Pagina prinçipâ (original) (raw)

Benvegnûo in sciâ Wikipedia Lìgure, l'enciclopedîa lìbera scrîta con l'agiùtto de tùtti!

Ancheu, a-i 4 de frevâ do 2025, a Wikipedia in ligure a gh'à 11 357 articoli.

Sciàcca chi pe védde e nêuve pàgine! Nêuve pàgine Sciàcca chi pe védde i ùrtimi cangiaménti!Ùrtimi cangiamenti Sciàcca chi p'intrâ into pòrtego da comunitæ! Pòrtego da comunitæ Click here to view the Community portal! Community portal
Sciàcca chi pe lêze O Wikipediàn! O Wikipediàn Sciàcca chi pe lêze a Wikivivagna! Wikivivagna Sciàcca chi pe védde e statìstiche Statìstiche Sciàcca chi pe lêze 'na pàgina abrétio! Pàgina abrétio Sciàcca chi pe lêze l'ìndice con tùtte e vôxe! Sféuggia e pàgine

Danne, se ti peu, 'na man. Metti e teu conoscénse a-o serviçio de tùtti, ponn-i a teu pasción a-o serviçio da coltûa e de tradiçioìn lìguri!

Se no ti sæ donde comensâ, vanni a 'miâ e vôxe de bâze, e pàgine domandæ ò che donque i abòssi.
Se ti gh'é de bezéugno de 'n vocabolâio, chi gh'é:

TIG italiàn-zenéize / zenéize-italiàn
Diçionäio italian-zeneise
Grande diçionâio do zenéize
Vocabolâio genovés-español / español-genovés
Diçionâio monegàsco
Vôxe moderne do conputer in zenéize
Versción digitâle Diçionâi do Cazàssa e de l'Oliviêri (zeneize-italian)
Vocabolâio zeneize-italiàn de l'Universcitæ de Innsbruck (BETA)

E raxoin da creaçión de 'na Wikipedia Lìgure son a conservaçión e a difuxón de parlæ lìguri, tramite a stezûa de 'n'enciclopedia quante ciù conpleta poscìbile. A grafîa do lìgure a l'é difiçile e gh'é diverse schêue de penscêo, e ciù e gente passan o tenpo a ratelâ, ciù a léngoa a vegne ascordâ. Mêgio scrîve in vinti mainêe despægie che vedde a léngoa moî; alôa scrîvi, no sôlo de Zêna e da Ligùria ma de tùtto, perchè a léngoa de niâtri a se peu deuviâ pe tùtte e cöse!

Comme agiutâ a Wikipedia ligure

Sôlo 'n pâ de régole:

  1. Questo o l'é o spaçio de tùtti, rispétilo! No deuviâlo pe fâ publicitæ, pe fâ polémica.
  2. A Wikipedia a l'é neotrale, çerca de scrîve di fæti, no di penscêi!
  3. Se ti pêu, metti i riferimenti de cöse che ti scrîvi
  4. Se no ti sæ donde inandiâte, ti pêu amiâ e vôxe de bâze.
  5. Se ti peu, segóndo a variante lengoìstica che ti adêuvi, méttighe un di questi templates in çimma a-o teu artìcolo:

Templates che ti pêu deuviâ:

{{Grafîa ofiçiâ}}

{{Grafia unitäia}}

ZE Sta pàgina a l'é scrîta in zenéize

{{Zeneize}}

{{ZeneizeP}}

{{Savuneize}}

SP 'Sta pàgina l'è scrita en spezin

{{Spezin}}

{{Ventemigliusu}}

NV Sta pàgina l'è scrita in nuvaize

{{Nuvaize}}

VB Sa pagina a l'è scricia in Ligûre dra Burnia

{{Ligûre dra Burnia}}

{{Munegascu}}

{{Tabarchin}}

{{Aghjaccinu}}

{{Bunifazzin}}

{{Brigašc}}

Urtime pagine

Da leze

A cirolla (dita ascì ciammachinze) o l'é un zeugo de carte tradiçionâ da Liguria e do Basso Piemonte (scrito Cirulla inte grafìe de l'Otrazôvo).

A l'é unna variante da sgobba, da-a quæ a se distingue pe-a seu vivessa e o ritmo de partie, pe l'inversâ do pontezzo e l'influensa do fattô fortuña, ch'o l'ammerma a differensa de livello tra i zugoei esperti e i prinçipianti.

Carte zeneixi

Regole

A cirolla a l'é zugâ con un masso da 40 carte, pe-o sòlito un masso zeneise. E carte van da l'asso a-o sette ciù o sbiro, a dònna e l'òmmo, inte quattro merse de coppe ♥, dinæ ♦, spoæ ♠ e scioî ♣. Se peu zugâ inta doî, inta trei ò inta quattro (into quæ caxo i zugoei assettæ de fronte zeugan in cobbia).

