Turkish Studies KUR'ÂN KAYNAKLI ÇEVRE ALGISININ PRATİĞE DÖNÜŞTÜRÜLEMEMESİNİN İRDELENMESİ (original) (raw)
Related papers
İslamiyeti kabul eden Türkler Kur’an ilimleri konusunda (Kur’anın okunması, yazımı, hattı, toplanması, dil ve üslûbu, tertibi, çoğaltılması, kırâati, ayet ve sûrelerin birbiriyle ilgisi) birçok çalışma yapmış ve eserler ortaya koymuşlardır. Türklerin hem doğu hem de batı coğrafyasında geniş bir alanda hüküm sürmeleri gerek dil gerekse muhteva bakımından çeşitlilik sağlamış büyük bir külliyatın oluşmasına olanak sağlamıştır. Bu büyük külliyât içerisinde ele alınan konulardan birisi de vakf ve ibtida konusudur. Vakf ve ibtida, Kuran’ı okurken anlamın gerekli olduğu yerlerde durmayı ve ardından tekrar başlamayı sağlamak, böylece de kastedilen anlamın dışına çıkmamak ve anlamı bozmamak için dikkat edilmesi gereken önemli bir konudur. Bu konuda kaleme alınmış olan eserlerden biri de Çağatay Türkçesiyle yazılan Vukûfu’l-Kur’ân adlı eserdir. Elimizde bilinen tek nüshası mevcut olan ve Süleymâniye Kütüphânesi Şehid Ali Paşa Koleksiyonu 2824 numarada bulunan bir mecmuada bulunmaktadır. Mecmuadaki bütün eserler Kur’ân ilimleriyle ilgili olup büyük çoğunluğu Farsçadır. Birkaç Arapça risâlenin de olduğu mecmuadaki tek Türkçe risâle “Vukûfu’l-Kur’ân” olup mecmuanın 93b-99a sayfaları arasında yer almaktadır. Eserin birinci bâbında Kur’ânda yer alan bazı ayetlerde okuyucunun yanlış yerde durup tekrar kaldığı yerde okumaya devam etmesi sonucunda anlamın bozulması hatta kişiyi küfre götürmesi meselesi, ikinci bâbında da Kur’ân-ı Kerîmde herhangi bir kelimede durulduğunda o kelimenin son harfinin harekesinin nasıl olacağı meselesi ele alınmaktadır. Hâfız Celâleddin Otrarî tarafından yazılan Vukûfu’l-Kur’ân’ın, mecmuadaki istinsah kayıtlarına, metnin yazım ve dil özelliklerine göre Çağataycanın Klasik dönemine ait olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada eserin tanıtımı yapılarak hakkında bilgi verilecek ve metni ortaya konacaktır.
KUR'ÂN'DAKİ DEYİMLERİN KÜRTÇE MEÂLLERDEKİ ÇEVİRİLERİ HAKKINDA BİR İNCELEME
Öz Çeviri tartışmasını bir kenara koyarsak, i'câz değeri haiz Kur'ân'ın doğru çevirisini yapmak, zengin ilmî birikime sahip olmayı gerektirir. Özellikle Kur'ân'ın çevrileceği dilin yanısıra Arapçanın edebî incelikleri hakkında yetkin olunmalıdır. Mevzu bahis, deyimler gibi ekseriyetle lafzî mananın ötesinde farklı bir anlama sahip olan ibareler olunca çevirinin daha bir özen gerektirdiği yadsınamaz. Bu çalışmada ele alınan ibarelerin deyimsel niteliklerine, sahasında ağırlığı bulunan önemli birçok müfessir, eserlerinde yer vermektedir. Ne var ki bu minvalde incelediğimiz Kürtçe meâllerin ekseriyetinde bu hususun göz ardı edilerek, ibarelerin deyimsel yönlerinin çeviriye yansıtılmadığı görülmektedir. Üzerinde durduğumuz meâllerin çoğunda ibarelerin yalnızca lafzî tercümelerinin yapılması ve bazılarında Türkçe meâllerden etkilenerek söz konusu ibarelerin çevrilmesi ciddi hata olarak değerlendirilebilir. Abstract If we put away the discussion on translation, to make the right translation of the Qur'an with the value of i'caz requires to have a rich scientific accumulation. Especially one must be competent on both the language