BERNA KARAGÖZOĞLU | AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN ÜNİVERSİTESİ (original) (raw)

Papers by BERNA KARAGÖZOĞLU

Geography, climate, religion and symbols have an important place in determining the clothing and ... more Geography, climate, religion and symbols have an important place in determining the clothing and dressing preferences of nations. The trade routes used throughout history have been used by combining fabrics, weaving, leather and other materials produced from different raw materials. Preferred products have been imported from other regions and countries from time to time. Clothes sewn or imported from abroad were sold in bazaars and markets to meet the needs of the people. The weavings produced by considering climate types vary according to the places and materials they are used. Clothes were produced from thin and thick weavings, wide and narrow, and became important parts of the rights, daily lives, ceremonies, festivals and celebrations. Symbols and jewellery are just as important in folk culture. Jewellery representing nations and beliefs have played a complementary role in both men's and women's clothing and attire. Thus, the peoples of the world have determined their unique clothing and attire over time. As it is understood from the miniatures and engravings, nomadic Turks have used similar types of clothes in almost every period of history. The products that emerged with the predominant use of wool, hair and leather have become quite widespread in the Turkish world. The clothing of the Turks, who lived in different climates and geographies, varied. Since they were warriors, men and women generally found it appropriate to use caftans and shalwar inside and outside the household. As in various periods of history, it is seen that the use of shalwar and caftan in women's and men's clothing and attire was popular during the Seljuk period. It is known that

21 Kül Tigin Kitabesi Doğu tarafı 10: "Yağı bolıp itinü, yaratunu umaduk yana içikmis. Bunça isig... more 21 Kül Tigin Kitabesi Doğu tarafı 10: "Yağı bolıp itinü, yaratunu umaduk yana içikmis. Bunça isig, küçüg birtükgerü sakınmatı. Türk bodun, ölüreyin, uruğsıratayın, tir ermis, yokadu barır ermis. Üze Türk tenrisi, Türk ıduk yiri// Düşman olup aralarında nizam ve intizam yapmadıklarından tekrar (Çine) dehalet etmişler. Bunca işini, gücünü verdiğini düşünmedi. Türk kavmini öldüreyim, soyunu mahvedeyim; der imiş [ve] mahvetmeye yürür imiş. [Fakat] yukarıda Türk Tanrısı, Türkün mukaddes yeri". Orkun, Eski Türk Yazıtları, s.34.

Selçuk Devleti döneminin ünlü şahsiyetlerinden bilim insanı ve şair yönüyle tanınan Ömer Hayyâm, ... more Selçuk Devleti döneminin ünlü şahsiyetlerinden bilim insanı ve şair yönüyle tanınan Ömer Hayyâm, Melikşah'ın isteği üzerine kendisinin başkanlığında oluşturulan bir heyet eşliğinde rasat çalışmalarında bulunarak Celâli Takvimi ortaya çıkarmıştır. Bu takvim ile birlikte hayatın pek çok alanında kolaylık ve düzen sağlanmıştır. Şair yönü ile de bilinen Hayyâm, rubâi türünde yazdığı şiirlerinde okurlarına gökyüzü çalışmalarının derinliğinin izlerini yansıtmıştır. Rubâilerinde felek, yıldız, gün, ay, yıl, güneş vb. göksel terimlerin bolca yer aldığı görülmektedir. Çalışmamızda Hayyâm ve eserleri anlatılarak onun zihninin gökyüzü ile ne denli meşgul olduğu rubailerine yansıdığı dizelerle örneklendirilecektir. Bu bağlamda çalışmada, Hayyâm'ın rubaileri üzerinden onun gökyüzü algısı anlaşılmaya çalışılmıştır.

Rumi Yayınları, 2023

Şehrimizde ondan daha güzel ay gibi yüz binlerce dilber vardır."-Mecnun-dedi: "Suret testidir; gü... more Şehrimizde ondan daha güzel ay gibi yüz binlerce dilber vardır."-Mecnun-dedi: "Suret testidir; güzellikse şarap. Hak bana onun suretinden şarap veriyor. Onun aşkı sizin kulağınızı çekmesin diye testisinden size sirke veriyor." Aziz ve yüce Allah'ın eli, herkese bir testiden zehir de verir bal da. 2 Bir başka örnek Hz. Yakub, Hz. Yusuf ve kardeşleri üzerindendir:

The Mughal State, which ruled in India between 1526-1858, changed the face of India with its brea... more The Mughal State, which ruled in India between 1526-1858, changed the face of India with its breakthroughs and innovations in many areas in the region. State administrators supported science and science, they hosted masses of ulama, sufis, poets, writers and intellectuals from their own borders and distant lands in their palaces and even employed them in their palaces to enable them to work.Faced with invasions of other nations throughout history and integrated with the cultures of these nations, India has interacted in many areas. This interaction is also reflected in the food culture. It is possible to say that there are traces of Turkish culture and civilization, especially in the northern parts of India.When we look at today's India, it is seen that Turkish culture is kept alive throughout the country with its north, south, east and west, especially in the cuisine culture of the Mughal rulers. Mughal palace cuisine, which offers various options for vegetarian or carnivorous preferences in the specials of famous restaurants, looks remarkable and appetizing with its very rich menu.In our study, the Mughal palace cuisine will be discussed, and the fruits, vegetables, spices and meat products that are frequently used in the menus will be mentioned and information will be given about the food and drinks that the famous rulers of the period tended..

Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü 5. ULUSLARARASI DEDE KORKUT TÜRK KÜLTÜRÜ, TARİHİ ve EDEBİYATI KONGRESİ

Bütün hakları saklıdır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın hükümlerine göre bu kitabı... more Bütün hakları saklıdır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın hükümlerine göre bu kitabın tamamı ya da bir bölümünün, Demavend Yayınları'nın yazılı izni olmadan elektronik, mekanik, fotokopi veya herhangi bir kayıt sistemi ile yayınlanması, çoğaltılması ya da depolanması yasaktır.

Akdeniz 8. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi

Akdeniz 8. Uluslarasası Sosyal Bilimler Kongresi, 2022

The objective of the research is to determine whether mood disorders that stress, anxiety, and de... more The objective of the research is to determine whether mood disorders that stress, anxiety, and depression impair workers' performance at work and whether emotions such as stress, anxiety and depression are contagious. People nowadays encounter mental health issues including stress, anxiety, and even depression due to factors like economic crises, epidemics, financial challenges, role uncertainty at work, an excessive workload, role conflicts, career barriers, performance appraisal, managerial attitudes and relationships with coworkers. Studies have shown that workplace stress, anxiety, and depression can lead to both physical and mental issues. Studies have shown that stress induces various mental problems, including depression, as well as ulcers, hypertension, and cardiac conditions. The spread of mental illnesses including stress, anxiety, and depression has also been extensively researched in international literature.

Bütün hakları saklıdır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın hükümlerine göre bu kitabı... more Bütün hakları saklıdır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın hükümlerine göre bu kitabın tamamı ya da bir bölümünün, Demavend Yayınları'nın yazılı izni olmadan elektronik, mekanik, fotokopi veya herhangi bir kayıt sistemi ile yayınlanması, çoğaltılması ya da depolanması yasaktır.

Tahran Üniversitesi Doktora Öğrencisi - Bildiri, 2010

AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN - Bildiri, 2013

YENİ TÜRKSAM- Bildiri, 2017

BİLKENT UNİVERSİTY, Bildiri, 2015

Hamedanlı Türkmen bir aileden olan, 1496’da Kutbu’l-Mülk unvanını alan Sultan Kuli, Hindistan’ın ... more Hamedanlı Türkmen bir aileden olan, 1496’da Kutbu’l-Mülk unvanını alan
Sultan Kuli, Hindistan’ın Güneyindeki Dekken bölgesinde önce Behmenîlerin hizmetinde bulunmuştur. Telangana Eyaleti Valisi olduktan sonra da 1512’de ilan ederek, Golkonda Hanedanlığı’nı kurmuştur. Bölgenin yönetimi Muhammed Kuli’den sonra Muhammed Kutub Şahi ile devam etmiştir. Babürlü Hanedanlığı 1526-1837’de Hindistan’ın kuzey kesiminde varlığını ortaya koyarken, Kutub Şahi Sultanlığı 1512-1687’de Hindistan’ın Güney bölgelerini yönetmiştir. Bölgede Hintçe ve çok sayıda mahalli dilin yanı sıra Farsça da konuşulmuştur. Kuzey Hindistan’da kurulan devletler, Farsçaya ayrı bir ilgi duymuş hatta Farsçayı resmi devlet dili olarak kabul etmişlerdir. Fars asıllı devlet olan Behmenîlerin yıkılışıyla da Güney Hindistan’da, Kutub Şahiler döneminde bölgede hali hazırda konuşulmakta olan Farsçayı öğrenerek geliştirmişlerdir. Genel olarak Hindistan’da kullanılan dillere ve Farsçanın bölgede kullanımına bakıldığında özellikle Türklerin yönetimde olduğu dönemlerde Farsçanın gelişimi için gerekli desteğin saray tarafından verildiği görülmektedir. Süreç içerisinde yönetimler, saraylarına İran’dan şair, yazar mutasavvıf
ve çok sayıda bilim adamını davet etmiş, yapılan çalışmalar neticesinde Farsça, Hindistan genelinde hızla tanınıp yayılmıştır. Kutub Şahi Sultanlığı’nın başkenti olan Golkonda ise bir kültür merkezi kimliğine bürünerek edebî çalışmalara ev sahipliği yapmıştır. Çalışmamızda Kutub Şahiler dönemindeki Fars dilinde kaleme alınmış eserlerin tanıtımı ve Farsçanın kullanımı anlatılmaya çalışılırken, Dekken eyaleti için önem arz eden Golkonda şehri hakkında genel olarak bilgilendirme yapılacaktır.

