"Błogosławione" Tridentinum i "przeklęte" Vaticanum II? Uwagi na temat recepcji Soboru Trydenckiego i Soboru Watykańskiego II na marginesie książek "Riforma cattolica e concilio di Trento" Massima Firpa i "La contestazione cattolica" Alessandra Santagaty (original) (raw)

Sobór Watykański II (1962—1965). Czas wielkiej reformy Kościoła katolickiego na kartach współczesnych polskich podręczników do historii

Wieki Stare i Nowe

Sobór Watykański II (1962—1965) był jednym z najważniejszych wydarzeń nie tylko w historii Kościoła katolickiego, lecz także całego XX wieku. Papież Franciszek nazwał go „pięknym dziełem Ducha Świętego”, a wielu naukowców podkreśla, że istnieje nieustanna potrzeba jego badania. Kierując się tymi wnioskami i postulatami, w artykule skoncentrowano się na obrazie Soboru Watykańskiego II wyłaniającym się z kart nietypowego i rzadko analizowanego źródła historiograficznego, jakim są szkolne podręczniki do historii. Na potrzeby analizy wybranych zostało osiem opracowań, z których uczniowie polskich szkół mieli okazję korzystać w ostatnich latach. Wynika z niej, że z większości badanych podręczników szkolnych uczniowie mogą poznać najważniejsze fakty związane z Soborem Watykańskim II. Ponadto w podręcznikach doceniona została rola papieży — Jana XXIII i Pawła VI.

Wkład Marie-Dominique Chenu i Paula Ricœura w odnowę nauki społecznej Kościoła w okresie wczesnej recepcji Soboru Watykańskiego II

Roczniki Teologiczne, 2018

The subject of the article is to show the contribution of the two thinkers of the time of the Second Vatican Council Marie-Dominique Chenu and Paul Ricreur in the deba te concerning the methodological status and tasks of the social doctrine of the Church. The period of direct reception of Vatican II is seen as a time of disclosure to the crisis of the social doctrine of the Church and its setbacks. Presentation of the contribution of the above researchers of the social doctrine of the Church will be made on the background of the process of the development of new forms of presence and the relationship of the Church to the modern world.

Od indyferentyzmu do neopogaństwa. Oceny „warunków zastanych" w Polsce przez Romana Dmowskiego i Jana Stachniuka w świetle ich stosunku do religii katolickiej

Państwo i Społeczeństwo, 2008

OD INDYFERENTYZMU DO NEOPOGAŃSTWA. OCENY "WARUNKÓW ZASTANYCH" W POLSCE PRZEZ ROMANA DMOWSKIEGO I JANA STACHNIUKA W ŚWIETLE ICH STOSUNKU DO RELIGII KATOLICKIEJ Celem artykułu jest prześledzenie i porównanie poglądów Romana Dmowskiego i Jana Stachniuka na problem wad narodu polskiego-powodujących według nich niż cywilizacyjny-oraz pokazaniu tychże poglądów w świetle postaw religijnych obu myślicieli. Zasadniczym jest tutaj spór nie tyle o naturę przywar narodowychktórych katalog w obu przypadkach jest bardzo podobny-co ich źródło oraz zasięg społeczny. Mówiąc krótko, Dmowski uważał je za wykwit szlachetczyzny (spowodowanej systemem pańszczyźnianym), który z racji dominacji politycznej tego stanu stał się udziałem innych warstw. Stachniuk natomiast te same przywary uznawał za z gruntu ogólnonarodowe, a ich źródła upatrywał w "polskiej ideologii grupy". Paradoksalnie, poglądy Dmowskiego w tej materii stają się najbardziej czytelne po zapoznaniu się z pracami Stachniuka. Problem polega bowiem na tym, że twórca endecji zagadnieniem wad narodowych szerzej i bezpośrednio zajmował się niemal wyłącznie we wczesnych swych pracach, z Myślami nowoczesnego Polaka na czele, gdzie indziej sprawę tę traktując wyrywkowo, marginalnie lub wręcz domyślnie. Jan Stachniuk wręcz odwrotnie, uczynił z tego podstawę swej myśli i temu zagadnieniu poświęcił niemal cały swój dorobek pisarski, a doszukując się przyczyn takiego stanu rzeczy, stworzył oryginalną historiozofię. To więc, co u Stachniuka zajmuje całe tomy i jest wyłuszczane w sposób systemowy, u Dmowskiego stanowi wyłącznie tło i często trzeba wyekstraktować jego opinie na ten temat z wywodów dotyczących spraw pozornie innych. Jest przy tym absolutnie jasne, że to właśnie poglądy i pisma Dmowskiego pobudziły do myślenia i pisania młodszego o 41 lat Stachniuka, który kilkakrotnie zresztą w swoich tekstach przywoływał tego pierwszego. Należałoby więc postawić tezę, że myśl twórcy Zadrugi wobec myśli Dmowskiego powstała według zasady indukcji, gdyż to, co napomknął twórca endecji w formie szczegółu ten drugi rozwinął w system ogólny. Również biorąc pod uwagę same kolejne prace 6 Polityka narodowa w stosunku do religii i

