Türkan Alpay | Mersin University (original) (raw)

Books by Türkan Alpay

Gaziantep, Türkiye'nin en önemli gastronomi kentlerinden biridir. Zengin mutfağı ve yöresel lezze... more Gaziantep, Türkiye'nin en önemli gastronomi kentlerinden biridir. Zengin mutfağı ve yöresel lezzetleriyle bilinir. Alinazik yemeği de bu zengin mutfağın önemli bir

Gaziantep biber salçası, Türk mutfağında önemli bir malzemedir. Gaziantep'te ağustos, eylül ve ek... more Gaziantep biber salçası, Türk mutfağında önemli bir malzemedir. Gaziantep'te ağustos, eylül ve ekim ayında biber salçası hazırlıklarına başlanır. Sebze halinde tatlı ve acı

Gaziantep'e özgü yöresel baharat Gaziantep'in İslahiye ilçesi, Türkiye'nin güneydoğusunda yer alı... more Gaziantep'e özgü yöresel baharat Gaziantep'in İslahiye ilçesi, Türkiye'nin güneydoğusunda yer alır ve ünlü Gaziantep pul biberinin üretiminde önemli bir role sahiptir. İslahiye pul biberi, yöresel olarak

Yöresel lezzet. Gaziantep pekmezi, Gaziantep bölgesinde üretilen ve geleneksel yöntemler ile hazı... more Yöresel lezzet. Gaziantep pekmezi, Gaziantep bölgesinde üretilen ve geleneksel yöntemler ile hazırlanan bir tür yiyecektir. Genellikle üzüm bağının gelişmiş olduğu bu bölgede

Dünya mutfağında önemli bir yere sahip olan Gaziantep ili yemek kültürüne ve çeşitliliğine sahipt... more Dünya mutfağında önemli bir yere sahip olan Gaziantep ili yemek kültürüne ve çeşitliliğine sahiptir. Türkiye' de ilk olarak 2015 yılında Gaziantep, "Gastronomi Şehri"

Gaziantep'e özgü yöresel mutfak malzemesi. Gaziantep, Türkiye'nin güneydoğusunda bulunan bir şehi... more Gaziantep'e özgü yöresel mutfak malzemesi. Gaziantep, Türkiye'nin güneydoğusunda bulunan bir şehirdir ve kurutmalık olarak bilinen çeşitli kabak, patlıcan, acur, biber, domates gibi sebzelerin üretiminde önemli bir merkezdir. Özellikle Gaziantep'in Oğuzeli ilçesi, haylan kabağı kurusu, acur, biber,

Papers by Türkan Alpay

Antep embroidery is a traditional type of handicraft made especially by women living in the Gazia... more Antep embroidery is a traditional type of handicraft made especially by women living in the Gaziantep region. This art represents a deep cultural heritage passed down from generation to generation. Antep embroidery tradition is a part of Gaziantep's rich cultural heritage. This embroidery tradition is an art product created by the handicraft of women in Gaziantep and its surroundings. Antep embroidery, which has a long history in Gaziantep, is a tradition that is performed by women and is passed on within the master-apprentice relationship. It is generally taught at home, when families come together, and is passed down from generation to generation. This educational process enables the transfer of cultural values as well as individual abilities. An important feature of the tradition is that each piece is meticulously crafted by a single woman; This reflects that woman's personal touch on the handicraft product. Antep embroidery has a deep connection with the rich cultural heritage of the region. Socio-cultural structures and traditions reflect the history, geography, beliefs and social structures of a society. This tradition has many effects on the socio-cultural structure; It especially enables women to come together and increase their social interactions. Antep embroidery tradition is supported by the socio-cultural structure, economic conditions and cultural heritage in Gaziantep and its surroundings. UNESCO plays an important role in transferring these traditional products from generation to generation. Keeping this tradition alive is of great importance in terms of preserving the identity of the region and contributing to the social and economic empowerment of women. Work for its preservation in the Intangible Cultural Heritage (INC) List within the context of UNESCO started in 2023. I hope that these products will be introduced worldwide and reach the value they deserve, with the work carried out to include Antep work, which is called handicraft in Gaziantep, in the UNESCO Cultural Heritage List in order to protect it and pass it on to future generations.

