TARİHİ AHŞAP YAPILARIN ONARIMI İÇİN KURAL TABANLI YAKLAŞIM: GÖĞCELİ CAMİ ÖRNEĞİ (original) (raw)

TARİHİ CAMİLERE YANLIŞ ÖTESİ TUHAF TARİHLENDİRMELER

karamandauyanış gazetesi, 2013

Maalesef durum başlıkta anlatıldığı gibidir. Hatta daha da kötüdür. Saadettin Ali Mescidi içinde gördüğümüz bir levha sonrası dikkatimiz, diğer camilerdeki künye levhalarına kaydı. Aşağıda bahsedeceğimiz üzere tarihi camilere konulan bu künye levhalarında yanlış ve alakasız metinler düzenlenmiştir. Bu levhaların iki tanesi kişi, diğerleri ise binaların kendisi adınadır.

KOCAELİ TARİHİ CAMİ ÖRNEKLERİ ÜZERİNDEN PLANLI KORUMA KAPSAMINDA HASARSIZ TEST UYGULAMALARI: ÇOBAN MUSTAFA PAŞA CAMİİ, FEVZİYE CAMİİ VE PERTEV PAŞA CAMİİ

METU Journal of Faculty of Architecture, 2019

KOCAELİ TARİHİ CAMİ ÖRNEKLERİ ÜZERİNDEN PLANLI KORUMA KAPSAMINDA HASARSIZ TEST UYGULAMALARI: ÇOBAN MUSTAFA PAŞA CAMİİ, FEVZİYE CAMİİ VE PERTEV PAŞA CAMİİ Tüzükler, genel prensipler ve tarihi yapıların bakım ve onarım yöntemleri ile tarihi yapılar üzerine çalışmalara uluslararası literatürde rastlanmaktadır ve günümüz koşulları ile birlikte gelişen teknoloji, koruma yöntemlerini, teorilerini ve yaklaşımlarını değiştirmektedir. Koruma devamlı, eş güdümlü ve programlı çalışmaları, önlem almayı (riskin oluşmasını kısıtlama), bakımı (yapının özeliklerini kontrol etme) ve restorasyonu (direkt müdahale) içeren bir süreç olarak tanımlanmaktadır. Böylece planlı koruma bağlamında mevcut yapılar üzerine uygulanan hasarsız testlerin önemi vurgulanmalı ve yaygınlaşmalıdır. Türkiye gibi zengin tarihi yapı stokuna sahip ülkelerde, sınırlı sayıdaki uzmanlar ile tüm tarihi yapıların fiziksel durumunu değerlendirmek zordur. Öte yandan, bina stokunun fiziksel durumunu değerlendirmek ve detaylı teşhis çalışmaları yapmak bilinçli ve sürdürülebilir koruma açısından önemli bir durumdur. Yapının etkisi altında olduğu iç ve dış fiziksel çevre koşulları ve bunların yapı kabuğu ve elemanlarında yarattığı bozulmalar yapının strüktürü ve konfor koşullarını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu bozulmalara neden olan etkenlerin yapının bu etkilere karşı davranışlarının sürekli takip edilmesi yapının yüksek risk altına girmesini engelleyerek yapılara bilinçsizce uygulanacak ağır müdahalelere gereksinimi ortadan kaldıracaktır. Gözlem altında uygulanan hasarsız test ile yapıların bu yüksek risk altına girmesi ve ağır müdahalelerin ortadan kalkması mümkündür. Bu çalışmada, 16. yüzyılda inşa edilmiş Kocaeli’nin önemli üç mimari mirası olan Pertev Paşa Camii, Gebze Çoban Mustafa Paşa Camii ve Fevziye Camileri ele alınmıştır. Koruma kurulları tarafından tescilli olan üç camiye zarar verilmeden incelemelerde bulunulmuştur. Özgün yapım tarihleri 16. yüzyıla dayanan tüm yapıların seçimleri üç ölçüte dayanmaktadır. Pertev Paşa Camii ve Fevziye Camii birbirlerine olan yakın konumları nedeniyle aynı mikro iklimsel koşullar altında bulunmaktadır. Öte yandan Fevziye Camii birkaç kez rekonstrüksiyona uğradığı için malzeme ve yapı sistemi bakımından diğer camilerden ayrılmaktadır. Pertev Paşa Camii gibi malzeme, yapım sistemi ve mimari özellikler bakımından iyi korunmuş olan Çoban Mustafa Paşa Camii ise diğerlerine göre başka yerde konumlanmaktadır. TÜBİTAK tarafından finanse edilen “Kocaeli Tarihi Cami Örnekleri Üzerinden Planlı Koruma Kapsamında Hasarsız Test Uygulamaları: Çoban Mustafa Paşa Camii, Fevziye Camii ve Pertev Paşa Camii” başlıklı projenin sonuçları ve yöntemleri bu makalede tartışılmış ve değerlendirilmiştir. Üç camiye yerleştirilen veri kaydediciler ile iç ve dış ortam sıcaklık ve bağıl nem değerleri ölçülmüştür. Yapının bozulmalarını ve malzemenin mikro iklimsel koşullarını değerlendirmek için Kızılötesi Termal Kamera ve Ultrasonik Hız Testleri ile görsel ve nitel verileri elde edilmiştir. Böylece, yüksek iç ve dış çevre sıcaklık ve bağıl nem değerlerinin bulunmasıyla namaz vakitlerinde camilerde yoğuşma riski ortaya konmuştur. Kızılötesi kamera görselleri ile mevcut ve olası bozulmalar ile önceki müdahaleler bulunmuştur. Ayrıca, yapı kabuğu içindeki boşluklar ve yapı malzemelerinin nitel özellikleri testler ile ortaya çıkarılmıştır.

