Zwierzęta pozaludzkie jako podmioty polityki. Koncepcja zoopolis i jej krytyka („Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies” Nr 2/2016 Reprezentacje) (original) (raw)
Related papers
Bestie i ludzie. „Wilkołak” Adriana Panka i figura „hitlerowskiego psa” a semiotyka komunikacji
Media Biznes Kultura, 2020
Bestie i ludzie. "Wilkołak" Adriana Panka i figura "hitlerowskiego psa" a semiotyka komunikacji Bestie i ludzie… Streszczenie W organizacji hitlerowskich obozów koncentracyjnych ważną rolę pełniły psy strażnicze i tropiące Acz wszechobecne w świadectwach więźniów jako budzące przerażenie bestie, to w kulturowej świadomości występują jedynie jako złowrogi ornament obozowej scenerii Podobnie marginalne miejsce zajmuje figura "hitlerowskiego psa" w tekstach polskiej kultury popularnej Autor opracowania stawia sobie za cel bliższe przyjrzenie się temu motywowi w zbiorowej świadomości, a zwłaszcza w polskiej twórczości filmowej Przybliża też system, w obrębie którego wykorzystywano psy Asumpt do tych rozważań daje osadzony fabularnie w pookupacyjnej rzeczywistości interesujący film Adriana Panka "Wilkołak" z 2018 roku Czerpiący z estetyki horroru i baśni, historyczny obraz wykorzystuje kulturowe konotacje figury obozowego psa dla ukazania uniwersalnych prawd o ludzkiej kondycji Słowa kluczowe: obozy koncentracyjne, pies, film, animal studies, horror Beasts and people. Adrian Panek's "The Werewolf" and the figure of the "Nazi dog" and communication semiotics Abstract Guard and hunting dogs played an important role in the organization of Nazi concentration camps Although ubiquitous in the prisoners' testimonies as terrifying beasts, they only appear in the cultural consciousness as an ominous ornament of the camp scenery The figure of the "Nazi dog" occupies a similarly marginal place in the texts of Polish popular culture The author of the study aims to take a closer look at this motif in collective consciousness, and especially in Polish filmmaking It also introduces the system in which dogs were used Embedded in the post-occupational reality, the interesting film by Adrian Panek, ‚The Werewolf', gives rise to these considerations Drawing on the aesthetics of horror and fairy tales, this historical image uses the cultural connotations of the figure of a camp dog to show universal truths about the human condition
Studia Prawnicze KUL
Przedmiotem artykułu jest ukazanie kluczowej roli rad gmin w zakresie regulowania zasad współżycia ludzi i zwierząt w przestrzeni publicznej. Autorka dokonuje analizy uprawnień nadanych przez ustawodawcę lokalnemu prawodawcy, których realizacja następuje poprzez nałożenie na opiekunów psów określonych obowiązków mających na celu zapewnianie ochrony przed zagrożeniem lub uciążliwością płynącą ze strony zwierząt oraz przeciwdziałanie zanieczyszczaniu przez nie terenów przeznaczonych do użytku wspólnego. Celem rozważań jest wykazanie konieczności uwzględniania przez rady gmin podstawowych dyrektyw i zasad humanitarnej ochrony zwierząt, nakazujących traktowanie ich w sposób uwzględniający ich potrzeby przy okazji projektowania regulacji mających obowiązywać na gruncie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.
Bukoliczne bestiarium Szymona Szymonowica. Między naturą a kulturą
Zoophilologica, 2021
W artykule są przedstawione i omówione zjawiska związane z fauną występujące w bukolicznej poezji Szymona Szymonowica. Przedmiotem analizy są utwory wydane w zbiorze Sielanki i pozostałe wiersze polskie. Bestiarium z wierszy renesansowego autora, twórcy polskiej sielanki, jest analizowane w kontekście tradycji biblijnej i mitycznej. Zwrócono też uwagę na staropolskie i europejskie dziedzictwo kulturowe, ujęcia konwencjonalne i zrywające z konwencją oraz filiacje z polsko-ruską etnografią. Zbadano naturalny i kulturowy wymiar relacji zwierząt i człowieka. Egzemplifikacja zwierząt występujących w sielankach Szymonowica umożliwiła również określić funkcje, jaką pełnią one w świecie przedstawionym utworów.
