Akansel Yalcinkaya | Istanbul Medeniyet University (original) (raw)

Papers by Akansel Yalcinkaya

Research paper thumbnail of 'A Tale of Two Cities' and an Entrepreneur: Reading Vehbi Koç's Entrepreneurship in the Ankara-Istanbul Duality 1

JOURNAL OF BALKAN AND NEAR EASTERN STUDIES, 2025

This study aims to explore Vehbi Koç's years as a businessman in Ankara, which took over the posi... more This study aims to explore Vehbi Koç's years as a businessman in Ankara, which took over the position of political and economic centre from Istanbul with the proclamation of the Republic, and his entrepreneurial adventure oscillating between Ankara and Istanbul. As an entrepreneur who saw opportunities, Vehbi Koç's development of his economic activities and his transition from a tradesman to a merchant played an important role in Ankara's taking over the title of capital from Istanbul; however, Koç gradually shifted his business from Ankara to Istanbul, which began to lose its economic centrality after the economic depression of 1929. In this context, this study aims to reveal the untouched and unexamined aspects of Vehbi Koç's entrepreneurial journey between the two cities by focusing on the various activities of Vehbi Koç, who started his entrepreneurial activities in Ankara and moved to Istanbul to pursue new ventures by taking advantage of the opportunities offered by this city through the Ankara-Istanbul dichotomy, which became especially evident with the proclamation of the Republic and Ankara's becoming the new capital.

Research paper thumbnail of Adapting Western management practices: the rationalization and Taylorization of Turkish state monopolies in early republican Turkey (1933-1950)

Journal of Management History, 2024

Purpose-This paper aims to investigate the introduction of rationalist concepts through Tayloriza... more Purpose-This paper aims to investigate the introduction of rationalist concepts through Taylorization to Turkey during the early republican era, using Wallace Clark's case of the Turkish State Monopolies. Design/methodology/approach-The study uses a historical narrative approach to explore the roles of foreign experts in the transfer of rationalist and Taylorist ideas to Turkish State Monopolies (Inhisarlar Idaresi). Findings-This study illuminates the introduction and adoption of Taylorist principles in early republican Turkey through multiple lenses. First, it underscores the era's fervent drive for rapid modernization, rooted in emulation of Western models perceived as progressive. Second, using a historical narrative approach, this research highlights the pivotal role of foreign expertise in catalyzing and formalizing rationalization efforts. Originality/value-This study makes a unique and meaningful contribution to the history of management in terms of demonstrating the international influence of the Scientific Management Movement through the neglected case of Turkey.

Research paper thumbnail of “Döl Vermiyen Kısır Mahlûklar”: Beşerî Münasebetler Düşüncesi’nin II. Dünya Savaşı Sonrası Türk Bankacılığına Girişi

Research paper thumbnail of Havacılık Eğitimi Tarihinde Unutulmuş Bir Kurum: İstanbul Teknik Üniversitesi Sivil Havacılık Enstitüsü

Türkiye’de Mühendislik ve Mimarlığın 250 Yılı Uluslararası Sempozyumu, 19-21 Mayıs 2022 : bildiri kitabı (Cilt 2), 2024

Bu kitabın her hakkı saklıdır ve tüm yayın hakları "İTÜ Yayınevi"ne aittir. Bu kitabın tamamı ya ... more Bu kitabın her hakkı saklıdır ve tüm yayın hakları "İTÜ Yayınevi"ne aittir. Bu kitabın tamamı ya da herhangi bir bölümü, yayınevinin izni olmaksızın yayınlanamaz, basılamaz, mikrofilme çekilemez, doğrudan veya dolaylı olarak kullanılamaz. Teksir, fotokopi veya başka teknikle çoğaltılamaz, bilgisayarda veya dizgi makinelerinde işlenebilecek bir ortama aktarılamaz. Kitapta yayınlanan tüm metin ve görsellerin sorumluluğu yazar/yazarlara aittir.

Research paper thumbnail of Bağlamı Dikkate Almak: Türkiye Kaynaklı Örgüt Kuramı Çalışmaları Üzerine Bir İnceleme

Yönetim ve Örgüt Araştırmalarında Toplumsal Bağlam, 2023

Research paper thumbnail of Translation And Diffusion Process of The Shopping Mall Form: A Case Study

This study aims to reveal how the shopping mall form, a management idea, changed during its trans... more This study aims to reveal how the shopping mall form, a management idea, changed during its transfer to Türkiye and to analyse the effective factors in this process. For the research part, interviews were held with 23 people, including the general managers of 21 shopping malls operating in Türkiye and two leading sector executives. The findings point out that during the initial embedding of the shopping mall idea in Türkiye, the idea was preserved mainly in terms of managerial and structural aspects. Factors such as flexibility of the idea, environment, management, level of knowledge and rivalry among existing competitors are effective in the prominence of diffusion or translation. Finally, by expanding the scope of translation, the study puts forward the concepts of individual and social translation as well as interpersonal translation.

Research paper thumbnail of İSTANBUL'UN TARİHİ YARIMADA BÖLGESİNDEKİ GİRİŞİMSEL FAALİYETLERİN ZAMANSAL VE MEKÂNSAL DEĞİŞİMİ: BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ

* Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 122K239 no.lu İstanbul'un Tarihi Yarımada bölgesinde ... more * Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 122K239 no.lu İstanbul'un Tarihi Yarımada bölgesinde gelişen işletmelerin zamansal ve mekânsal yer değiştirmesi süreci ve sonuçları adlı projeden üretilmiştir.

Research paper thumbnail of İSTANBUL'UN TARİHİ YARIMADA BÖLGESİNDEKİ GİRİŞİMSEL FAALİYETLERİN ZAMANSAL VE MEKÂNSAL DEĞİŞİMİ: BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ

* Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 122K239 no.lu İstanbul'un Tarihi Yarımada bölgesinde ... more * Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 122K239 no.lu İstanbul'un Tarihi Yarımada bölgesinde gelişen işletmelerin zamansal ve mekânsal yer değiştirmesi süreci ve sonuçları adlı projeden üretilmiştir.

Research paper thumbnail of Malûm Meçhûl: İttihatçı Mustafa Asım (Çalıkoğlu) Bey’in Bir Taylorist (?) Olarak Portresi

Research paper thumbnail of Nâdir Bir Kitabın Peşinde: Ali Mansur Kimdir? ve Nâdiratının Kısa Hikayesi

Mütefferika Kitabiyat Dergisi, 2023

Research paper thumbnail of Türkiye’de “Modern” İşletme Eğitimine Yöneliş ve İşletme İktisadı Enstitüsü’nün Kuruluş Fikrinin Ortaya Çıkışı

İktisat ve Toplum, 2023

Enstitü'nün kuruluşunun, Türkiye' deki işletme disiplinine göre daha köklü ve o dönem için kurums... more Enstitü'nün kuruluşunun, Türkiye' deki işletme disiplinine göre daha köklü ve o dönem için kurumsallaşmış bir disiplin olan iktisattan hem içerik hem de üniversiter bir birim olarak ayrışarak bağımsız bir hüviyet kazanmasına yol açarak önemli bir dönüşüme yol açtığı açıktır.

Research paper thumbnail of Atatürk Kitaplığı Mazhar Nedim Göknil Koleksiyonundaki Nadir Bir Eserin İzinde 2920 Sayılı Sivil Havacılık Kanununun Hikayesi

Bu çalışmada, Atatürk Kitaplığı kataloğunda yer alan ve Mazhar Nedim Göknil tarafından kütüphaney... more Bu çalışmada, Atatürk Kitaplığı kataloğunda yer alan ve Mazhar Nedim Göknil tarafından kütüphaneye bağışlanan Martin A. Bradley'nin 1974 tarihli A civil aviation act proposed for Turkey adlı eserden hareketle 2920 sayılı Sivil Havacılık Kanununun yasalaşma hikayesi ele alınmıştır. Eser, Türkiye için bir sivil havacılık kanunu tasarısını ihtiva etmekte olup, yazıldığı dönem itibariyle yaygın dağıtım ve dolaşıma çıkmamıştır. Eserin halihazırda bilinen tek nüshası Atatürk Kitaplığı Mazhar Nedim Göknil koleksiyonunda MNG930 numaralı demirbaş olarak kayıtlı bulunmaktadır. Martin A. Bradley tarafından hazırlanan teklif yasasının kendine özgü içeriği ve bağlamı vardır. Tasarı Bradley tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın TUR/72/028C adlı projesi kapsamında hazırlanmıştır. Tasarının o dönemdeki kamu havacılık paydaşlarının görüşlerini kapsayacak biçimde hazırlandığı anlaşılmaktadır. Geri kalan kısımlarda ise, ilk olarak Martin Bradley'in giriş yorumları yer almakta olup; önerilen yasa tasarısının ilgili maddelerine ise son kısımda yer verilmiştir. Tasarıda Türk sivil havacılığının düzenlenmesine ilişkin toplam 106 madde bulunmaktadır. Çalışmaya ilişkin araştırma, 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu'nun büyük oranda bu tasarıya dayandığını göstermektedir.

Research paper thumbnail of Neden Yapı ve Kredi Bankasında Çalışıyorum? Adlı Eser ve Türkiye’de İlk Kurumsal Sadakat Araştırması

Research paper thumbnail of Neden YAPI ve KREDİ BANKASINDA Çalışıyorum

Research paper thumbnail of Arşivsiz İşletme Tarihi Yazmak ve/ya Türkiye Bağlamında İşletme Tarihi Çalışmanın İmkânları Üzerine

Türkiye’de Arşivciliğin Bugünü ve Yarını, Kadınların Arşivlerdeki Yeri Sempozyumu Bildiri Kitabı, 2022

Research paper thumbnail of Atatürk Kitaplığı Mazhar Nedim Göknil Koleksiyonundaki Nadir Bir Eserin İzinde Kütüphane-Arşiv Ayrımı ve Anlamı

Müteferrika Kitabiyat Dergisi, 2022

Research paper thumbnail of The Political Economy of the Board of Directors: The Case of Turkish Airlines (1956–2020)

Corporate Governance, Sustainability, and Information Systems in the Aviation Sector, Volume I, 2022

Turkish Airlines, the first civil airline organization in Turkey, has positioned itself as a flag... more Turkish Airlines, the first civil airline organization in Turkey, has positioned itself as a flag carrier. The aim of this chapter is to examine the board of directors of THY, which has changed over time. For this purpose, a single case study approach was designed to allow in-depth analysis of the composition of the board. The findings of this study indicate that Turkish Airlines has changed its board members to comply with the changes in the environment. This study contributes to resource dependence theory literature by revealing the factors influencing the board of directors of Turkish Airlines.

