Sibel Karadeniz Yağmur - Academia.edu (original) (raw)

Books by Sibel Karadeniz Yağmur

Prof. Dr. Ensar Aslan’a Armağan. Editörler Prof. Dr. Salahaddin BEKKİ ve Arş. Gör. Yeliz SAYGILI SAVAŞ, 2022

Women in Turkish Society: Seljuks, Ottoman Empire, and Turkish Republic. Editor . Assoc. Prof. Dr. Ayşe ERKMEN, 2022

Prof. Dr. Ensar Aslan'a Armağan, 2022

Uzun yıllar Diyarbakır’da tek halk bilimci olarak çalışan Hoca, zamanla kendi öğrencilerini yetiş... more Uzun yıllar Diyarbakır’da tek halk bilimci olarak çalışan Hoca, zamanla kendi öğrencilerini yetiştirmiştir. 2010 yılının Eylül ayında Kırşehir’e geçen Hoca, burada da öğrenci yetiştirmeye devam eder. Geldiğimiz noktada Hoca’nın yetiştirdiği öğrenciler, Profesör, unvanıyla değişik üniversitelerimizde görev yapmaktalar.
Ömrünün kırk beş (45) yılını halk bilimi alanında ders vermeye, lisans, lisansüstü düzeyde öğrenci yetiştirmeye ve çeşitli yayın faaliyetlerine hasreden hocamızın akademik anlamda on (10) kitabı, pek çok makale, bildiri ve ansiklopedi maddesi ile bir (1) öykü kitabı ve bir (1) evi süsleyecek kadar da suluboya tabloları bulunmaktadır.
Bu çalışma, çok yönlü ve sevecen kişiliği ile Türk kültür ve edebiyatına kırk beş (45) yıl hizmet etmiş olan hocamıza bir teşekkür ve saygı ifadesi olarak hazırlanmıştır.
Prof. Dr. Ensar Aslan’a Armağan adıyla hazırladığımız bu kitap, üç ana bölümden meydana gelmektedir. Beş (5) yazıdan oluşan birinci bölüm, Hoca’nın yaşam öyküsü ile çalışmalarına ayrılmıştır. “Folklor Yazıları” başlığını taşıyan ikinci bölümde, halk bilimi alanında çalışmalarıyla temayüz etmiş unvanlı hocalarımızla akademik hayatın ilk basamağına ayak basmış yüksek lisans öğrencilerinin kaleme aldığı daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış otuz yedi (37) adet özlü yazı bulunmaktadır. Kitabın “Dil, Tarih, Edebiyat, Sanat ve Hukuk Yazıları” başlıklı üçüncü bölümü, Hoca’nın çok yönlü ve sevecen kimliğinin bir yansıması olarak şekillenmiştir. Yirmi iki (22) özlü yazının yer aldığı bölümde, tarihle ilgili çalışmaların ön plana çıktığı görülmektedir.

Conference Presentations by Sibel Karadeniz Yağmur

4. ULUSLARARASI MARDİN ARTUKLU BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ 7-8 Ağustos 2020, MARDİN, 2020

İKSAD 2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ, 2018

İKSAD 2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ , 2018

VEFATININ 700. YILINDA ULUSLARARASI YUNUS EMRE SEMPOZYUMU, 2021

Öz Bu çalışmada, Türk edebiyatında çok önemli yeri olan gönüller şairi Yunus Emre’nin insan sevg... more Öz
Bu çalışmada, Türk edebiyatında çok önemli yeri olan gönüller şairi
Yunus Emre’nin insan sevgisi üzerine yabancı bilim adamlarının
düşünceleri yazılacaktır.
Yunus Emre ile ilgili Anna Masala, Yves Regnier, Paul Smith, Kabir
Edmund Helminski, Habib Siddiqui, Grace Martin Smith, Judith
Reynolds Brown gibi yabancı bilim adamlarının çalışmaları,
sempozyumlardaki konuşmaları taranacak ve Yunus Emre’nin insan
sevgisi konulu araştırmaları derlenecektir.
Yaptığımız çalışmada, Anna Masala, asırlar sonra ünlü bilginlerin,
Yunus Emre’nin eserleriyle ruhunu yine okuduklarını, Garpta Türk
Yunus’un evrensel Yunus olduğunu, Yunus Emre’nin mistik
ateşinden başka, insane olduğu; Yves Régnier, Yunus Emre’nin, her
zaman canlı bir adam olduğunu, evrensel ruhu ile hayatı ve ölüm
ötesini bildiğini, tevazu ile yüceltip aşk yoluna çıktığını; Paul Smith,
Yunus Emre’nin Türk edebiyatı üzerinde büyük etkisi olduğunu,
şiirlerinin, ilahi aşk, Allah’ın insan sevgisi, insanın kaderi ve zayıflığı
üzerine olduğunu; Kabir Edmund Helminski, Yunus Emre’nin, ilahi
huzuru samimi, sevgili ve dost olarak arayan, sufi ozan geleneğindeki
ilk kişi olduğunu; Habib Siddiqui, Yunus Emre’nin eski Türkçe ile
yazdığı şiirlerinin, İslam’a, tasavvufa, insanlığa ve Allah’a, O’nun son
peygamberi Hz. Muhammed’e karşı derin bir kişisel bağlılığı ifade
ettiğini ve UNESCO tarafından insancıl değerlerin mükemmel bir
temsili olarak kabul edildiğini; Grace Martin Smith, Yunus Emre’nin
şiirindeki değişmez temalardan birinin Allah'ın insana, insanın da
Allah’a olan sevgisi olduğunu; Judith Reynolds Brown, Yunus
Emre’nin sözlerinin, insan değerini vurguladığını ve İslam’ı katı
formüllerle değil, vicdan özgürlüğü ve temel ahlak açısından
değerlendirdiğini belirtmektedirler.
700 yüzyıl önce vefat eden Yunus Emre’nin hoşgörünün,
alçakgönüllülüğün, dostluğun sembolü, dünya çapında bir değer
olduğu yabancı bilim adamlarının ortak görüşüdür.
Anahtar kelimeler: Yunus Emre, İnsan Sevgisi, Anna Masalâ, Yves
Regnier, Paul Smith, Kabir Edmund Helminski, Habib Siddiqui,
Grace Martin Smith, Judith Reynolds Brown.

