HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÇERÇEVESİNDE KARŞILAŞTIRMALI BAKANLIK ÖRGÜTLENMESİ VE TÜRKİYE.pdf (original) (raw)

ÇEŞİTLİ PARLAMENTER HÜKÜMET SİSTEMİ UYGULAMALARINDA VE TÜRKİYE’DE BAŞBAKANIN GÖREVE GELMESİ

ÖZET Başbakanın tayinine ilişkin olarak anayasal ya da yasal düzenleme nasıl olursa olsun, sağlıklı işleyen bir parlamenter hükümet sisteminde Başbakanın kim olacağına ilişkin kararı verecek olan, genel seçimleri kazanan siyasi parti ya da koalisyon hükümeti ortağı siyasi partiler olacaktır. Hal böyle olmakla birlikte, Başbakan adayının, bir başka deyişle parlamentoda çoğunluğun desteğini sağlama ihtimali olan parti genel başkanının birden fazla olması durumunda problemle karşılaşılmaktadır. Anayasanın Başbakanı seçme yetkisini devlet başkanına verdiği durumlarda, devlet başkanının tarafsızlığına gölge düşürmeden, hükümeti kurma yetkisini hangi alternatife vereceği hususu son derece önemlidir. Anahtar Kelimeler: başbakan, parlamenter sistem, hükümet sistemleri, başbakanın atanması, yürütme, ABSTRACT (Consuming Offi ce of the Prime Minister in Different Applications of Parliamentary Government Systems and in Turkey) Regardless of the legal or constitutional arrangement relating to the assignment of the Prime Minister, in an operational parliamentary government system, it is the political party or those composing a coalition government who won the election to determine the prime minister. Nonetheless, some problems arise when there is more than one candidate for Prime Ministry, that is, more than one political party leaders who have the possibility to build up the following of the majority of the parliament. When a constitution entitles the head of the state with electing the Prime Minister, it is quite impotant which of the alternatives the head of the state will authorize for erecting a new government, without shading his/her impartiality.

YARI-MONARŞİDEN BAŞKANLIĞA TÜRKİYE'DE HÜKÜMET SİSTEMİNİN EVRİMİ

Memleket Siyaset Yönetim, 2022

Bu çalışma Türkiye'nin 1876'dan bugüne hükümet sistemini araştırmaktadır. Türkiye'de hükümet sistemleri genelde darbeler ve liderlerin inisiyatifi ile değişmiş, cumhurbaşkanları ve başbakanların güç ilişkisine bağlı olarak karakter kazanmıştır. Bu çalışmada hükümet sistemleri literatürüne ek olarak, hükümet sistemlerini ortaya çıkaran tarihî arka plan, anayasalara yansıyan hukukî boyut ve siyasi arenadaki fiilî işleyiş göz önünde bulundurularak dört boyutlu perspektiften sistem okuması yapılmıştır. Bulgular Türkiye'nin hemen hemen tüm hükümet sistemlerini tecrübe ettiğini göstermektedir.

CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİNE GÖRE TÜRKİYE'DE TARIMIN ÖRGÜTLENME DESENİ VE TARIMSAL KOOPERATİFLER

2019

Türkiye’de en önemli sektörlerden biri tarım sektörüdür. Tarım sektöründeki gelişme biz gibi tarım ülkesi olan bir ülke için hem ekonomik, hem de siyasi anlamda önem arz etmektedir. Bildiğimiz üzere ülkemizde bir hükümet sistemi değişikliğine gidildi. Bu değişiklik ile yeni bir sitem olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ülkemizde uygulanmaya başlandı. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine göre tarım sektöründe diğer sektörlerde olduğu gibi bir çok değişiklik meydana geldi. Tarım sektöründeki en büyük sorunların başında uzun zamandır ifade edilen üretici örgütlenme sorunumuz yer almaktadır. Türkiye’de tarımın örgütlenme desenine Kamu ve Üretici yönüyle ele alınan ve daha çok devletin üretici örgütlemesini nasıl desteklediğini ifade edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada eski ismi T.C. Gıda, Hayvancılık ve Tarım Bakanlığı’nın yeni hükümet sisteminde T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı olarak düzenlenmesine kadar birçok hususa değinilmiştir. Üretici Öğütlenmesinde, Mesleki ve Ekonomik Örgütlenmeye yer verilmiştir. Mesleki Örgütlenme deseni içinde Ziraat Odaları, Çiftçi Birlikleri, Sendikalar ’a yer verilmiştir. Ekonomi örgütlenme deseni içinde ise Tarımsal Kooperatifler, Hizmet Götürme Birlikleri, ve Üretici Birliklerine değinilmiştir. Yazar tarafından oluşturulan güncel grafik, tablo ve rakamlarla yapılan araştırmanın ülkemizin son durumundaki hükümet sisteminde bu tür yapılan araştırmalara bir kaynak olması düşünülmektedir.