Research paper thumbnail of "Türkiye’de işletme tarihyazımı: Mevcut birikime eleştirel bakış ve yeni bir tarihyazımı için muhtemel açılımlar", Tarih ve Toplum: Yeni Yaklaşımlar, 19 (2022), 104-145.

Bu makalede, Türkiye’de işletme tarihyazımı alanının mevcut birikimine yönelik eleştirel bir bakı... more Bu makalede, Türkiye’de işletme tarihyazımı alanının mevcut birikimine yönelik eleştirel bir bakış getirilmesi ve işletme tarihyazımı bağlamında bir katkı yapılabilme için öneriler getirilmesi amaçlanmıştır. Türkiye’de işletme tarihi alanı yeni gelişmekte olan ve sınırlı sayıda birikimin sunulduğu bir alandır. Türkiye’de işletme tarihyazımına ilişkin eleştirel bir sorgulama, alanın başta ontolojik ve metodolojik olmak üzere bazı sorunları olduğunu göstermektedir. Ontolojik olarak, Türkiye’de işletme tarihi disiplininin iktisat tarihi alanı ile evrensel işletme tarihi arasında sıkışmış olduğu gözlemlenmektedir. Bunun yanında, yerelde icra edilen şekliyle işletme tarihi disiplininin Türkiye’nin sahip olduğu tarihsel ve iktisadi çeşitliliği göz önünde bulunduran bir disiplinlerarasılıktan da yoksun olduğu görülmektedir. Başta kurum tarihleri olmak üzere Türkiye’deki işletme tarihi incelemeleri çoğunlukla eleştirel bir nitelikten yoksun ve daha ziyade ilgilendiği olguya ilişkin eleştirel bir duruş ve yaklaşımdan da uzaktır. Ayrıca, tarihyazımına ilişkin aşağıdan tarih benzeri yaklaşımların yereldeki işletme tarihi çalışmalarına pek sirayet etmediği ve bu sebeple iktisadi örgütlerdeki marjinal üyelerin yeterince temsil edilemediği de söylenebilir. Bu bağlamda, bu çalışmada buraya değin bahsedilen hususları giderebilecek, daha bütüncül ve katkı potansiyeli yüksek yeni bir işletme tarihyazımı pratiğinin yerelde kurumsallaşabilmesi için öneriler getirilmiştir.

Research paper thumbnail of Malûm Meçhûl: İttihatçı Mustafa Asım (Çalıkoğlu) Beyin Bir Taylorist Olarak Portresi

Meclis-i Meb’usan baş kâtibi, gazeteci ve mütercim Mustafa Asım 1 Temmuz 1874’te Kayseri’de doğmu... more Meclis-i Meb’usan baş kâtibi, gazeteci ve mütercim Mustafa Asım 1 Temmuz 1874’te Kayseri’de doğmuştur. Selanik’te İttihat ve Terakki Cemiyetine katılmış; Tütün Rejisinde çalışmış, Duhan Şirketinde Bursa şubesi müdürlüğü, Edirne’de Tütün İnhisarı Başmüdürlüğü yapmıştır. İnhisarlar İdaresi için muhtelif telif ve tercüme eserler vermiş ve son olarak Üsküdar Tramvay Şirketinden emekli olmuş, Mart 1969’da da İstanbul’da vefat etmiştir. Bu çalışmada, Mustafa Asım Çalıkoğlu’nun bir Taylorist olarak portresinin hem kendi yazdıkları hem de onunla yakın ilişkili kimselerin anı/hatırat ve (oto)biyografi türü eserlerinden hareketle çizilmesi amaçlanmaktadır. Zira, hiçbir şey bir insanla ilgili gerçekleri onun eserlerinden daha iyi sergileyemez. Mustafa Asım hem dönemin rasyonalist hareketinin önemli isimlerinden Fayol’un eserini tercüme etmesi hem de İnhisarlar İstihbarat Bülteni ile Demiryollar Mecmuası gibi yayınlarda Taylorist içerikli telif ve tercümelere imza atması bağlamında önemli bir figürdür. Fayol müterciminin Taylorizme bu kadar derinlemesine vâkıf olmasının cevabı, Çalıkoğlu’nun yayınlanmamış hatıratı arasında yer alan bir belgede yatmaktadır. Kitap halinde basılıp çıkan tercümelerim başlıklı bu belgeye göre, basılmamasına karşın, Çalıkoğlu Taylor’un eserini Tekel İdaresi için İşlerin İlmî Esaslara Göre Tanzimi şeklinde (muhtemelen Taylor’ın Fransızca tercümesinden) Türkçeye tercüme etmiştir. Bu amaçla, Mustafa Asım beyin bir Taylorist olarak portesinin çizilmesine izin veren tarihsel bir anlatı yaklaşımı benimsenmiştir. Tarihsel anlatılarda geçmişin zaman sıralamasına uygun olarak yaratıcı bir biçimde yeniden kurulması, betimlenmesi ve bir ölçüde de yorumlanması söz konusudur. Çalışmanın amacına ulaşmak için, yayınlanmış ve yayınlanmamış anılardan, biyografilerden ve oto biyografilerden, arşiv materyallerinden, çok çeşitli yazılı materyaller ile gazete haberlerinden oluşan çoklu ve çeşitli bir veri seti derlenmiştir.

Research paper thumbnail of Resmi Arşivsiz İşletme Tarihi Yazmak: Türkiye’de Özel Arşiv Kaynakları ve Koleksiyonları

Kebikeç: İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, 2022

Bu çalışmada, Türkiye bağlamında işletme tarihi yazımında arşiv kullanımının imkân(sızlık)ları in... more Bu çalışmada, Türkiye bağlamında işletme tarihi yazımında arşiv kullanımının imkân(sızlık)ları incelenecektir. Çalışmada, Türkiye’de işletme arşivlerinin kullanımının eleştirel bir değerlendirmesi yapılarak işletme tarihi yazımı bağlamında eleştirel ve analitik bir yaklaşım benimsenmiştir. Türkiye'de işletme arşivlerine dayalı işletme tarihi çalışmalarının oldukça sınırlı olduğu ve işletme arşivleri konusunda akademik bir farkındalığın olmadığı görülmektedir. Çalışmanın bulguları, işletme tarihi yazımı için yararlanılabilecek alternatif arşiv kaynaklarının önemini, kapsamını ve zenginliğini ortaya koymaktadır. Çalışma, özellikle işletme tarihi gibi iktisadi kurumları odağına alan ve özel arşivler ile aile arşivlerine kaynak olarak ihtiyaç duyan bir disiplin bağlamında önem arz etmektedir. Çalışma, işletme tarihi yazımı için özel arşivlerin taşıdığı önemi gösteren ilk girişim olması sebebiyle kıymetlidir.

Research paper thumbnail of 'A Tale of Two Cities' and an Entrepreneur: Reading Vehbi Koç's Entrepreneurship in the Ankara-Istanbul Duality 1

JOURNAL OF BALKAN AND NEAR EASTERN STUDIES, 2025

This study aims to explore Vehbi Koç's years as a businessman in Ankara, which took over the posi... more This study aims to explore Vehbi Koç's years as a businessman in Ankara, which took over the position of political and economic centre from Istanbul with the proclamation of the Republic, and his entrepreneurial adventure oscillating between Ankara and Istanbul. As an entrepreneur who saw opportunities, Vehbi Koç's development of his economic activities and his transition from a tradesman to a merchant played an important role in Ankara's taking over the title of capital from Istanbul; however, Koç gradually shifted his business from Ankara to Istanbul, which began to lose its economic centrality after the economic depression of 1929. In this context, this study aims to reveal the untouched and unexamined aspects of Vehbi Koç's entrepreneurial journey between the two cities by focusing on the various activities of Vehbi Koç, who started his entrepreneurial activities in Ankara and moved to Istanbul to pursue new ventures by taking advantage of the opportunities offered by this city through the Ankara-Istanbul dichotomy, which became especially evident with the proclamation of the Republic and Ankara's becoming the new capital.

Research paper thumbnail of Adapting Western management practices: the rationalization and Taylorization of Turkish state monopolies in early republican Turkey (1933-1950)

Journal of Management History, 2024

Purpose-This paper aims to investigate the introduction of rationalist concepts through Tayloriza... more Purpose-This paper aims to investigate the introduction of rationalist concepts through Taylorization to Turkey during the early republican era, using Wallace Clark's case of the Turkish State Monopolies. Design/methodology/approach-The study uses a historical narrative approach to explore the roles of foreign experts in the transfer of rationalist and Taylorist ideas to Turkish State Monopolies (Inhisarlar Idaresi). Findings-This study illuminates the introduction and adoption of Taylorist principles in early republican Turkey through multiple lenses. First, it underscores the era's fervent drive for rapid modernization, rooted in emulation of Western models perceived as progressive. Second, using a historical narrative approach, this research highlights the pivotal role of foreign expertise in catalyzing and formalizing rationalization efforts. Originality/value-This study makes a unique and meaningful contribution to the history of management in terms of demonstrating the international influence of the Scientific Management Movement through the neglected case of Turkey.

Research paper thumbnail of “Döl Vermiyen Kısır Mahlûklar”: Beşerî Münasebetler Düşüncesi’nin II. Dünya Savaşı Sonrası Türk Bankacılığına Girişi

Research paper thumbnail of Havacılık Eğitimi Tarihinde Unutulmuş Bir Kurum: İstanbul Teknik Üniversitesi Sivil Havacılık Enstitüsü

Türkiye’de Mühendislik ve Mimarlığın 250 Yılı Uluslararası Sempozyumu, 19-21 Mayıs 2022 : bildiri kitabı (Cilt 2), 2024

Bu kitabın her hakkı saklıdır ve tüm yayın hakları "İTÜ Yayınevi"ne aittir. Bu kitabın tamamı ya ... more Bu kitabın her hakkı saklıdır ve tüm yayın hakları "İTÜ Yayınevi"ne aittir. Bu kitabın tamamı ya da herhangi bir bölümü, yayınevinin izni olmaksızın yayınlanamaz, basılamaz, mikrofilme çekilemez, doğrudan veya dolaylı olarak kullanılamaz. Teksir, fotokopi veya başka teknikle çoğaltılamaz, bilgisayarda veya dizgi makinelerinde işlenebilecek bir ortama aktarılamaz. Kitapta yayınlanan tüm metin ve görsellerin sorumluluğu yazar/yazarlara aittir.