THE THOUGHTS OF FOREİGN SCİENTİSTS ON
HUMAN LOVE OF YUNUS EMRE
Abstract
The aim of this study is to write the thoughts of foreign scientists on
human love of Yunus Emre, who is the poet of hearts and very
important in Turkish literature.
Studies and symposiums speeches of foreign scientists such as Anna
Masalâ, Yves Regnier, Paul Smith, Kabir Edmund Helminski, Habib
Siddiqui, Grace Martin Smith, Judith Reynolds Brown about Yunus
Emre will be investigated and thoughts of of these researchers on
Yunus Emre's love for humanity will be compiled.
In our study, Anna Masala states that after centuries, famous scholars
read Yunus Emre's soul again with his works, Turkish Yunus in the
West is universal Yunus, Yunus Emre is human apart from his
mystical fire; Yves Régnier states that Yunus Emre was always a
lively man, he knew life and beyond death with his universal spirit
and he humbly glorified and embarked on the path of love; Paul
Smith states that Yunus Emre had a great influence on Turkish
literature, and his poems are about divine love, God's love for human
beings, human destiny and weakness; Kabir Edmund Helminski states
that Yunus Emre was the first person in the tradition of sufi poets who
sought divine peace as a sincere, lover and friend; Habib Siddiqui
states that, Yunus Emre's poems written in old Turkish, are expressing
a deep personal devotion to Islam, mysticism, humanity and Allah,
His last prophet Hz. Muhammad and recognized by UNESCO as an
excellent representation of humanitarian values; Grace Martin Smith
states that one of the constant themes in Yunus Emre's poetry is the
love of God for man and man for God; Judith Reynolds Brown states
24
that Yunus Emre's words emphasize human value and evaluate Islam
in terms of freedom of conscience and basic morality, not rigid
formulas.
It is the common opinion of foreign scientists that Yunus Emre, who
was died 700 years ago, is a symbol of tolerance, humility, friendship
and a worldwide value.
Keywords: Yunus Emre, Human Love, Anna Masalâ, Yves Regnier,
Paul Smith, Kabir Edmund Helminski, Habib Siddiqui, Grace Martin
Smith, Judith Reynolds Brown

Papers by Sibel Karadeniz Yağmur

International Journal of Eurasia Social Sciences, 2024

This study will compare the understanding of women in Turkish mythology and beliefs on the axis o... more This study will compare the understanding of women in Turkish mythology and beliefs on the axis of mythology and religion. Discussions about the understanding of women continue in societies. Mythology or religious rituals are effective in evaluating the relationships between men and women. Academic studies on the understanding of women in Turkish culture on the axis of mythology and religions were investigated by Social Sciences Citation Index, Google Scholar, and Internet publications. Research shows that mythological practices rather than religious practices were effective in women's relationships with men and in the distinction between men and women. In Jewish mythology, Lilith was created before Eve as the first woman and was believed to bring evil to the world. In Greek mythology, it was seen that Zeus created woman as punishment to men and sent Pandora as a source of evil. According to ancient Turkish mythology, the woman called Eje came under the influence of evil forces called Erlik, Satan, or Körmös, and made people called Törüngey become instruments of their evil, and God punished them. From the moment the holy book, the Holy Quran, was first revealed in the Arabian Peninsula, it has defended the equality of men and women and women's rights with verses, and women have begun to take their rightful place in society. The basis of the discrimination between men and women lies in mythological beliefs rather than in the practices brought by known sacred religions. Mythological beliefs on the perception of women have also been influential in Turkish societies.

Motif akademi halkbilim dergisi, Jun 18, 2024

ABSTRACT: The Republican era is a period in which extraordinary changes began for women and women... more ABSTRACT: The Republican era is a period in which extraordinary changes began for women and women minstrels. This article aims to reveal the changes for women in the Republican period of Türkiye, to evaluate the effects of these changes on women and the women Minstrels in this period. The study argues for changes in women’s rights in the Republican period and reveals the lives and mysteries of the prominent women Minstrels in the Republican period. In conclusion, The Republican period is a period of significant changes in women’s rights and life. The most important of these changes is the enactment of the Civil Code. In the Republican Period, we see that women minstrels stood out more, and revealed themselves more easily during this period and the number of women minstrels increased. Among the female minstrels, Arzu Yiğit (Arzu Bacı), Ayten Çınar (Gülçınar), Ayşe Çağlayan, Döne Sultan Can, Durşen Mert (Nurşah Bacı), Güllühan, Hatice Şahinoğlu, İlkin Manya (Sarıcakız), Kevser Ezgili (Ezgili Kevser), Sürmelican Kaya ( Sürmelican), Şahsenem Akkaş (Şahsenem Bacı), Şah Turna Ağdaşan, Telli Gölpek (Telli Suna), Vasfiye Hanım and Yeter Yıldırım came to the forefront.

Objective: Early and forced marriages continue to be a problem in the world and in Turkey. Factor... more Objective: Early and forced marriages continue to be a problem in the world and in Turkey. Factors leading to early and forced marriages and solutions will be evaluated. Method: International articles, conventions, and Turkish family data on early and forced marriages will be examined and this human rights issue, which is stillup to date, will be revealed. Results: Child marriages under the age of 18 are considered early marriages. The rate of early marriage remains a problem for girls. When girls get married before the age of 18, they are included in the names of early bride, married, and child bride. Early marriages are generally the scope of forced marriages. The countries with the highest early marriage in the world are Niger 75%, Chad 72%, and Mali 71%. According to the Turkish Statical Institute Family Survey 2021 report, women were married at an earlier age than men. While the rate of men who got married before the age of 18 was 4.4%, the rate of women was 24.2%. While the rate of men who made their first marriage between the ages of 18-19 was 8.9%, the rate of women was 23.0%. While the rate of men who made their first marriage between the ages of 20-24 was 39.6%, the rate of women was 34.6%. The reasons for forced marriage at an early age are gender inequality, poverty, traditional or religious practices, non-implementation of laws and regulations, and conflicts, disasters and emergencies. Conclusion: early and forced marriages are a continuing social problem as a human right. Even the words of child brides are disturbing humanity. Supporting the education of girls, eliminating poverty and eliminating gender inequality will contribute to the solution in preventing early and forced marriages.