„Nie z nienawiścią, lecz z pogardą patrzy kot na psa”. Čapkowskie uwagi na temat psychiki zwierzęcej
Porównania, 2022
Nie z nienawiścią, lecz z pogardą patrzy kot na psa". Čapkowskie uwagi na temat psychiki zwierzęcej Choć historia jest dla zwierzęcia często trudnym doświadczeniem, udręką, bólem, agonią, choć funkcjonuje w tym kontekście jak maszyna do mielenia żywych istot pojmowanych jako zwykłe przedmioty, które można przekształcać, wykorzystywać, spożywać-nie ogranicza się do tych aspektów, zatem skupiając się tylko na nich, przedstawilibyśmy szkodliwą karykaturę. Historia tworzy również chwile i sytuacje, kiedy zwierzę postrzega się i traktuje jak czującą istotę, mniej lub bardziej szanowaną, a nawet jak jednostkę, "osobę", z którą nawiązuje się ważną relację, czasem na zasadzie równego z równym.
Czy zasadne jest stosowanie „antropologicznej” koncepcji „rasy”?
Tarnowskie Studia Teologiczne, 2014
Pojęcie „rasy” wprowadził do słownictwa naukowego w połowie XVIII wieku francuski filozofa i matematyk Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon. W antropologii koncepcja ta zadomowiła się głównie dzięki pracom niemieckiego naukowca Johanna Friedricha Blumenbacha. Od początku koncepcja „rasy” wzbudzała kontrowersje wśród badaczy. Nawet sam Karol Darwin wyrażał sceptycyzm wobec używania pojęcia rasy w odniesieniu do ludzi. Wątpliwości co do naukowych podstaw typologii rasowej wyraził na początku XX wieku amerykański antropolog Franz Boas. W 1940 roku podobne wątpliwości przedstawił amerykańsko-brytyjski antropolog Ashley Montagu. W 1960 roku amerykański antropolog i genetyk Frank Livingstone na podstawie badań genetycznych poddał krytyce koncepcję ras ludzkich. Takie samo stanowisko wyrażał wybitny amerykański genetyk Teodozjusz Dobzhansky. Dobzhansky twierdził, że nie ma ras, które byłyby “odrębnymi jednostkami”. W 1970 roku, amerykański genetyk Richard Lewontin na podstawie własnych b...
Frazeologizmy i przysłowia rzemieślnicze z komponentem animalistycznym
2014
Jednostki wielowyrazowe motywowane realiami rzemieślniczymi i zawierające w swym składzie nazwy zwierząt odnoszą się głównie do rzemiosł skórniczych (garbarstwo, kuśnierstwo, szewstwo, rymarstwo), spożywczych (rzeźnictwo, młynarstwo) oraz rzemiosła kowalskiego. Analiza tych jednostek jako nośników językowego obrazu świata pozwala na odtworzenie wielu utrwalonych w języku stereotypowych sądów, w których decydującą rolę odgrywa wartościowanie z perspektywy wykonawcy i/lub obserwatora pracy rękodzielniczej.
