mehmet memiş | Sakarya University (original) (raw)
Conference Presentations by mehmet memiş
Theoretical Studies of ART, 2022
Sekarzadeh Seyed Mohamad was one of the 18 th famous calligraphers in Ottoman. He was born in Man... more Sekarzadeh Seyed Mohamad was one of the 18 th famous calligraphers in Ottoman. He was born in Manisa. His father, Abdorahman Effendi, was a confectioner so Seyed Mohamad was known as "Shekarzadeh". He was Yedikuleli Seyyid Abdullah Efendi's student and got permission from him. He was famous especially for Thuluth and Naskh script. He died in 1753 A.D and his tomb is located next to Sheikh Hamdolah's in Karacaahmet cemetery in Istanbul. There are still three Qurans transcribed by him in different museums. The first one is a Quran, No.
Sadırlardan Satırlara HAT SANATI ve HATTATLAR, 2021
Tiirkiye Diyaner Vak-fr Yaytn Marbaacrhk ve Ticaret itlermesi Tel: O3l2 354 91 3l Faks:35491 32 Y... more Tiirkiye Diyaner Vak-fr Yaytn Marbaacrhk ve Ticaret itlermesi Tel: O3l2 354 91 3l Faks:35491 32 Ya,rrnlanAlr t€blig€rin biitfin sorurbluluEu vazarlanna .ittir. Tebligter vavDcr kuulustatr izin al|nDAdan k|smcn ya da tamam€n bir baika yerde yaynlanamaz veya €lektronik ortama aktar rmsz. isten€ Adresi: iMVAK (qorun irnam-Hatip Lisesi ve ilahiyat Fakiihesi Kurma v€ Koruma vatft' Yeniyol Mh. Cazi Cd. Kiillikpark lghan Kai:3 QOR(M Tet O3(A 213522r-053a 366 92 34 Fax: 0364 234635? e-posta: eliilisal@gszls!]t!
Papers by mehmet memiş
DergiPark (Istanbul University), May 27, 2022
LALE Kültür sanat ve Mdeniyet Dergisi, 2023
FROM THE PERSPECTIVE OF SÜHEYL ÜNVER HIS BROTHER-IN-LAW CALLIGRAPHER HASAN RIZA EFENDİ Süheyl Ünv... more FROM THE PERSPECTIVE OF SÜHEYL ÜNVER HIS BROTHER-IN-LAW CALLIGRAPHER HASAN RIZA EFENDİ Süheyl Ünver, who was a very good observer as well as a scientist and artist, shed light on the period in which he lived by recording his impressions and thoughts in a simple style, anad created a rich source for Turkish culture and art research with his archive. One of the personalities that he closely followed and respected was Hasan Rıza Efendi, the famous calligrapher of his time. Born in Uskudar, Istanbul in 1849, he learned writing from the leading masters of calligraphy and served as imam and calligrapher of the Muzıka-i Humâyun. Hasan Rıza Efendi, who also taught thuluth and naskh in Medresetü'l-Hattâtîn, which was opened in 1915, married Süheyl Ünver's aunt Emine Hanım, and made important contributions to the upbringing of Süheyl Ünver, who lost his father at the age of eleven. In this article, the observations and thoughts of the Süheyl Ünver about Hasan Rıza Efendi, which he valued and followed closely, were discussed.
Akademik İncelemeler Dergisi, 2023
This paper is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial License Bu makale Creat... more This paper is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial License Bu makale Creative Commons Attribution-NonCommercial License altında lisanslanmıştır. Bu makale en az iki hakem tarafından incelenmiş, iThenticate yazılımı ile taranmış, araştırma yayın ve etiğine aykırılık tespit edilmemiştir. Araştırma & Yayın Etiği This article was reviewed by at least two referees, a similarity report was obtained using iThenticate, and compliance with research/publication ethics was confirmed.