TARİHİ SÜREÇ İÇERİSİNDE CAMİ GÖREVLİLERİ-İMAMLIĞIN TARİHÇESİ

Uluslar Arası Cami Sempozyumu, 2018

Cebrail (AS)’ın Hz. Peygamber’e namaz kıldırması ile başlayan imamlık müessesesinin, aslında Hz. Peygamber’in Medine’ye hicretinde Kuba mescidini inşa ederek ilk cuma namazını kıldırmasından itibaren başladığı kabul edilebilir. Bu tarihten günümüze gelinceye kadarki süreçte imamlık müessesesinin zaman içerisinde kurumlaşmasını görmekteyiz. Bu kurumlaşma, tarihte ortaya çıkan farklı İslam toplumları yönetimlerine göre daha düzenli ve farklılaşma içerdiği görülmektedir. Biz bu çalışmamızda imamlık müessesesinin Hz. Peygamber döneminden Cumhuriyet Türkiye’sinin 21. yüzyıla kadar geçen süreçlerindeki durumunu ve tarihçesini vererek geçirmiş olduğu değişim ve başkalaşımı tespit etmeyi amaçlamaktayız.

TARİHİ YAPILARA YAPILAN ÇAĞDAŞ EK/YAPININ PALİMPSEST KAVRAMI ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ: BERLİN YAHUDİ MÜZESİ 1

TARİHİ YAPILARA YAPILAN ÇAĞDAŞ EK/YAPININ PALİMPSEST KAVRAMI ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ: BERLİN YAHUDİ MÜZESİ1, 2019

Araştırmanın amacı, gelişen teknoloji ve ihtiyaçlar sonucu tarihi yapıları canlı tutmak amacıyla yapılan çağdaş ek/yapının oluşturduğu birlikteliği palimpsest kavramı çerçevesinde sorgulamak ve palimpsest kavramının çağdaş mimarlık döneminde nasıl anlamlanarak var olduğunu/olacağını irdelenmektir. Palimpsest, zamanla bellekte biriken veriler ve mekânsal izlerin katmanlaşması üzerinden okunabilmektedir. Bu amaçla, kollektif hafızadan gelen verileri deneyimsel ve sembolik mekan haline getirip belleği sürdürmeye çalışan Daniel Libeskind’in tasarladığı Berlin Yahudi Müzesi incelenmektedir. Bu bağlamda çalışma kapsamında öncelikle; palimpsest ve kollektif bellek teorik okumalarıyla kavramsal alt yapı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Devamında ise tasarlanan yapının genel özellikleri incelenerek tarihi yapıyla çağdaş ekin oluşturduğu kimlik özelinde palimpsest kavramı tartışmaya konu edilmektedir. Çalışma bulguları; kollektif belleği sürdürme gayretiyle yapılan Berlin Yahudi Müzesi’nin yanındaki tarihi yapıyla yapmış olduğu etkileşim sonucu oluşturduğu aura ile bir palimpsest örneği olduğu ve palimpsest kavramının özellikle tarihi yapılara yapılan çağdaş ek/yapı bağlamında çağdaş mimarlık döneminin bir söylemi haline geleceği düşüncesini destekler niteliktedir. The aim of the study is to question the association of contemporary add/building with the aim of keeping historical structures alive as a result of developing technology and how the concept of palimpsest existed in the modern period of architecture/how it will be in the future is examined. Palimpsest can be read on a layer of data and spatial traces accumulated in memory over time. For this purpose, Daniel Libeskind tries to sustain memory by making it an experiential and symbolic place in the Jewish Museum, which he designs with data from collective memory. In this context, first, background is tried to be created with the theoretical readings of collective memory and palimpsest. In continuation, by examining the general characteristics of the designed structure, the identity the historical structure with the contemporary add are discussed in palimpsest. As a result of its interaction with the historical structure next to the museum, which is made with the effort to keep collective memory sustained aura is a palimpsest example and the concept of palimpsest supports the idea that the period of contemporary architecture will become a discourse, especially contemporary additions to historical buildings.