Research paper thumbnail of Bağlamı Dikkate Almak: Türkiye Kaynaklı Örgüt Kuramı Çalışmaları Üzerine Bir İnceleme

Yönetim ve Örgüt Araştırmalarında Toplumsal Bağlam, 2023

Research paper thumbnail of Translation And Diffusion Process of The Shopping Mall Form: A Case Study

This study aims to reveal how the shopping mall form, a management idea, changed during its trans... more This study aims to reveal how the shopping mall form, a management idea, changed during its transfer to Türkiye and to analyse the effective factors in this process. For the research part, interviews were held with 23 people, including the general managers of 21 shopping malls operating in Türkiye and two leading sector executives. The findings point out that during the initial embedding of the shopping mall idea in Türkiye, the idea was preserved mainly in terms of managerial and structural aspects. Factors such as flexibility of the idea, environment, management, level of knowledge and rivalry among existing competitors are effective in the prominence of diffusion or translation. Finally, by expanding the scope of translation, the study puts forward the concepts of individual and social translation as well as interpersonal translation.

Research paper thumbnail of İSTANBUL'UN TARİHİ YARIMADA BÖLGESİNDEKİ GİRİŞİMSEL FAALİYETLERİN ZAMANSAL VE MEKÂNSAL DEĞİŞİMİ: BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ

* Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 122K239 no.lu İstanbul'un Tarihi Yarımada bölgesinde ... more * Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 122K239 no.lu İstanbul'un Tarihi Yarımada bölgesinde gelişen işletmelerin zamansal ve mekânsal yer değiştirmesi süreci ve sonuçları adlı projeden üretilmiştir.

Research paper thumbnail of İSTANBUL'UN TARİHİ YARIMADA BÖLGESİNDEKİ GİRİŞİMSEL FAALİYETLERİN ZAMANSAL VE MEKÂNSAL DEĞİŞİMİ: BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ

* Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 122K239 no.lu İstanbul'un Tarihi Yarımada bölgesinde ... more * Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 122K239 no.lu İstanbul'un Tarihi Yarımada bölgesinde gelişen işletmelerin zamansal ve mekânsal yer değiştirmesi süreci ve sonuçları adlı projeden üretilmiştir.

Research paper thumbnail of Malûm Meçhûl: İttihatçı Mustafa Asım (Çalıkoğlu) Bey’in Bir Taylorist (?) Olarak Portresi

Research paper thumbnail of Nâdir Bir Kitabın Peşinde: Ali Mansur Kimdir? ve Nâdiratının Kısa Hikayesi

Mütefferika Kitabiyat Dergisi, 2023

Research paper thumbnail of Türkiye’de “Modern” İşletme Eğitimine Yöneliş ve İşletme İktisadı Enstitüsü’nün Kuruluş Fikrinin Ortaya Çıkışı

İktisat ve Toplum, 2023

Enstitü'nün kuruluşunun, Türkiye' deki işletme disiplinine göre daha köklü ve o dönem için kurums... more Enstitü'nün kuruluşunun, Türkiye' deki işletme disiplinine göre daha köklü ve o dönem için kurumsallaşmış bir disiplin olan iktisattan hem içerik hem de üniversiter bir birim olarak ayrışarak bağımsız bir hüviyet kazanmasına yol açarak önemli bir dönüşüme yol açtığı açıktır.

Research paper thumbnail of Atatürk Kitaplığı Mazhar Nedim Göknil Koleksiyonundaki Nadir Bir Eserin İzinde 2920 Sayılı Sivil Havacılık Kanununun Hikayesi

Bu çalışmada, Atatürk Kitaplığı kataloğunda yer alan ve Mazhar Nedim Göknil tarafından kütüphaney... more Bu çalışmada, Atatürk Kitaplığı kataloğunda yer alan ve Mazhar Nedim Göknil tarafından kütüphaneye bağışlanan Martin A. Bradley'nin 1974 tarihli A civil aviation act proposed for Turkey adlı eserden hareketle 2920 sayılı Sivil Havacılık Kanununun yasalaşma hikayesi ele alınmıştır. Eser, Türkiye için bir sivil havacılık kanunu tasarısını ihtiva etmekte olup, yazıldığı dönem itibariyle yaygın dağıtım ve dolaşıma çıkmamıştır. Eserin halihazırda bilinen tek nüshası Atatürk Kitaplığı Mazhar Nedim Göknil koleksiyonunda MNG930 numaralı demirbaş olarak kayıtlı bulunmaktadır. Martin A. Bradley tarafından hazırlanan teklif yasasının kendine özgü içeriği ve bağlamı vardır. Tasarı Bradley tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın TUR/72/028C adlı projesi kapsamında hazırlanmıştır. Tasarının o dönemdeki kamu havacılık paydaşlarının görüşlerini kapsayacak biçimde hazırlandığı anlaşılmaktadır. Geri kalan kısımlarda ise, ilk olarak Martin Bradley'in giriş yorumları yer almakta olup; önerilen yasa tasarısının ilgili maddelerine ise son kısımda yer verilmiştir. Tasarıda Türk sivil havacılığının düzenlenmesine ilişkin toplam 106 madde bulunmaktadır. Çalışmaya ilişkin araştırma, 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu'nun büyük oranda bu tasarıya dayandığını göstermektedir.

Research paper thumbnail of Neden Yapı ve Kredi Bankasında Çalışıyorum? Adlı Eser ve Türkiye’de İlk Kurumsal Sadakat Araştırması

Research paper thumbnail of Neden YAPI ve KREDİ BANKASINDA Çalışıyorum

Research paper thumbnail of Arşivsiz İşletme Tarihi Yazmak ve/ya Türkiye Bağlamında İşletme Tarihi Çalışmanın İmkânları Üzerine

Türkiye’de Arşivciliğin Bugünü ve Yarını, Kadınların Arşivlerdeki Yeri Sempozyumu Bildiri Kitabı, 2022

Research paper thumbnail of Atatürk Kitaplığı Mazhar Nedim Göknil Koleksiyonundaki Nadir Bir Eserin İzinde Kütüphane-Arşiv Ayrımı ve Anlamı

Müteferrika Kitabiyat Dergisi, 2022

Research paper thumbnail of The Political Economy of the Board of Directors: The Case of Turkish Airlines (1956–2020)

Corporate Governance, Sustainability, and Information Systems in the Aviation Sector, Volume I, 2022

Turkish Airlines, the first civil airline organization in Turkey, has positioned itself as a flag... more Turkish Airlines, the first civil airline organization in Turkey, has positioned itself as a flag carrier. The aim of this chapter is to examine the board of directors of THY, which has changed over time. For this purpose, a single case study approach was designed to allow in-depth analysis of the composition of the board. The findings of this study indicate that Turkish Airlines has changed its board members to comply with the changes in the environment. This study contributes to resource dependence theory literature by revealing the factors influencing the board of directors of Turkish Airlines.

Research paper thumbnail of "Türkiye’de işletme tarihyazımı: Mevcut birikime eleştirel bakış ve yeni bir tarihyazımı için muhtemel açılımlar", Tarih ve Toplum: Yeni Yaklaşımlar, 19 (2022), 104-145.

Bu makalede, Türkiye’de işletme tarihyazımı alanının mevcut birikimine yönelik eleştirel bir bakı... more Bu makalede, Türkiye’de işletme tarihyazımı alanının mevcut birikimine yönelik eleştirel bir bakış getirilmesi ve işletme tarihyazımı bağlamında bir katkı yapılabilme için öneriler getirilmesi amaçlanmıştır. Türkiye’de işletme tarihi alanı yeni gelişmekte olan ve sınırlı sayıda birikimin sunulduğu bir alandır. Türkiye’de işletme tarihyazımına ilişkin eleştirel bir sorgulama, alanın başta ontolojik ve metodolojik olmak üzere bazı sorunları olduğunu göstermektedir. Ontolojik olarak, Türkiye’de işletme tarihi disiplininin iktisat tarihi alanı ile evrensel işletme tarihi arasında sıkışmış olduğu gözlemlenmektedir. Bunun yanında, yerelde icra edilen şekliyle işletme tarihi disiplininin Türkiye’nin sahip olduğu tarihsel ve iktisadi çeşitliliği göz önünde bulunduran bir disiplinlerarasılıktan da yoksun olduğu görülmektedir. Başta kurum tarihleri olmak üzere Türkiye’deki işletme tarihi incelemeleri çoğunlukla eleştirel bir nitelikten yoksun ve daha ziyade ilgilendiği olguya ilişkin eleştirel bir duruş ve yaklaşımdan da uzaktır. Ayrıca, tarihyazımına ilişkin aşağıdan tarih benzeri yaklaşımların yereldeki işletme tarihi çalışmalarına pek sirayet etmediği ve bu sebeple iktisadi örgütlerdeki marjinal üyelerin yeterince temsil edilemediği de söylenebilir. Bu bağlamda, bu çalışmada buraya değin bahsedilen hususları giderebilecek, daha bütüncül ve katkı potansiyeli yüksek yeni bir işletme tarihyazımı pratiğinin yerelde kurumsallaşabilmesi için öneriler getirilmiştir.