Lele Kültür Sanat ve Medeniyet Dergisi, 2022
Lale, Jan 22, 2020
Osmanlı döneminde hat sanatı eğitimi, usta-çırak ilişkisi içinde, ''Meşk'' usulü ile yürütülmüştü... more Osmanlı döneminde hat sanatı eğitimi, usta-çırak ilişkisi içinde, ''Meşk'' usulü ile yürütülmüştür. Günümüze ulaşan meşk murakkaları, hocaların talebe çalışmalarına yaptıkları çıkartmalar, bu hususta takip edilen yöntem ve izlenen yol hakkında yeteri kadar fikir vermektedir. Belli bir düzen ve disiplin içinde devam eden bu eğitimin "Müfredat" ve "Mürekkebat" olmak üzere birbirini takip eden iki merhalede yapıldığı anlaşılmaktadır. Müstakil harflerin ve ikili olarak birbiri ile bitişik şekillerinin çalışıldığı müfredat aşamasından sonra, daha uzun metinlerin yazıldığı, satır kompozisyonu mahiyetindeki çalışmaları içeren mürekkebat kısmı gelir. Bu makalede, hattatların mürekkebat aşamasında yazdıkları metinler ele alınmıştır. Bazı duâ ve hadisler, yazı hakkında hikmetli sözler, Hz. Peygamber sevgisini işleyen hilye ve kasideler bu metinleri oluşturmaktadır.
Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (SKAD), 2019
I. Abdülhamid (1774-1789) döneminin önemli eserlerinden biri olan ve 1196/1781'de inşa edilen Emi... more I. Abdülhamid (1774-1789) döneminin önemli eserlerinden biri olan ve 1196/1781'de inşa edilen Emirgan Camii, ismi ile aynı adı taşıyan, İstanbul'un Rumeli yakasındaki Emirgan semtinde bulunmaktadır. Vakfiyeye göre camii ile birlikte hamam, su değirmeni, dükkânlar, fırın, kayıkhane, iskele inşa edilmiştir. Araştırmamızın konusunu Emirgan Camii çevresinde oluşan Emirgan semti ve ilk yapıldığı dönemden günümüze kadar caminin geçirdiği onarımlar oluşturmaktadır. Bu bağlamda söz konusu yapı ve çevresi ile ilgili çalışmalar arşiv kaynaklarına dayanılarak ele alınmıştır. Ayrıca Emirgan Camii'nin inşa edildiği dönemin sanat anlayışına değinilerek zaman içindeki değişimin daha iyi ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çerçevede öncelikle semtin tarihçesi, caminin inşası, dönemin sanat anlayışı ve elde edilen onarım belgeleri tarih sırası göz önünde bulundurularak ele alınmıştır. Bunun yanı sıra caminin tamamlayıcı unsurlarına da kısaca değinilmiş, bugünkü halinin tasviri ile çalışma nihayetlendirilmiştir.
Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (SAUIFD), 2020
Sakarya'nın Taraklı İlçesi'nde 1919 yılında doğan Sâim Özel, kurrâ-hâfızlığı yanında hattatlığı i... more Sakarya'nın Taraklı İlçesi'nde 1919 yılında doğan Sâim Özel, kurrâ-hâfızlığı yanında hattatlığı ile de bilinen mümtaz bir şahsiyettir. Çocukluğunda babasından kıraat ve dini ilimleri öğrenmiş, 1937'de İstanbul'a giderek eğitimine orada devam etmiştir. Nuruosmaniye Camii Kur'ân Kursu'nda hıfzını tamamlamış, İstanbul'daki çeşitli camilerde müezzin vekilliği, müezzinlik ve imamlık görevlerinde bulunmuştur. Aynı zamanda hat sanatına ilgi duyan Sâim Özel, Güzel Sanatlar Akademisi'nde misafir öğrenci olarak hat derslerine başlamış, dönemin ünlü hattatlarından rik'a, sülüs ve nesih yazılarını öğrenmiştir. Birçok levha, cami yazıları ve bir de Kur'ân-ı Kerîm yazmıştır. 1981 yılında Süleymaniye Camii imamlığından emekliye ayrılarak memleketi Taraklı'ya dönmüş ve doğduğu evde 29 Ekim 2005 tarihinde vefat etmiştir. Bu çalışmanın amacı, bu değerli şahsiyetin meslek ve sanat hayatı hakkındaki bilgileri, bilhassa hat sanatı alanındaki çalışmalarını derlemek, değerlendirmek ve kayıt altına almaktır. Bu amaçla merhum Sâim Özel'in vefatından sonra hakkında yazılan ve yayınlanan bazı hatıralardan istifade edilmiş, yakınları ve talebeleri ile görüşülmüş, çoğu İstanbul'da bulunan cami yazıları ve muhtelif koleksiyonlarda bulunan eserleri incelenerek değerlendirilmiştir.
