Sumeyra ARICAN - Academia.edu (original) (raw)

Papers by Sumeyra ARICAN

Türkiye ilahiyat araştırmaları dergisi, Mar 23, 2024

Bireylerin kültürel, sosyal ve mesleki gelişimlerini destekleyecek eğitimlere olan ihtiyacı bilin... more Bireylerin kültürel, sosyal ve mesleki gelişimlerini destekleyecek eğitimlere olan ihtiyacı bilinmektedir ve bu ihtiyacı karşılamak amacıyla yaygın eğitim kurumlarına veya lisansüstü programlara yönelmektedirler. Bu çalışma, din eğitimi alanında lisansüstü eğitim almış olan öğretmenler ve din görevlilerinin aldıkları eğitimin kariyerlerine, kültürel ve sosyal yaşantılarına olan etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma, saha verilerini derinlemesine incelemek için çoklu durum çalışması desenini kullanarak nitel araştırma yöntemleriyle planlanmıştır. Marmara Bölgesi'ndeki üniversitelerde din eğitimi alanında lisansüstü çalışmalar yapan ve maksimum çeşitlilik örnekleme tekniklerine uygun olarak seçilen DKAB öğretmenleri, İmam Hatip meslek dersi öğretmenleri ve din görevlilerinden oluşan 20 katılımcıyla görüşmeler gerçekleştirilmiştir; bu katılımcıların 15'i kadın, 5'i erkektir. Araştırma sonuçları, din eğitimi alanında lisansüstü eğitimin bireylerin mesleki, kültürel ve sosyal gelişimlerine olumlu katkılarda bulunduğunu ortaya koymuştur.

MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, Jan 8, 2024

Öz İlahiyat fakülteleri standart bir program uygulamaktadır. Bununla birlikte mezunları din refer... more Öz İlahiyat fakülteleri standart bir program uygulamaktadır. Bununla birlikte mezunları din referanslı eğitim ve hizmet alanlarında birbirinden farklı kariyer olanaklarıyla karşılaşmaktadır. Bu durum, bir taraftan öğrencilerin akademik iş yükünü arttırırken diğer taraftan öğrencide kariyer belirsizliği oluşturabilmektedir. Yüksek din öğretimi kurumlarındaki öğrenci sayılarının artmasıyla birlikte öğrencilerin kariyer stresinden daha fazla etkilendikleri düşünülmektedir. Araştırmanın amacı, yüksek din öğretimi öğrencilerinin hedeflerini belirleme ve gerçekleştirmede karşılaştıkları güçlüklerin, kariyer streslerini ne düzeyde etkilediğinin belirlenmesidir. Araştırmanın tasarlanmasında nicel bir yaklaşım benimsenmiş ve araştırma süreci nedensel tarama modeli çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırma 2022-2023 eğitim öğretim yılı itibariyle İlahiyat/İslami İlimler Fakültelerinin 2, 3. ve 4. sınıflarında okuyan 450 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara, kolaylıkla bulunabilme ve kartopu örnekleme yöntemiyle ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak; kişisel bilgilere yönelik soruların yer aldığı formun yanı sıra Bozanoğlu tarafından geliştirilen "Akademik Güdülenme Ölçeği" ile Özden ve Sertel-Berk tarafından Türkçeye uyarlanan "Kariyer Stresi Ölçeği" kullanılmıştır. Google Forms aracılığıyla toplanan veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada kadın öğrencilerin ve son sınıf öğrencilerinin iş bulma baskılarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin kariyer stresi ve iş bulma baskısını hissetme durumları arttıkça akademik güdülenmelerinin düştüğü ve bu durumun genel akademik başarılarını da düşürdüğü tespit edilmiştir.

Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, Dec 29, 2019

* Bu makale yazarın Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde hazırlamış olduğu "T... more * Bu makale yazarın Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde hazırlamış olduğu "Türkiye'deki Sivil Toplum Kuruluşlarının Örgün Din Eğitimine Yaklaşımları" konulu doktora tezi verilerinden yararlanılarak hazırlanmıştır.