Research paper thumbnail of Malûm Meçhûl: İttihatçı Mustafa Asım (Çalıkoğlu) Beyin Bir Taylorist Olarak Portresi

Meclis-i Meb’usan baş kâtibi, gazeteci ve mütercim Mustafa Asım 1 Temmuz 1874’te Kayseri’de doğmu... more Meclis-i Meb’usan baş kâtibi, gazeteci ve mütercim Mustafa Asım 1 Temmuz 1874’te Kayseri’de doğmuştur. Selanik’te İttihat ve Terakki Cemiyetine katılmış; Tütün Rejisinde çalışmış, Duhan Şirketinde Bursa şubesi müdürlüğü, Edirne’de Tütün İnhisarı Başmüdürlüğü yapmıştır. İnhisarlar İdaresi için muhtelif telif ve tercüme eserler vermiş ve son olarak Üsküdar Tramvay Şirketinden emekli olmuş, Mart 1969’da da İstanbul’da vefat etmiştir. Bu çalışmada, Mustafa Asım Çalıkoğlu’nun bir Taylorist olarak portresinin hem kendi yazdıkları hem de onunla yakın ilişkili kimselerin anı/hatırat ve (oto)biyografi türü eserlerinden hareketle çizilmesi amaçlanmaktadır. Zira, hiçbir şey bir insanla ilgili gerçekleri onun eserlerinden daha iyi sergileyemez. Mustafa Asım hem dönemin rasyonalist hareketinin önemli isimlerinden Fayol’un eserini tercüme etmesi hem de İnhisarlar İstihbarat Bülteni ile Demiryollar Mecmuası gibi yayınlarda Taylorist içerikli telif ve tercümelere imza atması bağlamında önemli bir figürdür. Fayol müterciminin Taylorizme bu kadar derinlemesine vâkıf olmasının cevabı, Çalıkoğlu’nun yayınlanmamış hatıratı arasında yer alan bir belgede yatmaktadır. Kitap halinde basılıp çıkan tercümelerim başlıklı bu belgeye göre, basılmamasına karşın, Çalıkoğlu Taylor’un eserini Tekel İdaresi için İşlerin İlmî Esaslara Göre Tanzimi şeklinde (muhtemelen Taylor’ın Fransızca tercümesinden) Türkçeye tercüme etmiştir. Bu amaçla, Mustafa Asım beyin bir Taylorist olarak portesinin çizilmesine izin veren tarihsel bir anlatı yaklaşımı benimsenmiştir. Tarihsel anlatılarda geçmişin zaman sıralamasına uygun olarak yaratıcı bir biçimde yeniden kurulması, betimlenmesi ve bir ölçüde de yorumlanması söz konusudur. Çalışmanın amacına ulaşmak için, yayınlanmış ve yayınlanmamış anılardan, biyografilerden ve oto biyografilerden, arşiv materyallerinden, çok çeşitli yazılı materyaller ile gazete haberlerinden oluşan çoklu ve çeşitli bir veri seti derlenmiştir.

Research paper thumbnail of Resmi Arşivsiz İşletme Tarihi Yazmak: Türkiye’de Özel Arşiv Kaynakları ve Koleksiyonları

Kebikeç: İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, 2022

Bu çalışmada, Türkiye bağlamında işletme tarihi yazımında arşiv kullanımının imkân(sızlık)ları in... more Bu çalışmada, Türkiye bağlamında işletme tarihi yazımında arşiv kullanımının imkân(sızlık)ları incelenecektir. Çalışmada, Türkiye’de işletme arşivlerinin kullanımının eleştirel bir değerlendirmesi yapılarak işletme tarihi yazımı bağlamında eleştirel ve analitik bir yaklaşım benimsenmiştir. Türkiye'de işletme arşivlerine dayalı işletme tarihi çalışmalarının oldukça sınırlı olduğu ve işletme arşivleri konusunda akademik bir farkındalığın olmadığı görülmektedir. Çalışmanın bulguları, işletme tarihi yazımı için yararlanılabilecek alternatif arşiv kaynaklarının önemini, kapsamını ve zenginliğini ortaya koymaktadır. Çalışma, özellikle işletme tarihi gibi iktisadi kurumları odağına alan ve özel arşivler ile aile arşivlerine kaynak olarak ihtiyaç duyan bir disiplin bağlamında önem arz etmektedir. Çalışma, işletme tarihi yazımı için özel arşivlerin taşıdığı önemi gösteren ilk girişim olması sebebiyle kıymetlidir.

Research paper thumbnail of DEVLET, AKTÖR VE DEĞİŞİM: 1983-2013 YILLARI ARASI TÜRK HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI ALANINDA KURUMSAL DEĞİŞİM

Bu tez çalışması BAP Komisyonu'nca kabul edilen 1502E090 no.lu proje kapsamında desteklenmiştir.

Research paper thumbnail of Dağıtım adaletinin örgütsel sinizm üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma

Örgütsel sinizm, bir kişinin çalıştığı örgüte yönelik geliştirdiği, bilişsel, duyuşsal ve davranı... more Örgütsel sinizm, bir kişinin çalıştığı örgüte yönelik geliştirdiği, bilişsel, duyuşsal ve davranışsal boyutları içeren negatif bir tutumdur. Örgütsel sinizm kavramına ilişkin ilgi son yıllarda artmış ve örgütsel davranış yazınında da örgütsel sinizm ile ilgili araştırma sayısında büyük artış yaşanmıştır. Daha önce yapılmış olan çalışmalar ve bulgular örgütsel sinizme neden olan faktörlerden birinin örgütsel adalet özellikle de dağıtım adaleti olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada, dağıtım adaletinin örgütsel sinizme olan etkisi Türkiye?deki kabin memurlarından veri toplanarak ortaya konulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, kabin memurlarının dağıtım adaleti algılamaları belirli demografik değişkenler açısından farklılık göstermezken; örgütsel sinizm algılamaları belirli demografik değişkenler açısından farklılık göstermektedir. Bununla birlikte, dağıtım adaleti ile örgütsel sinizm ve alt boyutları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki varken, dağıtım adaleti arttıkça örgütsel sinizmin azalacağı söylenebilir.

Research paper thumbnail of Book Review: Görkem Akgöz, In the Shadow of War and Empire: Industrialisation, Nation-Building, and Working-Class Politics in Turkey (Leiden and Boston: Brill, 2024), pp. xviii, 374, isbn 978-90-04-41674-1 (cloth), 978-90-04-68714-1 (e-book)

Turkish Historical Review, 2024

Research paper thumbnail of Osmanlı'nın Son Cumhuriyet'in İlk Devir kısa ve 'görsel' Havacılık Tarihi

Havacılık tarihi maalesef ülkemizde pek de gelişememiş; ne mekteplisi ne de alay-lısının katkı ve... more Havacılık tarihi maalesef ülkemizde pek de gelişememiş; ne mekteplisi ne de alay-lısının katkı vermediği oldukça münbit bir alan… Bugüne değin bir elin parmağını geçmeyen koleksiyoner ve meraklı dışında kimsenin girmeye pek niyetli olmadığı bu alanda son yıllarda güzel verimler de olmuyor değil. Bu verimlerden biri de yayın dün-yasının yeni isimlerinden Ketebe Yayınları etiketiyle okuyucu ve meraklılarla buluşan Arif Emre Gündüz imzalı Türk Kartallarının Doğuşu adlı ve Osmanlı'da Havacılığın Kısa Tarihi alt başlıklı eser… Ekler hariç 9 bölüm olarak yapılandırılan eserin yazarı da, eserin girişindeki kısa biyografiden anladığımız kadarıyla havacılığın ne mekteplisi ne alaylısı bir isim… Buna karşın, böylesi önemli bir eseri vücuda getirmesinin ise hayli takdire değer bir girişim olduğunu belirtmek gerek. Zira, özellikle Türk havacılık tarihi bağlamında, elimizdeki bir avuç eserin 1950'lerden ötesine ilişkin bilgi içermemesi göz önünde bulunduruldu-ğunda, Türk havacılık tarihi yazımı açısından tabiri caizse karanlık bir çağ hüviyetinde olan Osmanlı'nın son dönemine ilişkin havacılık hikayemizin anlatıldığı eser eleştiri-lebilecek birkaç husus haricinde hiç kuşkusuz heyecan verici… K İ t A P

Research paper thumbnail of Kitap Değerlendirmesi: Ben Tayyareci Fethi

Research paper thumbnail of Bir İnşa Süreci Olarak Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Etik Şirket

Research paper thumbnail of Osmanlı'dan Cumhuriyet'e, Askeriden Sivile Tayyarecilik...

Research paper thumbnail of Havayolu Taşımacılığı Yönetimi

Birinci bölümde havayolu taşımacılığında finansal yönetimin temel özellikleri belirtilmektedir. B... more Birinci bölümde havayolu taşımacılığında finansal yönetimin temel özellikleri belirtilmektedir. Bu amaçla ilk olarak sırasıyla finansal yönetim ve önemi ile birlikte finans yöneticisi tarafından verilen temel finansal kararlar açıklanmakta, bir işletmedeki finans yöneticisinin temel sorumlulukları sıralanmakta ve organizasyonda finans bölümünün konumu belirtilmektedir. Daha sonra ise endüstrinin finansal performansı ile kısa ve uzun vadeli stratejileri açıklanarak finansal yönetimin havayolu taşımacılığı için önemi vurgulanmaktadır.
İkinci bölümde havayolu işletmelerinin maliyet yapısı açıklanarak maliyetlerin kontrol edilmesi için yapılması gerekenler ayrıntılı bir şekilde ele alınmaktadır.
Bölümde ilk olarak havayolu işletmelerinin maliyetleri sınıflandırılmakta, maliyetlerin neleri kapsadığı örneklerle ele alınmakta ve sayısal verilerle desteklenmektedir. Buna ek olarak havayolu işletmelerinin maliyetleri azaltmak amacıyla neler yapmaları, hangi stratejileri uygulamaları gerektiği ayrıntılı bir şekilde açıklanmaktadır. Son olarak uygulanan iş modeli esas alınarak havayolu işletmelerinin maliyet yapıları değerlendirilmektedir.
Üçüncü bölümde ilk kısımlarda havacılık ve havaalanı güvenliğinin tarihçesi üzerinde durularak, 11 Eylül terör saldırıları ve etkileri tartışılmaktadır. Takip eden başlıklarda; 11 Eylül terör saldırıları sonucunda havacılık güvenliğinin arttırılması için alınan tedbirler ve bu saldırılara karşı reaktif mücadele yerine proaktif mücadelede etkin olacak Risk Yönetimi kavramı üzerinde durulmaktadır. Bu bölümde son olarak güvenliğin sağlanmasında insan faktörünün önemi
açıklanmaktadır. Dördüncü bölümde ilk olarak havaalanı ve havayolu ilişkisinde meydana gelen değişimler, havaalanı ve havayolu işletmelerini işbirliğine yönelten nedenler, dikey işbirliği çeşitleri açıklanmaktadır. Daha sonra ise ağ taşıyıcı merkez havaalanı
ilişkisi, düşük maliyetli taşıyıcı-ikincil havaalanı ilişkisi ve havaalanı-havayolu dikey işbirlikleri üzerinde yasal düzenlemelerin etkisi tartışılmaktadır. Beşinci bölümde öncelikle hava taşımacılığının ekonomik katkıları daha sonra hava taşımacılığının sosyal katkıları ele alınmaktadır. Genel olarak hava taşımacılığı ve yerel anlamda ele alındığında havaalanı faaliyetleri sonucu meydana çıkan olumsuz çevresel etkiler kısaca sıralanıp hava taşımacılığında sürdürülebilirlik
kriterleri sunulmaktadır. Altıncı bölümde hava taşımacılığı sektörünün en önemli unsurlarından biri olan havayolu işletmelerinin, dünyanın en küreselleşmiş sektörlerinden biri olan hava taşımacılığı sektöründe rakiplerine karşı sürdürülebilir bir rekabet avantajı elde etmede yararlandıkları yeni, modern, çağdaş yönetim yaklaşımları ele alınmıştır.
Bu amaçla ilk olarak söz konusu bu yeni yönetim yaklaşımlarından birkaçı kavramsal olarak ele alınmakta, ikinci olarak havayolu işletmelerini yeni yaklaşımları uygulamaya götüren temeller ele alınmaktadır. Daha sonra söz konusu yeni yönetim yaklaşımlarının havayolu işletmeleri tarafından nasıl kullanıldıkları ve ne gibi avantajlar sağladığı vb. hususlar açıklanmaktadır.
Yedinci bölümde sürdürülebilirlik kavramının üç saç ayağından biri olan sosyal etkiler üzerinde durularak, yapılan bazı araştırmaların sonuçları ışığında güvenliğin artırılması amacı ile getirilen uygulamaların toplumsal etkilerine, bu etkilerin güvenlik görevlileri ve dolayısıyla güvenlik süreçlerinin etkinliği üzerindeki döngüsel süreçlerine odaklanılmaktadır. Bu amaçla sırasıyla havaalanı güvenlik önlemlerinin gereklilikleri, havaalanı güvenlik hizmetleri ve bileşenleri açıklanarak
yolcu memnuniyetinin havaalanı güvenlik süreçlerine etkisi tartışılmaktadır.
Sekizinci bölümde turizm endüstrisinin gelişiminde hayati öneme sahip olan havayolu taşımacılığı turizm ilişkisi açıklanmaktadır. Bölümde ilk olarak hava taşımacılığı ve turizm endüstrisinin dünyada ve Türkiye’de mevcut durumu ele alınmaktadır. Sonraki kısımlarda ise hava taşımacılığı turizm ilişkisi ele alınarak kısa bir Türkiye değerlendirmesi yapılmaktadır.
Dr. Öğr. Üyesi Ünal BATTAL