BAŞKANLIK SİSTEMİNDEN BEKLENTİLER VE TÜRKİYE

Temmuz, 2014, 172 sayfa Türkiye'de sistem değişikliği ile ilgili tartışmalar kapsamlı olarak 1980'li yıllarda başlamıştır. Farklı dönemlerde kimi zaman yoğunluğu artan bir şekilde devam eden bu tartışmalar özellikle başkanlık sistemi ve Türkiye'de uygulanabilirliği üzerinedir. Bu çalışma ile Türkiye'nin hükümet sisteminin başkanlık sistemi olması yönünde ortaya konulan gerekçelerin ve başkanlık sisteminin hangi oranda tatmin edici sonuçlar yaratacağının farklı görüşler çerçevesinde irdelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde siyasal sistem ve siyasal rejim ile ilgili kavramsal çerçeve açıklanmıştır. Kuvvetler ayrılığı teorisine göre hükümet sistemleri hakkında bilgi verilerek, parlamenter sistem ve yarı-başkanlık sistemi hakkında açıklamalara yer verilmiştir. İkinci bölümde başkanlık sisteminin genel çerçevesi çizilerek, sistemin prototipi ABD ve başarısız sonuçlar verdiği Latin Amerika ülkeleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde Türk siyasal kültürünün başkanlık sistemi ekseninde karakteristiği ortaya konulmuştur. Ayrıca Türk anayasalarında yer alan hükümet sistemleri ile parlamenter sistemle ilişkilendirilen istikrarsızlık olgusu ortaya konulmuştur. Son bölümde ise başkanlık rejimini arzulayan kişilere ve onların dayandıkları gerekçelere yer verilmiştir. Ak Parti iktidarının Türk tipi başkanlık modelinin Amerikan tipi başkanlık sisteminden farkı ifade edilmiştir. Ayrıca başkanlık sisteminin Türkiye'de uygulanması durumunda ortaya çıkabilecek olası sonuçlar ve Türk siyasal sistemi için en ideal hükümet sistemi ortaya konulmuştur. ABSTRACT EXPECTATIONS FROM PRESIDENTIAL SYSTEM AND TURKEY KURBAN, Samed Master's Thesis, Department of Public Administration Thesis Advisor: Asst. Prof. Dr. Selami ERDOĞAN July, 2014, 172 pages Discussions about the system alteration in Turkey started in 1980s. The frequency of these discussions has increased in different time periods, and at other times has decreased and is mainly about the presidency system and its applicability in Turkey.

CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİNDE BAKANLIKLAR

Farklı Boyutlarıyla CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ, 2021

Değişimin doğası, sürekli iyileşim ve gelişim sürecine işaret etmektedir. Günümüzün yönetim terminolojisinde de ‘değişim’ bu nedenle önem ve süreklilik arz etmektedir. Artan beklentiler ve karmaşıklaşan ihtiyaçlar, yönetim anlayışının/yapısının değişimini de gerekli kılmaktadır. Yönetim, örgütlenme şekli ve uygulanma biçimi farklılık arz etse de zaman ve mekân bakımından tüm formasyonlar için geçerlidir. Evrensel kabul gören yönetim ihtiyacı ise siyasi bir mekanizma eliyle yürütüldüğünde ‘Hükümet’ şeklinde tanımlanır. Burada hükümet dar anlamıyla genellikle Başbakan veya Başkan diye tanımlanan baş yöneticinin liderliğinde faaliyet gösteren bakanlar ve sekreterler grubu için kullanılır (Heywood, 2017: 80). Bakanlar, idari aygıtı yürüten üst düzey kamu görevlileridir. Bakanlık teşkilatının da hiyerarşik amiridirler. Bakanlıklar ise kamu hizmetlerinin sunumunda merkezi yönetimin temel örgütlenme biçimlerindendir. Devletin üstlendiği hizmetler, uzmanlaşmış bu icracı bölümler tarafından yerine getirilir. Bölümler, bağımsız güç merkezleri olarak değil, devletin gücünü gösteren ve arttıran ‘organ’lar olarak ortaya çıkarak, belli amaçlar ve yetkiler çerçevesinde devleti bir bütün olarak temsil ederler (Poggi, 2014a: 32). Türk kamu yönetiminde ise Bakanlık tipi örgütlenme modeli, Cumhuriyete sirayet eden ve idari devamlılık gösteren örneklerden birisidir. Osmanlı Devletinden tevarüs eden bu yapı, günümüze kadar da varlığını sürdürmüştür. Türkiye’de 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmiştir. Yeni hükümet sistemi, Türk kamu yönetiminin yapısında ve işleyişinde önemli değişimlere neden olmuştur. Bu değişimlerin başında da ‘Bakanlıklar’ gelmektedir. Bu çalışmanın amacı da Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile Türk kamu yönetiminde yaşanan değişimi doğru anlayabilmek ve anlamlandırabilmek için ‘Bakanlıklar’daki dönüşümü sosyo-politik, ekonomik ve hukuki boyutlarıyla bütüncül bir perspektif içerisinde ele almaktır. Bu minvalde çalışmada öncelikle bakanlık tipi örgütlenmenin ortaya çıkışı ve varlık nedeni ile Türkiye’deki gelişimi irdelenecektir. Bu çerçevede gözlem odağımız ve referans noktamız ise ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ olacaktır. Yürütmenin tasarımı, başkanlık sistemi ekseninde ele alınacaktır. Bakanlıkların yapısında ve görevlerinde meydana gelen değişim de eski parlamenter sistem ile karşılaştırmalı olarak analiz edilecektir. Bakanlıkların teşkilat yapılarındaki değişiklikler incelenerek sorun alanlarına ve eleştirilere değinilecektir. Uygulama farklılıkları ve benzerlikleri ülke örneklerine değinilerek detaylandırılacaktır. Çalışma, beklenen hedefler ile ortaya çıkan sonuçlar çerçevesinde genel bir değerlendirmeye tabi tutularak sonlandırılacaktır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada veriler, literatür taraması ve içerik analizi yöntemi ile toplanmıştır.

TÜRKİYE'DE YENİ BİR YÖNETİM MODELİ CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKUMET SİSTEMİ-Chapter

978-605-033-103-5, 2019

The purpose of this chapter is to discuss how politics and the bureaucracy relations are shaped within the process of transition to the presidential government system and the strategies of the new system to operate political decision-making processes in a fast and accurate way. It is concluded in this chapter that there is a definite need for bureaucratic structures to be made more capable of achieving faster and more accurate functioning of the public without posing a threat to the political authority, however, the democratic legitimacy of the political authority that is responsible for controlling and supervising the bureaucracy should not be controversial.

TÜRKİYE'NİN YÖNETİM KÜLTÜRLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Özet: Bu araştırmada Hofstede'in kültür boyutlarından olan, Erillik/Dişillik boyutunu kullanarak, İran ile Türkiye'nin yönetim kültürlerinin karşılaştırılması yapılmıştır. Araştırma, Türkiye'nin Ankara şehrinde olan Gazi, Hacettepe ve Ankara üniversitelerinde eğitim almakta olan İran ve Türkiye uyruklu öğrencileri arasından tesadüfi yolla ulaşılan 200 öğrenci arasında uygulanmıştır. Anket formlarının geçerli olması için bu üç üniversiteden aynı oranda İran ve Türkiye uyruklu öğrenci ve aynı oranda kadın ve erkek öğrencinin katılmasına çalışılmıştır. Araştırmada veriler anket yöntemini kullanılarak toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS programı yardımıyla analiz edilmiş ve verilerin analizinde Tek Örneklem t-Test analizi, Abstract: In this paper, Iran and Turkey's Management Culture has been compared, using masculine and femenine size, and existed Hofstede culture size. The research has been done on 200 students with Iranian and Turkish natinality and who are studying in universities of Ankara city included Gazi, Hacettepe and Ankara universities. To make the survey admissible, we selected same ratio of Iranian and Turkish students and same ratio of male and female students. In this research, we used questionnair method. We analysis collected data using SPSS program. In given analysis One sample t-Test analysis, Independent Sample t-Test and Correlation Analysis have been used. According to findings in the research, in Iranian and

KARŞILAŞTIRMALI TABLODA "CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİ" ÖNGÖREN ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ

Bu tabloda sol sütün "Anayasa'nın Eski Metni", sağ sütun ise "Anayasa'nın Yürürlükteki Hali" olarak okunmalıdır (24 Haziran 2018 itibariyle). Çünkü tablo, halk oylamasına sunularak kabul edilen metne göre hazırlanmıştır. Bu anlamda bu tablo, bir tür başkanlık rejimi olan "Cumhurbaşkanlığı sistemi"ni öngören yürürlükteki Anayasa'yı, değişiklik yürürlüğe girmeden önceki hükümler ile karşılaştıran bir tablodur.