DergiPark (Istanbul University), Dec 29, 2019

Mîzânü'l-hak islami ilimler dergisi, Dec 31, 2020

İmam hatip liseleri en yoğun tartışmaların yaşandığı eğitim kurumlarından biri olarak dikkat çekm... more İmam hatip liseleri en yoğun tartışmaların yaşandığı eğitim kurumlarından biri olarak dikkat çekmektedir. Hem imam hatip liseleri odağında kurumlaşan sivil kuruluşlar hem de eğitimle ilgilenen sivil kuruluşlar imam hatip lisesi meselesini gündeme almaktadırlar. Bilhassa son 8 yıldır niceliksel olarak artışa geçen ve eğitim sistemindeki etkinliğini daha da yoğun olarak hissettiren imam hatip liseleri hakkındaki tartışmalar yoğunlaşmış durumdadır. Meseleyi sivil toplum kuruluşlarının yayınladığı araştırma raporları çerçevesinde ele alan bu araştırma, güncel tartışmaların içeriğine odaklanmakta ve sivil toplum kuruluşlarının görüşlerini ve sunulan çözüm önerilerini, karşılaştırmalı olarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Nitel çoklu durum çalışması olarak tasarlanan bu araştırmada, maksimum çeşitlilik örneklemesi ile seçilen sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarından edinilen veriler iki ana tema halinde ele alınmıştır. Bu temalar; "Niteliksel ve Niceliksel Bağlamlar "ve "STK Önerileri" olarak belirlenmiştir. Araştırmada, STK'ların bu okulların dini ve akademik eğitimlerine yönelik eleştirileri ve sorunların çözümüne yönelik önerileri ortaya konmuştur.

Beü İlahiyat Fakültesi dergisi, Dec 15, 2020

Sivil toplum kuruluşlarının gerek dünya çapında gerekse Türkiye özelinde etkinliğinin gittikçe ar... more Sivil toplum kuruluşlarının gerek dünya çapında gerekse Türkiye özelinde etkinliğinin gittikçe arttığı gözlemlenmektedir. Politik baskı unsuru konumlanan bu kuruluşlar hükümet politikalarını etkileyebilmektedirler. Artan bu etkinliklerinin mesleki din eğitimine yansımalarının ele alınmadığı fark edilmiştir. Bu çalışmada Cumhuriyet dönemi boyunca pek çok tartışmanın odağında yer alan ve tarihi sürecinde sürekli değişen uygulamalarla gündemden düşmeyen bir eğitim kurumu olan imam hatip liselerine sivil toplum kuruluşları cephesinden bakılmaktadır. Sivil toplum kuruluşlarının imam hatip liselerinin kurumsal varlığı ve meslek lisesi statüsüne yaklaşımları ile bu yaklaşımlarının benzerlik ve farklılıklarının kendi araştırmalarından hareketle ortaya konulması amaçlanmaktadır. Nitel çoklu durum çalışması olan bu araştırmada, maksimum çeşitlilik örneklemesi ile seçilen sivil toplum kuruluşlarının araştırma raporlarından edinilen veriler doğrultusunda örgün, mesleki din eğitimine yaklaşımları iki ana tema hâlinde ele alınmıştır. Bu temalar; "laik bir ülkede var olmak" ve "meslek lisesi statüsünü Sümeyra ARICAN Makale Bilgisi / Article Information Makale Türü / Article Types : Araştırma Makalesi / Research Article Geliş Tarihi /

e-Şarkiyat İlmi Araştırmaları Dergisi/Journal of Oriental Scientific Research (JOSR)

Values education is tried to be given to students both implicitly and explicitly in schools. It i... more Values education is tried to be given to students both implicitly and explicitly in schools. It is important to determine the effects of educational experiences in schools on students' behaviors. This study, which examines the effects of students' past value-oriented educational experiences on their future moral behavior, was carried out with an exploratory sequential design, one of the mixed-method designs. The quantitative universe of the research consisted of 8th-grade students studying in Istanbul. The qualitative study group was selected among the students, primary school teachers and administrators according to the scale values. Three different scales and semi-structured interview forms were used to collect data. According to the results, the moral identity of the students significantly predicted their moral maturity and social responsibility levels. It can be concluded that schools and teachers who attach importance to values education are more effective in the moral ...

