Kur’An’Da Kardeşli̇ği̇n İnsanî Ve Ahlâkî Temelleri̇ (original) (raw)
Related papers
The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 2018
Kur'an-ı Kerim'deki altmış beş yerde "insân", on sekiz yerde "ins", bir yerde de "insî" geçmektedir. Ayrıca bir ayette "enâsî", beş ayette "ünâs", iki yüz kırk ayette de "nâs" şeklinde çoğul olarak yer almaktadır. Beş ayette görmek manasında "ânese" şeklinde, bir ayette de izin alma anlamında "teste'nisû" şeklinde kullanılmıştır. Bir ayette ise konuşma, ülfet, ünsiyet etme anlamında "müste'nisîn" şeklinde özne kalıbında kullanılmıştır. Ayrıca vurulduğu zaman ses çıkaran kuru balçık anlamına gelen "salsâ"l tabiri, insanı öteki canlı türlerinden ayıran konuşma ve dil üretme yeteneğine, hem de insan varlığının kolay kırılabilir ve zayıf yaratılışına işaret ettiği söylenmektedir. Bu çalışmada; dil ve iletişimle ilgili olduğunu değerlendirdiğimiz 74 farklı ibarenin 924 suredeki 2077 ayette toplam 2162 kez geçtiği tespit edilmiştir. Bütün ibarelerin sure, ayet ve geçiş frekansları verilerek, Diyanet meali üzerinden Kur'an ve insan iletişiminde dilin önemi araştırılmıştır. İnsan, dünya ve Kur'an çeşitli yönleriyle birbirine benzetilir. "Peygamber yürüyen Kur'an, dürülen dünya insandır" madem, değişim ve dönüşüm sürer her dem. Dil; her üçü için de gereklidir ve üç benzemezi birbirine döndüren harikulade bir araç; ezelden ebede varlığını sürdüren kökü arzda, dalları semada ve her mevsim meyve veren bir İlahî ağaçtır. İnsanca yaşamak, doğru yolda buluşmak ve güzellikte yarışmak için dil, yani doğru iletişim şarttır. Kur'an, dünya ve insan için hem doğru kılavuz hem de sağlam kaynaktır. Onunla sürekli iletişim içinde bulunmak, ebedî hayat için mutlak bir hak ve muhakkak olan ezelî varlığa ulaşmak bediî bir ihtiyaçtır.
Kardeşlik Olgusunun Yeni Ahit’teki İzdüşümü
Ortadoğu ve göç, 2023
İntihal / Plagiarism: Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi. / This article has been reviewed by at least two referees and checked via a plagiarism detector.
Kur’Ân Kissalarinda Ai̇levî İlke Ve Değerler
Tefsir Araştırmaları Dergisi
Bu makale, intihal.net yazılımınca taranmıştır. İntihal tespit edilmemiştir. Plagiarism: This article has been scanned by intihal.net. No plagiarism detected.
Kur’An-I Keri̇m’De Allah’In Sevdi̇ği̇ İnsan Ti̇pleri̇
2017
Sevgi/muhabbet, begenip kalben meyletmek demektir. Bu da insanin dogasinda var olup onun davranislarini yonlendiren bir duygudur. Insan icin eksigini tamamlamak, her hangi bir seye sahip ya da herhangi bir seyden kacinmayi ifade eder. Allah icin ise kuluna merhamet etme ve ona maddimanevi lutufta bulunmasi seklinde tezahur eder. Allah, Kur’an’da sekiz insan tipine yonelik sevgisini ozel olarak beyan etmistir. Soz konusu tipleri ifade eden kavramlar, Kur’an’da cesitli siklikta gecmektedir. Allah, ozel sevgisini beyan ederek inananlari soz konusu tiplerde bulunan davranislara tesvik etmektedir. Kanaatimize gore bu davranislarin bir araya gelmesi kâmil mumin karakterini/kisiligini meydana getirecektir.