HÜKÜMET SİSTEMLERİ BAĞLAMINDA SEÇMEN DAVRANIŞLARI: CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ ÖRNEĞİ

The parliamentary government system adopted by the 1961 Constitution was abandoned with the constitutional amendment made in Turkey on April 16, 2017 and the elections held on June 24, 2018, and a new government model called the Presidential government system, which prioritizes the executive among the forces, was adopted. In accordance with the nature of the government system, the Law on Basic Provisions of Elections and Electoral Registers and Law No. 7102 of 13 March 2018 and the Law on Amending Certain Laws have been amended, allowing political parties to participate in the elections by forming alliances. The aim of this research is to reveal the voter perception towards the Presidential government system and to determine the effect of political parties' participation in the elections by forming alliances on the voting behavior of the voters. For this purpose, field research was carried out in the city center of Kütahya, and the survey method, which is one of the descriptive and quantitative research methods, was applied in the research. Considering the findings obtained within the scope of the research, 44.4% of the participants evaluate the Presidential government system as the most appropriate management system for Turkey, while 84.4% support the election of the president by the people. In addition, 39.4% of the participants support their own party's candidate and alliance candidate due to alliances between political parties.

BAŞKANLIK SİSTEMİNDE KABİNE VE TÜRKİYE'DE CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİ

Başkanlık Sisteminde Kabine ve Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, 2024

Başkanlık Sisteminde Kabine ve Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı Kabinesi adlı bu çalışma başkanlık sisteminde kabine konusunu tüm yönleriyle ele alıp incelemektedir. Kabine kurumu tüm hükümet sistemlerinde var olmakla birlikte, hükümet sistemlerine göre yapısı ve işlevi değişmektedir. Bu nedenle çalışmanın birinci bölümünde karşılaştırmalı anayasa hukuku yöntemi kullanılarak kabinenin terimsel anlamı, tarihsel süreci ve özelliklerine ilişkin inceleme yapılmaktadır. Bu bölümde özellikle çift yapılı yürütme ve tek yapılı yürütme bakımından kabinenin özellikleri karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır. Böylece başkanlık sistemindeki kabinenin oluşum ve işlev olarak diğer hükümet sistemlerindeki kabinelerden ne gibi farklılıklar taşıdığı ortaya konulmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde başkanlık sisteminde kabinenin oluşumu, sorumluğu ve işlevi, kabine üyeleri bakımından tek tek ele alınmaktadır. Kabineyi oluşturan başkan, başkan yardımcıları ve bakanlar; nitelikleri, seçilmeleri ve görevlerinin sona ermesi yönüyle başkanlık sistemi olan ülke örnekleri üzerinden açıklanmaktadır. Kabinenin sorumluluğu, kurumsal sorumluluk ve kabine üyelerinin sorumluluğu boyutuyla incelenmektedir. Kabinin işlevi, denge ve denetim, koordinasyon ve danışma başlıkları altında değerlendirilmektedir. Bu bölümde karşılaştırmalı anayasa verileri kullanarak başkanlık sisteminde kabine yapılarına ilişkin özellikler zengin örneklem yoluyla ortaya konulmaktadır. Çalışmanın üçüncü bölümünde Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı Kabinesini konu edilmektedir. Cumhurbaşkanlığı kabinesi incelenmeden önce Türkiye’de kabinenin kısa bir tarihçesi ele alınmaktadır. Daha sonra Cumhurbaşkanlığı kabinesinin hukuki temeli, oluşumu, sorumluluğu ve işlevi açıklanmaktadır. Cumhurbaşkanlığı kabinesini dünyadaki uygulamalar ışığında ele alan bu çalışma, Türk Anayasa Hukuku literatüründe özgün bir yere sahiptir. Özellikle Cumhurbaşkanlığı kabinesinin anayasal ve yasal temeli olmadığı halde teamül hukuku bağlamında kabine toplantılarının hukuki niteliğinin ele alınması çalışmanın özgün yanlarından biridir. Cumhurbaşkanlığı kabinesinin oluşumu ve işlevine ilişkin temel sorunları tespit edip buna dönük çözüm arayışına girilmiş olması, yeni bir anayasa veya anayasa değişikliği sürecinde önemli bir akademik katkı sunacaktır.