Türk halk edebiyatı, Türk kültürünün derin köklerine uzanan zengin bir miras bütünüdür. Bu miras ... more Türk halk edebiyatı, Türk kültürünün derin köklerine uzanan zengin bir miras bütünüdür. Bu miras gerek yazılı kaynaklarda gerek sözlü olarak aktarılan edebî eserlerin tümünü içerisinde barındırır. Halk edebiyatı ürünleri arasında mâni, destan, mit, türkü, atasözü, deyim, masal, halk hikâyesi, tekerleme vb. gibi çeşitli formlar bulunur. Halk edebiyatı ürünlerinin özellikleri arasında çoğu zaman anonim olma, sözlü gelenekte yaşama, halkın ortak duygu ve düşüncelerini yansıtma, kültürel değerlere sahip çıkma, onları koruma, yaşatma gibi önemli işlevler yer alır. Bu türdeki eserler, bir topluluğun tarihini, geleneklerini, inançlarını, değerlerini, duygu ve düşüncelerini aktarmak için kullanılır. Halk edebiyatı, toplumun her kesiminden insanın katkıda bulunabileceği bir alandır ve genellikle kuşaktan kuşağa aktarılarak yaşatılır. Bu edebî tür, kültürel kimliğin ve toplumsal belleğin bir parçasıdır. Halk edebiyatı ürünleri içerisinde çeşitli metaforlar aracılığıyla dilin daha renkli, etkileyici ve derin anlamlar ifade edecek biçimde kullanılması mümkündür. Metafor, genellikle gerçek anlamından farklı bir anlam yaratmak veya daha derin bir anlamı ifade etmek için halk edebiyatı ürünlerinde sıkça kullanılır. Halk edebiyatında metaforlar genellikle yaşamın kendisinden ve doğadan beslenir. Deniz metaforu, halk edebiyatında sıkça kullanılan bir tema ve bir metafordur. Deniz; genellikle 1 Beyan (Tez/ Bildiri): Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur. Çıkar Çatışması: Çıkar çatışması beyan edilmemiştir. Finansman: Bu araştırmayı desteklemek için dış fon kullanılmamıştır. Telif Hakkı & Lisans: Yazarlar dergide yayınlanan çalışmalarının telif hakkına sahiptirler ve çalışmaları CC BY-NC 4.0 lisansı altında yayımlanmaktadır. Kaynak: Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Halk bilimi içerisinde değ erlendirilen ğeçiş do nemleri ve bu do nemlerde ğerçekleştirilen ritu ... more Halk bilimi içerisinde değ erlendirilen ğeçiş do nemleri ve bu do nemlerde ğerçekleştirilen ritu eller bir toplumun ku ltu rel değ erleri, yaşayışı, inanışları, duyğu ve du şu nceleri hakkında fikir vericidir. So z konusu toplumun ku ltu ru nu n karakteristik o zelliklerini anlamaya da yardımcı olur. Ko klu bir tarihe ve zenğin bir ku ltu re sahip olan Gaziantep'te pek çok ku ltu rel miras yaşamakta ve ğeleneksel yapısını bu yu k oranda korumaya devam etmektedir. Bu unsurlardan biri olan çeyiz ğeleneğ i, Tu rk tarihinin ko klerinden itibaren evlilik ğeçiş do nemi içerisinde yer alan o nemli bir konudur. Bu bağ lamda Gaziantep çeyiz ğeleneğ i, ğeçmişi ğeleceğ e taşıyan ve canlı olarak yaşatılan bir ku ltu rel değ erdir. Bu çalışmada yazılı kaynak taramasının yanı sıra ğo ru şme ve katılımcı ğo zlem tekniklerinden yararlanılarak derleme çalışması yapılmıştır. Yapılan alan araştırması sonucunda Gaziantep çeyiz to renlerinde ğerçekleştirilen ritu eller tespit edilmiş ve bunların ku ltu rel temelleri incelenmiştir. Elde edilen veriler bağ lam merkezli halk bilim kuramlarından işlevsel kuram çerçevesinde ele alınarak so z konusu ritu ellerin işlevleri de ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda Gaziantep'teki çeyiz to renlerindeki ritu ellerin Tu rklu k coğ rafyası ve Anadolu'daki uyğulamalarla birtakım benzerlikler ğo sterdiğ i anlaşılmıştır. Aynı zamanda ğu nu mu zde kuşaktan kuşağ a aktarılarak yaşatılan bu ritu eller ko ken itibarıyla eski inanç sistemlerinin izlerini taşımaktadır. Çalışma sonucunda ilğili ritu ellerin eğ lenme, eğ lendirme, eğ itim, ku ltu r aktarımı, toplumsal kurumlara ve to relere destek verme ğibi işlevleri halen yerine ğetirdiğ i tespit edilmiştir.