Islam mimarisinde yazi, ayni zamanda bir susleme unsuru olarak onemli yer tutmaktadir. Ozellikle ... more Islam mimarisinde yazi, ayni zamanda bir susleme unsuru olarak onemli yer tutmaktadir. Ozellikle kitabe tarzinda yazilanlar, uzerinde bulunduklari yapilarin tarihleri ile ilgili en saglam belge niteligi tasimaktadirlar. Osmanli mimarisinin ilk orneklerini olusturan Iznik yapilarinda bulunan kitabeler ise, bu ozelliklerinin yaninda hat sanatinin gelisme seyrine de isik tutar niteliktedir. Bu makalede hat eserlerinin okunuslari yaninda, yazi ozellikleri, olculeri ve resimleriyle bugunku durumlari da verilerek tespitleri yapilmis, bu yapilarla ilgili bazi tereddutlu bilgiler kitabelerdeki kayitlarla karsilastirilmaya calisilmistir
Turk-Islam sanatlari icinde onemli bir yere sahip olan ‘hat sanati’ Arap alfabesiyle yazilan guze... more Turk-Islam sanatlari icinde onemli bir yere sahip olan ‘hat sanati’ Arap alfabesiyle yazilan guzel yazilari ifade etmektedir. Sanatkârina da ‘hattat’ denir. Bu sanat dali tarihi gelisimini Islam Dininin kutsal kitabi Kur’an-i Kerim uzerinde gostermistir. Ancak gecmiste oldugu gibi gunumuzde yalniz Arapca degil Turkce, Farsca gibi bu alfabenin kullanildigi baska lisanlarda da eserler verilmektedir. Dunyanin en gelismis muzelerinde cok degerli ornekleri bulunan hat sanatinin Islam ulkeleri disinda da sevenleri ve takipcileri gun gectikce cogalmaktadir. Hat sanatinin gecmisten gelen koklu bir egitim gelenegi vardir. Gunumuze ulasan belgeler Osmanli doneminde hat egitiminin belli bir duzen ve disiplin icinde, titizlikle yurutuldugunu gostermektedir. Bu sanat dalinda Osmanlinin Islam ulkeleri arasinda one cikmasinda uygulanan bu egitim yonteminin etkili oldugu muhakkaktir. Temelde usta-cirak iliskisine dayanan bu yontemde mesk usulu takip edilmistir. Mesk , talebenin ornek alarak calisma...
Osmanli doneminde gerek yerli hayirseverler ve gerekse bu bolgede idari gorevlerde bulunmus pasal... more Osmanli doneminde gerek yerli hayirseverler ve gerekse bu bolgede idari gorevlerde bulunmus pasalar tarafindan Urfa’da bircok vakif kurulmustur. Islam anlayisindaki iyilikte ve hayirda yarisma ilkesinin bir tezahuru olarak kurulan bu vakiflarin sehrin imarinda ve Urfa halkinin cesitli alanlardaki sosyal ihtiyaclarinin karsilanmasinda en buyuk paya sahip oldugu muhakkaktir. Ulasimdan ticarete, egitimden sagliga kadar bircok alanda katki saglayan vakiflarin en onemli hizmet alanlarindan biri de cami ve mescitler olmustur. Bu makalede vakfiyelerdeki bilgilere dayanilarak, camilerin insasi, bakim ve onarimlari, temizlik, aydinlatma ve islevlerini yerine getirebilmeleri icin ihtiyac duyduklari personelin istihdami gibi vakiflar tarafindan yurutulen hizmetler konu edilmistir.
Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergsi, 2020
Atıf/Citation: Memiş, Mehmet. "Hattat Hâfız Sâim Özel'in Hayatı, Mesleği ve Eser-leri". Sakarya Ü... more Atıf/Citation: Memiş, Mehmet. "Hattat Hâfız Sâim Özel'in Hayatı, Mesleği ve Eser-leri". Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 22/42 (2020), 401-432. https://doi.org/10.17335/sakaifd.769776. İntihal: Bu makale, iThenticate yazılımı ile taranmış ve intihal tespit edilmemiştir. Plagiarism: This article has been scanned by iThenticate and no plagiarism detected.