Research paper thumbnail of Kitap İncelemesi: ABD'nin Büyüme Hikayesi

Research paper thumbnail of Piyasa ile Akademi Arasında: Türkiye’de Kurum Tarihçiliği Alanının Ortaya Çıkışı, Gelişimi ve Aktörler Arası Dinamikleri

Research paper thumbnail of TÜRKİYE'DE BİR 'HARVARD' KURMAK: YENİ ARŞİV KAYNAKLARIYLA İŞLETME İKTİSADI ENSTİTÜSÜ'NÜN KURULUŞ SÜRECİ

Türkiye'de işletme eğitiminin tarihsel kökenleri geç Osmanlı dönemine değin uzanmakla birlikte; m... more Türkiye'de işletme eğitiminin tarihsel kökenleri geç Osmanlı dönemine değin uzanmakla birlikte; modern işletme bilgisinin yerel bağlamda ortaya çıkışını İstanbul Üniversitesi'ne bağlı olarak kurulan İşletme İktisadı Enstitüsü ile birlikte tarihlemek mümkündür. Zira, o tarihlere değin Türkiye’de verilmekte olan işletme eğitimi, özellikle Nazi yönetiminden
kaçan Alman asıllı hocaların etkisiyle şekillenen ve ağırlıklı olarak muhasebe ve hukuk derslerine yaslanan işletme iktisadı disiplininden oluşmaktadır. İşletme İktisadı Enstitüsü'nün kuruluşunun, II. Dünya Savaşı sonrası dönemde, ABD’nin Avrupa ülkelerine yönelik ekonomik nitelikteki yardımlarını bu ülkelere yönlendirmesi çerçevesinde değerlendirmek
mümkündür. Bu doğrultuda, Harvard Üniversitesi’nin eğitsel, Ford Vakfı’nın ise finansal desteği ile İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne bağlı olarak 1954 yılında İşletme İktisadı Enstitüsü kurulmuştur. İşte bu çalışmada, söz konusu enstitünün kuruluşu öncesindeki gelişmeler ve enstitünün kurulmasında rol oynayan aktörlerin eylemlerinin yeni arşiv kaynakları bağlamında analiz edilerek ortaya konulması amaçlanmaktadır. Tarihsel bağlamı anlamak açısından zengin bir bakış açısı sunabileceği düşünülen arşiv belgelerinin, dönemin gazete haberleri ile desteklenmesi de hedeflenmiş; bu amaçla da taramalar yapılacaktır. Bu amaçla, çok geniş kapsamlı ve çoğunlukla yerelde daha önce pek kullanılmamış yabancı arşiv kaynaklarına dayalı bir veri seti derlenecektir. Böylece, farklı ve çok çeşitli malzemelerden oluşan çok geniş, kapsamlı ve çeşitlendirilmiş bir veri setinden yararlanılarak veri nirengilemesi (data triangulation) yapılması da hedeflenmektedir. Başta enstitünün kuruluşunda önemli bir rol oynayan Ford Vakfı'nın arşivi olmak üzere yerli ve yabancı arşiv
kaynaklarından bugüne değin pek görgül ilgi görmemiş bir mesele olarak enstitünün kuruluşu öncesine ışık tutmaya çalışan anlamlı bir anlatı inşa edilmeye çalışılacaktır. Çalışmanın bulgularının, enstitünün kuruluşunun perde arkasını yansıtması ve aktörler arası ilişkileri ortaya koyması bağlamında Türkiye'deki işletme eğitimi tarihine anlamlı ve önemli bir katkı
sağlayacağı düşünülmektedir.

Research paper thumbnail of Piyasa İle Akademi Arasında: Türkiye’de Kurum/Sektör Tarihçiliği Alanının Ortaya Çıkışı, Gelişimi ve Aktörler Arası Dinamikleri

Bu çalışmada, Türkiye’de halihazırda piyasa ile akademi arasında sıkışıp kalan ve her iki tarafta... more Bu çalışmada, Türkiye’de halihazırda piyasa ile akademi arasında sıkışıp kalan ve her iki taraftan da katkı yapılan bir alan olarak kurum/sektör tarihçiliği alanının bir örgütsel alan olarak ortaya çıkışı, gelişimi, bu gelişlimde etkili olan aktörler ile söz konusu bu aktörler arasındaki ilişkilerin dinamiklerinin keşfedilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaca ulaşabilmek için Bourdieu’nun alan kavramından neşet eden ve örgütsel sosyolojide önemli bir açıklayıcılık sunan örgütsel alan kavramından hareketle kurum/sektör tarihçiliği alanının nasıl yapılandığı ilişkisel bir biçimde analiz edilecektir. İlkin piyasanın beklentileriyle ortaya çıkan ve daha sonra akademik bir anlayışın müdahalesiyle zaman zaman daha akademik nitelikli bir yapıya bürünen bu alanın tarihsel kökenlerini Cumhuriyet’in erken dönemlerine değin götürmek mümkündür. Bu kapsamda, ilkin bu alandaki birikimi geniş kapsamlı olarak derleyen bir bibliyografya ile bu bibliyografyada yer verilen eserler üzerinden yapılacak keşfedici içerik analiziyle desteklenen bir tarihsel anlatı analizi yaklaşımı benimsenmiştir. Tarihsel anlatı kurgulanırken üretilmiş olan eserler yanında kurum/sektör tarihçiliği alanındaki aktörlerin üretim pratiklerini ve aralarındaki ilişkileri anlamaya imkân verecek yarı-yapılandırılmış mülakatlar gerçekleştirilmesi de planlanmaktadır. Çalışmanın öncül sonuçları, alanın doğuşunun piyasanın beklentileri sonucu gerçekleşmişken, gelişiminin ise 12 Eylül 1980 darbesi sonrası akademiden uzaklaştırılan sol aydınların etkisiyle şekillendiğini ve alanın kurumsallaşmasında piyasa beklentileri ile akademik nitelikli kaygıların karşılıklı çatışmasının ve etkileşiminin önemli bir rol oynayarak melez bir işbirliği pratiğini ortaya çıkardığını göstermektedir.

Research paper thumbnail of Kamu ‘Modern’ İşletmecilikle Tanışınca… 60’lı Yıllarda Türkiye’de KİT’lerin Teknik Yardımla Rasyonalizasyonu ve Reorganizasyonu

Research paper thumbnail of Arşivsiz İşletme Tarihi Yazmak ve/ya Türkiye Bağlamında İşletme Tarihi Çalışmanın İmkânları Üzerine

Research paper thumbnail of Türk Sivil Havacılık Eğitimi Alanında Kurumsal Değişim: 1983-2013 Arası Bir Değerlendirme

Research paper thumbnail of Türkiye'de Tarifesiz Havayolu İş Modelinin Ortaya Çıkışı, Yükselişi ve Düşüşü

Ülkemizde yaşanan mevzuat değişiklikleri, dışa açılma politikaları, gelişen turizm olanakları, ar... more Ülkemizde yaşanan mevzuat değişiklikleri, dışa açılma politikaları, gelişen turizm olanakları, artan yolcu talebi, Avrupa ülkelerine yönelik göç eğilimi, tarifesiz havayolu iş modellerinin ortaya çıkmasının yolunu açmıştır. İlk örneklerine 1980'li yıllarda rastlanan bu modeli benim-seyen havayolu işletmeleri genellikle Avrupa' daki etnik işçi trafiği ile sezona dayalı turizm talebine yanıt vermek amacıyla kurulmuşlardır. Avrupa' daki Türk kökenli girişimcilerin ilk örneklerini verdikleri bu model, bir süre sonra Türkiye'ye giriş yapmış ve özellikle turizm talebini karşılamak amacıyla yaygın bir biçimde benimsenmiştir. Bu çalışmanın amacı da Türkiye' deki havayolu yolcu taşımacılığı alanın-da tarifesiz havayolu iş modelinin doğuşundan günümüzdeki mevcut durumuna kadar olan süreçteki yaşam seyrini çeşitli ve farklı veri kaynaklarına dayalı olarak anlatı analizi yöntemi ile incelemektir. Çalışmanın öncül bulguları, Türkiye' de özellikle 1980'li yıllarda görünür olan tarifesiz havayolu iş mo-dellerinin özellikle 1990'lı yıllarla yayılımının hayli arttığını ve fakat 2000'li yıllarla birlikte iç hatlardaki serbestleşme eğilimleri sonucu söz konusu iş modelini benimseyen havayolu sayısının azalarak ve söz konusu bu modelin düşüşe geçtiğini, bu modelin ise düşük maliyetli havayolu iş modeline öykünerek bu iş modeline evrildiğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: İş modeli, Havayolu iş modelleri, Tarifesiz havayolu iş modeli, Turizm havayolu ilişkisi.