This article uncovers women's rights, education, and the appearance of women in the field of lite... more This article uncovers women's rights, education, and the appearance of women in the field of literature during the Tanzimat and Second Constitutional Period of Ottoman Empire in Türkiye and the contribution of several writers and women poets. Working with correspondence, institutional and Social Science Index, and Google scholar publications, I show how women were provided with educational opportunities, and what legal and social regulations were done for women to be seen in the field of literature during the Tanzimat and Second Constitutional periods. I argue the activities of Poets and writers like Namık Kemal, and Şemsettin Sami and Women poets Makbule Lem'an Hanım, Yaşar Nezihe Bükülmez, Nigar Hanım, İhsan Raif Hanım, and Şükûfe Nihal for women to be seen in the field of literature. This article concludes that during the Tanzimat and Second Constitutional periods, women's liberation was experienced in all aspects of life. Women poets pioneered the beginning of women's poetry.

DergiPark (Istanbul University), Jan 19, 2017

Halk hikâyeleri geçmiş ve günümüz kültürel ve modern hayattan izler taşır ve geleneksel edebiyatı... more Halk hikâyeleri geçmiş ve günümüz kültürel ve modern hayattan izler taşır ve geleneksel edebiyatımızın en zengin ve çok yönlü türlerinden biridir. Âşık Günay Yıldız Çoban Mirzehan Hikâyesi (ÇMH), Avcı Mustafa ile Şahnizer Sultan Hikâyesi (AMŞSH) ve Yetim Abdullah ile Selvinaz Sultan Hikâyesini (YASSH) tasnif ederek halk hikâyeleri halkasına bir yenisini eklemiştir. Bu makalede, ÇMH, AMŞSH ve YASSH epizot ve motif yönlerden ele alınıp incelenmiştir. Halk hikâyeleri metni epizotlarına ayrılmış, hem de bu epizotlarda gecen motiflere yer verilmiştir. Ayrıca daha önce doktora çalışmasını yaptığım ÇMH, YASSH ve YASSH bu makaleyle halk edebiyatı bilim dünyasına duyurulmuş olacaktır. Günay Yıldız'a ait ÇMH, AMŞSH ve YASSH'de sırasıyla şu motifler tespit edildi: Çobanlık, avcılık, evlilik, evlenme âdetleri, âşık olma, ilk görüşte âşık olma, aşk hastalığı, zengin adamlar, sihir, rüya, bade içme, rüya âleminde aşk, yardımcı derviş, çocuklara ad verme, şans ve kaderin değişmesi, yardımcı kadın, yardımcı adam, hile yoluyla aldatma, dua, formalistik sayılar, duyguların şiirle ifade edilmesi, hak âşığı, baba ana ve oğul ve çeşitli kardeşlikler, hapsederek cezalandırma, pir, hızır, harami, gurbete gidiş, baştan geçeni anlatma, düğün ve at motifi. Bunlardan özellikle rüya, bade, aşk, ilk görüşte âşk, gurbete gidiş ve dönüş,

Asia Minor Studies, Jul 1, 2018

Efsane, anlatıma dayalı bir halk edebiyatı türüdür ve sanatlı bir anlatıma sahip olmayıĢıyla dest... more Efsane, anlatıma dayalı bir halk edebiyatı türüdür ve sanatlı bir anlatıma sahip olmayıĢıyla destandan ayrılır. Efsaneler çoğunlukla olağanüstü olayları, insanüstü güçleri ele alır, olayları gerçekten uzaklaĢtırarak anlatır ve konusu bir kiĢi, bir yer veya bir olaydır. Efsanelerde kısmen kutsiyet vardır. Efsaneler dünyanın yaratılıĢı ve sonu ile ilgili, tarihi, tabiatüstü Ģahıslar ve varlıklar üzerine ve dini olmak üzere sınıflandırılır. Mitoloji tarih öncesine dayanan efsane olarak tanımlanır. Mitoloji teogonik mitler, kozmogonik mitler, antropogonik mitler, eskatolojik mitler olarak sınıflandırılır. Mitoloji, ilk insanın bilimi ve toplumların bilinçaltıdır. Bu çalıĢmada, efsane ve mitoloji iliĢkisi üzerine genel bir değerlendirme yapılmıĢ ve efsane mitoloji iliĢkisi ortaya konmuĢtur.

Kadın Âşıklarımızın Ağıtları

Şâir ve âşıklarda görülen "ağıt yakma" geleneği Türk milletinin tarihi kadar eskidir. Makalemizde... more Şâir ve âşıklarda görülen "ağıt yakma" geleneği Türk milletinin tarihi kadar eskidir. Makalemizde ağıt yakma geleneği ile ilgili bilgi verecek ve ağıtlarının kadın âşıklarımız tarafından hangi durumlarda icra edildiği üzerinde duracağız. Makalede değerlendirdiğimiz âşık ve şairlerimiz sırasıyla Makbule Leman, Yaşar Nezihe (Bükülmez).

EARLY AND FORCED MARRIAGES, CHILD BRIDES, 2023

International Journal of Arts, Humanities & Social Science (IJAHSS), 2023

Halk hikâyeleri gecmis ve gunumuz kulturel ve modern hayattan izler tasir ve geleneksel edebiyati... more Halk hikâyeleri gecmis ve gunumuz kulturel ve modern hayattan izler tasir ve geleneksel edebiyatimizin en zengin ve cok yonlu turlerinden biridir. Âsik Gunay Yildiz Coban Mirzehan Hikâyesi (CMH), Avci Mustafa ile Şahnizer Sultan Hikâyesi (AMŞSH) ve Yetim Abdullah ile Selvinaz Sultan Hikâyesini (YASSH) tasnif ederek halk hikâyeleri halkasina bir yenisini eklemistir. Bu makalede, CMH, AMŞSH ve YASSH epizot ve motif yonlerden ele alinip incelenmistir. Halk hikâyeleri metni epizotlarina ayrilmis, hem de bu epizotlarda gecen motiflere yer verilmistir. Ayrica daha once doktora calismasini yaptigim CMH, YASSH ve YASSH bu makaleyle halk edebiyati bilim dunyasina duyurulmus olacaktir. Gunay Yildiz’a ait CMH, AMŞSH ve YASSH’de sirasiyla su motifler tespit edildi: Cobanlik, avcilik, evlilik, evlenme âdetleri, âsik olma, ilk goruste âsik olma, ask hastaligi, zengin adamlar, sihir, ruya, bade icme, ruya âleminde ask, yardimci dervis, cocuklara ad verme, sans ve kaderin degismesi, yardimci kadin...