İran Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Kadın Yazarlar Berna Karagözoğlu* ORCİD: 0000-0001-7867-4724... more İran Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Kadın Yazarlar
Berna Karagözoğlu*
ORCİD: 0000-0001-7867-4724
Öz
Edebî eserler sadece İran’da değil tüm dünyada d asırlardır daha çok erkek yazar ve
şairler tarafından üretilmiştir. Kadın yazar ve şairlerin sesi hak ettikleri şekilde
duyulamamıştır. Ancak son yıllarda şaşkınlıkla görülmektedir ki İranlı kadın yazar ve
şairlerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Kadınların kaleme aldıkları eserler, İran’da sevilerek
takip edilmiş ve üzerinde ilmî tartışmalar yapılarak onların edebî statüsü belirginleşmiştir.
Artık İran’da kadın yazarların sesleri de erkek yazarlar kadar duyulabilmektedir. Edebî
eserlerin dağılımında çocuk ve gençlik edebiyatı büyük çoğunluğu oluşturan gruptur. Bu
alanda da kadın yazarlar ürettikleri çok sayıda eserleri ile parlamaktadırlar. Böylece çocuklar
sadece erkek yazarların değil kadın yazarların kitaplarını da tıpkı annelerinin masal ve hikâye
anlatımlarından aldıkları hazla okumaktadırlar. Kadının duygu ve düşüncesi ile yoğrulmuş
eserler onlara belki de öz anneleri ile kurdukları iletişim kadar yakın gelebilmektedir .
Çalışmamızda hakkında bilgiye ulaştığımız çocuk ve gençlik edebiyatı alanında eserler veren
İranlı kadın yazarlar, onların hayatları ve eserleri tanıtılmaya çalışılmıştır. Sayıları son
zamanlarda artmış, makalemizde ismine yer verilemeyen İranlı diğer kadın yazarlar ise başka
bir araştırma konusu olabilir. Bu sebeple çocuk ve gençlik edebiyatına ilgi duyan
araştırmacılara, makalemizin ülkemizde bu alanda yazılmış ilk çalışma olması bakımından
faydalı olacağı düşünülmektedir.

* Dr. Öğretim Üy., Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü, E.posta:
brnkrgzgl@gmail.com
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi 2018, 5 (15), ss.1-26
Karagözoğlu
2
Anahtar Kelimeler: İran çocuk ve gençlik edebiyatı, kadın yazarlar, İran edebiyatı,
Farsça
Women Wrıters of Chıldren and Youth Lıterature ın Iran
Abstract
Literary works mainly were produced by male writers and poets for centuries, not only
in Iran but also all over the world. The voice of women writers and poets was not heard as
they deserved. However, it is seen with surprise that that the number of Iranian female writers
and poets has been increasing in the recent years. The works of the women writers are wellliked
and followed up in Iran and scientific debates took place about them and their literary
status became moreclearer. Now, in Iran, the voices of female authors can be heard as much
as male writers. Children and youth literature constitutes the majority of literary work and
female writers are shining with their numerous works in this field. Children read books not
only by male authors but also by female authors and take pleasure of the works blended with
woman's emotions and thoughts, just as they enjoy fairy tales and stories of their mothers.
In our study, we aimed to introduce Iranian women writers in the field of children and
youth literature, provide information about their lives and works and make them recognized
by the Turkish readers. We have given priority to the writers who are well-known in Iran with
their outstanding works and who we can find detailed information. The number of Iranian
female authors have recently increased and the ones whose names are not mentioned in our
study may be topic of another research. We believe that our study is the first study written in
this field and it can be beneficial to the researchers who are interested in child and youth
literature.
Keywords: Iranian child and youth literature, women writers, Iranian literature,
Persian
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi 2018, 5 (15), ss.1-26
Karagözoğlu
3
نویسندگان زن در ادبیات کودکان و نوجوانان ایران
چکیده
آثار ادبی نه تنها در ایران بلکه در جهان قرنها توسط نویسندگان و شاعران مرد به وجود آمده اند و صدای زنان آنچنان
که باید شنیده شود نشده است. اما در سالهای اخیر روز به روز ما شاهد رشد حیرت آور زنان نویسنده در ایران بوده
ایم. آثار نوشته شده توسط زنان نویسنده در ایران مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته و با بحثهای علمی جایگاه آنها
برجسته تر شده است. اکنون صدای زنان نوی

سنده ایرانی همانند صدای نویسندگان مرد در حال شنیده شدن است.
آثار ادبی ادبیات کودک و نوجوان در ادبیات جایگاه چشمگیری دارد و در این زمینه هم زنان نویسنده با آثار زیادی که به
وجود آورده اند در حال درخشیدن هستند. اکنون کودکان نه تنها آثار مردان نویسنده را میخوانند بلکه آثار زنان نویسنده
را نیز میخوانند و مثل لذتی که از داستان و قصههای مادر میبرندند، از آثاری را که با احساس زنانه به وجود آمده اند
بهرهمند میشوند.
در این مقاله کوشش بر آن شده است اسامی تعدادی از زنان نویسنده کودکان و نوجوانان را که در مورد زندگینامه آنها
اطالعی در دست است با آثار شان معرفی کنیم. زنان نوی