Nauka
Odpowiedź na polemikę z artykułem Pięć lat trudnych doświadczeń z Ustawą o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych z dnia 15 stycznia 2015 r. W kwartalniku "Nauka" (1/2021) ukazała się polemika z naszym artykułem podsumowującym pięć lat obowiązywania w Polsce Ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych z dnia 15 stycznia 2015 r. ("Nauka" 3/2020). Autorzy polemiki w 11 obszernych punktach wykazali istotne ich zdaniem mankamenty artykułu, napisanego przez grupę badaczy, którzy przez pięć lat usiłowali funkcjonować w warunkach implementacji zapisów Ustawy z 2015 roku w Polsce. W większości jako naukowcy prowadzący badania z udziałem zwierząt, a w przypadku niektórych z nich-jako przewodniczący/członkowie lokalnych komisji etycznych. Główne zarzuty stawiane przez Autorów polemiki dotyczą używanych przez nas terminów, "nieprawniczego toku" naszych myśli czy braku naukowego stylu artykułu. W niniejszej odpowiedzi podniesiemy raczej te aspekty, których w polemice zabrakło, a które naszym zdaniem są kluczowe dla prowadzenia badań biologicznych i biomedycznych z użyciem zwierząt w Polsce. Na początku jednak musimy stanąć po stronie czasopisma "Nauka", które umożliwiło nam podzielenie się z Czytelnikami naszymi doświadczeniami z pięciu trudnych dla badaczy lat praktycznej implementacji nowej Ustawy w Polsce. Nasz artykuł nie miał
Optimum. Studia Ekonomiczne, 2013
Globalizacja, jako proces globalnej integracji międzynarodowej, ma miejsce we wszystkich aspektach współczesnego życia: społecznego, politycznego, ekonomicznego i kulturowego. Rynki i produkcja stają się coraz bardziej współzależne w związku z liberalizacją przepływu towarów, usług i kapitałów. Rozwój różnych form transportu, a zwłaszcza lotniczego pozwala na szybszy transport towarów i migrację ludności na skalę międzynarodową. Burzliwy rozwój technologii, w szczególności Internetu, stwarza nowe formy: komunikowania się, handlu produktami i usługami czy transakcji finansowych. Globalizacja kultury, jaka istnieje dzięki oddziaływaniu korporacji w światowym systemie ekonomicznym, wpływa na styl życia społeczeństwa i tworzenie nawyków nabywczych. W obliczu globalnych przemian, dokonujących się w procesie globalizacji, ważne jest, by zastanowić się nad zasadami i normami etycznymi, które powinny kształtować obraz świata. Nad problemem norm etycznych w polityce oraz globalizującym się świecie dyskutowało wielu naukowców z rozmaitych ośrodków naukowych. Zebrane poglądy na ten temat zostały opublikowane w dwóch monografiach pt.: Globalizacja. Polityka. Etyka (tom III i tom IV), wydanych przez Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku pod redakcją prof. dr. hab. Andrzeja F. Bociana. Duże zainteresowanie daną tematyką, o czym świadczyła liczba artykułów przedstawiona w monografiach, przyczyniło się do zorganizowania konferencji nt.: ,,Globalizacja.
Echa Przeszłości, 2020
Streszczenie: W 1919 roku utworzono Narodowe Muzeum Przyrodnicze w Warszawie. Jego najistotniejsza część, kolekcja zoologiczna, należała do najważniejszych tego typu zbiorów na świecie. Powstała w rezultacie połączenia zbiorów Warszawskiego Gabinetu Zoologicznego i kolekcji Muzeum Branickich. Tworzeniu Muzeum towarzyszyły naukowe, organizacyjne i polityczne konflikty. W artykule przedstawiamy jeden z nich, pomiędzy Konstantym Janickim, parazytologiem, pełniącym funkcję naukowego opiekuna, a kustoszami zbiorów, głównie Januszem Domaniewskim. Korespondencja Sztolcmana i Dybowskiego, jak i listy związane z wezwaniem na pojedynek, są cennym świadectwem historii nauki w Polsce w okresie po I wojnie światowej.
Polityczne implikacje aliansów feminizmu i ekologii
2009
W świadomości społecznej feminizm i ekologia funkcjonują na ogół jako odrębne nurty ideologiczne, których założenia koncentrują się wokół odmiennych problemów. Mówiąc najogólniej, feminizm kładzie nacisk na sprawy kobiet, wskazuje n a nierówności, jakie występują między płciami, i dąży do poprawy sytuacji kobiet w społeczeństwie. Z kolei ekologia skupia się przede wszystkim na kwestiach związanych z ochroną przyrody i przeciwdziałaniem degradacji środowiska naturalnego. Poszukiwanie wspólnego mianownika dla ekologii i feminizmu kieruje nas w stronę ekofeminizmu, który zdaje się łączyć te dwie, pozornie odległe od siebie ideologie. Celem niniejszego artykułu jest — z jednej strony — ukazanie wspólnej płaszczyzny ideologicznej feminizmu i ekologii przez przedstawienie ogólnych założeń feminizmu i ekofeminizmu, z drugiej natomiast — pokazanie praktycznej, instytucjonalnej sfery funkcjonowania aliansu ekologii i feminizmu. Innymi słowy, chcemy wykazać, że postulaty zwolenników ekofemini...