PEARSON JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES 2020 Volume 5 Issue 8;64-80, 2020

Özet Önemli bir kültür ve sanat merkezi olan Gaziantep, bölgedeki zengin kültür birikimi ile hal... more Özet
Önemli bir kültür ve sanat merkezi olan Gaziantep, bölgedeki zengin kültür birikimi ile
halk edebiyatına katkısı olan önemli ozan, araştırmacı ve akademisyene ev sahipliği yapmıştır.
Bu çalışmada, Gaziantep yöresinde yaşamış halk edebiyatına katkıda bulunan halk ozanlarının,
araştırmacı ve akademisyenlerin kısa hayat hikâyeleri, eserleri ve günümüze kadar indeksli
makaleleri incelenecektir. Deli Boran, Şakir Sabri Yener, Ömer Asım Aksoy, Cemil Cahit
Güzelbey, Onat Kutlar, Ülkü Tamer, Âşık Mızarlı Mehmet; Mehmet Kara ve Celal Şenocak,
Âşık Gül Ahmet Prof. Dr. Behiye Köksel, Prof. Dr. Mehmet Erol ve Doç. Dr. Mustafa Gültekin
çalışmada araştırılacaktır. Deli Boran, Şakir Sabri Yener, Ömer Asım Aksoy, Cemil Cahit
Güzelbey Onat Kutlar, Ülkü Tamer ve Âşık Mızarlı Mehmet son yüzyılda yaşamış ve halk
edebiyatına önemli katkıları olmuştur ve tüm coğrafyada önemli etkiler bırakmışlardır. Şakir
Sabri Yener, Ömer Asım Aksoy, Onat Kutlar, Ülkü Tamer, Cemil Cahit Güzelbey ‘in adına
pek çok çalışma yapıldığı, araştırmacıların yazdıkları eserlerin Google Akademikte yüzlerce
defa atıf aldığı görülmektedir. Son yıllarda Gaziantep’te yaşayıp çalışmalarını sürdüren, ilin
sosyal-kültürel etkinliklere katılan ve katkıda bulunan Mehmet Kara ve Celal Şenocak, Gül
Ahmet Yiğit’in yaşamları ve eserleriyle ve Gaziantep Üniversitesinde öğretim üyesi olarak
çalışan akademisyenler Prof. Dr. Behiye Köksel, Prof. Dr. Mehmet Erol ve Doç. Dr. Mustafa
Gültekin’in her biri onlarca atıf alan yazdıkları makaleler ve kitaplarla halk edebiyatına önemli
katkılar sağlamıştır.
Anahtar kelimeler: Halk Edebiyatı, Gaziantep, Ozanlar, Araştırmacılar.
MINSTREL AND RESEARCHERS CONTRIBUTING TO FOLK LITERATURE LIVED
IN GAZIANTEP REGION
Abstract
Gaziantep, which is an important culture and art center, hosted important minstrel,
researcher and academician who contributed to folk literature with its rich cultural
accumulation in the region. In this study, short life stories, works and articles with indexed
articles of folk poets, researchers and academicians who have contributed to folk literature in
Gaziantep region will be examined. Deli Boran, Şakir Sabri Yener, Ömer Asım Aksoy, Onat
Kutlar, Ülkü Tamer, Cemil Cahit Güzelbey, Asik Mızarlı Mehmet; Mehmet Kara, Celal
Şenocak, Âşık Gül Ahmet, Professor Behiye Köksel, Professor Mehmet Erol and Associated
Professor Mustafa Gültekin will be researched in the study. Deli Boran, Şakir Sabri Yener,
Ömer Asım Aksoy, Cemil Cahit Güzelbey, Onat Kutlar, Ülkü Tamer, and Minstrel Mızarlı
Mehmet have lived in the last century and have made important contributions to folk literature
and have made a significant impact on the entire geography. It is seen that many studies have
been done on behalf of Şakir Sabri Yener, Ömer Asım Aksoy, Cemil Cahit Güzelbey, Onat
Kutlar, Ülkü Tamer and the works written by researchers are cited hundreds of times in Google
Scholar. Mehmet Kara and Celal Şenocak, who have lived and worked in Gaziantep in recent
years, participated in and contributed to the social-cultural activities of the province, are
academicians who work with the lives and works of Gül Ahmet Yiğit and as academicians at
Gaziantep University Professor Behiye Köksel, Professor Mehmet Erol and Associated
Professor Mustafa Gültekin made important contributions to folk literature with his articles and
books, each of which was cited by tens of references.
Keywords: Folk Literature, Gaziantep, Poets, Researchers

Prof. Dr. Ensar Aslan’a Armağan. Editörler Prof. Dr. Salahaddin BEKKİ ve Arş. Gör. Yeliz SAYGILI SAVAŞ, 2022

Women in Turkish Society: Seljuks, Ottoman Empire, and Turkish Republic. Editor . Assoc. Prof. Dr. Ayşe ERKMEN, 2022

Prof. Dr. Ensar Aslan'a Armağan, 2022

4. ULUSLARARASI MARDİN ARTUKLU BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ 7-8 Ağustos 2020, MARDİN, 2020

İKSAD 2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ, 2018

İKSAD 2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ , 2018

VEFATININ 700. YILINDA ULUSLARARASI YUNUS EMRE SEMPOZYUMU, 2021

International Journal of Eurasia Social Sciences, 2024

Motif akademi halkbilim dergisi, Jun 18, 2024

DergiPark (Istanbul University), Jan 19, 2017

Asia Minor Studies, Jul 1, 2018

Kadın Âşıklarımızın Ağıtları

EARLY AND FORCED MARRIAGES, CHILD BRIDES, 2023

International Journal of Arts, Humanities & Social Science (IJAHSS), 2023

PEARSON JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES 2020 Volume 5 Issue 8;64-80, 2020