Theoretical Studies of ART, 2022
Sekarzadeh Seyed Mohamad was one of the 18 th famous calligraphers in Ottoman. He was born in Man... more Sekarzadeh Seyed Mohamad was one of the 18 th famous calligraphers in Ottoman. He was born in Manisa. His father, Abdorahman Effendi, was a confectioner so Seyed Mohamad was known as "Shekarzadeh". He was Yedikuleli Seyyid Abdullah Efendi's student and got permission from him. He was famous especially for Thuluth and Naskh script. He died in 1753 A.D and his tomb is located next to Sheikh Hamdolah's in Karacaahmet cemetery in Istanbul. There are still three Qurans transcribed by him in different museums. The first one is a Quran, No.
Sadırlardan Satırlara HAT SANATI ve HATTATLAR, 2021
Tiirkiye Diyaner Vak-fr Yaytn Marbaacrhk ve Ticaret itlermesi Tel: O3l2 354 91 3l Faks:35491 32 Y... more Tiirkiye Diyaner Vak-fr Yaytn Marbaacrhk ve Ticaret itlermesi Tel: O3l2 354 91 3l Faks:35491 32 Ya,rrnlanAlr t€blig€rin biitfin sorurbluluEu vazarlanna .ittir. Tebligter vavDcr kuulustatr izin al|nDAdan k|smcn ya da tamam€n bir baika yerde yaynlanamaz veya €lektronik ortama aktar rmsz. isten€ Adresi: iMVAK (qorun irnam-Hatip Lisesi ve ilahiyat Fakiihesi Kurma v€ Koruma vatft' Yeniyol Mh. Cazi Cd. Kiillikpark lghan Kai:3 QOR(M Tet O3(A 213522r-053a 366 92 34 Fax: 0364 234635? e-posta: eliilisal@gszls!]t!
DergiPark (Istanbul University), May 27, 2022
LALE Kültür sanat ve Mdeniyet Dergisi, 2023
FROM THE PERSPECTIVE OF SÜHEYL ÜNVER HIS BROTHER-IN-LAW CALLIGRAPHER HASAN RIZA EFENDİ Süheyl Ünv... more FROM THE PERSPECTIVE OF SÜHEYL ÜNVER HIS BROTHER-IN-LAW CALLIGRAPHER HASAN RIZA EFENDİ Süheyl Ünver, who was a very good observer as well as a scientist and artist, shed light on the period in which he lived by recording his impressions and thoughts in a simple style, anad created a rich source for Turkish culture and art research with his archive. One of the personalities that he closely followed and respected was Hasan Rıza Efendi, the famous calligrapher of his time. Born in Uskudar, Istanbul in 1849, he learned writing from the leading masters of calligraphy and served as imam and calligrapher of the Muzıka-i Humâyun. Hasan Rıza Efendi, who also taught thuluth and naskh in Medresetü'l-Hattâtîn, which was opened in 1915, married Süheyl Ünver's aunt Emine Hanım, and made important contributions to the upbringing of Süheyl Ünver, who lost his father at the age of eleven. In this article, the observations and thoughts of the Süheyl Ünver about Hasan Rıza Efendi, which he valued and followed closely, were discussed.
Akademik İncelemeler Dergisi, 2023
This paper is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial License Bu makale Creat... more This paper is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial License Bu makale Creative Commons Attribution-NonCommercial License altında lisanslanmıştır. Bu makale en az iki hakem tarafından incelenmiş, iThenticate yazılımı ile taranmış, araştırma yayın ve etiğine aykırılık tespit edilmemiştir. Araştırma & Yayın Etiği This article was reviewed by at least two referees, a similarity report was obtained using iThenticate, and compliance with research/publication ethics was confirmed.
