Özcan Salman | Istanbul University (original) (raw)
Uploads
Books by Özcan Salman
Selçuklular Devri Önemli Sağlık Kurumlarından Sivas Dârü's-sıhhası ve Divriği Dârü'ş-şifası, 2020
Islamic medicine learned about the Gundī-Shᾱpῡr Medical School after the İslamic armies captured ... more Islamic medicine learned about the Gundī-Shᾱpῡr Medical School after the İslamic armies captured Iran in the 7th A.D. The knowledge of Greco-Iranian-Indian medicine synthesized here played a major role in the development of Islamic medicine. As the Great Saldjῡḳs State started to rule over the Middle East, this knowledge and experience made possible the foundation of many valuable hospitals. Important institutions such as the 'Aḍudī hospital, Nῡr al-Dīn Maḥmῡd b. Zankī Hospital and the Hospital within the Gökbörü Complex, founded by the Great Saldjῡḳs and their affiliates, had an influence over the social and cultural World of Anatolia in many ways. A number of physicians trained in these hospitals came to Anatolia. They trained students and transferred the medical knowledge they learned to the region. Because of the Crusader attacks undermining Islamic sovereignty in the Mediterranean, Islamic States had to turn to Anatolia for trade XIIIth century is a time of intense increase in the number of caravanserais in the Anatolian peninsula, triggered by the successful policies of the Anatolian Saldjῡḳs and leading to a significant increase in the vitality of trade movements. High social and economic activity made health services compulsory. The medical knowledge coming from the Middle East made it possible to take important steps in this regard and hospitals were established in Anatolia. Two of the first built hospitals were Hospital of Kaykᾱwῡs and Dᾱr al-Shifᾱ' of Diwrīgī, the two focus points of this study. These hospitals continued to exist as living institutions that are intertwined with social life. They performed many duties within the social structure of Anatolia. Abdüllatîf al-Bağdâdî, who worked in Dᾱr al-Shifᾱ' of Diwrīgī, had gained medical knowledge in the schools of the Middle East. While he was treating diseases, he was also teaching in Anatolia and doing plant researches in the region. Intellectuals like him used the trade routes alongside of which caravanserais were located to supply the necessary material for preparing drugs that was not available in the region. These medical professionals were not only interested in patients coming to the hospital, but they were also visiting patients with serious discomfort lodged in a caravanserai, where a special room was mostly reserved for the doctor's visit and the most commonly used drugs were kept at hand. The hospitals also had contacts with the palace. When sultans got sick, the best physicians took care of them and sometimes these names worked in the palace. When necessary, they even participated in wars with the sultan. Significant resources were allocated for the financial needs of these hospitals, through hospital foundations. Thanks to these revenues, The Divriği Hospital was able to continue its existence until the XIVth century and the Sivas Hospital until the XVth century. In this study, we focused on the founders, structures, staff, economical resources and the archeological remains of these two medieval hospitals. We also discussed how and why they lost their function. We examined these two buildings in a comparative way.
Sayı / Issue: 23, Yaz / Summer 2021 by Özcan Salman
Papers by Özcan Salman
ALEVİLİK–BEKTAŞİLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hacı Bektâş Velî’nin hayatı uzun dönemdir Türkiye’de pek çok araştırmacı tarafından çalışılmıştır... more Hacı Bektâş Velî’nin hayatı uzun dönemdir Türkiye’de pek çok araştırmacı tarafından çalışılmıştır. Bu çalışmalarda zamanla belirgin ayrışmalar yaşanmış, onun nasıl bir inanca sahip olduğuna kadar varan farklı fikirler ortaya çıkmıştır. Çalışmada; Hacı Bektâş Velî’nin Anadolu’ya gelene kadar neler yaptığından başlanarak, Anadolu’daki ilk faaliyetleri, Babaî İsyanı’ndaki rolü, Sulucakaraöyük’te geçirdiği günler ele alınmıştır. Diğer taraftan onunla çağdaş olan, önemli simâlarla iletişimi üzerinde de durulmuştur. Araştırmacıların zamanla ortaya attıkları fikirler, Hünkâr’ın hayatının her aşaması ele alınarak ana kaynaklar etrafında tartışılmıştır. Bu bağlamda özellikle Hacı Bektâş Velî’nin evliliği meselesi dikkate değer sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Diğer taraftan konu o olduğunda, sıklıkla tartışmaya açılan Yesevîliğin, Hacı Bektâş Velî ve onun etrafındaki insanlara etkileri hususu üzerinde de durulmaya çalışılmıştır. Son çalışmalarla birlikte Yesevîliğin anti tezi gibi değerlendirilm...
Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi
In the Middle Ages, there were many struggles between the Saldjῡḳs and other Anatolian principali... more In the Middle Ages, there were many struggles between the Saldjῡḳs and other Anatolian principalities. One side of these struggles was to have intellectual knowledge. For this reason, Anatolian lords built Dârü's-sıhha, Darü'ş-şifa and Maristans and tried to meet all kinds of needs for those working in these buildings. Especially after the establishment of the Crusader States, the trade routes moving from the Eastern Mediterranean to Anatolia led to the establishment of many caravanserais in the region. While the health buildings located around safe trade routes were conduce to in many physicians passing from the Middle East to Anatolia, the Greek-Iranian-Indian medicine synthesized here, developed within the Islamic world, was carried to Anatolia. This medical knowledge made it possible to use many plants such as oud, musk, camphor, belsam and helile in the treatment of diseases. But not all of these plants could be found in Anatolia. Plants began to be supplied to the inte...
Sayı / Issue: 26, Kış / Winter 2022 by Özcan Salman
Hacı Bektâş Velî’nin hayatı uzun dönemdir Türkiye’de pek çok araştırmacı tarafından çalışılmıştır... more Hacı Bektâş Velî’nin hayatı uzun dönemdir Türkiye’de pek çok araştırmacı tarafından çalışılmıştır. Bu çalışmalarda zamanla belirgin ayrışmalar yaşanmış, onun nasıl bir inanca sahip olduğuna kadar varan farklı fikirler ortaya çıkmıştır.
Çalışmada; Hacı Bektâş Velî’nin Anadolu’ya gelene kadar neler yaptığından başlanarak, Anadolu’daki ilk faaliyetleri, Babaî İsyanı’ndaki rolü, Sulucakaraöyük’te geçirdiği günler ele alınmıştır. Diğer taraftan onunla çağdaş olan, önemli simâlarla iletişimi üzerinde de durulmuştur.
Araştırmacıların zamanla ortaya attıkları fikirler, Hünkâr’ın hayatının her aşaması ele alınarak ana kaynaklar etrafında tartışılmıştır. Bu bağlamda özellikle Hacı Bektâş Velî’nin evliliği meselesi dikkate değer sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Diğer taraftan konu o olduğunda, sıklıkla tartışmaya açılan Yesevîliğin, Hacı Bektâş Velî ve onun etrafındaki insanlara etkileri hususu üzerinde de durulmaya çalışılmıştır. Son çalışmalarla birlikte Yesevîliğin anti tezi gibi değerlendirilmeye başlanan Vefaîliğin tesirleri de yine aynı şekilde çeşitli yönlerden ele alınmış, araştırmacıların yorumları ve ana kaynaklarda geçen bilgiler değerlendirilmiştir.
Hünkâr’a atfedilen Makâlât, Fevâid, Şerh-i Besmele, Nesâyih-i Hacı Bektâş-ı Velî gibi bazı eserler de ele alınmıştır. Günümüzde birçok konferansta dahi bu eserler üzerinden Hacı Bektâş Velî’nin düşünceleri anlatılmaya çalışılmaktadır. Ancak risâleleri onun yazdığına dair kesin veriler yoktur. Bu durum, Hünkâr’ın fikirleri olduğu düşünülen birçok görüş konusunda şüphe uyandırmaktadır. Bu yüzden bu eserler üzerinde, özellikle kısa bir değerlendirme yapılmıştır. Irène Mélikoff ve Ahmet Yaşar Ocak tarafından sorulan ve uzun zamandır dillendirilmeyen bazı sorular ise yine bu sebepten, yeniden gün yüzüne çıkarılmıştır.
Şimdiye kadar Hünkâr hakkında pek çok makale, kitap kaleme alınsa da özellikle son zamanlarda onun tarihî hayatını çeşitli görüşler etrafında tartışan bir çalışma yoktu. Bu yüzden, bu çalışma son tartışmaları ana kaynaklar etrafında tartışarak hem Hacı Bektâş Velî’nin hayatı hakkında derli toplu bir veri sunmayı hem de bazı hataları ortaya koyarak literatürdeki bu eksikliği kapatmayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Hacı Bektâş Velî, Orta Çağ, Vefaîlik, Yesevîlik, Makâlât.