Journal of Ibn Haldun Studies, Ibn Haldun University

Bireyler hayatlarında çeşitli zorluklarla karşılaşmaktadırlar. Çocuk ve gençler de kendi yaşların... more Bireyler hayatlarında çeşitli zorluklarla karşılaşmaktadırlar. Çocuk ve gençler de kendi yaşlarının, içinde bulundukları zaman, mekân ve sosyo-kültürel ortamın getirdiği bazı zorluklarla, ya da zorluk olarak algıladıkları bazı problemlerle yüzleşmektedirler. Yaşanan bu olumsuzlukların giderilebilmesi için okullarda manevi danışmanlık eğitiminin gerçekleştirebileceği düşünülmek-tedir. Dünyada Amerika, İngiltere, Singapur gibi bazı ülkelerde okullarda görev yapan öğretmen-lere manevi danışmanlık eğitimi verilmekte ve öğrencilerine yardımcı olmaları sağlanmaktadır. Manevi danışmanlık kapsamında ele alınan sorunlar, ahlaki ve dini konularda olabildiği gibi gündelik yaşam sorunları ile de alakalı olabilmektedir. Bu çalışmada okullarda manevi danışmanlık kavramına, bu hizmete duyulan ihtiyaca, uygulamanın ilke ve yöntemlerine değinilmiştir. Çocuk ve gençlerin hayata dair meseleler, arkadaşlık ilişkileri ve iletişim dilinde yaşadıkları problemler ile çeşitli sorgulamalarında yardımcı olaca...

media is now individuals, and anything done by individuals suddenly becomes a trend and spreads a... more media is now individuals, and anything done by individuals suddenly becomes a trend and spreads around the world. It is seen that these meaningless behavior patterns, which affect everyone regardless of young or adult, are mostly adopted by young people. It is witnessed that many issues that are included in the field of religion and values are questioned, criticized and devalued on social media. These attitudes, which affect young people's perspective of life and religion, are acquired from social media or accelerated by the influence of social media. This study focuses on discourses effects on young people's perceptions of religion and deals with the issue with examples from a holistic perspective. The study was prepared as a qualitative case study. In the sample of social media platforms YouTube and Twitter, it is seen that an understanding of morality shaped by behavior patterns such as violation of privacy, gossip, mockery and swearing is placed, the thoughts of young people are affected by appealing to their feelings, and negative comments about religion and their styles are easily encountered. In this respect, in the study, it is recommended to take into account the interests of young people in studies to prevent the negative effects of social media on young people, and to communicate with young people about social media.

Kilis 7 December University Journal of Theology

Sosyal medya bireylere görüntü, video, yazılı metin, ses gibi içerikleri paylaşılabilme imkânı ve... more Sosyal medya bireylere görüntü, video, yazılı metin, ses gibi içerikleri paylaşılabilme imkânı veren, ortak ilgi alanlarına sahip bireylerin birbirleriyle kolaylıkla etkileşime geçmesine olanak tanıyan internet tabanlı bir platformdur. İnternet kullanıcıları günlerinin önemli bir kısmını sosyal medyada geçirmektedir. Kullanım süresi arttıkça bağımlı davranışları gösterilmekte, sosyal medyayı kullanma konusunda özdenetimle davranabilmek zorlaşmaktadır. Her türlü içeriğin paylaşıldığı renkli sosyal ağ ortamları çocuk ve gençleri çoğunlukla olumsuz yönde etkilemektedir. Bu olumsuz etkiler pek çok farklı alanda hissedilmektedir. Gençler sosyal medya sunulan hayatlara ya da fenomenlerin paylaşımlarına göre bir dünya tasavvuru oluşturmakta, birçok çocuk/genç için fiziksel görünüş ve marka giyinmek gibi tutumlar bir takıntı hâline gelmektedir. Ayrıca gençlerin daha fazla argo ve küfürlü konuşmaya başladığı, gün geçtikçe kendilerini düzgün bir şekilde ifade edebilme yeteneklerinin zayıfladı...

Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2021

Bireylerin yoğun bir arayış içinde oldukları ve kimliklerinin belirlendiği ergenlik dönemi din eğ... more Bireylerin yoğun bir arayış içinde oldukları ve kimliklerinin belirlendiği ergenlik dönemi din eğitimi açısından önem taşımaktadır. Sosyal medya dini ve ahlaki konuların da aktarıldığı/tartışıldığı bir ortam olarak gençleri etkilemektedir. Bu araştırma ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde bulunan bireylerin dini ve ahlaki konulara dair yaklaşımlarında sosyal medyanın etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma, Fenomenolojik desende hazırlanmış, kartopu örnekleme yöntemiyle seçilen 15-21 yaş aralığındaki lise ve üniversite öğrencileriyle gerçekleştirilen mülakatlar sonunda 4 tema halinde ele alınmıştır. Katılımcıların sosyal medyayı aktif olarak kullandıkları, ailelerin sosyal medya kullanımını anlayışla karşıladıkları, sosyal medyada insanlara güven duymadıkları, sosyal medyada tartışılan din dili, Kur’an ve günümüz insanı, dinin anlamı ve yaratıcı konusundaki söylemlere katılmadıkları, ahlaki değerlerin kaynağı olarak insanı merkeze aldıkları, vazgeçilemez görülen değerler...

Dini Araştırmalar, 2019

Toplumumuzda öğretmenlik mesleğinin sosyal statüsü son yıllarda hızla düşmektedir. Sosyal statünü... more Toplumumuzda öğretmenlik mesleğinin sosyal statüsü son yıllarda hızla düşmektedir. Sosyal statünün toplumsal boyutunun gündeme alındığı bu çalışmada, öğretmenlerin sosyal statülerinin toplumsal görünürlük yansımalarından biri olarak ana akım medyadaki sunumlarını, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenleri örnekleminde eleştirel bir incelemeye tabi tutmak amaçlanmaktadır. Araştırmada yöntem olarak; eleştirel söylem çalışması ve tematik veri analizi kullanılmıştır. İncelenen haber örnekleri olumlu bireysel sunumlar, olumsuz bireysel sunumlar ve mesleki sunumlar olarak temalandırılmıştır. Haberlerin yüksek düzeyde olumsuz örneklerden oluştuğu ve çarpıcı başlıklarla sunuldukları tespit edilmiştir. Gazetelerin ideolojik duruşlarının en çok hissedildiği tepkisel haberler kategorisinde öğretmenlerin sınıf ortamında gerçekleştirdiği eğitimsel faaliyetler ya da okul dışındaki eylemlerinin kamusal tartışma ve ahlaki panik oluşturmaya yol açacak bir tavırla haberlere konu edildiği tespit edilmiştir. İncelenen on yıllık süreçte hem haberlerin kaynağını oluşturan vakalarda hem de gazetelerin sunum biçimlerinde bir değişim yaşandığı görülmüştür. Yazılı basının öğretmenlerin sosyal görünürlüğünü yansıtma noktasında daha pozitif bir tutum benimsemesi gerektiğine dikkat çekilmiştir.

Öz Toplumumuzda öğretmenlik mesleğinin sosyal statüsü son yıllarda hız-la düşmektedir. Sosyal sta... more Öz Toplumumuzda öğretmenlik mesleğinin sosyal statüsü son yıllarda hız-la düşmektedir. Sosyal statünün toplumsal boyutunun gündeme alındığı bu çalışmada, öğretmenlerin sosyal statülerinin toplumsal görünürlük yansıma-larından biri olarak ana akım medyadaki sunumlarını, Din Kültürü ve Ah-lak Bilgisi öğretmenleri örnekleminde eleştirel bir incelemeye tabi tutmak amaçlanmaktadır. Araştırmada yöntem olarak; eleştirel söylem çalışması ve tematik veri analizi kullanılmıştır. İncelenen haber örnekleri olumlu bireysel sunumlar, olumsuz bireysel sunumlar ve mesleki sunumlar olarak temalandı-rılmıştır. Haberlerin yüksek düzeyde olumsuz örneklerden oluştuğu ve çarpıcı başlıklarla sunuldukları tespit edilmiştir. Gazetelerin ideolojik duruşlarının en çok hissedildiği tepkisel haberler kategorisinde öğretmenlerin sınıf ortamında gerçekleştirdiği eğitimsel faaliyetler ya da okul dışındaki eylemlerinin kamu-sal tartışma ve ahlaki panik oluşturmaya yol açacak bir tavırla haberlere konu edildiği tespit edilmiştir. İncelenen on yıllık süreçte hem haberlerin kayna-ğını oluşturan vakalarda hem de gazetelerin sunum biçimlerinde bir değişim yaşandığı görülmüştür. Yazılı basının öğretmenlerin sosyal görünürlüğünü yansıtma noktasında daha pozitif bir tutum benimsemesi gerektiğine dikkat çekilmiştir.