Pe-a primma man o massê o l'é çernuo à caxo, e pe quelle apreuvo o ròllo de massê o va into senso de ragge do releuio. O massê o remescia e carte e o ê fa coppâ da-o zugou a-a seu drita. Dapeu o dà træ carte coverte à ognidun di zugoei, e quattro descoverte in sciâ töa. Se inte quattro carte in sciâ töa gh'é doî asci, a man a vâ à monte. I zugoei, à comensâ da quello a-a manciña do massê e dapeu into senso conträio a-e ragge do releuio, zeugan unna carta pe vòtta co-o fin de acciappâ de carte tra quelle in sciâ töa. E carte acciappæ en misse coverte vexin a-o zugou ch'o ê à piggiæ. Quande tutti i zugoei an finio e træ carte in man, o massê ...

Lêzi a vôxe

O mòddo de dî

_Aa Cande(r)é(r)a i drappi aa gè(r)a,_ma ch'u ciöve o ch'u lüxe u su, qua(r)anta giurni u ghe vöne ancù

Vôxe in vedrìnn-a

O Nêuvo Testamento in Léngoa Zenéize

I Evangêi e i Atti di Apòstoli, tradûto in zenéize da Enrico (Rîco) Carlini into 2019 e publicòu da ERGA into 2022, o l'é 'na prîa miliâre da leteratûa mondiâle.

Lêzi a vôxe

Lêzi chi i prìmmi tréi capìtoli de l'Evangêio segóndo Gioâne (in costruçion in sciâ Wiki Wivagna)

Mozilla Firefox (conosciûo senpliceménte cómme Firefox) o l'é un navegatô web lìbero e multipiatafórma, mantegnûo da Mozilla Foundation. O l'é nasciûo into 2002 co-o nómme "Phoenix" da-i ménbri da comunitæ Mozilla che voéivan un navegatô stand-alone ciù spedîo do ragrupamento Mozilla Application Suite.

Lêzi a vôxe

Ancheu o zenéize o l’é a prìmma léngoa regionâle ch’a l’é ‘na léngoa ofiçiâ de Firefox! Ti peu descaregâ a versción conplêta (pe Windows, Linux, Mac/OS) ò ti peu instalâ i language packs che servan a cangiâ a léngoa do teu navegatô in zenéize. Firefox o l'é in navegatô pe internet da Fondaçion Mozilla co-a sorgénte avèrta. Gh'é 'na versción in zenéize do programma che ti peu atrovâ a l'indirìsso:A vórpe de fêugo

Se ti gh'é di problêmi tecnichi, ti peu provâ ascì a anâ a-o link https://www.mozilla.org/en-US/firefox/all/ e çercâ a versción ciamâ Ligurian/lìgure.

Ř'imnu munegascu o inu munegascu; a segunda forma è achela çernüa da u palatu, (ün françese: Hymne monégasque: ün lìguřu: Inno monegasco), ciamàu tambèn A Marcia de Mùnegu (ün françese: La Marche de Monaco; ün ligüřu: A marcia de Mónego), Ària Naçiunale de Mùnegu (ün françese: Air national de Monaco; ün liguřu: Âia naçionale de Mónego) o Marcia Naçiunale d'i Lealisti (ün françese: Marche Nationale des Loyalistes; ün liguřu: Marcia Naçionale di Lealisti), ë ř'imnu naçiunale d'u Prinçipatu de Mùnegu.

Scritu ünt'u XIXeme sèculu da Teufilu Bellando Castru e pœi mudificàu da ciü artisti, ë de facto u sulu imnu naçiunale au mundu ünt'üna variante d'a lengua ligüřa.

_Riternelu:_Despoei tugiù sciü d'u nostru paise

Se ride au ventu, u meme pavayùn

Despoei tugiù a curù russa e gianca

E stà l'emblema, d'a nostra libertà

Grandi e i piciui, l'an sempre respetà

Lêzi a vôxe

Âtri progètti in lìgure

Tra i progètti in léngoa lìgure òspitæ da-a Wikimedia Foundation no gh'é sôlo a Wikipedia, ma con l'agiùtto de viâtri o se pêu fâ de ciù!

Novitæ inta Wikivivàgna

Anònimo, Lunario Genovese compilato dal Sig. Regina e C. per l'anno 1890, Zena, Pagan, 1890

Nicolla Baçigalô, Piggiâse o mâ do Rosso o cartâ (wiki), Zena, Garbarin, 1877 (1ed) - 1883 (2ed)

Luiggi Perseuggio, I pastoî a-o presepio (wiki), Zena, Gio Fassicomo e Scotti, 1897

Ubardo Mazin, Carlevà, A Speza, F. Matuella, 1891

Ubardo Mazin, A spedission de Caraa, A Speza, F. Zappa, 1902