سنده ایرانی که تعداد آنها رو به گسترش است و در مقاله ما
گنجانده نشده است میتواند یک پژوهش جدا گانه را به خود اختصاص دهد. از این نگاه برای پژوهشگرانی که در زمینه
ادبیات کودکان و نوجوانان عالقه دارند، این پژوهش می تواند به عنوان نخستین کار در کشور ما مفید واقع گردد.
کلید واژگان: ادبیات کودکان و نوجوانان ایران، نویسندگان زن ادبیات کودکان و نوجوانان ایران، نویسندگان
زنان ایران.
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi 2018, 5 (15), ss.1-26
Karagözoğlu
4
Женщины-Авторы в Иранской Детской и Юношеской Литературе
Резюме
На протяжении многих веков не только в иранской, но и в мировой литературе
художественные произведения были плодом трудов преимущественно мужчин. Голос
же женщин-авторов не получал должного отклика. Однако, в последние годы с
удивлением можно наблюдать, что число иранских писательниц и поэтесс
неукоснительно растет. За их творчеством с любовью следят, произведения обсуждают
на научном уровне, тем самым закрепляя за авторами определенный литературный
статус. Отныне голос женщин-авторов в Иране слышен так же отчетливо, как и голос
мужчин.Большую часть художественных произведений составляет детская и
юношеская литература. В этой области также существуют немало блестящих примеров
женского литературного труда. Так, дети увлеченно читают не только мужчин-авторов,
но и женщин, получая от этого схожее с рассказом матерей сказок и историй
удовольствие. Произведения, написанные через призму женских чувств и мышления,
возможно, кажутся им настолько близким, как и общение с собственной матерью.
Данное исследование посвящено произведениям иранских женщин-авторов в области
детской и юношеской литературы, их жизни и творчеству. В нашей статье
преимущество отдается наиболее известным своими произведениями в Иране авторам,
о которых удалось приобрести более подробные сведения. Число таких авторов
постоянно растет, что позволяет те имена, которые не были охвачены в данной работе,
стать предметом исследования дальнейших статей. Следовательно, для исследователей,
которые заняты детской и юношеской литературой, эта первая в нашей стране статья на
данную тему может оказаться полезной.
Ключевые слова: иранская детская и юношеская литература, женщины-авторы,
иранская литература, фарси

Geography, climate, religion and symbols have an important place in determining the clothing and ... more Geography, climate, religion and symbols have an important place in determining the clothing and dressing preferences of nations. The trade routes used throughout history have been used by combining fabrics, weaving, leather and other materials produced from different raw materials. Preferred products have been imported from other regions and countries from time to time. Clothes sewn or imported from abroad were sold in bazaars and markets to meet the needs of the people. The weavings produced by considering climate types vary according to the places and materials they are used. Clothes were produced from thin and thick weavings, wide and narrow, and became important parts of the rights, daily lives, ceremonies, festivals and celebrations. Symbols and jewellery are just as important in folk culture. Jewellery representing nations and beliefs have played a complementary role in both men's and women's clothing and attire. Thus, the peoples of the world have determined their unique clothing and attire over time. As it is understood from the miniatures and engravings, nomadic Turks have used similar types of clothes in almost every period of history. The products that emerged with the predominant use of wool, hair and leather have become quite widespread in the Turkish world. The clothing of the Turks, who lived in different climates and geographies, varied. Since they were warriors, men and women generally found it appropriate to use caftans and shalwar inside and outside the household. As in various periods of history, it is seen that the use of shalwar and caftan in women's and men's clothing and attire was popular during the Seljuk period. It is known that

21 Kül Tigin Kitabesi Doğu tarafı 10: "Yağı bolıp itinü, yaratunu umaduk yana içikmis. Bunça isig... more 21 Kül Tigin Kitabesi Doğu tarafı 10: "Yağı bolıp itinü, yaratunu umaduk yana içikmis. Bunça isig, küçüg birtükgerü sakınmatı. Türk bodun, ölüreyin, uruğsıratayın, tir ermis, yokadu barır ermis. Üze Türk tenrisi, Türk ıduk yiri// Düşman olup aralarında nizam ve intizam yapmadıklarından tekrar (Çine) dehalet etmişler. Bunca işini, gücünü verdiğini düşünmedi. Türk kavmini öldüreyim, soyunu mahvedeyim; der imiş [ve] mahvetmeye yürür imiş. [Fakat] yukarıda Türk Tanrısı, Türkün mukaddes yeri". Orkun, Eski Türk Yazıtları, s.34.

Selçuk Devleti döneminin ünlü şahsiyetlerinden bilim insanı ve şair yönüyle tanınan Ömer Hayyâm, ... more Selçuk Devleti döneminin ünlü şahsiyetlerinden bilim insanı ve şair yönüyle tanınan Ömer Hayyâm, Melikşah'ın isteği üzerine kendisinin başkanlığında oluşturulan bir heyet eşliğinde rasat çalışmalarında bulunarak Celâli Takvimi ortaya çıkarmıştır. Bu takvim ile birlikte hayatın pek çok alanında kolaylık ve düzen sağlanmıştır. Şair yönü ile de bilinen Hayyâm, rubâi türünde yazdığı şiirlerinde okurlarına gökyüzü çalışmalarının derinliğinin izlerini yansıtmıştır. Rubâilerinde felek, yıldız, gün, ay, yıl, güneş vb. göksel terimlerin bolca yer aldığı görülmektedir. Çalışmamızda Hayyâm ve eserleri anlatılarak onun zihninin gökyüzü ile ne denli meşgul olduğu rubailerine yansıdığı dizelerle örneklendirilecektir. Bu bağlamda çalışmada, Hayyâm'ın rubaileri üzerinden onun gökyüzü algısı anlaşılmaya çalışılmıştır.