Research paper thumbnail of Türkiye’de Lisans Düzeyindeki Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği (SHUI) Eğitim Sisteminin Yapısı ve Analizi

3rd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya 26.04.2012 -28.04.2012, 2012

Research paper thumbnail of Yayınlan(ma)mış Hatıralar Bağlamında Türkiye’de Yükseköğretimin Amerikanizasyonu: Kurucu Kadroya İlişkin Anlatılar ve İşletme İktisadı

Yönetim bilgisinin üretildiği bağlamlardan diğer bağlamlara doğru yayılımı önem arz etmekte; ve f... more Yönetim bilgisinin üretildiği bağlamlardan diğer bağlamlara doğru yayılımı önem arz etmekte; ve fakat çevre ülkelere söz konusu bilgisinin transferine yö-nelik yazının henüz emekleme döneminde olduğunun altı çizilmektedir (Kipping, Engwall ve Üsdiken, 2008:12). Yönetim bilgisinin merkezden çevreye transferini incelemek için farklı yaklaşımlar arasında transfer sürecinde bilgiyi ihraç ve ithal eden taşıyıcıları öne alan (Djelic, 2001; Djelic ve Sahlin-Andersson, 2006) aktör merkezli yaklaşım olarak adlandırılabilecek bir yaklaşım son yıllarda öne çıkmış ve görgül ilgi kazanmıştır. Aktör merkezli yaklaşım bağlamında, Sahlin-Andersson ve Engwall (2002) da, yönetim bilgisinin transferi süreci için taşıyıcı kavramını

Research paper thumbnail of Sinemada Taylorizmin İzini Sürmek: Metropolis (1927) Filmi Ve Zihin/Kol Emeği Ayrımına İlişkin Bir Okuma Denemesi

Çalışma, yazınsal açıdan büyük oranda Taylorizmin ürettiği zihin emeği/kol emeği ayrımına (Sohn-R... more Çalışma, yazınsal açıdan büyük oranda Taylorizmin ürettiği zihin emeği/kol emeği ayrımına (Sohn-Rethel, 2011) ilişkin birikmiş olan eleştirel yazınla birlikte Fre-derick Winslow Taylor'ın ilk dönemki çalışmalarından itibaren söz konusu ayrıma ilişkin değerlendirmelerine yaslanmaktadır. Zira, Taylor'ın Bilimsel Yönetimin İlke-leri eserini yazmadan önce On The Art Of Cutting Metals ile Shop Management gibi eserlerinde kafa emeği ile kol emeğinin ayrılmasına ilişkin değerlendirmelerde bulunduğu görülmektedir. On The Art Of Cutting Metals adlı eserinde Taylor; "… atölyenin yaptığı üretim miktarı üzerinde yaşamsal öneme sahip olan bütün önem-li kararları ve planlamayı işçilerin elinden alarak bu tür kararları vermek ve yerine getirilmesini sağlamak üzere her biri özel olarak eğitilmiş olan birkaç kişinin elinde toplamayı" (Taylor, 1906:28) önermektedir.

Research paper thumbnail of Havacılıkta Kümelenme Anlayışı ve Eskişehir Havacılık Kümelenmesi Örneği

Kümelenme yaklaşımı, spesifik sektörel ağ yapılanmalarının oluştuğu, nitelikli insan kaynağı ile ... more Kümelenme yaklaşımı, spesifik sektörel ağ yapılanmalarının oluştuğu, nitelikli insan
kaynağı ile kaliteli girdiler gibi kritik kaynaklarla desteklenmiş ve sektörle ilgili Ar-Ge
altyapısı ve kültürünün olduğu bölgesel yoğunlaşmalar olarak tanımlanabilir. Bu
çalışma, dünya ekonomisinde gitgide artan bir öneme sahip olan havacılık
sektörünün genelde dünyada özelde ise ülkemizdeki kümelenmelerini ortaya
koymakla birlikte kümelenme anlayışının havacılık bağlamında analiz edilmesi amacını
taşımaktadır. Bu amaçla, ilk olarak, kümelenme anlayışı ve bu anlayışın havacılık
penceresinden görünümü irdelenmeye çalışılmış, daha sonra, ülkemizdeki havacılık
kümelenme girişimleri ile ilgili olarak bilgi verilmiştir. Son olarak, verilmiş olan bilgiler
ışığında Eskişehir Havacılık Kümelenmesi örneği ele alınmış ve kümelenme bakış açısı
ile analiz edilmeye çalışılmıştır

Research paper thumbnail of Türk Yönetim/Örgüt Yazınında Örgüt Kuramı Çalışma Alanı: 2002-2013 Yılları Arası Kongre ve Çalıştay Bildirileri Üzerine Bir Değerlendirme

Bu çalışmada, Türkiye’de örgüt kuramı çalışma alanının 2002-2013 yılları arasında nasıl bir görün... more Bu çalışmada, Türkiye’de örgüt kuramı çalışma alanının 2002-2013 yılları arasında nasıl bir görünüme
sahip olduğu; Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongre ve Örgüt Kuramı Çalıştayı bildirileri bağlamında
ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, söz konusu bu görünümü ortaya koyabilmek için 2002 yılından
itibaren gerçekleştirilmiş olan 12 Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi bildiri kitabı ve 2010 yılından
itibaren gerçekleştirilmiş olan 5 Örgüt Kuramı Çalıştayı bildiri kitapları araştırma kapsamında
incelenmiştir. Bu incelemede, bahse konu bildiri kitaplarındaki örgüt kuramları (koşul-bağımlılık kuramı,
kaynak bağımlılığı kuramı, örgütsel ekoloji kuramı, yeni kurumsal kuram, işlem maliyeti kuramı, vekalet
kuramı, postmodern örgüt kuramı ve eleştirel yönetim çalışmaları) bildirileri tespit edilerek belirli
boyutlar dahilinde içerik analizine tabi tutulmuştur. Söz konusu bu boyutlar incelenen kuram, kuramın
alt konusu, yılı, yöntemi, veri toplama yöntemi, zaman aralığı, kavramsal mı görgül mü olduğu ve
araştırmacının bağlı bulunduğu kurum şeklinde olup, araştırma bulguları bu boyutlara göre sunulmuştur.

Research paper thumbnail of Karar Destek Sistemi Projelerinin Planlanması: Sivil Havacılık Eğitiminde Bir Örnek Olay İncelemesi

Research paper thumbnail of Türk Sivil Havacılık Eğitimi Alanında Kurumsal Değişim:1983-2013 Arası Bir Değerlendirme

Bu çalışmada, Türk sivil havacılık eğitimi alanındaki değişimin yeni kurumsalcı bakış açısıyla in... more Bu çalışmada, Türk sivil havacılık eğitimi alanındaki değişimin yeni kurumsalcı bakış açısıyla incelenmesi amaçlanmaktadır. Bugüne değin, eğitim alanındaki değişim ve kurumsallaşma birçok çalışmada incelenmiştir. Yazın incelendiğinde, gerek Türkiye’de (Üsdiken vd., 2013; Sargut, 2009; Aypay vd., 2003; Erden, 2005; Mızıkacı, 2010; Eryılmaz, 2011; Şenyuva, 2012; Üsdiken, 2003; Üsdiken, 2009; Sert, 2008; Turhan ve Danışman, 2013; Turhan vd., 2013; Türkeli vd., 2011; Eryılmaz, 2008; Şenyuva ve Özen, 2010; Çakar, 2010; Alakavuklar ve Çakar, 2012) gerekse dünyada (Brint ve Karabel, 1991; Washington ve Ventresca, 2004; Rowan, 2006; Levy, 2006; Bidwell, 2006; Davies vd., 2006; Bernasconi, 2006) eğitim örgütlerini yeni kurumsalcı bakış açısıyla analiz eden çalışmalar göze çarpmaktadır. Özellikle de yeni kurumsalcı yazında, eğitim konusu en fazla bahsi geçen ve incelenen alanlar arasında yer almaktadır (Kraatz ve Zajac, 1996: 813; Üsdiken vd., 2013:193). Bu bağlamda, araştırmanın yanıt aramaya çalıştığı temel soru “Türk sivil havacılık alanındaki kurumsal değişim ve bu değişimin dinamikleri nelerdir?” şeklinde ifade edilebilir.
Araştırma sorusuna cevap bulabilmek için çalışmada nitel ve nicel veri toplama ve analiz yöntemleri kullanılacaktır. Türk sivil havacılık eğitimi alanındaki değişimi yasal ve ekonomik bağlamda anlayabilmek için arşiv taraması, doküman analizi gibi nitel veriler toplanacaktır. Arşiv taraması ve doküman analizi Türk sivil havacılığına ilişkin yazılmış kitapları, tezleri, makaleler, raporları, haberleri içerecektir. Bununla birlikte, söz konusu bu nitel verilerin gerek TÜİK gibi istatistik kurumları, gerekse DHMİ ve SHGM gibi sivil havacılık alanındaki düzenleyici kurumların verileri ile desteklenmesi hedeflenmektedir.
Bu bağlamda, araştırma sorusu çerçevesinde Türk sivil havacılık eğitimi alanındaki değişimin örgütlenme biçimi, üniversite türü (devlet/vakıf), kuruluş yılı ve hazırlık eğitimi durumu gibi boyutlara göre incelenecektir. Söz konusu bu inceleme, Türkiye’de sivil havacılığın serbestleştirildiği 1983 yılı ile 2013 yılları arasında incelemeye tabi tutulacaktır.
Çalışmanın, konu ile ilgili yapılan geniş yazın taraması sonucu ortaya çıkan boşluğu gidererek; yeni kurumsalcı bakış açısının sivil havacılık eğitimi alanındaki değişimi nasıl açıkladığını ortaya koyması bakımından önem arz edeceği ve bu bağlamda katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Research paper thumbnail of BAĞLAMI DİKKATE ALMAK: TÜRKİYE KAYNAKLI ÖRGÜT KURAMI ÇALIŞMALARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