Lele Kültür Sanat ve Medeniyet Dergisi, 2022
Lale, Jan 22, 2020
Osmanlı döneminde hat sanatı eğitimi, usta-çırak ilişkisi içinde, ''Meşk'' usulü ile yürütülmüştü... more Osmanlı döneminde hat sanatı eğitimi, usta-çırak ilişkisi içinde, ''Meşk'' usulü ile yürütülmüştür. Günümüze ulaşan meşk murakkaları, hocaların talebe çalışmalarına yaptıkları çıkartmalar, bu hususta takip edilen yöntem ve izlenen yol hakkında yeteri kadar fikir vermektedir. Belli bir düzen ve disiplin içinde devam eden bu eğitimin "Müfredat" ve "Mürekkebat" olmak üzere birbirini takip eden iki merhalede yapıldığı anlaşılmaktadır. Müstakil harflerin ve ikili olarak birbiri ile bitişik şekillerinin çalışıldığı müfredat aşamasından sonra, daha uzun metinlerin yazıldığı, satır kompozisyonu mahiyetindeki çalışmaları içeren mürekkebat kısmı gelir. Bu makalede, hattatların mürekkebat aşamasında yazdıkları metinler ele alınmıştır. Bazı duâ ve hadisler, yazı hakkında hikmetli sözler, Hz. Peygamber sevgisini işleyen hilye ve kasideler bu metinleri oluşturmaktadır.
Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (SKAD), 2019
I. Abdülhamid (1774-1789) döneminin önemli eserlerinden biri olan ve 1196/1781'de inşa edilen Emi... more I. Abdülhamid (1774-1789) döneminin önemli eserlerinden biri olan ve 1196/1781'de inşa edilen Emirgan Camii, ismi ile aynı adı taşıyan, İstanbul'un Rumeli yakasındaki Emirgan semtinde bulunmaktadır. Vakfiyeye göre camii ile birlikte hamam, su değirmeni, dükkânlar, fırın, kayıkhane, iskele inşa edilmiştir. Araştırmamızın konusunu Emirgan Camii çevresinde oluşan Emirgan semti ve ilk yapıldığı dönemden günümüze kadar caminin geçirdiği onarımlar oluşturmaktadır. Bu bağlamda söz konusu yapı ve çevresi ile ilgili çalışmalar arşiv kaynaklarına dayanılarak ele alınmıştır. Ayrıca Emirgan Camii'nin inşa edildiği dönemin sanat anlayışına değinilerek zaman içindeki değişimin daha iyi ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çerçevede öncelikle semtin tarihçesi, caminin inşası, dönemin sanat anlayışı ve elde edilen onarım belgeleri tarih sırası göz önünde bulundurularak ele alınmıştır. Bunun yanı sıra caminin tamamlayıcı unsurlarına da kısaca değinilmiş, bugünkü halinin tasviri ile çalışma nihayetlendirilmiştir.
Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (SAUIFD), 2020
Sakarya'nın Taraklı İlçesi'nde 1919 yılında doğan Sâim Özel, kurrâ-hâfızlığı yanında hattatlığı i... more Sakarya'nın Taraklı İlçesi'nde 1919 yılında doğan Sâim Özel, kurrâ-hâfızlığı yanında hattatlığı ile de bilinen mümtaz bir şahsiyettir. Çocukluğunda babasından kıraat ve dini ilimleri öğrenmiş, 1937'de İstanbul'a giderek eğitimine orada devam etmiştir. Nuruosmaniye Camii Kur'ân Kursu'nda hıfzını tamamlamış, İstanbul'daki çeşitli camilerde müezzin vekilliği, müezzinlik ve imamlık görevlerinde bulunmuştur. Aynı zamanda hat sanatına ilgi duyan Sâim Özel, Güzel Sanatlar Akademisi'nde misafir öğrenci olarak hat derslerine başlamış, dönemin ünlü hattatlarından rik'a, sülüs ve nesih yazılarını öğrenmiştir. Birçok levha, cami yazıları ve bir de Kur'ân-ı Kerîm yazmıştır. 1981 yılında Süleymaniye Camii imamlığından emekliye ayrılarak memleketi Taraklı'ya dönmüş ve doğduğu evde 29 Ekim 2005 tarihinde vefat etmiştir. Bu çalışmanın amacı, bu değerli şahsiyetin meslek ve sanat hayatı hakkındaki bilgileri, bilhassa hat sanatı alanındaki çalışmalarını derlemek, değerlendirmek ve kayıt altına almaktır. Bu amaçla merhum Sâim Özel'in vefatından sonra hakkında yazılan ve yayınlanan bazı hatıralardan istifade edilmiş, yakınları ve talebeleri ile görüşülmüş, çoğu İstanbul'da bulunan cami yazıları ve muhtelif koleksiyonlarda bulunan eserleri incelenerek değerlendirilmiştir.