Rumi Yayınları, 2023

Şehrimizde ondan daha güzel ay gibi yüz binlerce dilber vardır."-Mecnun-dedi: "Suret testidir; gü... more Şehrimizde ondan daha güzel ay gibi yüz binlerce dilber vardır."-Mecnun-dedi: "Suret testidir; güzellikse şarap. Hak bana onun suretinden şarap veriyor. Onun aşkı sizin kulağınızı çekmesin diye testisinden size sirke veriyor." Aziz ve yüce Allah'ın eli, herkese bir testiden zehir de verir bal da. 2 Bir başka örnek Hz. Yakub, Hz. Yusuf ve kardeşleri üzerindendir:

The Mughal State, which ruled in India between 1526-1858, changed the face of India with its brea... more The Mughal State, which ruled in India between 1526-1858, changed the face of India with its breakthroughs and innovations in many areas in the region. State administrators supported science and science, they hosted masses of ulama, sufis, poets, writers and intellectuals from their own borders and distant lands in their palaces and even employed them in their palaces to enable them to work.Faced with invasions of other nations throughout history and integrated with the cultures of these nations, India has interacted in many areas. This interaction is also reflected in the food culture. It is possible to say that there are traces of Turkish culture and civilization, especially in the northern parts of India.When we look at today's India, it is seen that Turkish culture is kept alive throughout the country with its north, south, east and west, especially in the cuisine culture of the Mughal rulers. Mughal palace cuisine, which offers various options for vegetarian or carnivorous preferences in the specials of famous restaurants, looks remarkable and appetizing with its very rich menu.In our study, the Mughal palace cuisine will be discussed, and the fruits, vegetables, spices and meat products that are frequently used in the menus will be mentioned and information will be given about the food and drinks that the famous rulers of the period tended..

Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü 5. ULUSLARARASI DEDE KORKUT TÜRK KÜLTÜRÜ, TARİHİ ve EDEBİYATI KONGRESİ

Bütün hakları saklıdır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın hükümlerine göre bu kitabı... more Bütün hakları saklıdır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın hükümlerine göre bu kitabın tamamı ya da bir bölümünün, Demavend Yayınları'nın yazılı izni olmadan elektronik, mekanik, fotokopi veya herhangi bir kayıt sistemi ile yayınlanması, çoğaltılması ya da depolanması yasaktır.

Akdeniz 8. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi

Akdeniz 8. Uluslarasası Sosyal Bilimler Kongresi, 2022

The objective of the research is to determine whether mood disorders that stress, anxiety, and de... more The objective of the research is to determine whether mood disorders that stress, anxiety, and depression impair workers' performance at work and whether emotions such as stress, anxiety and depression are contagious. People nowadays encounter mental health issues including stress, anxiety, and even depression due to factors like economic crises, epidemics, financial challenges, role uncertainty at work, an excessive workload, role conflicts, career barriers, performance appraisal, managerial attitudes and relationships with coworkers. Studies have shown that workplace stress, anxiety, and depression can lead to both physical and mental issues. Studies have shown that stress induces various mental problems, including depression, as well as ulcers, hypertension, and cardiac conditions. The spread of mental illnesses including stress, anxiety, and depression has also been extensively researched in international literature.

Bütün hakları saklıdır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın hükümlerine göre bu kitabı... more Bütün hakları saklıdır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın hükümlerine göre bu kitabın tamamı ya da bir bölümünün, Demavend Yayınları'nın yazılı izni olmadan elektronik, mekanik, fotokopi veya herhangi bir kayıt sistemi ile yayınlanması, çoğaltılması ya da depolanması yasaktır.

