COVID-19 Pandemisi Sonrası Evden Çalışan Babalar, Dönüşen Mekansal İlişkiler ve Babalık Pratikleri (original) (raw)

Çalışan Anne Olmanın Ev, Iş Ve Sosyal Yaşam Üzerindeki Etkileri

2019

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.Tarihsel süreç içerisinde kadınlar, pek çok farklı koşulda ekonominin içerisinde yer almışlardır. Özellikle Sanayi Devriminin çalışma yaşamında meydana getirdiği değişiklik, kadınların ekonomideki ve toplumsal yaşamdaki konumunu etkilemiştir. Bu anlamda kadınların ev dışındaki üretim faaliyetlerinde yer alması mikro düzeyde aileyi, makro düzeyde de toplumsal düzeni ilgilendiren bir konu olmuştur. Kadının çalışma yaşamında erkeklerden farklı olarak değerlendirilmesi ise çoğunlukla doğurgan olması ve annelik ile ilişkilendirilmiştir. Toplumsal cinsiyet rollerinin etkili olduğu bu süreçte iş yaşamında anne olmanın çok boyutlu etkileri bulunduğu ortaya çıkmış...

COVID-19 Süreci̇nde Babalarin Ebeveynli̇k Düzeyleri̇ndeki̇ Deği̇şi̇mi̇n İncelenmesi̇

Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

Covid-19 pandemi süreci kapsamında alınan önlemler ve tedbirler gereğince iş yerlerinin, okulların ve çocuğun bakımını sağlayan kurumların kapatılması aile bireylerinin evde daha uzun süre zaman geçirmelerini zorunlu kılmıştır. Çocuklarının yaşamlarının her anında yer almalarına karşın pandemi sürecinde evde geçirdikleri sürenin artmasına bağlı olarak babaların ebeveynlik becerilerinde ve ebeveynlik beceri düzeylerinde değişiklikler olduğu düşünülmektedir. Bu düşünceden hareketle araştırmada Covid-19 sürecinde babaların ebeveynlik düzeylerindeki değişimin incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeline ve kesitsel tarama desenine göre tasarlanan bu araştırmanın çalışma grubunu 4-18 yaş arası en az bir çocuğu olan 349 baba oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin analizinde korelasyon katsayısı değerleri ve ısı haritası yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; babaların yetkinlik ölçeği puanları ile demografik değişkenlerden sadece eğitim durumunun ilişkil...

EBEVEYNLİK, ERKEKLİK VE ÇALIŞMA HAYATI ARASINDA TÜRKİYE'DE BABALIK

EBEVEYNLİK, ERKEKLİK VE ÇALIŞMA HAYATI ARASINDA TÜRKİYE'DE BABALIK adlı rapor, AÇEV’in 2016’da, 0-10 yaş arasında babalara odaklanarak gerçekleştirdiği -niteliksel ve niceliksel ayakları olan- kapsamlı bir araştırmaya dayanan Türkiye’de Babalık Araştırması’nın bulgularının ışığında Türkiye’de babalığı ele almaktadır.

Türkiye’de Boşanma Sonrası Birlikte Ebeveynlik Deneyimleri: Nitel Bir Çalışma

Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2024

Bu araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yaklaşım ile eski eşlerin boşanma sonrası birlikte ebeveynlik deneyimleri ve algıları incelenmiştir. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme tekniği kullanılarak ölçütleri karşılayan resmi olarak boşanmış 0-18 yaş aralığında çocuk sahibi olan 14 çift (28 yetişkin) araştırmaya katılım sağlamıştır. Veri toplama süreci kuramsal açıklamalar, ampirik bulgular ve uzman görüşleri dikkate alınarak oluşturulan Demografik Bilgi Formu ve Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Eski eşler ile yüz yüze veya çevrim içi görüşmelerin gerçekleştirilmesinin ardından elde edilen sözel veriler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma bulguları genel olarak değerlendirildiğinde, katılımcıların boşanma sonrası çocuk yetiştirme süreçlerinde birlikte hareket etmeye ve ortak karar vermeye çalıştıkları fakat bu süreçlerin anne temelli ilerlediği veya sorumluluğun daha çok annede olduğu; babanın gerekli durumlarda destek sunduğu ebeveynlik ilişkilerinin de yaygın olduğu görülmüştür. Eski eşler arasında çocuk yetiştirme süreçlerinde anlaşmazlıkların ise ebeveynlik stili ve davranışlarındaki farklılıklardan kaynaklandığı belirlenmiştir. Eski eşlerin, ebeveynlik ilişkileri içerisindeki olumsuzluklara çocuklarının tanıklık etmeleri durumunda çocuklarda duygu durum sorunları, davranış sorunları, aile sistemine ve ebeveyne tepkisellik gibi etkiler gözlemledikleri belirlenmiştir.

