Yasar Aydinli | Uludag University (original) (raw)

Papers by Yasar Aydinli

Bilimname: Düşünce Platformu, Mar 1, 2004

Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Aug 1, 2018

Fârâbî'nin "el-Fusûlu'l-Hamse" adlı çalışması, mantık öğrenimine başlamak için gerekli olan temel... more Fârâbî'nin "el-Fusûlu'l-Hamse" adlı çalışması, mantık öğrenimine başlamak için gerekli olan temel bilgileri içermektedir. Beş bölümden oluşan risale, genel ve teknik kullanımları çerçevesinde lafızlar konusunu kısaca ele alan bölümle başlamaktadır. İkinci bölümde, bir kıyasa dayalı olmaksızın bilinen ve düşünmenin çeşitli formlarını mümkün kılan temel önermeler ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde, "özsel-ilineksel", dördüncü bölümde ise "önce-sonra" kavramları üzerinde durulmaktadır. Son bölümün konusu ise, müfret-mürekkep ayrımı çerçevesinde, delalet eden lafızlardır. İbn Bacc'nin de belirttiği üzere, bu çalışmada değinilen konular ve işaret edilen problemler mantığın hemen hemen bütün konularını doğrudan veya dolaylı olarak içermektedir. Dolayısıyla mantık sanatını öğrenmek isteyen öğrenciye, bu sanatın öğrenimine başlamak için gerekli zihinsel alt yapıyı sunmaktadır. Çalışmamızın ilk kısmında, Farabi'nin diğer eserleri yanında İbn Bacce'nin taliklerine de yer vererek, risalenin muhteva analizi yapılacak, ikinci kısmında ise çevirisi verilecektir.

Kindî dini düşüncenin yoktan yaratma anlayışını esas alır ve bu anlayışı Aristocu ve Yeniplatoncu... more Kindî dini düşüncenin yoktan yaratma anlayışını esas alır ve bu anlayışı Aristocu ve Yeniplatoncu ilkeler doğrultusunda sağlam bir felsefi zemine oturtmaya çalışır. Kindî, Tanrı'nın âlemi, öncesinde yokluğun bulunduğu bir zamanda yaratmış olmasını sadece bir iman nesnesi olarak değil, aynı zamanda tanrı-evren ilişkisinin en makul açıklaması olarak görmektedir. Kindî bu görüşü felsefi olarak temellendirmek için birbirini intaç eden iki tür argüman geliştirir. Bunlardan ilki, cisim olması bakımından âlemin sonlu bir şey olduğunu ve bu nedenle zamanda bir başlama noktasının bulunmasının zorunluluğunu ispatlamasıdır. Ezelî kavramının tahlilinden hareket eden ve bu makaleye de konu olan ikincisi ise, Gerçek Bir ve Gerçek Fail olarak tek bir ezelînin bulunmasının zorunluluğunu ispatıdır.

ҚазҰУ хабаршысы, Aug 12, 2019

The essay discusses the ethical and philosophical views of the great thinker and philosopher al-F... more The essay discusses the ethical and philosophical views of the great thinker and philosopher al-Farabi. The philosophical system created by al-Farabi deals with the main problems related to questions of God, the universe and man, as well as the place of man in the universe. The formation of philosophical thinking of al-Farabi was influenced by ancient Greek philosophy, in particular, the works of Aristotle. Al-Farabi created a whole encyclopedic system, where in his writings he considered such concepts as truth, logic and morality. In his philosophical reflections, al-Farabi touched on all aspects of human life. The importance of the work and the importance of the activities of Abu Nasr al-Farabi in the modern world is evidenced by the great attention paid to the study of his rich scientific heritage.

Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi

Bereketli ve nitelikli bir ömrü geride bırakarak 15.08.2021 tarihinde vefat eden Hocam Prof. Dr. ... more Bereketli ve nitelikli bir ömrü geride bırakarak 15.08.2021 tarihinde vefat eden Hocam Prof. Dr. Hüseyin Aydın’ı seksenli yılların başlarında Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde lisans öğrencisi iken tanıdım. Üniversitemize Ankara Üniversi-tesinden Doçent olarak intikal etmişti. Öğrencilik yıllarımda bende bıraktığı izlenim şudur: Büyük bir ciddiyet içerisinde ve derin bir samimiyetle ders yapardı. Dersin hiçbir dakikasını heba etmezdi ve bu konuda çok hassastı. Saygılı olma ilkesine çok önem verirdi. Bizden sadece saygı duymayı değil, bunu göstermemizi de isterdi. Sınıfa girdiğinde herkesin ayağa kalkmasını beklerdi ve herkes ayağa kalkardı. Şimdilerde unutulmuş olan bu güzel uygulama bizim öğrencilik yıllarımızda hâlâ hayattaydı. Hoca sınıfa girdiğinde öğrenci hocaya ve dolayısıyla ilme hürmetini ayağa kalkarak fiile dökerdi. Hocamızın dersleri, tavizsiz olarak uyguladığımız bu ritüelle başlardı. Hocamız bizi birey olarak görürdü ve ismimizle hitap ederdi, hatta isimlerimizi...

Fârâbi’nin “el-Fusulu’l-Hamse” adli calismasi, mantik ogrenimine baslamak icin gerekli olan temel... more Fârâbi’nin “el-Fusulu’l-Hamse” adli calismasi, mantik ogrenimine baslamak icin gerekli olan temel bilgileri icermektedir. Bes bolumden olusan risale, genel ve teknik kullanimlari cercevesinde lafizlar konusunu kisaca ele alan bolumle baslamaktadir. Ikinci bolumde, bir kiyasa dayali olmaksizin bilinen ve dusunmenin cesitli formlarini mumkun kilan temel onermeler ele alinmaktadir. Ucuncu bolumde, “ozsel-ilineksel”, dorduncu bolumde ise “once-sonra” kavramlari uzerinde durulmaktadir. Son bolumun konusu ise, mufret-murekkep ayrimi cercevesinde, delalet eden lafizlardir. Ibn Bacc’nin de belirttigi uzere, bu calismada deginilen konular ve isaret edilen problemler mantigin hemen hemen butun konularini dogrudan veya dolayli olarak icermektedir. Dolayisiyla mantik sanatini ogrenmek isteyen ogrenciye, bu sanatin ogrenimine baslamak icin gerekli zihinsel alt yapiyi sunmaktadir. Calismamizin ilk kisminda, Farabi’nin diger eserleri yaninda Ibn Bacce’nin taliklerine de yer vererek, risalenin muht...

Fârâbi’nin Kitâbu Isâguci ey el-Medhal adli eseri, surec icerisinde, Organon’un bir parcasi hâlin... more Fârâbi’nin Kitâbu Isâguci ey el-Medhal adli eseri, surec icerisinde, Organon’un bir parcasi hâline getirilen Eisagoge’nin konulari uzerine yapilmis bir calismadir. Icerik olarak, Isâguci ile Eisagoge’nin uyumlu oldugu ve bes tumel baglaminda da ortustugu gorulmektedir. Bununla beraber, Fârâbi, Eisagoge’nin ana konusu olan bes tumel ve tumeller arasindaki ilis- kilerin yaninda, Porphyrios’un sadece isaret etmekle yetindigi bazi konulara da calismasinda yer vermistir ki, bunlar, kisaca ele aldigi onerme bahsi, tekil ve tu- mel kavramlarinin tanimi, murekkep lafizlar ve buna bagli olarak tanim meselesidir. Dolayisiyla, ele alis tarzi olarak, Fârâbi’nin, Porphyrios’tan farkli bir yaklasim sergiledigini, Ibn Bâcce’ye katilarak soyleyebiliriz. Makalede, Ibn Bâcce’nin gorusleri de dikkate alinarak, Fârâbi’nin bahse konu eseri incelenmis ve Turkceye tercume edilmistir.