"TOPLUMSAL ADALET MEKANİZMASI OLARAK GÖRGÜ CEMİ: ANŞA BACILI ÖRNEĞİ"

II. ULUSLARARASI SSD JOURNAL SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ , 2021

Önemli, Dikkatle Okuyunuz Lütfen  Kongremizde Yazım Kurallarına uygun gönderilmiş ve bilim kurulundan geçen bildiriler için online (video konferans sistemi üzerinden) sunum imkanı sağlanmıştır.  Online sunum yapabilmek için https://zoom.us/join sitesi üzerinden giriş yaparak "Meeting ID or Personal Link Name" yerine ID numarasını girerek oturuma katılabilirsiniz.  Zoom uygulaması ücretsizdir ve hesap oluşturmaya gerek yoktur.  Zoom uygulaması kaydolmadan kullanılabilir.  Uygulama tablet, telefon ve PC'lerde çalışıyor.  Her oturumdaki sunucular, sunum saatinden 5 dk öncesinde oturuma bağlanmış olmaları gerekmektedir.  Tüm kongre katılımcıları canlı bağlanarak tüm oturumları dinleyebilir.  Moderatör-oturumdaki sunum ve bilimsel tartışma (soru-cevap) kısmından sorumludur. Dikkat Edilmesi Gerekenler-TEKNİK BİLGİLER  Bilgisayarınızda mikrofon olduğuna ve çalıştığına emin olun.  Zoom'da ekran paylaşma özelliğine kullanabilmelisiniz.  Kabul edilen bildiri sahiplerinin mail adreslerine Zoom uygulamasında oluşturduğumuz oturuma ait ID numarası gönderilecektir.  Katılım belgeleri kongre sonunda tarafınıza pdf olarak gönderilecektir  Kongre programında yer ve saat değişikliği gibi talepler dikkate alınmayacaktır IMPORTANT, PLEASE READ CAREFULLY  To be able to attend a meeting online, login via https://zoom.us/join site, enter ID "Meeting ID or Personal Link Name" and solidify the session.  The Zoom application is free and no need to create an account.  The Zoom application can be used without registration.  The application works on tablets, phones and PCs.  The participant must be connected to the session 5 minutes before the presentation time.  All congress participants can connect live and listen to all sessions.  Moderator is responsible for the presentation and scientific discussion (question-answer) section of the session. Points to Take into Consideration-TECHNICAL INFORMATION  Make sure your computer has a microphone and is working.  You should be able to use screen sharing feature in Zoom.  Attendance certificates will be sent to you as pdf at the end of the congress.

ARAPGİR KAVASBAŞI GEDELEC CAMİİ VE CAMİDEKİ EL YAZMASI KUR'AN-I KERİMLER

Çalışmamızın konusunu Malatya ili Arapgir ilçesinde bulunan Kavasbaşı Gedelec Camii ve bu camide bulunan el yazması Kur'an-ı Kerimler oluşturmaktadır. Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Malatya, coğrafî konumuyla tarihte her zaman için önemli bir konuma sahip olmuştur. Şehrin önemli ilçelerinden biri olan Arapgir'de de geçmişin izlerini taşıyan birçok eser bulunmaktadır. Bunlar arasında el yazması Kur'an-ı Kerimler, kitabeler, şamdanlar, halı ve kilim gibi pek çok taşınır kültür varlığı ile cami ve hamam gibi pek çok tarihi yapı mevcuttur. Çalışmamızın konusunu oluşturan el yazması Kur'an-ı Kerimler ve bu eserlerin muhafaza edildiği Kavasbaşı Gedelec Camii bu önemli tarihi eserlerden sadece küçük bir bölümüdür. Yazma eserleri tanıtmadan önce bu eserlerin bulunduğu * Etik Beyan: Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur. Makale en az iki hakem tarafından incelenmiş, Turnitin kullanılarak benzerlik raporu alınmış ve araştırma/yayın etiğine uygunluğunu teyit edilmiştir. Ethical Statement: It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carring out and writing this study and that all the sources used have been properly cited. The article was reviewed by at least two referees, a similarity report was obtained using Turnitin, and compliance with research/publication ethics was confirmed. Yazar Katkıları / Author Contributions: Makale Yazımı / Writing up: EG (%80), KD (%20); Makale Gönderimi ve Revizyon: Submission and Revision: EG (%80), KD (%20). Çıkar çatışması / Conflict of interest: Yazarlar, çıkar çatışması olmadığını beyan ederler / The authors declare that they have no conflict of interest.

