijk depot. Om deze verjaardag te vieren organiseerde ze een colloquium over het wettelijk depot. Tijdens dit colloquim kwam naast de specifieke problematiek van het wettelijk depot ook het beheer en behoud van papieren erfgoed aan bod.
Discours tenu pendant la journée d'étude "La recherche en bibliothèques : professionnels du livre... more Discours tenu pendant la journée d'étude "La recherche en bibliothèques : professionnels du livre et chercheurs au service de quel(s) public(s) ?", Bibliothèque royale de Belgique, Bruxelles, 21 avril 2016
What do we lose when we lose a library, A conference about the future challenges of libraries. 9 - 10 - 11 September, 2015
On August 25, 1914, the German army deliberately burned the university's library of Leuven along ... more On August 25, 1914, the German army deliberately burned the university's library of Leuven along with 300,000 medieval books and manuscripts. On January 28, 2013, Islamist rebels set the library of Timbuktu with thousands ancient manuscripts on fire. Many books of this library were about Islam. On January 9, 2015, the attack on Charlie Hebdo in Paris shocked the world. It was seen as an assault on free speech. Thousands of people marched in Paris to defend democracy and freedom of expression. Meanwhile the Flemish Government discharges the municipalities of the obligation to organize libraries. In all the discussions during the last weeks, nearly no one established clearly the relation between the democratic right of free expression and the importance of libraries, both the large and the small, as sources of knowledge and opinions. One of the characteristics of totalitarian ideologies and regimes is the destruction of problematic information and limiting free speech through control of the written culture. In our changing world, we are convinced that we have full access to all information thanks to the Internet. But we often forget that this information is particularly superficial and at the same time easy to manipulate. Within this context, the meaning of a library, especially a national heritage library such as the Royal Library of Belgium, as a repository for intellectual and cultural heritage remains of exceptional importance. The aim of my contribution is to develop this idea by means of the rich collection of newspapers preserved in the Royal Library of Belgium. These newspapers are not meant to be kept and their future is threatened by acidification. To preserve them, they are systematically digitized. The importance of newspapers lies in the richness of information: political, ideological, economic, social, cultural, and so on. Newspapers not only provide information, but also offer a contemporaneous interpretation and comment upon events. And because of this they also outline the history of (or the absence of) freedom of speech. So, our archive of newspaper helps critical citizens to inform themselves about the contemporary history, just like literature, philosophical or historical books, and so on. What do we lose when we lose our libraries? We lose an instrument of democracy! A democracy needs cultural and intellectual education. Cultural education is focused on personal and social development, on raising awareness, on acquiring the competence and willingness to participate in social life. From a social point of view the importance of cultural education cannot be underestimated. Cultural education shapes our identity and makes us democratic beings. This being said, we must define libraries, as well as archives, as repositories of heritage and knowledge, as institutions which form the basis for a healthy democracy. So, I am convinced that in addition to scientific research one of the most important tasks for the educational activities of the KBR is in particular the enhancement of cultural competence that everyone needs to be able to participate as a critical citizen in public life.
Dit opstel is de uitgeschreven tekst van de lezing die ik heb gehouden op de studiedag ‘Over het ... more Dit opstel is de uitgeschreven tekst van de lezing die ik heb gehouden op de studiedag ‘Over het dagelijks leven van een Romeins soldaat’ in het Regionaal Archeologisch Museum van Oudenburg op zaterdag 19 oktober, 2013.
Dit opstel is de uitgeschreven tekst van de lezing die ik heb gehouden op de studiedag ‘Over het ... more Dit opstel is de uitgeschreven tekst van de lezing die ik heb gehouden op de studiedag ‘Over het dagelijks leven van een Romeins soldaat’ in het Regionaal Archeologisch Museum van Oudenburg op zaterdag 19 oktober, 2013.
Romeinendag, 13 maart 1996, 8-10, 1996
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 337, 2011, 238-241., 2011
Kleio Online Publicatie: www.kleiotijdschrift.net, 2020
Limburg-het Oude Land van Loon, 98, 134-138, 2019
Kleio, Online Publicatie: www.kleiotijdschrift.net, 2019
Kleio online publicatie, 2019
Kleio online publicatie, 2019
Kunsttijdschrift Vlaanderen, 63, 55, 2014
Recensie van A. Ervynck, K. Vandevorst & E. Oomen, de Onze-Lieve-vrouwebasiliek van Tongeren. Een... more Recensie van A. Ervynck, K. Vandevorst & E. Oomen, de Onze-Lieve-vrouwebasiliek van Tongeren. Een ontzettend lang verleden, Davidsfonds, Leuven, 2014.