Wazowie i Kościół. Uwagi recenzyjne po lekturze książki Dariusza Kuźminy Wazowie a Kościół w Rzeczypospolitej

Zapiski Historyczne, 2015

choćby: Woj ciech K , Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo-Kościół między reformacją a oświeceniem (Rzesza Niemiecka-Niderlandy Północne-Rzeczpospolita polsko-litewska), Warszawa 2010, gdzie obszernie też o relacjach Wazów z Kościołem katolickim. 2 Zawarty we Wstępie książki "Stan badań nad dynastią Waz ów w Polsce" ma charakter wyrywkowy i nie zawiera wielu istotnych prac do tytułowego zagadnienia. Co znamienne, na pierwszym miejscu zostały zaprezentowane prace popularnonaukowe Stefanii Ochmann-Staniszewskiej i Leszka Podhorodeckiego, z których nota bene autor w swej pracy korzysta ob cie, czasami pomijając inne ważne publikacje.

Książka w klasztorze radomskich benedyktynek (1627-1804)

2004

W dotychczasowej literaturze przedmiotu benedyktynkami radomskimi zajmowano się w kontekście dziejów miasta, omawiania kultury materialnej, sztuki sakralnej i architektury1 bądź w pracach z zakresu historii Kościoła.[...] Nadal jednak brakuje nie tylko syntetycznych opracowań, obiektywnie ujmujących zagadnienia kultury książki w tym środowisku, ale nawet prac o charakterze przyczynkarskim. Biblioteki klasztorów żeńskich najczęściej bowiem traktowano jako zbiory dewocyjne, a zatem niewarte specjalnej uwagi badawczej, pomijano celowość ich powstawania, oddziaływania i roli, ukazywanych na tle panujących w danej epoce prądów religijnych i tradycji monastycznej

«Obelgę odwołuję...» — o pewnym typie ogłoszeń drobnych w Przewodniku Katolickim z lat 30. XX wieku

Język Polski

Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza «Obelgę odwołuję...»-o pewnym typie ogłoszeń drobnych w Przewodniku Katolickim z lat 30. XX wieku S ł o w a k l u c z o w e: Przewodnik Katolicki, ogłoszenie drobne, odwołanie obelgi. Ogłoszenie drobne-zgodnie z definicją zaproponowaną w Słowniku terminologii medialnej pod redakcją W. Pisarka-to krótkie ogłoszenie reklamowe zamieszczane przez firmy lub osoby prywatne na specjalnie wydzielonych szpaltach gazety lub czasopisma, zazwyczaj podzielonych tematycznie (Samochody, Nieruchomości, Praca itp.) (Pisarek 2006: 139). JĘZYK POLSKI XCIII 4 261 1) Jako formę tekstu reklamowego traktuje ogłoszenia drobne m.in. H. Kurta (1969). 2) Oto zaledwie kilka wybranych stron internetowych zawierających ogłoszenia drobne: www.afisze.pl, www.portal-ogloszenia.pl, www.dajogloszenie.pl, www.ale.gratka.pl, www.pajeczyna.pl, www.topogloszenia.net, www.gumtree.pl. 3) Ogłoszenia drobne publikują telegazety takich na przykład stacji telewizyjnych, jak TVP 1, TVP 2, TVP Info, TVP Kultura, Polsat, TVN czy TVN 7. 4) Relacje pomiędzy oboma typami wypowiedzi prasowych omawiają D. Chomik (2002) i M. Wołk (2007).

Torcular Christi w literaturze polskiego baroku. Wybrane przykłady

Język – Szkoła – Religia, 2021

W artykule omówiono motyw torcular Christi występujący w poezji barokowej. Mistyczna tłocznia ma proweniencję starotestamentową, a w tradycji chrześcijańskiej łączy się z Viae Dolorosae. W poezji religijnej XVII w. ujawnia się w porównaniu krwi Chrystusa do soku wyciśniętego w prasie z owocu winorośli i jest wykorzystywana w kreowaniu barokowego obrazu makabrycznej Męki Chrystusa. Obecność i symbolika tego motywu została przedstawiona na podstawie wybranych tekstów A. Rożniatowskiego, W. Potockiego, J.A. Morsztyna, W. Kochowskiego, W. Bartoszewskiego, K. Bolesławiusza, A. Wieszczyckiego i K. Miaskowskiego. Zwrócono też uwagę na motywy dolorystyczne – integralnie związane z Pasją – i na ich paralelną relację z męką Matki Bożej: udręczeniu Jezusa towarzyszą duchowe męczarnie Maryi. Ustalono, że kontemplacja zmaltretowanego i krwią zbroczonego ciała Zbawiciela i dramatu Jego Matki dostarcza sensualnych wrażeń, które przez wiarę umożliwiają przekroczenie granic zmysłowej percepcji i „pr...