KUR’AN’A GÖRE ÇOCUĞUN DİNİ VE AHLAKİ GELİŞİMİNDE BÜYÜKLERİNİN ÖRNEKLİĞİ
AHLAKİ GELİŞİM SÜRECİNDE ANNE BABA ÇOCUK ETKİLEŞİMİ: MODELDEN ÖGRENME, 2024
İnsanoğlu birlikte yaşadığı diğer insanlardan etkilenme ve onları etkileme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle bireyin dinen ve ahlaken eğitilmesi sırasında doğru ve hedeflenen biçimde yönlendirebilecek rehberlere ihtiyaç vardır. Kur’an, bireyin kendisinden önce benzer tecrübeleri yaşayan diğer bireylerden kuvvetli bir şekilde etkilendiğine sık sık işaret eder. Nitekim inkarcıların argümanlarından biri olan “…Atalarımızdan gördüğümüze uyarız…” (el-Bakara 2/170, vd.) vb. ifadeleri inançsızlıkta, günaha düşmede birey ve toplumun kendisinden öncekilerden ne ölçüde etkilenebileceğinin en çarpıcı göstergelerindendir. Bunun yanı sıra bireyin toplumda, ailesinin ahlakı, genel tanınırlık durumu kapsamında değerlendirildiği, ailesinden bağımsız düşünülmediğine de atıfta bulunulur. Örneğin Hz. Meryem’in Hz. İsa’yı dünyaya getirmesinin ardından durumu ona yakıştıramayan ve kendisine inanmayan kavminin “Ey Harun’un kız kardeşi! Baban kötü bir adam, annen de iffetsiz değildi.” (Meryem 19/28) diyerek Hz. Meryem’i ailesine nispetle yargıladıkları görülmektedir. Çocukluk sürecinde bireyin her konuda eğitiminde elbette büyük ölçüde anne-baba sorumludur. Bununla birlikte anne-baba çocuğun eğitiminde etkili yegâne unsurdur demek doğru değildir. Bu doğrultuda ayette aile reisinin aile fertlerinin ibadetlerinde yönlendirici olması gerektiği bildirilirken bilhassa babanın istikrarlı bir şekilde namazına devam ederek ailesine örnek olmasının lüzumu vurgulanmaktadır. (bk. Tâhâ 20/132) Kur’an, dolaylı olarak da babanın çocuğun fiziki ve manevi meselelerdeki rol model etkisine değinir. Nitekim Hz. İbrahim kıssasına dair kesitlerde oğlu İsmâil’in kendisiyle birlikte iş tuttuğu, Kabe’nin inşasında babasıyla birlikte hareket ettiği anlatılır. Ayrıca babası gibi yumuşak huylu tabiatına ve çocuk yaşta Allah’a olan teslimiyetine değinilir. (bk. el-Bakara 2/127; es-Sâffât 37/102-108) Bu husus bir peygamber ailesi örnekliğinde babanın ve annenin çocuğun yetişmesindeki rolüne dikkat çeker niteliktedir. Bu misallerde Kur’an’ın çocuğun dini ve ahlaki gelişiminde hususen anne-baba rolünün önemini vurguladığını görüyoruz. Bununla birlikte ayetlerde çocukluk çağında edinilmesi gereken adabımuaşeret kurallarının kazanılması sırasında anne-babanın haricinde çocuğun tanık olduğu diğer bireylerin de rolünün bulunduğuna işaret vardır. Nitekim ergenlik çağına girmiş olan bir çocuğun ebeveyninin yanına girerken kendisinden büyüklerin yaptığı gibi izin istemesinin gerektiği ayette açıkça belirtilir. (bk. en-Nûr 24/59) Bu ayet öncesiyle birlikte değerlendirildiğinde görülür ki ergenlik çağında olan bir çocuktan artık büyüklerinin fiillerini takip etmek, onları örnek almak suretiyle bilinçli hareket etmesi beklenir. Bu çalışmada amacımız bir eğitim metodu önermek veya çocuğun dini-ahlaki eğitimi sırasında büyüklere düşen vazifeleri tespit etmek değildir. Din eğitimi ve din psikolojisi sahasında bu konuya ilişkin nitelikli araştırma ve metotların varlığı malumdur. Biz bu çalışma ile yalnızca Kur’an-ı Kerim’in çocuğun dini ve ahlaki gelişiminde, başta anne-baba olmak üzere, kendisinden yaşça büyük bireylerin hangi açılardan ve ne derece etkili olabileceğine ilişkin örneklerini tespit etmeyi ve bu örneklerin İslâm düşünce geleneğindeki yansımalarının izini sürmeyi hedefledik. Anahtar Kelimeler: Tefsir, Kur’an, eğitim, din, ahlak, çocuk
Kur’an’da Aile Bireyleri Arasındaki İlişkiler
2019
OZ Insanlik tarihinde aile her zaman onemli bir role sahip olmus ve insanlarin bir toplum haline gelmesinde en buyuk gorevi ustlenmistir. Kuskusuz insanligin temeli ailedir ve tarihe baktigimizda ilk toplumun aileden meydana geldigini goruruz. Kur’an'da bu konuya temas edilerek ilk yaratilan insan Âdem ve Havva’nin aile olarak yasadigi bildirilmistir. Insanin gelisimi ve temel ozellikleri kalitim ve cevre etkilesimi sonucunda olusur. Aile ise kisinin ilk sosyal cevresidir ve bu acidan aile, kucuk bir toplum mesabesindedir. Kur'an-i Kerim'deki aile hayati ile ilgili ayetlerin arastirilarak sosyal yonden ele alinmasi, buyuk bir ihtiyactir.