Asia Minor Studies, Volume 6, Issue 12, 2018, 317 - 328, 2018

Efsane, anlatıma dayalı bir halk edebiyatı türüdür ve sanatlı bir anlatıma sahip olmayışıyla des... more Efsane, anlatıma dayalı bir halk edebiyatı türüdür ve sanatlı bir anlatıma
sahip olmayışıyla destandan ayrılır. Efsaneler çoğunlukla olağanüstü olayları,
insanüstü güçleri ele alır, olayları gerçekten uzaklaştırarak anlatır ve konusu bir kişi,
bir yer veya bir olaydır. Efsanelerde kısmen kutsiyet vardır. Efsaneler dünyanın
yaratılışı ve sonu ile ilgili, tarihi, tabiatüstü şahıslar ve varlıklar üzerine ve dini
olmak üzere sınıflandırılır. Mitoloji tarih öncesine dayanan efsane olarak
tanımlanır. Mitoloji teogonik mitler, kozmogonik mitler, antropogonik mitler,
eskatolojik mitler olarak sınıflandırılır. Mitoloji, ilk insanın bilimi ve toplumların
bilinçaltıdır. Bu çalışmada, efsane ve mitoloji ilişkisi üzerine genel bir
değerlendirme yapılmış ve efsane mitoloji ilişkisi ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler: Mit, Efsane, Mitoloji
ABSTRACT
Legend is a kind of folk literature based on narrative, and is separated from
destiny by lack of an artistic narrative. Legend s mostly deal with extraordinary
events, superhuman powers, tell the events by moving away from reality and subject
is a person, a place, or a cause. Part of the legends are sacred. The legends are
classified as legend on the creation and the end of the world, legend on history,
legend on extraordinary persons and creations, and legend on religion. Mythology is
defined as a legend based on prehistoric. Mythology classified as teogonic myths,
cosmogonic myths, anthropogonical myths, eskatological myths. Mythology is the
science of the first man and consciousness of the first consciousness of societies. In
this study, a general evaluation on mythology and mythology relation was made.
Keywords: Myth, legend, mythology

Gaziantep University journal of social science (2017), Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, 2017, 1 - 21, 2017

Halk hikâyelerini incelemede önemli olan konulardan birisi motif araştırması ve bu motiflerin diğ... more Halk hikâyelerini incelemede önemli olan konulardan birisi motif araştırması ve bu motiflerin diğer halk
hikâyelerindeki benzerleri ile karşılaştırılmasıdır. Bu çalışmada, daha önce tez çalışması yaptığımız günümüz
âşıklarından Âşık Günay Yıldız’ın kaleme aldığı Çoban Mirzehan Hikâyesi (ÇMH), Avcı Mustafa ile Şahnizer
Sultan Hikâyesi (AMŞSH) ve Yetim Abdullah ile Selvinaz Sultan Hikâyesi (YASSH) ve Yaralı Mahmut
Hikâyesinde (YMH) bulunan motif veya motif komplekslerinin mukayesesini yapılacaktır. Çoban Mirzehan
Hikâyesi, AMŞSH, YASSH ve YMH sırayla epizotlarına göre motifleri bulundu. ÇMH, AMŞSH ve YASSH’de
sırasıyla şu motifler tespit edildi: Çobanlık, avcılık, evlilik, evlenme âdetleri, âşık olma, ilk görüşte âşık olma, aşk
hastalığı, zengin adamlar, sihir, rüya, bade içme, rüya âleminde aşk, yardımcı derviş, çocuklara ad verme, şans ve
kaderin değişmesi, yardımcı kadın, yardımcı adam, hile yoluyla aldatma, dua, formalistik sayılar, duyguların şiirle
ifade edilmesi, hak âşığı, baba ana ve oğul ve çeşitli kardeşlikler, hapsederek cezalandırma, pir, hızır, harami,
gurbete gidiş, baştan geçeni anlatma, düğün, at motifi. Yaralı Mahmut Hikâyesinde kılık değiştirme, evlilik, âşık
olma, rüya ve bade, rüyada aşk, derviş, yaşlı kadın ve adam, dua, baba ana ve oğul, formilistik sayılar, hapsetme,
şiirle ifade, gurbete gitme ve baştan geceni anlatma motifleri bulunmaktadır. Çoban Mirzehan Hikâyesi, AMŞSH
ve YASSH ile YMH’ni epizot ve motif olarak incelediğimiz bu çalışmada evlilik, âşık olma, rüya ve rüyada aşk,
bade, yaşlı kadın ve adam, dua, şiirle anlatım, baba ana oğul, hapsetme, gurbete gitme, ad verme, hızır (pir), kılık
değiştirme ve muamma motiflerine rastlamaktayız. Karşılaştırmaya çalıştığımız motiflerin birçoğunun hikâyelerde
aynen veya çok küçük farklılıklarla tekrar edildiği görülür.
Anahtar Kelimeler: Motif, Çoban Mirzehan, Avcı Mustafa ile Şahnizer Sultan, Yetim Abdullah ile Selvinaz
Sultan, Yaralı Mahmut
Abstract
One of the important points in the examination of folk tales is investigating motifs and comparing these motifs
with other folk tales motifs. The aim of this study was to compare motifs in the tales by Gunay Yıldız to motifs in
those by Yaralı Mahmut. The common motifs of Yıldız’s tales were shepherds, hunting, marriage, marriage
customs, falling in love, falling in love at first sight, love sickness, rich men, magic, dreams, drinking bade, loving
in a dream world, deputy dervish, giving a name to child, change of luck and fate, assistant (old) woman, assistant
(elderly) people, being fooled by fraud, deception by fraud, prayer, formalistic numbers, the expression of feelings
with poetry, divine minstrels, father, mother and son and several fraternities, imprisoning (punishment), Pir, Hızır,
thieves, going abroad to find love, explaining the things happened, the wedding ceremony and horse. The motifs
of Yaralı Mahmut Hikayesi were disguise, wedding, love, bade drinking, love in the dream world, dervish,
assistant (old) woman, assistant (elderly) people, pray, father mother and son, formalistic numbers, imprisoning,
the expression of feelings through poetry, going abroad and returning to find the loved one and explaining the
things happened. The common motifs of the four tales are wedding, love, love in the dream world, dream and
bade, dervish, the expression of feelings with poetry, assistant (elderly) people, pray, father mother and son, giving
name to a child, disguise, deception by fraud, Hızır, enigma. Many motifs were observed to be repeated in the
same way or with very small differences in the tales.
Key Words: Motif, Çoban Mirzehan, Avcı Mustafa ile Şahnizer Sultan, Yetim Abdullah ile Selvinaz Sultan,
Yaralı Mahmut