Islam mimarisinde yazi, ayni zamanda bir susleme unsuru olarak onemli yer tutmaktadir. Ozellikle ... more Islam mimarisinde yazi, ayni zamanda bir susleme unsuru olarak onemli yer tutmaktadir. Ozellikle kitabe tarzinda yazilanlar, uzerinde bulunduklari yapilarin tarihleri ile ilgili en saglam belge niteligi tasimaktadirlar. Osmanli mimarisinin ilk orneklerini olusturan Iznik yapilarinda bulunan kitabeler ise, bu ozelliklerinin yaninda hat sanatinin gelisme seyrine de isik tutar niteliktedir. Bu makalede hat eserlerinin okunuslari yaninda, yazi ozellikleri, olculeri ve resimleriyle bugunku durumlari da verilerek tespitleri yapilmis, bu yapilarla ilgili bazi tereddutlu bilgiler kitabelerdeki kayitlarla karsilastirilmaya calisilmistir
Turk-Islam sanatlari icinde onemli bir yere sahip olan ‘hat sanati’ Arap alfabesiyle yazilan guze... more Turk-Islam sanatlari icinde onemli bir yere sahip olan ‘hat sanati’ Arap alfabesiyle yazilan guzel yazilari ifade etmektedir. Sanatkârina da ‘hattat’ denir. Bu sanat dali tarihi gelisimini Islam Dininin kutsal kitabi Kur’an-i Kerim uzerinde gostermistir. Ancak gecmiste oldugu gibi gunumuzde yalniz Arapca degil Turkce, Farsca gibi bu alfabenin kullanildigi baska lisanlarda da eserler verilmektedir. Dunyanin en gelismis muzelerinde cok degerli ornekleri bulunan hat sanatinin Islam ulkeleri disinda da sevenleri ve takipcileri gun gectikce cogalmaktadir. Hat sanatinin gecmisten gelen koklu bir egitim gelenegi vardir. Gunumuze ulasan belgeler Osmanli doneminde hat egitiminin belli bir duzen ve disiplin icinde, titizlikle yurutuldugunu gostermektedir. Bu sanat dalinda Osmanlinin Islam ulkeleri arasinda one cikmasinda uygulanan bu egitim yonteminin etkili oldugu muhakkaktir. Temelde usta-cirak iliskisine dayanan bu yontemde mesk usulu takip edilmistir. Mesk , talebenin ornek alarak calisma...
Osmanli doneminde gerek yerli hayirseverler ve gerekse bu bolgede idari gorevlerde bulunmus pasal... more Osmanli doneminde gerek yerli hayirseverler ve gerekse bu bolgede idari gorevlerde bulunmus pasalar tarafindan Urfa’da bircok vakif kurulmustur. Islam anlayisindaki iyilikte ve hayirda yarisma ilkesinin bir tezahuru olarak kurulan bu vakiflarin sehrin imarinda ve Urfa halkinin cesitli alanlardaki sosyal ihtiyaclarinin karsilanmasinda en buyuk paya sahip oldugu muhakkaktir. Ulasimdan ticarete, egitimden sagliga kadar bircok alanda katki saglayan vakiflarin en onemli hizmet alanlarindan biri de cami ve mescitler olmustur. Bu makalede vakfiyelerdeki bilgilere dayanilarak, camilerin insasi, bakim ve onarimlari, temizlik, aydinlatma ve islevlerini yerine getirebilmeleri icin ihtiyac duyduklari personelin istihdami gibi vakiflar tarafindan yurutulen hizmetler konu edilmistir.
Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergsi, 2020
Atıf/Citation: Memiş, Mehmet. "Hattat Hâfız Sâim Özel'in Hayatı, Mesleği ve Eser-leri". Sakarya Ü... more Atıf/Citation: Memiş, Mehmet. "Hattat Hâfız Sâim Özel'in Hayatı, Mesleği ve Eser-leri". Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 22/42 (2020), 401-432. https://doi.org/10.17335/sakaifd.769776. İntihal: Bu makale, iThenticate yazılımı ile taranmış ve intihal tespit edilmemiştir. Plagiarism: This article has been scanned by iThenticate and no plagiarism detected.