Inventarissen van het Provinciaal Archief Limburg, 2011
De atlassen der buurtwegen zijn belangrijke rechtskundige documenten. Een goede conservering erva... more De atlassen der buurtwegen zijn belangrijke rechtskundige documenten. Een goede conservering ervan is van het grootste belang. In 2001-2002 werden deze atlassen daarom door de Provinciale Wegendienst en de Cel Geografisch Informatiesysteem gedigitaliseerd en voor een ruimer publiek via CD-rom en internet ter beschikking gesteld. Gezien het belang van deze atlassen werd in aanvulling op dit digitaliseringsproject een beknopte inventaris toegevoegd. Deze inventaris bevat, een inventaris van de atlassen per band, concordantietabellen en tenslotte een richtinggevend bibliografisch overzicht.
Deze archiefinventaris wil op de eerste plaats een gestroomlijnd archiefbeheer in de Provincie Li... more Deze archiefinventaris wil op de eerste plaats een gestroomlijnd archiefbeheer in de Provincie Limburg mogelijk maken inzake die archieven die onder de bevoegdheid van het Provinciebestuur vallen. Tevens moet dit een betere ontsluiting voor zowel de betrokken ambtenaren als derden die het archief willen consulteren garanderen.
De atlassen der buurtwegen zijn belangrijke rechtskundige documenten. Een goede conservering erva... more De atlassen der buurtwegen zijn belangrijke rechtskundige documenten. Een goede conservering ervan is van het grootste belang. In 2001-2002 werden deze atlassen daarom door de Provinciale Wegendienst en de Cel Geografisch Informatiesysteem gedigitaliseerd en voor een ruimer publiek via CD-rom en internet ter beschikking gesteld. Gezien het belang van deze atlassen werd in aanvulling op dit digitaliseringsproject een beknopte inventaris toegevoegd. Deze inventaris bevat, een inventaris van de atlassen per band, concordantietabellen en tenslotte een richtinggevend bibliografisch overzicht.
Deze archiefinventaris wil op de eerste plaats een gestroomlijnd archiefbeheer in de Provincie Li... more Deze archiefinventaris wil op de eerste plaats een gestroomlijnd archiefbeheer in de Provincie Limburg mogelijk maken inzake die archieven die onder de bevoegdheid van het Provinciebestuur vallen. Tevens moet dit een betere ontsluiting voor zowel de betrokken ambtenaren als derden die het archief willen consulteren garanderen.
In 2016 vierde de Koninklijke Bibliotheek van België de 50ste verjaardag van haar wettelijk depot... more In 2016 vierde de Koninklijke Bibliotheek van België de 50ste verjaardag van haar wettelijk depot. Om deze verjaardag te vieren organiseerde ze een colloquium over het wettelijk depot. Tijdens dit colloquim kwam naast de specifieke problematiek van het wettelijk depot ook het beheer en behoud van papieren erfgoed aan bod.
Discours tenu pendant la journée d'étude "La recherche en bibliothèques : profes... more Discours tenu pendant la journée d'étude "La recherche en bibliothèques : professionnels du livre et chercheurs au service de quel(s) public(s) ?", Bibliothèque royale de Belgique, Bruxelles, 21 avril 2016
Uitgeschreven tekst van de presentatie gehouden in het kader van het Strategisch project Fruitspo... more Uitgeschreven tekst van de presentatie gehouden in het kader van het Strategisch project Fruitspoor – werkgroep toerisme erfgoed, Provinciebestuur Hasselt, 3 juni 2019
Naast het luxeaardewerk zoals terra sigilata treft men in de civitates van de Tungri, de Nervii e... more Naast het luxeaardewerk zoals terra sigilata treft men in de civitates van de Tungri, de Nervii en de Menapii een grote variatie gewoon gebruiksaardewerk aan: kookpotten, kommen, borden, kruiken, kannen en bekers. Veel soorten gewoon aardewerk werden vooral ter plaatse geproduceerd. De aandacht van dit opstel zal bijzonder naar dit aardewerk uitgaan.
Van Mensen en Dingen: tijdschrift voor volkscultuur in Vlaanderen, 2006
De klompenmakerij was in Vlaanderen een familiale bedrijvigheid, die teloor is gegaan door de mec... more De klompenmakerij was in Vlaanderen een familiale bedrijvigheid, die teloor is gegaan door de mechanisering na de Eerste Wereldoorlog en het gebruik van ander schoeisel. In 2005 verwierf het Provinciaal Openluchtmuseum te Bokrijk een klompenrookkot uit Vrasene. Het gebruik en de verspreiding van dergelijke bedrijfsgebouwen was tot op heden niet wetenschappelijk onderzocht. Het artikel geeft een gedetailleerde beschrijving van het gebouwtje, opgemaakt naar aanleiding van de afbraak en demontage ervan. Uit de analyse is gebleken dat het hier niet, zoals initieel gedacht, om een klompenmakersoven gaat, waarin klompen versneld gedroogd werden, maar wel degelijk om een klompenrookkot. Buiten het kleuren van de klomp diende een dergelijke oven in de eerste plaats om door inwerking van de teerdeeltjes in de rook de klomp vochtbestendig te maken. Ten slotte belicht deze bijdrage de historische en economische context van het klompenmakersambacht.