ဒုင်တၠုင်ဏာ နူကဵု မုက်လိက် ဝိက်ရှေန်နရဳ ဘာသာမန် မဒှ်မုက်လိက် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် အဘိဓာန်မန် မပံင်နှဴ ကုအရေဝ်ဘာသာညးလိုက် ဗွဲမဂၠိုင်ရ။ တင်ရန်တၟအ် မုက်လိက်ဝွံဂှ် သွက်ဂွံပ္ကောံ အရေဝ်ဝေါဟာရ ဘာသာမန်၊ လဟီု (ဗီုဂလာန်) မန်၊ ဗီုမဂွံစကာ ဝေါဟာရမန်ဂမၠိုင်၊ ကေုာံ သွက်ဂွံပသုတေသန မအရေဝ်မန်ဂမၠိုင်ရ။ တုဲပၠန် နကဵုဘာသာမန်မွဲကဆံင် ညံင်ဂွံကၠာဲ ဘာသာသအာင်မာန်ကီု၊ တုဲပၠန် နူဘာသာသအာင် မွဲကဆံင် ညံင်ဂွံကၠာဲတီကေတ် ဝေါဟာရမန်ဂမၠိုင်ရ။ တၞဟ်န လိက်မန်ပိုယ် ဂွံဇၞော်မောဝ်ကီု၊ တၞဟ်န အရေဝ်မန် ဂွံတန်တဴအာ ဍာ်ဇမၠိင်မာန်ကီု ရန်တၟအ်တုဲ ဇၟာပ်ညးအဲ နကဵုသၞောတ်ယူနဳကောဒ်ဂှ် လုပ်ဗိုင်ချူစုတ် မအရေဝ်ဝေါဟာရမန်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲမုက်လိက်ဝွံညိ။မိက်ဂွံပၠုပ်ချူ မုက်လိက်တၟိ (ဝါ) ဝေါဟာရတၟိမ္ဂး ဝေါဟာရ ဇကုမမိက်ဂွံပတိုန်ဂှ် တက်စုတ် ပ္ဍဲခံက် ဗွဲလတူဝွံတုဲ ဍဵု "ဂၠာဲညိ"။ ယဝ်ရ မုက်လိက်ဂှ် ဟွံမဲဏီမ္ဂး ဍေဟ်ထ္ၜး နကဵုအသာ်ဗကေတ်။ လတူ အသာ်ဗကေတ်ဂှ် ကလေင်ဍဵုမ္ဂး စိုပ်အာ ဇရေင်မုက် သွက်ဂွံခၞံဗဒှ် ဝေါဟာရတၟိရ။ မိက်ဂွံတီ ဗီုလဵု မဂွံလုပ်ချူမ္ဂး လုပ်လ္ၚတ်ဗှ်ကေတ် နူကဵု မုက်လိက် "ဗီုလဵုဂွံစ"။ တုဲပၠန် တၞဟ်န မုက်လိက်ဏအ် ဂွံဇၞော်မောဝ် ခိုဟ်တိုန်ကီု၊ မိက်ဂွံချပ်ဂၞန် စပ်ကဵု ဝေါဟာရမန်ကီုမ္ဂး လုပ်အာ ပ္ဍဲ "ပါင်မုက်ဂကောံ" ဝွံညိ။Welcome to Mon Wiktionary, a collaborative project to produce a free-content multilingual dictionary in Mon Language. Learn how to start a page, experiment in the sandbox and and visit our Community Portal to see how you can participate in the development of Mon Wiktionary. This Wiktionary uses Unicode standard. (Warning: In the past, the Mon Vocabulary was very advanced, but today most Mon words are obsolete because they are rarely used by many people. If you are an expert on Mon words, you are invited to contribute to the Mon edition of Wiktionary. If you are not an expert on Mon words, please copy them from somewhere else and do not use them in Mon Wiktionary. At Mon Wiktionary, we have a great aim to preserve the Mon language and literature). (Currently, Intobesa is the sole moderator of Mon Wiktionary, so can ask for Mon Wiktionary needs in user talk Intobesa).  |