Kamuda Çalişan Anneleri̇n Ev-İş-Sosyal Yaşami Üzeri̇nde Etki̇li̇ Olan Di̇nami̇kler

2019

Bu arastirmada is yasaminda aktif yer alan annelerin ev, is ve sosyal yasamlarinda karsilastiklari etkiler belirlenmis ve calisan annelerin sorunlari incelenmistir. Arastirma sonucunda elde edilen bilgiler neticesinde ayni sektorde ve ayni is yerinde calisan annelerin benzer sorunlara sahip olduklari tespit edilmistir. Ancak sadece olumsuz durumlar degil, olumlu anlamda ortaya cikan etkiler de alt temalarda cesitlilik olusturmustur.

Erkekliği Sorgularken Babalara Bakmak: Babalık İstenci, Değişen Babalık Rolleri ve Yeniden Üretim Alanında Erkek Olmak

Erkekliği Sorgularken Babalara Bakmak: Babalık İstenci, Değişen Babalık Rolleri ve Yeniden Üretim Alanında Erkek Olmak, 2021

Bu araştırma sosyal hizmetin temel müdahale alanlarından aileyi, Eleştirel Erkeklik Çalışmaları’nın bakış açısıyla incelemiş ve alana dair farklı bir yaklaşım sunmak istemiştir. Araştırmanın amacı görüşülen erkek katılımcıların “erkeklik” algılarının baba olarak sahip oldukları roller üzerindeki etkisini temel alarak babalık istencinin altında yatan nedenleri bireysel ve toplumsal boyutuyla ele alıp Türkiye’deki aile politikalarıyla ilişkisini kurmaktır. Aynı zamanda haklarında çok az araştırma yapılan tüp bebek yöntemiyle baba olmuş erkeklerle çalışılarak onların yeniden üretim alanındaki deneyimlerinin aktarılması ve erkeklerin babalık pratiklerinin “erkekliğin” dönüşümündeki olası etkilerini tartışmak da hedeflenmiştir. Araştırmanın amaçları doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden benzeşik örnekleme tekniğiyle belirlenmiştir. Tüp bebek yöntemiyle baba olmuş, 8 farklı şehirden 23 erkekle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilerek veriler toplanmış ve bu veriler Maxqda 2020 Project analiz programıyla betimsel analize tabi tutulmuştur. Çalışmanın bulguları “Kurucu bir unsur olarak erkeğin kendi babası”, “Babalık öncesi evlilik hayatı”, “Babalık istenci”, “Tüp bebek süreci”, “Gebelik süreci”, “İlk babalık dönemi”, “Babanın çocuğun hayatındaki yeri”, “Erkeğin kendine dair değerlendirmeleri” ve “Erkeklik” ve “Babalıkla ilgili sosyal politikalar” temaları altında toplanmış, her bir başlıkta katılımcıların deneyimleri aktarılmıştır. Araştırmada katılımcıların deneyim aktarımları sonucunda toplumdaki erkeklik ve babalık algılarının bir değişim sürecinde olduğu, erkeklerin –özellikle tüp bebek deneyiminin aracılığıyla- birer özne olarak yeniden üretim alanında daha çok bulunmaya başladıkları fakat kendilerini bu alana yeterince dahil hissetmedikleri anlaşılmıştır. Toplumsal dönüşümün kadın-erkek eşitliği üzerinden gerçekleşebilmesi için öneriler sunulmuş, babalık rolünün egemen erkeklik formunu olumlu yönde değiştirebilme kapasitesi sorgulanmıştır.

İşyerine Dönüşen Evler: Toplumsal Yeniden Üretim Bağlamında Evden Çalışma

Praksis 57. Sayı: Toplumsal Yeniden Üretim, 2022

Bu çalışmada Nancy Fraser’ın kapitalizmin farklı evrelerine farklı toplumsal yeniden üretim krizlerinin eşlik ettiği teorisinden yararlanarak kapitalizmin farklı uğraklarına farklı bir toplumsal yeniden üretim rejiminin eşlik ettiğini iddia ediyorum. Günümüzde, patriarka ve kapitalizm arasındaki yeni uzlaşı, esnek istihdam düzenlemeleri aracılığıyla kadınların üretici ve yeniden üretici özelliklerinden aynı anda ve ucuza yararlanmak üzerinedir. Esnek istihdam biçimlerinden biri olan evden çalışma Covid-19’la birlikte hızla yaygınlaşmıştır. Böylece üretim ve yeniden üretim faaliyetlerinin mekânsal birlikteliğiyle kadınların ücretli ve ücretsiz çalışma için harcadıkları toplam süre artmış ve hane içindeki toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri derinleşmiştir.