ART SANAT, 2020
Öz İslâm sanat ve kültürü içinde müstesna bir yere sahip olan hat sanatı, tarihî gelişimini bilha... more Öz İslâm sanat ve kültürü içinde müstesna bir yere sahip olan hat sanatı, tarihî gelişimini bilhassa Mushaf kitabeti üzerinde göstermiştir. Şüphesiz yazının bir sanat hâline gelmesinde İslâm'ın okumaya ve yazmaya verdiği önem yanında Hz. Peygamber'in bu husustaki teşvikkâr tutumu da etkili olmuştur. Asırlar boyu devam eden gelişme ve arınma sürecinden sonra Osmanlı döneminde yetişen ünlü hattatlar eliyle tarihindeki en yüksek seviyesine ulaşmış olan hat sanatı, dünya ülkelerindeki çeşitli müzelerde yer bulan örnekleriyle evrensel bir boyut kazanmıştır. Başlı başına bir sanat dalı olmakla beraber, yerine göre başka sanat teknikleriyle de birleştirilebilen yazı, Türk İslâm sanatı içinde geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu makalede Hz. Muhammed sevgisi, onun örnek şahsiyeti, söz ve davranışları gibi konular etrafında ortaya konan hat eserleri ele alınmıştır. Bu tür hat eserlerinin başında yazma kitaplar ve bilhassa Mushaflar gelmektedir. Yazma kitaplar içinde Hz. Muhammed'in söz ve davranışlarını içeren hadis ve şemâil kitapları da önemli bir yer tutar. Makalede metinleri çoğunlukla hadîs-i şeriflerden oluşan kıt'alar, kıt'aların bir araya getirilmesi ile oluşturulan murakkaalar, Hz. Peygamber'le ilgili âyetlerin ve peygamber sevgisini işleyen edebî metinlerin yazıldığı levhalar, levhalar içinde Hz. Muhammed'in sözle tasviri mahiyetindeki hilye-i şerîfeler görsel örnekleri eşliğinde değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler Hat sanatı, İslâm sanatı, Hattat, Hat eseri, Hz. Muhammed, Hz. Muhammed sevgisi Abstract Calligraphy, which has an exceptional place in Islamic art and culture, has shown its historical development especially on the Qur'an inscription. Undoubtedly, besides the importance that Islam attaches to reading and writing, the encouraging attitude of the Prophet on this issue has also been effective in making writing an art. Calligraphy reached its highest level in history through famous calligraphers. It became prominent in the Ottoman period after the development and purification process that continued for centuries, and gained a universal dimension with examples found in various museums around the world. As well as an art branch by itself, calligraphy, which is combined with other art techniques, accordingly, has wide usage in Turkish Islamic art. In this article, calligraphy works about topics such as love of the Prophet Muhammed, his exemplary personality, words, and behavior are discussed. Manuscripts and especially Qur'ans are at the top of this kind of calligraphy. Hadith and schamail books, which contain the words and behavior of the Prophet Muhammed, also have an important place among handwritten books. Kıt'as which are mostly composed of hadiths, murakkas (albums) created by combining kıt'as, panels on which the verses about the Prophet and literary texts involving the love of the Prophet are written, hilyes in the form of verbal portrayal of the Prophet Muhammed were evaluated with visual examples.
