godteri – Lille norske leksikon (original) (raw)
Både søte og salte ting, som er laga for å smake godt, blir kalla godteri. Ofte blir dei salte tinga òg kalla snacks.
Godteri er smågodt, sjokolade og liknande. Snacks, som for eksempel potetgull, kan også reknast som godteri. Sidan det er laga for at det skal smake godt, blir det kalla godteri.
Smågodt
Smågodt har ulike smakar og fargar. Det har òg ulik konsistens. Det vil seie at det kan vere geléaktig, hardt eller mjukt, søtt eller salt.
Laurdagsgodt
Påskeegg er tradisjon i mange familiar.
I Noreg er det ganske vanleg å ete godteri på laurdagar, då blir det kalla laurdagsgodt.
I Sverige på 1950-talet fann forskarar ut at ein fekk hol i tennene viss ein åt mykje sukker. I 1957 tilrådde difor dei som gav helseråd i Sverige, at barn berre burde ete godteri på laurdagar. På svensk heiter godteri godis. Det nye ordet blei derfor lördagsgodis. Dei som gav råd om helse i Noreg, var einige i rådet frå Sverige. Etter eit par år byrja ein å snakke om laurdagsgodt i Noreg også.
Det er også vanleg å ete godteri
- i bursdagar, der barn ofte får godtepose
- på kino, der ein ofte kjøper popcorn eller smågodt
- på halloween, når ein kler seg ut og går knask eller knep
- på juletrefest, når julenissen deler ut godtepose
- i påska, der mange får påskeegg fylt med smågodt
- i jula, der mange et mykje kaker og sjokolade
Helse
Det er ikkje sunt å ete for mykje godteri. Det smakar godt, men kan innehalde mykje sukker eller feitt. Sukker kan gje hol i tennene.
Historie
Mennesker har alltid vore glade i søte ting og godteri:
- For over 3000 år sidan dyppa ein frukt og nøtter i søt honning.
- På 1600-talet byrja ein å lage drops og sukkertøy.
- På 1800-talet fekk ein den første sjokoladeplata.