Eurasian Journal of Religious Studies

Uludag Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi, 1992

Öz Fârâbî'nin " el-Fusûlu'l-Hamse " adlı çalışması, mantık öğrenimine başlamak için gerekli olan ... more Öz Fârâbî'nin " el-Fusûlu'l-Hamse " adlı çalışması, mantık öğrenimine başlamak için gerekli olan temel bilgileri içermektedir. Beş bölümden oluşan risale, genel ve teknik kullanımları çerçevesinde lafızlar konusunu kısaca ele alan bölümle başlamaktadır. İkinci bölümde, bir kıyasa dayalı olmaksızın bilinen ve düşünmenin çeşitli formlarını mümkün kılan temel önermeler ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde, " özsel-ilineksel " , dördüncü bölümde ise " önce-sonra " kavramları üzerinde durulmaktadır. Son bölümün konusu ise, müfret-mürekkep ayrımı çerçevesinde, delalet eden lafızlardır. İbn Bacc'nin de belirttiği üzere, bu çalışmada değinilen konular ve işaret edilen problemler mantığın hemen hemen bütün konularını doğrudan veya dolaylı olarak içermektedir. Dolayısıyla mantık sanatını öğrenmek isteyen öğrenciye, bu sanatın öğrenimine başlamak için gerekli zihinsel alt yapıyı sunmaktadır. Çalışmamızın ilk kısmında, Farabi'nin diğer eserleri yanında İbn Bacce'nin taliklerine de yer vererek, risalenin muhteva analizi yapılacak, ikinci kısmında ise çevirisi verilecektir. Abstract Fārābī's " al-Fuṣūl al-khamsah " consists of the essential knowledge that is needed in the beginning of studying logic. The book comprising five chapters preludes a chapter in which the issue of words in terms of general and technical usage is dealt with. In the second chapter, the essential propositions that are known without an analogy and make various forms of thought possible are examined. The issues of " essential and accidental " and " before and after " are respectively examined in the third and fourth chapters. The topic of the last chapter is " the indicating words " in relation to the division of single (mufrad) and compound (murakkab). As Ibn Bājjah, who wrote notes (taʿliqāt) on the book, pointed out, the issues and problems indicated in the book comprise almost whole of the issues of logic directly or indirectly. Thus, it provides required intellectual background for a disciple desiring to learn the art of logic. In the first part of this paper, the content of the book will be analysed considering Ibn Bājjah's notes in addition to Fārābī's other works. In the second part, the translation of the book will be added.

uluslararası kuran ve sosyal adalet sempozyumu, bursa, 2016

Tebliğimizde adalet kavramı, Aristoteles"in Nikomakhos"a Etik"te belirttiği anlamları yanında, on... more Tebliğimizde adalet kavramı, Aristoteles"in Nikomakhos"a Etik"te belirttiği anlamları yanında, ontik-metafizik muhtevası çerçevesinde, hakikati ölçü alan ve ona göre esaslanan derin bir doğruluk tasavvuru olarak da nazarı dikkate alınmıĢtır. Nizamı alemin tesis edici unsuru olan ve her alanda her bakımdan bir "iyi-olma durumunu" ifade eden adaletin evren, insan ve toplumdaki tezahürünü Fârâbî"nin metinleri çerçevesinde tasvir etmeye çalıĢacağız.

ON KINDÎ’S CONCEPT OF GOD Kindî essentially accepts creation out of nothing (ex nihilo) and stru... more ON KINDÎ’S CONCEPT OF GOD
Kindî essentially accepts creation out of nothing (ex nihilo) and struggles to construct a philosophical basis for this understanding in accordance with Aristotelian and Neo-platonic principles. Kindî regards God’s creation of the universe in the beginning of time before which there was nothing as the most plausible explanation of the relationship between God and universe, as well as an object of creed. Kindî develops two interdependent arguments to ground this view philosophically. Firstly, he proves that the universe is finite considering that it is substance; and so, it has necessarily a starting point within time. The second one which is based on the concept of eternal and the subject of this article proves that there is no eternal being but the True One and True Agent.