Kur’Ân-I Kerîm’İn İnsana Sunduğu Haklar
2014
Being developed in technology in modern years, human being could not achieve similar progress for the human rights. Hence, the human rights, which were stated in the Qur’an centuries ago, has gained much more importance and attention in the contemporary times. Fort his reason, we will examine basic human rights and the value of man by focusing on the Qur’anic verses and the hadiths when necessary in as much as. One of the aims of why Qur’an was sent down is to guarantee the human rights, which are also considered as prominent signs of the level of civilized.
Kur’an Âyetleri Bağlamında İnsanın Elementer Yaratılışının Değerlendirilmesi
Journal of Analytic Divinity
Allah Teâlâ her şeyi yarattıktan sonra insanı yaratmıştır. Yeryüzünde halife olarak görevlendirilen insan, orayı mamur etmek, orada Allah’ın emirlerini yaşanabilir kılmak için görevlendirilmiştir. Bu kadar değerli olan ve çok kıymetli vazifeleri icra etmek üzere yaratılan insanı tanımak ve incelemek için onu iyi araştırmak gerekmektedir. Bu çalışmada, elementer yaratılış olarak ifade edilen turâb, tîn-i lâzib, sülâle min tîn, hame-i mesnûn, salsâl ve tesviye safhalarını incelemek, Allah’ın bu safhalardaki yaratma kudretini, varlık ve birliğine işaret eden delilleri dikkatlere sunmak amaçlanmıştır. Yöntem olarak konuyla alakalı âyetler odak nokta seçilmiş, bu âyetlerin izahı bağlamında klasik ve modern tefsirler, yine bu âyetlerin yorumlanması hususunda yapılmış çalışmalar taranmıştır. Kapsam bakımından insanların yaratılmasında gördüğümüz dört farklı şekil olan Hz. Âdem, Hz. Havva, diğer insanlar ve Hz. İsa’nın yaratılışından bahsedilmiş, insanın elementer yaratılışı olarak ifade et...
Ahîlik Teşkilatı’ndaki Denge İlkesinin Kur’ânî Temelleri
Selçuk Üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi, 2022
Ahîlik kendine has ilkeleri ve sistemiyle mensuplarına bir hayat nizamı sunmaktadır. Bu hayat nizamı dine ve dinin temel prensiplerine dayanmaktadır. Bu bakımdan İslâm dininin dünya ve ahiret hayatı arasında dengeli olmayı öğütleyen prensibinin Ahîlik Teşkilatı üzerinde önemli bir tesiri bulunmaktadır. Ahîliğin çalışmaya önem veren ve meslek eğitimini önceleyen anlayışı, dünya hayatının devamı konusunda önemlidir. Ahlakı, yardımseverliği, cömertliği ve birlik şuurunu benimseyen ilkeleri ise teşkilatın dünya ve ahiret arasında dengenin sağlanması konusundaki hassasiyetini göstermektedir. Anadolu'ya göç eden Türklerin bu coğrafyaya uyum sağlaması ve bölgede kalıcı olmalarında, Selçuklu ve Osmanlı Anadolu'sunun tarihî kodlarında Ahîliğin önemli bir tesiri bulunmaktadır. 21. yüzyılda insanlık tarihine sunacağımız medeniyet tasavvurunda Ahîliğin dikkate değer bir yönlendirici olacağı açıktır. Bu çalışma, tarihî bir olgu olan ancak ilkeleriyle tarihi aşan mesajlar veren Ahîlik Teşkilatı'nı konu edinmektedir. Araştırmada teşkilatın dünya ve ahiret arasında dengeli olmayı öne çıkartan söylemi ve Kur'ân ayetleri çerçevesinde şekillenen temel ilkeleri üzerinde durulmaktadır.
Eşanlamlilik Ve Kur’An Bağlami
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2002
Esanlamlilik dilbilimcilerin eskiden beri uzerinde onemle durduklari bir konu olarak suregelmistir. Bu olgunun ozellikle Arap dilbilimcileri tarafindan daha yogun bir bicimde tartisilmasi, kanaatimizce konunun Kur’an ve diger temel islami alanlarla baglantili olmasindan kaynaklanmaktadir. Kur’ani Kerim’in bir kisim sozcuklerinin kisa ve oz ifadelerle okurlarina ulastirilma cabasi, yine Kur’an’in anlasilip birtakim dini ve sosyal icerikli cikarimlar elde edebilme gayretleri, konunun onemini bir kat daha artirmist