İSTANBUL'UN GİZLİ HAZİNESİ: ARAP CAMİİ

2018

“İstanbul’un Gizli Hazinesi: Arap Camii” adlı seminer çalışması bugün İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galata semtinde yer alan caminin yaklaşık 1300 yıllık yolculuğu, bu yolculuk boyunca farklı toplumların bıraktığı izleri, geçirdiği onarımları ve eşsiz freskolarını kapsamaktadır. Dünya ülkelerinin çoğu nadir olan eserleri kültür değeri göz önüne alarak sergilemeyi tercih ederken, bizim varolanı saklama ve kaderine terk etme gibi tavır sergilememizin ne derece doğru olduğu tartışmaya açıktır. Arap Camii; konumu, geçmişi ve yakın coğrafyalarda hala devam eden kültürel etkisi göz önünde bulundurulduğunda Türkiye’ye örnek oluşturan bir yapıdadır.

GÜLABİ BEY CAMİİ IŞIĞINDA KEMAH CAMİLERİNE GENEL BİR BAKIŞ

İMengücekliler'in başkenti Kemah'ta ilk inşa edilen caminin kalede olması kuvvetle muhtemeldir. Ancak bu cami ya da camiler hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgi kayıtlı değildir. Kalede bir caminin varlığı ilk olarak XVI. yüzyıla ait Osmanlı kayıtlarında karşımıza çıkar. Bahsi geçen bu yapının Mengücekli döneminden kalıp kalmadığı ise bilinememektedir. XVII. yüzyıla gelindiğinde kaledeki ibadethanelerden bahseden en önemli eser Evliya Çelebi'ye ait Seyahatname'dir. Kaledeki kazılarla temel seviyesinde ortaya çıkarılan Bey Camii'nin Mengücekliler döneminde inşa edildiği düşünülmektedir. Bey Camii'nin Kemah'taki ilk cami olma ihtimalinin oldukça yüksek olmasına rağmen, Kemah ve çevresi için ilk akla gelen örnek hiç şüphesiz Gülabi Bey Camii'dir. Ahşap destekli ve ahşap örtülü bu cami, ilçe geneli için adeta bir model olmuştur. Kemah'ın köylerindeki neredeyse bütün camiler Gülabi Bey Camii'nin küçük ölçekli çeşitlemeleridir. Çalışmamda Kemah'taki cami mimarisinin genel özelliklerini Gülabi Bey Camii'nden yola çıkarak özetlemeye çalıştım. Makale metni tarafımın hazırladığı "Ortaçağdan Günümüze Kemah ve Köylerindeki Kültür Varlıkları adlı Doktora tezinden derlenmiştir.

KÖY HAYIRLARI’NIN YAPISAL VE İŞLEVSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME - GÖKÇALI KÖYÜ ÖRNEĞİ -

TÜBAR, 2004

In this study, the tradition of “köy hayırı” (village charity) that are organized annualy at Çanakkale and around is examined. It focuses on the charity of Gökçalı village as the case. It is divided into two main parts. Firstly, the stages of performance of village charities are assessed in detail. After that, their aims, contexts, structural analyses and the progresses which are observed their structures are determined.

ŞEKİ ŞEBEKECİLİĞİ AHŞABIN ve CAMIN SANATI

Lale, 2020

Tipik bir Türk-İslam sanatı olan şebekecilik, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı dönemleri sanat uygulamalarında sıklıkla karşımıza çıkan, geometrik betimlerle Ön Asya coğrafyasında, gerek etnografik değer halinde, gerekse çağdaş yorumlamalarla varlığı süregelen geleneksel bir sanat dalıdır. Geometrik bezeme, sadece iki boyutlu olarak pişmiş toprak kapların ve halıların yüzeylerinde değil mimaride de iç ve dış süslemelerde ön plana çıkmıştır. Selçuklu Döneminde zirve yapan bu sanat anlayışı, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde şebeke sanatı olarak cami ve diğer mimari yapılarda özellikle taş, alçı ve madenlerde sıklıkla kullanılmış, ayrıca kündekari tekniği ile ahşapta hayat bulmuştur. Çok sayıda geleneksel sanat dalını bünyesinde barındıran Azerbaycan'nın Şeki Merkez Rayonu da, Türk dünyasının bu kadim sanatını, geleneğine uygun olarak renkli camları herhangi bir yapıştırıcı malzeme kullanılmaksızın geometrik tasarıma göre düzenlenmiş ahşap şebekelerle buluşturarak kalan sayılı ustalarıyla sürdürmeye çalışmaktadır. İpekçilik, çömlekçilik vb. bir çok el sanatlarının arasında "şebekecilik sanatı" olarak adlandırılan, ince ahşap ve camın zarif bütünselliğini özellikle dış cephelerde gösteren şebeke yapımı, Azerbaycan ve kadim şehri Şeki' de estetik değer anlamında ön plana çıkan önemli bir el sanatıdır.