Tahran Üniversitesi Doktora Öğrencisi - Bildiri, 2010

AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN - Bildiri, 2013

YENİ TÜRKSAM- Bildiri, 2017

BİLKENT UNİVERSİTY, Bildiri, 2015

Hamedanlı Türkmen bir aileden olan, 1496’da Kutbu’l-Mülk unvanını alan Sultan Kuli, Hindistan’ın ... more Hamedanlı Türkmen bir aileden olan, 1496’da Kutbu’l-Mülk unvanını alan
Sultan Kuli, Hindistan’ın Güneyindeki Dekken bölgesinde önce Behmenîlerin hizmetinde bulunmuştur. Telangana Eyaleti Valisi olduktan sonra da 1512’de ilan ederek, Golkonda Hanedanlığı’nı kurmuştur. Bölgenin yönetimi Muhammed Kuli’den sonra Muhammed Kutub Şahi ile devam etmiştir. Babürlü Hanedanlığı 1526-1837’de Hindistan’ın kuzey kesiminde varlığını ortaya koyarken, Kutub Şahi Sultanlığı 1512-1687’de Hindistan’ın Güney bölgelerini yönetmiştir. Bölgede Hintçe ve çok sayıda mahalli dilin yanı sıra Farsça da konuşulmuştur. Kuzey Hindistan’da kurulan devletler, Farsçaya ayrı bir ilgi duymuş hatta Farsçayı resmi devlet dili olarak kabul etmişlerdir. Fars asıllı devlet olan Behmenîlerin yıkılışıyla da Güney Hindistan’da, Kutub Şahiler döneminde bölgede hali hazırda konuşulmakta olan Farsçayı öğrenerek geliştirmişlerdir. Genel olarak Hindistan’da kullanılan dillere ve Farsçanın bölgede kullanımına bakıldığında özellikle Türklerin yönetimde olduğu dönemlerde Farsçanın gelişimi için gerekli desteğin saray tarafından verildiği görülmektedir. Süreç içerisinde yönetimler, saraylarına İran’dan şair, yazar mutasavvıf
ve çok sayıda bilim adamını davet etmiş, yapılan çalışmalar neticesinde Farsça, Hindistan genelinde hızla tanınıp yayılmıştır. Kutub Şahi Sultanlığı’nın başkenti olan Golkonda ise bir kültür merkezi kimliğine bürünerek edebî çalışmalara ev sahipliği yapmıştır. Çalışmamızda Kutub Şahiler dönemindeki Fars dilinde kaleme alınmış eserlerin tanıtımı ve Farsçanın kullanımı anlatılmaya çalışılırken, Dekken eyaleti için önem arz eden Golkonda şehri hakkında genel olarak bilgilendirme yapılacaktır.

İran Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Kadın Yazarlar Berna Karagözoğlu* ORCİD: 0000-0001-7867-4724... more İran Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Kadın Yazarlar
Berna Karagözoğlu*
ORCİD: 0000-0001-7867-4724
Öz
Edebî eserler sadece İran’da değil tüm dünyada d asırlardır daha çok erkek yazar ve
şairler tarafından üretilmiştir. Kadın yazar ve şairlerin sesi hak ettikleri şekilde
duyulamamıştır. Ancak son yıllarda şaşkınlıkla görülmektedir ki İranlı kadın yazar ve
şairlerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Kadınların kaleme aldıkları eserler, İran’da sevilerek
takip edilmiş ve üzerinde ilmî tartışmalar yapılarak onların edebî statüsü belirginleşmiştir.
Artık İran’da kadın yazarların sesleri de erkek yazarlar kadar duyulabilmektedir. Edebî
eserlerin dağılımında çocuk ve gençlik edebiyatı büyük çoğunluğu oluşturan gruptur. Bu
alanda da kadın yazarlar ürettikleri çok sayıda eserleri ile parlamaktadırlar. Böylece çocuklar
sadece erkek yazarların değil kadın yazarların kitaplarını da tıpkı annelerinin masal ve hikâye
anlatımlarından aldıkları hazla okumaktadırlar. Kadının duygu ve düşüncesi ile yoğrulmuş
eserler onlara belki de öz anneleri ile kurdukları iletişim kadar yakın gelebilmektedir .
Çalışmamızda hakkında bilgiye ulaştığımız çocuk ve gençlik edebiyatı alanında eserler veren
İranlı kadın yazarlar, onların hayatları ve eserleri tanıtılmaya çalışılmıştır. Sayıları son
zamanlarda artmış, makalemizde ismine yer verilemeyen İranlı diğer kadın yazarlar ise başka
bir araştırma konusu olabilir. Bu sebeple çocuk ve gençlik edebiyatına ilgi duyan
araştırmacılara, makalemizin ülkemizde bu alanda yazılmış ilk çalışma olması bakımından
faydalı olacağı düşünülmektedir.

* Dr. Öğretim Üy., Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü, E.posta:
brnkrgzgl@gmail.com
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi 2018, 5 (15), ss.1-26
Karagözoğlu
2
Anahtar Kelimeler: İran çocuk ve gençlik edebiyatı, kadın yazarlar, İran edebiyatı,
Farsça
Women Wrıters of Chıldren and Youth Lıterature ın Iran
Abstract
Literary works mainly were produced by male writers and poets for centuries, not only
in Iran but also all over the world. The voice of women writers and poets was not heard as
they deserved. However, it is seen with surprise that that the number of Iranian female writers
and poets has been increasing in the recent years. The works of the women writers are wellliked
and followed up in Iran and scientific debates took place about them and their literary
status became moreclearer. Now, in Iran, the voices of female authors can be heard as much
as male writers. Children and youth literature constitutes the majority of literary work and
female writers are shining with their numerous works in this field. Children read books not
only by male authors but also by female authors and take pleasure of the works blended with
woman's emotions and thoughts, just as they enjoy fairy tales and stories of their mothers.
In our study, we aimed to introduce Iranian women writers in the field of children and
youth literature, provide information about their lives and works and make them recognized
by the Turkish readers. We have given priority to the writers who are well-known in Iran with
their outstanding works and who we can find detailed information. The number of Iranian
female authors have recently increased and the ones whose names are not mentioned in our
study may be topic of another research. We believe that our study is the first study written in
this field and it can be beneficial to the researchers who are interested in child and youth
literature.
Keywords: Iranian child and youth literature, women writers, Iranian literature,
Persian
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi 2018, 5 (15), ss.1-26
Karagözoğlu
3
نویسندگان زن در ادبیات کودکان و نوجوانان ایران
چکیده
آثار ادبی نه تنها در ایران بلکه در جهان قرنها توسط نویسندگان و شاعران مرد به وجود آمده اند و صدای زنان آنچنان
که باید شنیده شود نشده است. اما در سالهای اخیر روز به روز ما شاهد رشد حیرت آور زنان نویسنده در ایران بوده
ایم. آثار نوشته شده توسط زنان نویسنده در ایران مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته و با بحثهای علمی جایگاه آنها
برجسته تر شده است. اکنون صدای زنان نوی