Selçuklular Devri Önemli Sağlık Kurumlarından Sivas Dârü's-sıhhası ve Divriği Dârü'ş-şifası, 2020
Islamic medicine learned about the Gundī-Shᾱpῡr Medical School after the İslamic armies captured ... more Islamic medicine learned about the Gundī-Shᾱpῡr Medical School after the İslamic armies captured Iran in the 7th A.D. The knowledge of Greco-Iranian-Indian medicine synthesized here played a major role in the development of Islamic medicine. As the Great Saldjῡḳs State started to rule over the Middle East, this knowledge and experience made possible the foundation of many valuable hospitals. Important institutions such as the 'Aḍudī hospital, Nῡr al-Dīn Maḥmῡd b. Zankī Hospital and the Hospital within the Gökbörü Complex, founded by the Great Saldjῡḳs and their affiliates, had an influence over the social and cultural World of Anatolia in many ways. A number of physicians trained in these hospitals came to Anatolia. They trained students and transferred the medical knowledge they learned to the region. Because of the Crusader attacks undermining Islamic sovereignty in the Mediterranean, Islamic States had to turn to Anatolia for trade XIIIth century is a time of intense increase in the number of caravanserais in the Anatolian peninsula, triggered by the successful policies of the Anatolian Saldjῡḳs and leading to a significant increase in the vitality of trade movements. High social and economic activity made health services compulsory. The medical knowledge coming from the Middle East made it possible to take important steps in this regard and hospitals were established in Anatolia. Two of the first built hospitals were Hospital of Kaykᾱwῡs and Dᾱr al-Shifᾱ' of Diwrīgī, the two focus points of this study. These hospitals continued to exist as living institutions that are intertwined with social life. They performed many duties within the social structure of Anatolia. Abdüllatîf al-Bağdâdî, who worked in Dᾱr al-Shifᾱ' of Diwrīgī, had gained medical knowledge in the schools of the Middle East. While he was treating diseases, he was also teaching in Anatolia and doing plant researches in the region. Intellectuals like him used the trade routes alongside of which caravanserais were located to supply the necessary material for preparing drugs that was not available in the region. These medical professionals were not only interested in patients coming to the hospital, but they were also visiting patients with serious discomfort lodged in a caravanserai, where a special room was mostly reserved for the doctor's visit and the most commonly used drugs were kept at hand. The hospitals also had contacts with the palace. When sultans got sick, the best physicians took care of them and sometimes these names worked in the palace. When necessary, they even participated in wars with the sultan. Significant resources were allocated for the financial needs of these hospitals, through hospital foundations. Thanks to these revenues, The Divriği Hospital was able to continue its existence until the XIVth century and the Sivas Hospital until the XVth century. In this study, we focused on the founders, structures, staff, economical resources and the archeological remains of these two medieval hospitals. We also discussed how and why they lost their function. We examined these two buildings in a comparative way.
ALEVİLİK–BEKTAŞİLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hacı Bektâş Velî’nin hayatı uzun dönemdir Türkiye’de pek çok araştırmacı tarafından çalışılmıştır... more Hacı Bektâş Velî’nin hayatı uzun dönemdir Türkiye’de pek çok araştırmacı tarafından çalışılmıştır. Bu çalışmalarda zamanla belirgin ayrışmalar yaşanmış, onun nasıl bir inanca sahip olduğuna kadar varan farklı fikirler ortaya çıkmıştır. Çalışmada; Hacı Bektâş Velî’nin Anadolu’ya gelene kadar neler yaptığından başlanarak, Anadolu’daki ilk faaliyetleri, Babaî İsyanı’ndaki rolü, Sulucakaraöyük’te geçirdiği günler ele alınmıştır. Diğer taraftan onunla çağdaş olan, önemli simâlarla iletişimi üzerinde de durulmuştur. Araştırmacıların zamanla ortaya attıkları fikirler, Hünkâr’ın hayatının her aşaması ele alınarak ana kaynaklar etrafında tartışılmıştır. Bu bağlamda özellikle Hacı Bektâş Velî’nin evliliği meselesi dikkate değer sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Diğer taraftan konu o olduğunda, sıklıkla tartışmaya açılan Yesevîliğin, Hacı Bektâş Velî ve onun etrafındaki insanlara etkileri hususu üzerinde de durulmaya çalışılmıştır. Son çalışmalarla birlikte Yesevîliğin anti tezi gibi değerlendirilm...
Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi
In the Middle Ages, there were many struggles between the Saldjῡḳs and other Anatolian principali... more In the Middle Ages, there were many struggles between the Saldjῡḳs and other Anatolian principalities. One side of these struggles was to have intellectual knowledge. For this reason, Anatolian lords built Dârü's-sıhha, Darü'ş-şifa and Maristans and tried to meet all kinds of needs for those working in these buildings. Especially after the establishment of the Crusader States, the trade routes moving from the Eastern Mediterranean to Anatolia led to the establishment of many caravanserais in the region. While the health buildings located around safe trade routes were conduce to in many physicians passing from the Middle East to Anatolia, the Greek-Iranian-Indian medicine synthesized here, developed within the Islamic world, was carried to Anatolia. This medical knowledge made it possible to use many plants such as oud, musk, camphor, belsam and helile in the treatment of diseases. But not all of these plants could be found in Anatolia. Plants began to be supplied to the inte...
Hacı Bektâş Velî’nin hayatı uzun dönemdir Türkiye’de pek çok araştırmacı tarafından çalışılmıştır... more Hacı Bektâş Velî’nin hayatı uzun dönemdir Türkiye’de pek çok araştırmacı tarafından çalışılmıştır. Bu çalışmalarda zamanla belirgin ayrışmalar yaşanmış, onun nasıl bir inanca sahip olduğuna kadar varan farklı fikirler ortaya çıkmıştır.
Çalışmada; Hacı Bektâş Velî’nin Anadolu’ya gelene kadar neler yaptığından başlanarak, Anadolu’daki ilk faaliyetleri, Babaî İsyanı’ndaki rolü, Sulucakaraöyük’te geçirdiği günler ele alınmıştır. Diğer taraftan onunla çağdaş olan, önemli simâlarla iletişimi üzerinde de durulmuştur.
Araştırmacıların zamanla ortaya attıkları fikirler, Hünkâr’ın hayatının her aşaması ele alınarak ana kaynaklar etrafında tartışılmıştır. Bu bağlamda özellikle Hacı Bektâş Velî’nin evliliği meselesi dikkate değer sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Diğer taraftan konu o olduğunda, sıklıkla tartışmaya açılan Yesevîliğin, Hacı Bektâş Velî ve onun etrafındaki insanlara etkileri hususu üzerinde de durulmaya çalışılmıştır. Son çalışmalarla birlikte Yesevîliğin anti tezi gibi değerlendirilmeye başlanan Vefaîliğin tesirleri de yine aynı şekilde çeşitli yönlerden ele alınmış, araştırmacıların yorumları ve ana kaynaklarda geçen bilgiler değerlendirilmiştir.
Hünkâr’a atfedilen Makâlât, Fevâid, Şerh-i Besmele, Nesâyih-i Hacı Bektâş-ı Velî gibi bazı eserler de ele alınmıştır. Günümüzde birçok konferansta dahi bu eserler üzerinden Hacı Bektâş Velî’nin düşünceleri anlatılmaya çalışılmaktadır. Ancak risâleleri onun yazdığına dair kesin veriler yoktur. Bu durum, Hünkâr’ın fikirleri olduğu düşünülen birçok görüş konusunda şüphe uyandırmaktadır. Bu yüzden bu eserler üzerinde, özellikle kısa bir değerlendirme yapılmıştır. Irène Mélikoff ve Ahmet Yaşar Ocak tarafından sorulan ve uzun zamandır dillendirilmeyen bazı sorular ise yine bu sebepten, yeniden gün yüzüne çıkarılmıştır.
Şimdiye kadar Hünkâr hakkında pek çok makale, kitap kaleme alınsa da özellikle son zamanlarda onun tarihî hayatını çeşitli görüşler etrafında tartışan bir çalışma yoktu. Bu yüzden, bu çalışma son tartışmaları ana kaynaklar etrafında tartışarak hem Hacı Bektâş Velî’nin hayatı hakkında derli toplu bir veri sunmayı hem de bazı hataları ortaya koyarak literatürdeki bu eksikliği kapatmayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Hacı Bektâş Velî, Orta Çağ, Vefaîlik, Yesevîlik, Makâlât.