GİRİŞ Özel olarak örgüt kuramları alanında genel olarak da yönetim ve örgütler çalışma alanında, ... more GİRİŞ Özel olarak örgüt kuramları alanında genel olarak da yönetim ve örgütler çalışma alanında, çalışılan örgütsel olgunun yerleşik olduğu sosyal, kültürel, ekonomik, kurumsal ve toplumsal bağlamla ilişkilendirilerek ele alınmasının hem kuramsal hem de pratik yararının olduğu söylenebilir. Zira bu durum, hem yerli yazında (Özen, 2002; Özen, 2013b) hem de yabancı yazında (Tsui, 2004; Meyer, 2007) bağlamı göz önünde bulundurup analize dâhil eden çalışmaların özendirilmesini ve bağlama özgü çalışmayı teşvik edici çağrıların yapılmasını gündeme getirmiştir. Söz konusu bu cesaretlendirme ve çağrılar hem yerli hem de yabancı yazında çok eski olmamakla beraber hala güncelliğini korumaktadır. Bağlamı dikkate alan yerli yazında sınırlı sayıda çalışma bulunmakla beraber; görgül olarak Türkiye kaynaklı çalışmalardaki bağlam vurgusunu inceleyen çalışmalarda bağlamsal vurgunun azlığı dile getirilmektedir (Özen, 2013b). Hâlihazırdaki bu durum da bağlama vurgu yapan özgün çalışmaların henüz yeterli seviyeye ulaşamadığı ve bağlama yeterli düzeyde dikkat edilmediği gibi sorunlar çıkarmaktadır. İşte bu çalışma, söz konusu bu soru işaretlerini son 34 yıllık süreç dâhilinde, yönetim ve örgüt çalışma alanının bir alt alanı olan örgüt kuramı alanında ve Türkiye kaynaklı çalışmalar özelinde gidermeye yönelik bir çabanın ürünüdür. Çalışmada bundan sonra, yönetim ve örgüt çalışmaları alanındaki bağlama vurgunun önemi ve yararına ilişkin yerli ve yabancı yazında yer alan çalışmalardan bahsedilecektir. Daha sonra, yazında yer alan ve bağlamı dikkate alan çalışmaların özellikleri göz önünde bulundurularak geliştirilen, çalışma kapsamında derlenen veri seti üzerinden sınanabilecek önerilerin geliştirildiği bölüm yer almaktadır. Çalışmanın yöntemsel özelliklerinin yer alacağı ilk bölüm olan amaç ve kapsam bölümünde çalışmamızın amacı, önemi ve kapsamından söz edilecek; daha sonra çalışmada kullanılacak yöntem ve veri kaynakları ele alınacaktır. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına bulgular bölümünde yer verilerek; çalışma değerlendirme ve sonuç adlı bölüm ile son bulacaktır. İLGİLİ YAZIN: YÖNETIM VE ÖRGÜT ÇALIŞMALARINDA BAĞLAM Her bilimsel disiplinde olduğu gibi, örgüt kuramı alanında da kuramların üretilip kendi bağlamları dışına transfer edildiği bir merkez ile söz konusu bu kuramları transfer eden çevreler bulunmaktadır (Özen, 2013a). Örgüt kuramı çalışmaları alanı, genelde 1970'lerden sonra koşul-bağımlılık kuramına karşı olarak ortaya çıkan ve genellikle Kuzey Amerika kökenli kuramların etkisi ile şekillenmiştir. Örgüt kuramları alanına ilişkin, söz konusu bu coğrafik ayrımın pek geçerli olmadığı ifade edilse de (Baum,

Research paper thumbnail of GİRİŞİMCİ, İŞADAMI VE PROFESYONEL YÖNETİCİ HATIRAT-BİYOGRAFİ VE OTOBİYOGRAFİLERİNİN İKTİSAT VE İŞLETME TARİHİ KAYNAĞI OLARAK DEĞERİ VE ÖNEMİ

Türkiye'de İkinci Meşrutiyet döneminde gündeme gelen " milli iktisat " anlayışı doğrultusunda mil... more Türkiye'de İkinci Meşrutiyet döneminde gündeme gelen " milli iktisat " anlayışı doğrultusunda milli burjuvazi veya girişimci sınıfın oluşumu yönünde adımlar atıldı. Bir yüzyılı aşan bu süre zarfında Türkiye'de ekonomide birçok alanda özel sektör başat aktör rolü oynar hale geldi. Bugün Türkiye ekonominde üçüncü kuşağın yönetiminde olduğu holdingler yaptıkları yatırımlar, yarattıkları istihdam ve ürettikleri gelirlerle ülke ekonomisinin gelişmesinde önemli rol oynamaktadırlar. Büyük organizasyon becerisi gerektiren bu yapılar, ekip çalışması ile yönetilebilmektedir. Ancak yine ekip çalışması örneği olan bir orkestrayı yöneten " şef " misali bu işletmelerin kurucuları, patron veya kritik görevler üstlenmiş profesyonel yöneticiler bu ekipleri yönetmektedirler. Bunların bir kısmının tecrübe ve birikimlerini kitaplaştırdıkları bilinmektedir. Bu türe dair öncü nitelikte kitap yazmış kişi Süreyya [İlmen] Paşa'dır. (İlmen, 1949) Bu türden yazılmış kitapların çok büyük bir bölümü 24 Ocak 1980 kararlarından bugüne uzanan süreçte yayınlanmıştır (Buğra, 2016). Bu tarihten sonra Türkiye'de özel sektörün önceki dönemlerle karşılaştırılamayacak ölçüde büyüdüğü bilinmektedir. Dolayısıyla bu kitapların 24 Ocak kararları sonrasında yazılmış olması hiç şaşırtıcı değildir. Bu bildiride anılan literatür değerlendirilerek; bu bağlamda yayınlanmış olan bu kitapların Türkiye'nin yakın dönem iktisadi tarihi açısından taşıdığı önem üzerinde durulacaktır. Yine bu kitapların gelişmiş bir yazın olan iktisadi tarih kaynağı olma yeterlilikleri yanı sıra işletme ve yönetim tarihi bağlamında önemlerine ve potansiyellerine de değinilecektir. Araştırmanın amacına ulaşabilmek için çalışmanın yazarları tarafından Türkiye'deki iş insanlarının hayatını ve tecrübelerini anlatan anı, biyografi ve otobiyografi türündeki eserlere ilişkin bir Excel listesi oluşturulmuştur. Söz konusu liste, TBMM Kütüphanesi, Salt Araştırma, Milli Kütüphane, İBB Atatürk Kitaplığı ve Ulakbim Toplu Katalog üzerindeki taramalar sonucunda hazırlanmıştır. Söz konusu liste çalışmanın iki yazarı tarafından kodlanarak içerik analizi uygulanmıştır. İçerik analizine temel teşkil eden kodlamada kullanılan boyutlar ve bu bağlamda ulaşılan sonuçlar; yayın yılı, sektör, yazar, yazarın cinsiyeti, iş insanının cinsiyeti, kitabın basım ve dağıtımı ile yayınlandığı yayınevi vb. şeklinde belirlenmiştir.

Research paper thumbnail of Türk Havayolu Taşımacılığı Alanında Devletin Kurumsal Girişimci Rolü

Research paper thumbnail of Strateji Oluşturma Safhasında Temel Stratejiler Ve İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Globalleşen dünyada giderek artan rekabetin örgütlere iyiden iyiye yüklediği hayatta kalma soruml... more Globalleşen dünyada giderek artan rekabetin örgütlere iyiden iyiye yüklediği hayatta
kalma sorumluluğu ve örgütlerin bu doğrultudaki sürdürülebilir rekabet avantajına yönelik
arayışları, insan kaynağının stratejik önemine ayrı bir parantez açılması gerekliliğini açığa
çıkarmıştır. Bu durum, stratejik yönetim sürecinin strateji oluşturma safhasında insan
kaynakları yönetimi uygulamaları ile temel işletme stratejileri arasında bir köprü kurulmasının
ve ahenk yaratılmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Araştırma kapsamında strateji
oluşturma safhasında temel stratejilerin alt stratejileri olan büyüme stratejileri, durağan
stratejiler ve revizyon stratejileri ile iş planlaması ve analizi, ücretlendirme ve ödüllendirme
sistemi, eğitim ve geliştirme programları, işe alma standartları ve performans değerlendirme insan kaynakları uygulamaları alt bileşenlerinin tamamlayıcı nitelikteki ve sinerji yaratan ilişkisi kuramsal bir değerlendirme ile irdelenmektedir.

Research paper thumbnail of Türkiye’de Bir Yönetim Danışmanı: Urwick Orr and Partners ve Türk Hava Yolları’ndaki Danışmanlık Faaliyetleri (1967-1971)