سنده ایرانی همانند صدای نویسندگان مرد در حال شنیده شدن است.
آثار ادبی ادبیات کودک و نوجوان در ادبیات جایگاه چشمگیری دارد و در این زمینه هم زنان نویسنده با آثار زیادی که به
وجود آورده اند در حال درخشیدن هستند. اکنون کودکان نه تنها آثار مردان نویسنده را میخوانند بلکه آثار زنان نویسنده
را نیز میخوانند و مثل لذتی که از داستان و قصههای مادر میبرندند، از آثاری را که با احساس زنانه به وجود آمده اند
بهرهمند میشوند.
در این مقاله کوشش بر آن شده است اسامی تعدادی از زنان نویسنده کودکان و نوجوانان را که در مورد زندگینامه آنها
اطالعی در دست است با آثار شان معرفی کنیم. زنان نوی

سنده ایرانی که تعداد آنها رو به گسترش است و در مقاله ما
گنجانده نشده است میتواند یک پژوهش جدا گانه را به خود اختصاص دهد. از این نگاه برای پژوهشگرانی که در زمینه
ادبیات کودکان و نوجوانان عالقه دارند، این پژوهش می تواند به عنوان نخستین کار در کشور ما مفید واقع گردد.
کلید واژگان: ادبیات کودکان و نوجوانان ایران، نویسندگان زن ادبیات کودکان و نوجوانان ایران، نویسندگان
زنان ایران.
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi 2018, 5 (15), ss.1-26
Karagözoğlu
4
Женщины-Авторы в Иранской Детской и Юношеской Литературе
Резюме
На протяжении многих веков не только в иранской, но и в мировой литературе
художественные произведения были плодом трудов преимущественно мужчин. Голос
же женщин-авторов не получал должного отклика. Однако, в последние годы с
удивлением можно наблюдать, что число иранских писательниц и поэтесс
неукоснительно растет. За их творчеством с любовью следят, произведения обсуждают
на научном уровне, тем самым закрепляя за авторами определенный литературный
статус. Отныне голос женщин-авторов в Иране слышен так же отчетливо, как и голос
мужчин.Большую часть художественных произведений составляет детская и
юношеская литература. В этой области также существуют немало блестящих примеров
женского литературного труда. Так, дети увлеченно читают не только мужчин-авторов,
но и женщин, получая от этого схожее с рассказом матерей сказок и историй
удовольствие. Произведения, написанные через призму женских чувств и мышления,
возможно, кажутся им настолько близким, как и общение с собственной матерью.
Данное исследование посвящено произведениям иранских женщин-авторов в области
детской и юношеской литературы, их жизни и творчеству. В нашей статье
преимущество отдается наиболее известным своими произведениями в Иране авторам,
о которых удалось приобрести более подробные сведения. Число таких авторов
постоянно растет, что позволяет те имена, которые не были охвачены в данной работе,
стать предметом исследования дальнейших статей. Следовательно, для исследователей,
которые заняты детской и юношеской литературой, эта первая в нашей стране статья на
данную тему может оказаться полезной.
Ключевые слова: иранская детская и юношеская литература, женщины-авторы,
иранская литература, фарси

TARİH VAKFI YURT YAYINLARI, 2020

گسترش و افول زبان فارسی در شبه قاره هند برنا قره گُز اوغلو استادیار بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگ... more گسترش و افول زبان فارسی در شبه قاره هند
برنا قره گُز اوغلو
استادیار بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ابراهیم چچن آغری

چکیده:
فارسی که توسط ترک ها به هندوستان راه یافته بود و نزدیک 800 سال در هندوستان رواج داشت، مورد محبوبیت خاصی در بین هندوان و مسلمانان قرار گرفته بود. با دوام حکمرانانی مسلمانان در هندوستان، این زبان به اوج پیشرفت خود رسید و حتی هندوان به آموزش زبان فارسی روی آوردند. در طول این زمان کتاب های متنوع زیادی به زبان فارسی ترجمه و یا تألیف شد. اگرچه پس از استعمار؛ انگلیسی‌ها درسال ۱۸۳۲ با زور زبان انگلیسی را جایگزین فارسی کردند، اما هنوز هم زبان فارسی از محبوبیت خاصی در هندوستان برخورد دار است و فارسی دادان هندوستان زیاد هستند.
پژوهش ما بررسی دوران زبان فارسی در هندوستان بعد از اسلام، اینکه آن در چه وضعی قرار داست، شگوفایی و دوران طلایی آن و هم چنین افول آن با آمدن انگلیس ها است.
واژگان کلیدی: خدمات ترکان به فارسی، فارسی در هندوستان، تاریخ گسترش فارسی، علت محبوبیت فارسی، زبان فارسی