Asia Minor Studies : International Journal of Social Sciences, 2017

Halk hikâyeleri geçmiş ve günümüz kültürel ve modern hayattan izler taşır ve geleneksel edebiyat... more Halk hikâyeleri geçmiş ve günümüz kültürel ve modern hayattan izler taşır
ve geleneksel edebiyatımızın en zengin ve çok yönlü türlerinden biridir. Âşık Günay
Yıldız Çoban Mirzehan Hikâyesi (ÇMH), Avcı Mustafa ile Şahnizer Sultan
Hikâyesi (AMŞSH) ve Yetim Abdullah ile Selvinaz Sultan Hikâyesini (YASSH)
tasnif ederek halk hikâyeleri halkasına bir yenisini eklemiştir. Bu makalede, ÇMH,
AMŞSH ve YASSH epizot ve motif yönlerden ele alınıp incelenmiştir. Halk
hikâyeleri metni epizotlarına ayrılmış, hem de bu epizotlarda gecen motiflere yer
verilmiştir. Ayrıca daha önce doktora çalışmasını yaptığım ÇMH, YASSH ve
YASSH bu makaleyle halk edebiyatı bilim dünyasına duyurulmuş olacaktır.
Günay Yıldız’a ait ÇMH, AMŞSH ve YASSH’de sırasıyla şu motifler
tespit edildi: Çobanlık, avcılık, evlilik, evlenme âdetleri, âşık olma, ilk görüşte âşık
olma, aşk hastalığı, zengin adamlar, sihir, rüya, bade içme, rüya âleminde aşk,
yardımcı derviş, çocuklara ad verme, şans ve kaderin değişmesi, yardımcı kadın,
yardımcı adam, hile yoluyla aldatma, dua, formalistik sayılar, duyguların şiirle ifade
edilmesi, hak âşığı, baba ana ve oğul ve çeşitli kardeşlikler, hapsederek
cezalandırma, pir, hızır, harami, gurbete gidiş, baştan geçeni anlatma, düğün ve at
motifi. Bunlardan özellikle rüya, bade, aşk, ilk görüşte âşk, gurbete gidiş ve dönüş, harami, pir, derviş, çocuklara ad koyma ve düğün motifleri tüm hikâyelerde
karşımıza çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Âşık Günay Yıldız, hikâyeler, epizotlar, motifler.
ABSTRACT
Folk tales carry traces of past and present cultural life and one of the richest
and most versatile types of our triditional literature. Three of these tale written by
Minstrel Günay Yıldız are Çoban Mirzehan Hikâyesi (ÇMH), Avcı Mustafa ile
Şahnizer Sultan Hikâyesi (AMŞSH) and Yetim Abdullah ile Selvinaz Sultan
Hikâyesi (YASSH). Günay yıldız has added a new ring of folk tales by classifying
these tales. In this study, the common motif structure of ÇMH, YASSH and
YASSH were examined. The texts devoted to the episode as well as the motives.
Also, doctoral thesis I’ve studied before on ÇMH, YASSH ve YASSH will be
introduced to folk literature science.
The common motifs of Yıldız written 3 tales were found as shepherds,
hunting, marriage, marriage customs, fall in love, fall in love at first sight, love
sickness, rich men, magic, dreams, drinking bade love in a dream world, deputy
dervish, giving a name to child, change of luck and fate, assistant woman and man,
fooled by fraud, deception by fraud, prayer, formalistic numbers, the expression of
feelings with poetry, divine minstrels, father mother and son and several fraternities,
imprisoning, Pir (patriarch), Hızır (vice holy man), thieves, going abroad to find the
love, explaining the things happened, the wedding ceremony and horse. Of these,
dream, bade drinking, love, be in love at first sight, going abroad and return to find
the loved one, thieves, pir, dervish, putting children name and wedding motifs were
commonly come across in all stories.
Keywords: Âşık Günay Yıldız, tales, episodes, motifs.