LALE Kültür, Sanat ve Medeniyet Dergisi, 2020
40 LALE KÜLTÜR, SANAT VE MEDENİYET DERGİSİ | OCAK-HAZİRAN 2020 hakemli makale Doç. Dr. Mehmet MEM... more 40 LALE KÜLTÜR, SANAT VE MEDENİYET DERGİSİ | OCAK-HAZİRAN 2020 hakemli makale Doç. Dr. Mehmet MEMİŞ orcid.org/0000-0002-7962-3782 OSMANLI HATTATLARININ MÜREKKEBAT MEŞKLERİNDE YAZDIKLARI METİNLER Görsel 1. Hattat Halim Özyazıcı'nın, talebesi Saim Özel'in çalışmasına yaptığı çıkartmalar. (M. Memiş Fotoğraf Arşivi) ÖZET Osmanlı döneminde hat sanatı eğitimi, usta-çırak ilişkisi içinde, ''Meşk'' usulü ile yürütülmüştür. Günümüze ulaşan meşk murakkaları, hocaların talebe çalışmalarına yaptıkları çıkartmalar, bu hususta takip edilen yöntem ve izlenen yol hakkında yeteri kadar fikir vermektedir. Belli bir düzen ve disiplin içinde devam eden bu eğitimin "Müfredat" ve "Mü-rekkebat" olmak üzere birbirini takip eden iki merhalede yapıldığı anlaşılmaktadır. Müstakil harflerin ve ikili olarak birbiri ile bitişik şekillerinin çalışıldığı müfredat aşamasın-dan sonra, daha uzun metinlerin yazıldığı, satır kompozis-yonu mahiyetindeki çalışmaları içeren mürekkebat kısmı gelir. Bu makalede, hattatların mürekkebat aşamasında yazdıkları metinler ele alınmıştır. Bazı duâ ve hadisler, yazı hakkında hikmetli sözler, Hz. Peygamber sevgisini işleyen hilye ve kasideler bu metinleri oluşturmaktadır. Anahtar kelimeler: Hat sanatı, hattat, meşk, mürekkebat meşki. ABSTRACT THE TEXTS WRITTEN BY OTTOMAN CALLIGRAPHERS IN COMPOSITION EXERCISES Calligraphy is an art, which is studied in a master-apprentice relation by using the way of meshk. The meshk albums and corrections that masters made to the apprentices' works give enough idea about the method and the way to be followed in this matter. It is understood that this training, which continues in a certain order and discipline, is carried out in two successive stages, "component" and "composi-tion". After the component section in which the letters and the forms of the bilateral combination are studied, in the studies of composition, some longer texts are written in order to learn the line arrangement. In this article, the texts written by calligraphers in composition meshks are examined. Some prayers and hadiths, wise words about calligra-phy, Hilye (texts describing the Prophet Muhammed) and poetry about the love of the Prophet Muhammed constitute these texts.
Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2019
Uskudar Nasuhi Mehmet Efendi Mosque was built as a dervish lodge in behalf of Nasuhi Mehmet Efend... more Uskudar Nasuhi Mehmet Efendi Mosque was built as a dervish lodge in behalf of Nasuhi Mehmet Efendi who was the founder of Nasuhhiye sect. When Nasuhi Mehmet Efendi died, he was buried in the garden of dervish lodge and then a tomb was built on it. In time, the cemetery expanded by buried some people who were descendants of Nasuhi Efendi, prominent persons of the era, statesmen and some sectarians. There are numerological date identifications on the eighteen of one hundred seventy nine tomb inscriptions in the cemetery.
Vakıflar Dergisi, 51, 2019
Iğd Üni İfder, 2019
Öz: Üsküdar Nasûhî Mehmet Efendi Camii, Nasûhiyye Tarikatinin kurucusu Nasûhi Mehmet Efendi adına... more Öz: Üsküdar Nasûhî Mehmet Efendi Camii, Nasûhiyye Tarikatinin kurucusu Nasûhi Mehmet Efendi adına bir dergâh olarak inşâ edilmiştir. Nasûhî Mehmet Efendi vefât edince dergâhın bahçesine defnedilmiş, daha sonra kabrinin üzerine bir türbe inşâ edilmiştir. Zamanla Nasûhî Efendi'nin soyundan gelenler, devrin önemli ulemâsı, devlet adamı, tarikat mensubu ve muhibbânından kimse-lerin de dergâhın bahçesine defnedilmesiyle hazîre genişlemiştir. Hazîrede yer alan kitabeli 179 kabir taşından on sekiz tanesine eb-ced hesabıyla tarih düşürülmüştür.
Geleneğin Mirası, 2021
Bu eserin tüm hakları Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları'na aittir. Fotokopi yöntemiyle çoğ... more Bu eserin tüm hakları Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları'na aittir. Fotokopi yöntemiyle çoğaltılamaz, kaynak gösterilmedikçe resim, şekil vb'leri kullanılamaz. * Kitapta yazılı olan her türlü bilginin ve yorumun sorumluluğu yazarların kendilerine aittir.
Osmanlı Medreseleri: Eğitim, Yönetim ve Finans, 2018
Osmanlı’da Mimari, Sanat ve Yemek Kültürü, 2017
Geçmişten Günümüze Şanlıurfa'da Dini Hayat