 မအရေဝ်တၟေင် သွက်တ္ၚဲဏအ် ဗှ်ကေတ် နူဏအ်။ ဗညာ (နာမ်)နိရုတ်: နူသံသကြိုတ်/မန်တြေံ ဗြး/ဗြ၊ ဗျ၊ ဗ္ည၊ ဗညာ။ (တမၠာ) ယၟုနာမ ပ္ဍဲဂကောံမၞိဟ်သၟိင်တၠ ဂကူမန်။ (ခေတ်တၟိ) မၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုင် စုတ်ဂတယၟု။ ပၠိုတ် (ကြိယာ) (အကမ္မကြိယာ) ပၠိုတ် (pliut) /plɒt/ (နိရုတ် - ပၠ+အိုတ်) ပၠ မဂွံအဓိပ္ပါယ် တၟး၊ အိုတ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် ဟွံဆက်နွံ။ မောဝ် (ကြိယာ) (အကမ္မကြိယာ) မောဝ် (mow) /mɔːə/ (နိရုတ် - မန်တြေံ မလ်) မနွံကဵု သၟူ ဒးရး မဒးကဵု ဂၞပ်စိုတ်။ မြမောဝ် (နာမ်)။ (အကမ္မကြိယာ၊ ကမ္မကြိယာ) မောဝ် (mow) /mɔːə/ (နိရုတ် - မန်တြေံ မရ်) မခိုဟ်တိုန် နူကဵုတြေံ။ မုဟ်ကျာ(နာမ်)နိရုတ်: မုဟ် ကၠုင်နူကြိယာ ၜိုဟ်၊ ကြိယာၜိုဟ်ဂှ် ပမနာမ် ဒှ် လမုဟ်၊ လမုဟ်ကျာ -> မုဟ်ကျာ ဥတု မဒှ်အကြာ ဥတုကသီု ကဵု ဥတုကညင်၊ ပ္ဍဲဍုင်မန် မဒှ်ပ္ဍဲ ဂိတုကထိုန်၊ မြေက္ကသိုဝ်၊ ပုဟ်၊ မာဃ်၊ မဒှ်ဥတု မဂံက်အိုတ်။ နိရုတ်: မုဟ် ကၠုင်နူကြိယာ ၜိုဟ်၊ ကြိယာၜိုဟ်ဂှ် ပမနာမ် ဒှ် လမုဟ်၊ လမုဟ်ကျာ -> မုဟ်ကျာ ပ္ဍဲဥတုမုဟ်ကျာ အခိင်နူဗတံ ကဵု အခိင်နူဂယး ၜိုဟ်ဂံက်တုဲ ညးဂမၠိုင် ၜံင်ပၟတ်အိုတ်ရ။  |
မအရေဝ်တၟေင် သွက်တ္ၚဲဏအ် ဗှ်ကေတ် နူဏအ်။ ဗညာ (နာမ်)နိရုတ်: နူသံသကြိုတ်/မန်တြေံ ဗြး/ဗြ၊ ဗျ၊ ဗ္ည၊ ဗညာ။ (တမၠာ) ယၟုနာမ ပ္ဍဲဂကောံမၞိဟ်သၟိင်တၠ ဂကူမန်။ (ခေတ်တၟိ) မၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုင် စုတ်ဂတယၟု။ ပၠိုတ် (ကြိယာ) (အကမ္မကြိယာ) ပၠိုတ် (pliut) /plɒt/ (နိရုတ် - ပၠ+အိုတ်) ပၠ မဂွံအဓိပ္ပါယ် တၟး၊ အိုတ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် ဟွံဆက်နွံ။ မောဝ် (ကြိယာ) (အကမ္မကြိယာ) မောဝ် (mow) /mɔːə/ (နိရုတ် - မန်တြေံ မလ်) မနွံကဵု သၟူ ဒးရး မဒးကဵု ဂၞပ်စိုတ်။ မြမောဝ် (နာမ်)။ (အကမ္မကြိယာ၊ ကမ္မကြိယာ) မောဝ် (mow) /mɔːə/ (နိရုတ် - မန်တြေံ မရ်) မခိုဟ်တိုန် နူကဵုတြေံ။ မုဟ်ကျာ(နာမ်)နိရုတ်: မုဟ် ကၠုင်နူကြိယာ ၜိုဟ်၊ ကြိယာၜိုဟ်ဂှ် ပမနာမ် ဒှ် လမုဟ်၊ လမုဟ်ကျာ -> မုဟ်ကျာ ဥတု မဒှ်အကြာ ဥတုကသီု ကဵု ဥတုကညင်၊ ပ္ဍဲဍုင်မန် မဒှ်ပ္ဍဲ ဂိတုကထိုန်၊ မြေက္ကသိုဝ်၊ ပုဟ်၊ မာဃ်၊ မဒှ်ဥတု မဂံက်အိုတ်။ နိရုတ်: မုဟ် ကၠုင်နူကြိယာ ၜိုဟ်၊ ကြိယာၜိုဟ်ဂှ် ပမနာမ် ဒှ် လမုဟ်၊ လမုဟ်ကျာ -> မုဟ်ကျာ ပ္ဍဲဥတုမုဟ်ကျာ အခိင်နူဗတံ ကဵု အခိင်နူဂယး ၜိုဟ်ဂံက်တုဲ ညးဂမၠိုင် ၜံင်ပၟတ်အိုတ်ရ။ 
မေတ-ဝဳကဳပရေင်ပံင်ဗစိုပ် ပရဝ်ဂျေတ် ဝဳကဳမဳဒဳယာ 
**ဝဳကဳတက္ကသိုလ်**ကပေါတ်သွက်ဂွံဗ္တောန် ကေုာံ ပရေင်ချဳဓရာင် မသက္ကုင္ၚုဟ်မး