DOKTORA TEZİ, 2016

ÖZET ÂŞIK GÜNAY YILDIZ‟IN HİKÂYELERİNİN EPİZOT VE MOTİFLERİNİN İNCELENMESİ DOKTORA TEZİ Hazı... more ÖZET
ÂŞIK GÜNAY YILDIZ‟IN HİKÂYELERİNİN EPİZOT VE MOTİFLERİNİN
İNCELENMESİ
DOKTORA TEZİ
Hazırlayan: Sibel KARADENİZ YAĞMUR
Danışman: Prof. Dr. Ensar ASLAN
2016-(xiii+294)
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü
Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı
Jüri
Prof. Dr. Ensar ASLAN
Doç. Dr. M. Fatih KANTER
Doç. Dr. Nedim BAKIRCI
Doç. Dr. Salahaddin BEKKİ
Yrd. Doç. Dr. Namık ASLAN
Halk kültürümüzün önemli bir kolu olan halk hikâyelerimiz, eski destan geleneğinin
günümüze kadar gelen uzantısıdır. Halk hikâyelerinin konuları genel olarak âşık kahramanların
hayatı ve maceralarıdır. Halk hikâyelerinde türkü ve anlatım iç içedir. Bir kısmının konusu
tamamen aşka bağlı lirik ürünlerdir. Bazıları ise Dede Korkut ve Köroğlu gibi kahramanlık teminin
ağır bastığı epik destanî hikâyelerdir.
Kars ilimiz, âşıklar ve âşıklık geleneği bakımından önemli bir bölgedir. Âşık Günay Yıldız
bu bölgede yetişen günümüz âşıklarındandır. Günümüzde halk hikâyeciliği geleneğini ve babası
Âşık Murat Karahan Yıldız‟dan öğrendiği âşıklık geleneğini başarıyla sürdürmektedir. Bu
çalışmada Günay Yıldız‟ın kendi tasnifi olan Çoban Mirzehan Hikâyesi, Avcı Mustafa ile Şahnizer
Sultan Hikâyesi ve Yetim Abdullah Hikâyeleri ile diğer halk hikâyelerinin ortak motif yapısını
inceledik. Âşık Günay bu tasniflerinde türkü ve anlatımı iç içe olarak kullanmıştır.
Bu çalışmada halk edebiyatının genel özellikleri, tarihi gelişimi, motif kavramı; halk
hikâyesi tanımı, özellikleri, tasnifi ve inceleme yöntemlerinden bahsedilecektir. Daha sonra Âşık
Günay Yıldız‟ın aile çevresi, yetiştiği ortam, çocukluk, gençlik ve eğitim hayatı, sosyal ve kültürel
çevresi kendi ifadeleri ile yazılacaktır. Günay Yıldız‟ın kaleme aldığı Çoban Mirzehan Hikâyesi,
Avcı Mustafa ile Şahnizer Sultan Hikâyesi ve Yetim Abdullah Hikâyeleri epizot ve motiflerine
göre incelenecektir. Âşık Günay Yıldız‟ın hikâyeleri ile epizot ve motif olarak karĢılaştırmada
kullanılan halk hikâyelerinin analizi, kahramanların doğumları ve aileleri, kahramanların âşık
olmaları, kahramanların sevgililerini bulmak için seyahate çıkmaları, kahramanları engelleyen kişi
ve unsurlar, kahramanlara yardım eden kişiler ve konuşmalar ve sonuç başlıkları altında analizi
yapılacaktır. Bu halk hikâyeleri Yaralı Mahmut, Latif şah, Kirmanşah, Eşref Bey, Salman Bey ve
Turnatel Hanım, Sevdakar Şah ile Gülenaz Sultan, Adil Şah, Melikşah ve Güllü Han, Nedim şah,
Varaka ile Gülşah, Bey Böyrek, Hurşit ile Mahımihri, Şah İsmail, Derdiyok ile Zülfisiyah, Elif ile
Mahmut, Ülfetin, Arzu ile Kanber, Asuman ile Zeycan, Âşık Garip, Tufarganlı Âşık Abbas ile
Gülgez Peri Hikâyesi, Ercişli Emrah ile Selvihan, Kerem ile Aslı, Tahir ile Zühre, Ali İzzet,
Karacaoğlan, Gül ile Âşık şir, Kaçak Nebi, Hatem-i Tai, Ebalı Sinan Ebilharis, Ferhat ile Şirin,
Leyla ile Mecnun, Yusuf ile Züleyha, Zaloğlu Rüstem, Hikâye-yi Mahmut Gaznevi, Razınihan ile
Mahfiruze.
iv
Günay Yıldız‟a ait Çoban Mirzehan, Avcı Mustafa ile ġahnizer Sultan ve Yetim Abdullah
ile Selvinaz Sultan hikâyeleriyle diğer hikâyelerdeki ortak motifleri incelediğimizde sırasıyla Ģu
motifler tespit edildi: Çobanlık, avcılık, evlilik, evlenme âdetleri, âĢık olma, ilk görüĢte âĢık olma,
aĢk hastalığı, zengin adamlar, sihir, rüya, bade içme, rüya âleminde aĢk, yardımcı derviĢ, çocuklara
ad verme, Ģans ve kaderin değiĢmesi, yardımcı (yaĢlı) kadın, yardımcı (yaĢlı) adam, hile yoluyla
aldatma, hile yoluyla aldatma, dua, formalistik sayılar, duyguların Ģiirle ifade edilmesi, hak âĢığı,
baba ana ve oğul ve çeĢitli kardeĢlikler, hapsederek cezalandırma, pir, hızır (yardımcı kutsal kiĢi),
harami, gurbete gidiĢ, baĢtan geçeni anlatma, düğün merasimi, at motifi. Bunlardan özellikle rüya,
bade içme, aĢk, ilk görüĢte âĢık olma, gurbete gidiĢ ve dönüĢ, harami, pir, derviĢ, çocuklara ad
koyma ve düğün merasimi (kırk gün kırk gece) motifleri tüm hikâyelerde karĢımıza çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler: ÂĢık Günay Yıldız, hikâyeler, epizotlar, motifler.
v
ABSTRACT
INVESTIGATING MOTIFS AND EPSODES OF MINSTREL GUNAY YILDIZ‟S
TALES
Ph. D. Thesis
Preparer: Sibel KARADENĠZ YAĞMUR
Advisor: Prof. Dr. Ensar ASLAN
2016-(xiii+294)
Ahi Evran University, Institute Of Social Sciences
Turkish Lenguage and Literature Department
Jury
Prof. Dr. Ensar ASLAN
Assoc. Prof. Dr. M. Fatih KANTER
Assoc. Prof. Dr. Nedim BAKIRCI
Assoc. Prof. Dr. Salahaddin BEKKĠ
Asst. Prof Dr. Namık ASLAN
Folk tales are an important branch of our folk culture and are an extension of the oldest
extant epic tradition. Folk tale issues are generally the life of love heroes and adventure. Folk songs
and narration of stories are intertwined. Issues of some folk tales are completely lyrical products
dependent on love. Others, epic tales outweighing heroism such as Dede Korkut and Köroğlu.
Kars city is an important region in terms of minstrels and minstrelsy radition. Günay
Yıldız is successfully maintaining today's folk tale and minstrelsy tradition taken from his father
Murat Karahan Yıldız. In this thesis, we have examined the common motif structure of “Çoban
Mirzehan Hikâyesi, Avcı Mustafa ile ġahnizer Sultan Hikâyesi ve Yetim Abdullah Hikâyeleri”
with other folk tales. In our study; Gunay has used classification with the song and narrative as
intertwined.
In this introduction, general characteristics of folk literature, history, the concept of
motive; folktale definition, characteristics, classification and analysis methods will be discussed.
Gunay Yıldız family environment, the growing media, childhood, youth and educational life will
be discussed. Gunay Yıldız tales “Çoban Mirzehan Hikâyesi, Avcı Mustafa ile ġahnizer Sultan
Hikâyesi ve Yetim Abdullah ile Selvinaz Sultan Hikâyesi” episodes and motifs related to episodes
investigated. Other tales analyzed according to the headings such as birth and family of heroes, to
be in love with the hero, a trip out to find their beloved heroes, elements and people blocking
heroes, help the heroes, and conversations and results. These tales are: Yaralı Mahmut, Latif ġah,
KirmanĢah, EĢref Bey, Salman Bey ve Turnatel Hanım, Sevdakar ġah ile Gülenaz Sultan, Adil ġah,
MelikĢah ve Güllü Han, Nedim ġah, Varaka ile GülĢah, Bey Böyrek, HurĢit ile Mahımihri, ġah
Ġsmail, Derdiyok ile Zülfisiyah, Elif ile Mahmut, Ülfetin, Arzu ile Kanber, Asuman ile Zeycan,
ÂĢık Garip, Tufarganlı ÂĢık Abbas ile Gülgez Peri Hikâyesi, ErciĢli Emrah ile Selvihan, Kerem ile
Aslı, Tahir ile Zühre, Ali Ġzzet, Karacaoğlan, , Gül ile ÂĢık ġir, Kaçak Nebi, Hatem-i Tai, Ebalı
Sinan Ebilharis, Ferhat ile ġirin, Leyla ile Mecnun, Yusuf ile Züleyha, Zaloğlu Rüstem, Hikâye-yi
Mahmut Gaznevi, Razınihan ile Mahfiruze.
The common motifs of Yıldız written 3 tales (Çoban Mirzehan, Avcı Mustafa ile ġahnizer
Sultan ve Yetim Abdullah ile Selvinaz Sultan Hikâyeleri) and other tales were found as Shepherds,
hunting, marriage, marriage customs, fall in love, fall in love at first sight, love sickness, rich men,
vi
magic, dreams, drinking bade love in a dream world, deputy dervish, giving a name to child,
change of luck and fate, assistant (old) woman, assistant (elderly) people, fooled by fraud,
deception by fraud, prayer, formalistic numbers, the expression of feelings with poetry, divine
minstrels, father mother and son and several fraternities, imprisoning (punishment), Pir (patriarch),
Hızır (vice holy man), thieves, going abroad to find the love, explaining the things happened, the
wedding ceremony and horse. Of these, dream, bade drinking, love, be in love at first sight, going
abroad and return to find the loved one, thieves, pir, dervish, putting children name and wedding
(forty days and forty nights) motifs were commonly come across in all stories.
Key Words: Âşık Günay Yıldız, tales, episodes, motifs.