Tarihsel olarak kökenleri endüstri devrimine dayandırılan yönetim danışmanlığı ve bu hizmeti vere... more Tarihsel olarak kökenleri endüstri devrimine dayandırılan yönetim danışmanlığı ve bu hizmeti veren danışmanların, yönetim kavramının tarihsel gelişimindeki diğerleri işletme okulları ve iş dünyasına yönelik medya olmak üzere en önemli üç aktörden biri olduğu belirtilmektedir
(Engwall, Kipping ve Üsdiken, 2016). Yönetim bilgisinin üretimi ve yayılımına benzer şekilde (Üsdiken, 2014), yönetim danışmanlığı faaliyetlerinin de doğdukları bir merkez ve transfer edildikleri bazı çevreler bulunmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’nin çoğunlukla uygulamaya dönük ve akademik yönetim bilgisini merkez ülkelerden ithal eden bir çevre ülkesi olduğu da zikredilmektedir (Özen, 2013). Bu noktadan hareketle, yönetim ve örgüt araştırmaları yazınında bir çevre ülke olarak Türkiye’ye akademik yönetim bilgisinin transferine ilişkin
zengin bir bilgi birikimi yanında, özellikle yönetim danışmanları tarafından gerçekleştirilen yönetim bilgisi ithaline yönelik görgül ilginin daha düşük düzeyde kaldığı söylenebilir. Bu husus, hele ki daha erken dönemlere ilişkin tarihsel sınamalar söz konusu olduğunda daha da
belirginleşmektedir. Bu çalışmanın temel çıkış noktası da, söz konusu bu ihmal edilmişliği bir nebze olsun gidermek üzere, bir çevre ülke olarak Türkiye’de görece daha erken denilebilecek dönemlerde bir yönetim öncüsü (Brech, Thomson ve Wilson, 2010) olarak anılan Lyndall Urwick ile o dönem ülkesindeki önde gelen yönetim danışmanlığı şirketlerinden biri olan (Engwall, Kipping ve Üsdiken, 2016) Urwick Orr and Partners’ın Türk Hava Yolları’ndaki danışmanlık faaliyetlerinin incelenmesidir. Bu noktadan hareketle, çalışmanın temel amacının, yönetim danışmanlığı
faaliyetlerini merkez-çevre bakış açısıyla bir çevre ülke örneği üzerinden betimleyerek; yönetim danışmanlığı faaliyetlerinin Türkiye’deki tarihsel gelişimine ve bu bağlamda da işletmecilik ve yönetim tarihi yazınına katkıda bulunmak olduğu söylenebilir. Çalışmada ayrıca, Urwick Orr and Partners ve o dönem için onun yerel ortağı olan Türk Sevk ve İdare
Derneği ilişkisinden hareketle, yönetim danışmanlığı faaliyetlerinin gelişiminde uluslararası aktörlerle yerel ortakları arasındaki ilişkilerin incelenmesi de hedeflenmektedir. Bu amacı gerçekleştirebilmek adına, araştırmada kapsam olarak Urwick Orr and Partners danışmanlık
şirketinin Türk Hava Yolları’na 1967-1971 yılları arasında yapmış olduğu Re-Organizasyon adı altında (Türk Hava Yolları A.O. 1968 Yıllık Rapor, 1969) yönetsel ve örgütsel içerikli ve hayli geniş kapsamlı danışmanlık faaliyetleri belirlenmiştir. Bu bağlamda, bu amaca yönelik olarak
hayli geniş kapsamlı ve çeşitlendirilmiş tarihsel bir veri derlenecektir. Söz konusu veri seti, büyük oranda ulusal olarak TBMM Kütüphanesi, Milli Kütüphane ve Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yapılacak taramalardan oluşacak olup; aynı zamanda Türk Hava Yolları arşivi ve
ulaşılabilmesi durumunda Türk Sevk ve İdare Derneği arşivi ile zenginleştirilecektir. Bununla birlikte, Lyndall Urwick’in kişisel arşivinin yer aldığı ve tasniflendiği (Matthews ve Boyns, 2001) Henley Business School arşivi ile Büyük Britanya The National Archives’a da ulaşılarak tarama yapılması hedeflenmektedir. Veri setine dahil edilen belgeler dışında, veriyi çeşitlendirme ve zenginleştirme adına Türk Sevk ve İdare Derneği ve Türk Hava Yolları çalışanları ile mülakatlar yoluyla veri toplanması da hedeflenmektedir. Ulusal ölçekteki arşiv ve kütüphane taramaları tamamlanmış olup, ikinci aşamadaki arşiv taramalarına geçilmesi planlanmaktadır. Söz konusu bu geniş ve kapsamlı veri seti ile tarihsel analize dayalı bir anlatı (narrative) (Erçek ve Günçavdı, 2016) inşa edilmeye çalışılacaktır.

Research paper thumbnail of Istanbul Ticaret Odasıyla Ticaretin Yuzyılı

Research paper thumbnail of Mütehassıslar, Mütercimler ve Mümessiller: Erken Cumhuriyet Dönemi Kamu Kurumlarının Rasyonalizasyonunda Bağlam ve Aktörler

Değişen Düzen: İki Dünya Savaşı Arasında Türkiye'nin İktisat Tarihi, 2023

Research paper thumbnail of Bağlamı Dikkate Almak: Türkiye Kaynaklı Örgüt Kuramı Çalışmaları Üzerine Bir İnceleme

Yönetim ve Örgüt Araştırmalarında Toplumsal Bağlam, 2023

Research paper thumbnail of YÖNETİM VE ÖRGÜT ARAŞTIRMALARINDA MAKRO PERSPEKTİFLER

Tüm hakları mahfuzdur. Bu kitabın tamamı ya da bir kısmı 5846 Sayılı Yasa'nın hükümlerine göre, k... more Tüm hakları mahfuzdur. Bu kitabın tamamı ya da bir kısmı 5846 Sayılı Yasa'nın hükümlerine göre, kitabı yayınlayan yayınevinin izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılamaz, özetlenemez, yayınlanamaz, depolanamaz.

Research paper thumbnail of Yalçınkaya, A. (2023). "Sinemada Taylorizmin İzini Sürmek: Metropolis (1927) Filmi ve Zihin/Kol Emeği Ayrımına İlişkin Bir Okuma Denemesi", Prof. Dr. Ercan Güven'e Armağan: Emeğin Hallerine Dair Yüzleşmeler, (Ed.) Aytül Ayşe Cengiz, Banu Uçkan Hekimler, Yeni İnsan Yayınevi, İstanbul, ss.45-60.

Prof. Dr. Ercan Güven'e Armağan: Emeğin Hallerine Dair Yüzleşmeler, 2023

Research paper thumbnail of UZAKTAN EĞİTİMİN TÜRKİYE’DE GELİŞİMİ: KURUCU ANLATILARINDA MEŞRUİYET VE ÖYKÜNMECİLİK

Research paper thumbnail of 1930'lardan 1960'lara Uzanan Süreçte İş Âleminin "Muvaffakiyet", Türkleştirme ve Sürdürülebilirlik Düşüncesi Üzerine

Türkiye’de Özel Girişimciliğin Gelişimi ve İş İnsanlarının Ağzından «Başarı» Hikâyeleri (1930’lardan 1960’lara), 2021

Research paper thumbnail of Bağlam ve Aktörler: Yönetim Uygulamalarının Türk Sanayisinde Yayılımı (1930-1980)

Mustafa Kemal ATATÜRK'ün yurt dışında eğitim alabilmelerine destek olduğu Promethe-1 neslinin ülk... more Mustafa Kemal ATATÜRK'ün yurt dışında eğitim alabilmelerine destek olduğu Promethe-1 neslinin ülke sanayisine yaptıkları katkıya araştırma sürecinde bir kez daha şahit olduk. Yaşayan Promethe'lere sağlık, vefat edenlere ise Allah'tan rahmet dileriz.

Research paper thumbnail of Stratejik Değerlendirme ve Kontrol

Research paper thumbnail of YERELDEN DOĞAN BIR BAŞARI ÖYKÜSÜ: KARİYER.NET

Research paper thumbnail of Sanal Örgütler: Alanlar, Araştırmalar, Vakalar

Research paper thumbnail of Devlet, Aktör ve Değişim: 1983-2013 Yılları Arası Türk Havayolu Taşımacılığı Alanında Kurumsal Değişim

Research paper thumbnail of Kurum ve Sektör Tarihi, İş İnsanı ve Yönetici Hatırat, Biyografi ve Otobiyografi Kitapları Bibliyografyası (1932-2018)

Research paper thumbnail of A Theoretical Evaluation of Relationship between Strategic Choices and Human Resources Management Models

  1. are the first modern scientists to associate the concept of strategy with business in the g... more 1947) are the first modern scientists to associate the concept of strategy with business in the game theory they developed. They defined "strategy" as a series of actions designed by the company in response to a specific situation (Bracker, 1980: 219). On the other hand, Mintzberg et al. (1998) view strategy as an undermining factor in strategic management because deterministic and mechanistic approaches constrain will and choice. With Chandler (1962) and Ansoff (1965) among its founders (Herrman, 2005: 114), strategic management is a young discipline with about 50 years of history (Guerras-Martin et al., 2014: 69). The main question in the field of strategic management concerns how organizations achieve sustainable competitive advantage and success (Teece et al., 1997: 509).

Research paper thumbnail of Havayolu Taşımacılığında Yeni Yönetim Yaklaşımları

Bu bölümde, havayolu taşımacılığı sektörünün en önemli unsurlarından biri olan havayolu işletmele... more Bu bölümde, havayolu taşımacılığı sektörünün en önemli unsurlarından biri olan havayolu işletmelerinin, dünyanın en küreselleşmiş sektörlerinden biri olan havayolu taşımacılığı sektöründe rakiplerine karşı sürdürülebilir bir rekabet avantajı elde etmede yararlandıkları yeni, modern, çağdaş yönetim yaklaşımları ele alınmıştır. Söz konusu yeni yönetim yaklaşımları, yönetim ve organizasyon alanında özellikle 2000'li yıllardan sonra ortaya çıkan ve bu bağlamda yönetim ve örgüt araştırmacılarını meşgul eden birtakım genel görüş, varsayım ve model-lerden oluşmaktadır. İlk olarak söz konusu bu yeni yönetim yaklaşımlarından birkaçı kavramsal olarak ele alınmaktadır. İkinci olarak havayolu işletmelerini yeni yaklaşımları uygulamaya götüren temeller ele alınmaktadır. Daha sonra söz konusu yeni yönetim yaklaşımlarının havayolu işletmeleri tarafından nasıl kul-lanıldıkları ve ne gibi avantajlar sağladığı vb. hususlar açıklanmaktadır. 1

Research paper thumbnail of Hava Kargo Kavramı ve Tarihçesi

Research paper thumbnail of HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI VE EKONOMİK DÜZENLEMELER TEORİ VE TÜRKİYE UYGULAMASI

Research paper thumbnail of 2019 SALT Araştırma Fonları Proje Sunumları: Yeşilköy’den Atatürk’e, Hava Meydanından Havalimanına: Bir Havalimanının Tarihi (Akansel Yalçınkaya)

Research paper thumbnail of Nitel Araştırma Deneyimi ve Hikayelerinin Paylaşılması

Nitel Araştırmalar Çalıştayı 2021

Research paper thumbnail of Yerel Havacılık Araştırmalarının Bağlamı, Felsefesi ve Yöntemi Üzerine

Research paper thumbnail of Sektörden Üniversiteye Uzanan Bir Yolculuk

Research paper thumbnail of İşletme Tarihi ve Araştırma Üzerine

Research paper thumbnail of SALT'ta Araştıranlar: Devlet ve Havayolu Taşımacılığı: Türk Havayolu Taşımacılığı Sektörünün Tarihsel Gelişimi ve Devlet Müdahaleleri (1933-2017)

Research paper thumbnail of Yeşilköy’den Atatürk’e, Hava Meydanından Havalimanına: Bir Havalimanının Tarihi

Yeşilköy’den Atatürk’e, Hava Meydanından Havalimanına: Bir Havalimanının Tarihi