Al-Îzâh fi`l-Khayr al-Makhz (Liber de Causis) alongside with Asologia (Theologia of Aristoteles) ... more Al-Îzâh fi`l-Khayr al-Makhz (Liber de Causis) alongside with Asologia (Theologia of Aristoteles) is one of the important sources that determine the contents and purposes of metaphysics in Islamic philosophy. Although it actually reflects the Proclosian form of Neo-Platonism it was falsely attributed to Aristoteles. Al-Îzâh was a major source through which Neo-Platonism was transmitted to the Islamic world. It is comprised of 31 one sections that discuss or formulate at different levels the various subjects that we are acquianted with in philosophy texts written in Arabic. In this article, I have discussed some new materials on the anonymous Îzâh al-khair, which appeared in a group of "resâil" extant among Avempacean, or, perhaps, pseudo-Avempacean writings. These "resâil" show that there was a different version of al-Îzâh fî al-khair al-mahd in Arabic. On the other hand, I have tried to show that there was another reader of al-Îzâh among philosophers of Islam in the medieval period of Islam.

Eserin tanıtırnma geçilmeden önce, müellifi İbn el-Cevzi (öl: 597/1201) hak· kında bilgi verilece... more Eserin tanıtırnma geçilmeden önce, müellifi İbn el-Cevzi (öl: 597/1201) hak· kında bilgi verilecektir.

OZET Endiiliislii Jilozof ibn Bacce'nin Fi'l-miiteharrik isitnli riLsulesi onun son donem ~alzgma... more OZET Endiiliislii Jilozof ibn Bacce'nin Fi'l-miiteharrik isitnli riLsulesi onun son donem ~alzgmalarmdan birisidir. 0 bu qalr~masmu'a, etz iinen~li e~erleri olun Tedbiru 'l-miitevahhid, Risaletii 'l-veda ve Kitabii 'n-Nefs 'e go~itli at ~Jlurdu bulunmaktad~r. ~ b n Bacce bu risalesinde, Aristoteles'in Fiziku isinlli eserinden hureketle, ilk hareket ettirici kavrumr qerqevesinde, uzellikle insanda hareketin meydana geli~ini incelemekteclir. Ona @re, insani hareketin temel ozelIi@, seqmeye dayall irudedir ve uhluki-hukuki sorumluluk ancak bu tiir davranz~larda arunabilir. Segnleye duyulr irude, ontik temelini dii,viinmede, akzlda bulur ve boyle bir irade sadece insandu ortaya qrkar. Bu sqvede insan, iyiyi, hayvandan furkl~ olaruk, sadece nzaddi bagrntzlarz i~erisinde dekil, maddeden soyut olarak du kuvruyahilt?~ektedir.

Bu yazuwz temel amacı, İbn Bacce'ye ait yinnidört dsaleden oluşan kayıp Berlin Yazması (Alılwardt... more Bu yazuwz temel amacı, İbn Bacce'ye ait yinnidört dsaleden oluşan kayıp Berlin Yazması (Alılwardt, 5060) mn yeniden ortaya çıkmış olduğunu duyumıak ve bu miinasebetle, çok genel bir yaklaşınıla da olsa, İbn Bacce'nin eerledni Türk okzıyucuswıa tamtmaktır. SUMMARY The Works of Ibn Baijah Dudng lıis doctorate studies on Ibn Bajjalı's philosoplıy in Berlin in the last months of 1990, the wdter of this treatise tracked down the /ost Berlin MS (Ahlwardt, 5060). So, if it benota repetition, this treatise intends to annowıce the good news that Berlin MS wlıiclı was lost during World War II is available. This MS, as it is known, contains 24 works or parts of works of Ibn Bajjalı, including sonıe not in the other MSS. Now, it's odginal is in "(Krakow: Biblioteka Jagielonski): Preuss Staatsbibliotlıek". And a nıicrofilm copy of the original is available in Boclıum (Deutschland). 17ıe wdter passesses photostats of the MS. Sarakustalı İbn Bacce (öl. 1138 m), bir ortaçağ filozofunun ilgiye değer gördüğü hemen hemen bütün konularla ilgilendi ve müzikten metafıziğe çeşitli alanlarda, azımsanmayacak miktarda eser bıraktı. Bu eserlerin önemli bir bölümü günümüze kadar ulaştı. Dünyanın çeşitli kütüphanelerinde yazmaları bulu-* Araş. Gör.; Uludağ Üniversitesi İW!ıiyat Fakültesi