YÜKSEK LİSANS TEZİ, 2011

ÖZET “Elif Şafak’ın Dört Romanında Halk Bilimi Unsurları” adlı bu çalışmamızda, Elif Şafak’ın “Ma... more ÖZET
“Elif Şafak’ın Dört Romanında Halk Bilimi Unsurları” adlı bu çalışmamızda,
Elif Şafak’ın “Mahrem”, “Pinhan”, “Aşk” ve “Siyah Süt” romanlarındaki halk bilimi
unsurlarını ele aldık.
Çalışmanın giriş bölümünde son dönem Türk edebiyatının önemli yazarlarından
Elif Şafak’ın hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verildi.
Çalışmamızın birinci bölümünde, Elif Şafak’ın dört romanındaki Halk bilimi
unsurlarından masal, halk hikâyesi, destan, efsane, Şamanizm ve kalıp sözler hakkında
tanıtıcı bilgiler verildikten sonra bu unsurların bazı halk edebiyatı ürünlerinde nasıl
kullanıldığını tespit edip, yazarın bu unsurları romanlarında işleyiş biçimi
değerlendirilmiştir.
İkinci bölümde ise halk kültürü unsurlarından dini inanışlar, geleneksel unsurlar,
geçiş dönemleri, halk bilgisi, halk sanatları vb. motifler tespit edilip yorumlanmıştır.
Roman özetlerin yer aldığı üçüncü bölümde de incelemelerimizin konusunu
teşkil eden Elif Şafak’ın dört romanının özetini çok fazla ayrıntıya girmeden ortaya
koymaya çalıştık. Çalışmamızın son kısmında sonuç bölümü ve yararlandığımız
kaynaklar bulunmaktadır.
Bu çalışmada, Elif Şafak’ın halk bilimi unsurlarını çağdaş anlatı türü olan
romanlarda kullanış şekli değerlendirilmiştir. Ayrıca halk bilimi alanı ile yeni Türk
edebiyatı alanı arasında disiplinlerarası bir çalışmanın ortaya koyduğu sonuçlar ele
alınmıştır.
II
ABSTRACT
“Elif Safak Folklore Elements of Fournovel” by this study, Elif Safak Privy,
Pinhan, Love, and Black Milk novels, we discussed the elements of folklore.
Introduction to the study of Turkish literature in the last period were informed
about the life and works of important authors Elif Safak
“In the first part of this study, four novel Elif Safak elements of folklore tales,
folk tale, epic, legend, introductory information about Shamanism and the mold after
the lyrics of some of these elements to detect and how to use the products of folk
literature, the author's novels of the elements of the mechanism is evaluated
In the second part elements of folk culture, religious beliefs, and traditional
elements, transition periods, folk knowledge, folk arts and so on. The motifs can be
detected and interpreted.
We examined the issue of Roma in the summaries in the third chapter, whichElif Safak elements of folklore with contemporary novels narrative
type of usage are evaluated. In addition to the field of public science is an
interdisciplinary study between the new field of Turkish literature and the results are
discussed
constitutes four novel Elif Safak tried to show a summary without too much detail. In
the last part of our study are the result section and utilizing resources
In this study,