HİNT ALT KITASINDA FARSÇANIN YÜKSELİŞ VE ÇÖKÜŞÜ

ÖZET:
Türk idareciler tarafından Hindistan’a götürülen ve sekiz yüz yıla yakın bir süre Hindistan’da kullanılan Farsça, Hintli Müslümanlar tarafından sevilen bir dil olmuştur. Farsça Müslüman yöneticilerin yönetimleri sırasında ise en parlak dönemine ulaşmıştır. Hatta Hindular arasında da öğrenilmek istenilen bir dil olmuştur. Bu süre zarfında çok sayıda kitap Farsçaya çevrilmiş ya da doğrudan Farsça kaleme alınmıştır. İngilizlerin 1382’de Hindistan’ı işgalinden sonra baskılar sonucu İngilizce, Farsçanın yerini almasına rağmen Farsça günümüzde dahi Hintlilerin gönlünde özel bir yere sahip, sevilen bir dildir.
Çalışmamız Farsçanın Hindistan’daki İslâm sonrası dönemde geçirdiği evreleri, durumu, gelişimi, altın çağı ve İngilizlerin gelişiyle birlikte çöküşünü ele almaktadır.
ANAHTAR KELİMELER: Türklerin Farsçaya olan hizmeti, Hindistan’da Farsça, Farsçanın tarihi gelişimi, Farsçanın sevilme sebepleri, Fars dili

روابطِ فرهنگی ایران و هند برنا کارا گوز اوغلو استادیار بخش زبانوادبیات فارسی دانشگاه ابراهیم چچن ... more روابطِ فرهنگی ایران و هند
برنا کارا گوز اوغلو
استادیار بخش زبانوادبیات فارسی دانشگاه ابراهیم چچن آغری

چکیده:
ایران و هند از زمان قدیم در صحنه تاریخ دو دولت دوست بوده اند و این دو ملت از نگاه، نژاد فرهنگ، دین و زبان از دیرباز به این سو نقطه مشترک با هم داشته اند. روابط ایران و هند قبل از میلاد حتی در زمان داریوش و کوروش هم صمیانه بوده و این ارتباط میان دو کشور که از زمان مادها و هخامنشی ها خود را نمایان نموده بود، تا بعد از دوره اسلام رو به گسترش و قوی تر شدن بوده است. این شباهت ها، پژوهشگرانی را که در زمینه دین، فرهنگ، زبان و ادب، مشغول تحقیق بوده اند شگفت زده نموده است. این سرزمینی که دانشمندان مهم، متصوف ها، تاریخ دانان و اهل ادب را در خود پرورش داده است با میراث فرهنگ غنی خود، پژوهشگرانی را که در هر زمینه برای تحقیق قدم برداشته اند پذیرایی نموده است. در این پژوهش که بیشتر در موضوع قبل از اسلام پرداخته ایم، بیانگر ارتباط قوی این دو ملت است.
کلمات کلیدی:
ایران، هندوستان، رابطه هند و ایران قبل از اسلام، رابطه هند و ایران، فرهنگ مشترک ایران و هند

HİNT – İRAN KÜLTÜREL İLİŞKİLERİ
İran ve Hindistan asırlardır tarih sahnesinde yer almış iki dost ülkedir. Ari ırkına bağlı bu iki milletin kültür, dil ve din bakımından ortak noktaları oldukça fazladır. Medler ve Hahameniş döneminde kendini göstermeye başlayan bu iki ülke arasındaki ilişki İslam sonrası döneme değin güçlenerek devam etmiştir. Hindistan’ın önemli eserleri olan Mahabarata ve Ramayan’a destanları, Avesta metinleri ile gerek sözcük yapısı gerekse içerik bakımından bazı bölümlerde benzerlik göstermektedir. Bu benzerlik dil, folklör, edebiyat ve dini alanlarda çalışma yapan araştırmacıları bilhassa etkilemiştir. Önemli bilim insanlarının, mutasavvıfların, tarihçilerin ve edebiyatçıların yetiştiği coğrafya zengin kültür mirasıyla çeşitli alanlarda çalışmalar yapacak araştırmacılara evsahipliği yapmaktadır.
İslâm öncesi döneme dair bilgilerin İslam sonrası döneme göre daha yoğun olarak aktarıldığı çalışmamız, bu iki milletin tarihi bağının gücünü ve etkisini ortaya koymak adına yapılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: İran, Hindistan, Farsça, İslâm öncesi ve sonrası İran-Hindistan İlişkileri

BARZAH AMMA BAHESHT / BERZAH AMA CENNET AUTHOR: NAZI SAFAVI TRANSLATED BY BERNA KARAGÖZOĞLU

İran Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Yazarları