to which the Qur'an will be translated and the literary subtleties of the Arabic language. If we concern about idioms that have different meanings in spoken language, it can not be denied that translator must be more attantive. Many important commentators, who are competent in the field, touched on the idiomatic qualities of expressions which has mentioned in this study. Howewer it is seen that, in most of Kurdish translations which we have analyzed in this manner did not pay no mind on that matter and the idiomatic of the expressions did not reflected in translation. Only literal translations of expressions and the influences of Turkish translations can be regared as a serious mastakes
SUIFD34_ARAPÇA'YI DOĞRU KULLANMANIN KUR'AN'IN ANLAŞILMASINA OLAN ETKİSİ, M. VEHBİ DERELİ
ÖZET Arapça bir metin olarak indirilen Kur'an, bu dili en kapsamlı şekilde kullanmıştır. İnsanlara yol göstermeyi hedefleyen Kur'an'ın gerçek işlevi, ancak doğru anlaşıldığı takdirde gerçekleşmiş olacaktır. Kur'an'ın doğru anlaşılması ise, her şeyden önce Arap dilini doğru kullanmaya bağlıdır. Bu makale, Arap diline aykırı çeviri ve izahlardan örnekler sunarak, Arapçayı doğru kullanmanın, Kur'an'ın doğru anlaşılması açısından önemini ortaya koymak amacıyla kaleme alınmıştır. Nahiv, sarf ve lugat ilimleri açısından Arap dili ve gramerine uyma-yan, bunun dışında Arap dilinin üslûbunu ve deyimsel anlam ihtimalini dikkate almayan çeviri ya da izah örnekleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca metnin asıl anlamına ve Kur'an'ın indiği dönem Arapçasına riayet etmemekten kaynaklanan yorumlara da dik-kat çekmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Arap Dili, Kur'an, nahiv (sentaks), sarf (morfoloji), tefsir, meal. THE EFFECT OF USING ARABIC CORRECTLY TO UNDERSTAND THE HOLY QUR'AN The Holy Qur'an, sent as an Arabic text, utilized this language comprehensively. The real function of the Holy Qur'an, whose purpose is to guide people, will eventually be understood accurately. Acccurate understanding of the Holy Qur'an, first of all, depends on using Arabic correctly. This article was written with the aim of revealing the importance of using Arabic correctly in terms of accurately understanding the Holy Qur'an, demonstrating the examples of translations and interpretations contrary to Arabic language. This article asserts samples of translations and interpretations, which didn't comply with Arabic language and grammar in terms of nahw (syntax), sarf (morphology) and the dictionary, other than this didn't consider wording of Arabic and the possibility of idiomatic meaning. Furthermore this article has tried to direct attention to the interpretations which didn't comply with the original meaning of the text and Arabic in the period of the null of Holy Qur'an.
2022
Basrî, Ebûl-Hüseyin. el-Mu'temedfi usulii-fıkh. thk. Muhammed Hamidullah. Şam: Ma'hedi İlmi, 1386. Basrî, Haşan. "Risâle fi'l-kader" Resâilüi-adl ve't-tevhîd. thk. Muham med Ammara. Kahire: Dârü'l-Hilal, 1971.
KUR'AN'DAKİ " SE'Â " KELİMESİNİN ANLAM ANALİZİ VE TÜRKÇEYE ÇEVİRİ SORUNU
“Se‘â” kelimesi Kur'an-ı Kerîm’de isim ve fiil kalıbında otuz ayette geçmektedir. Lügatte yürümek, hızlı hareket etmek, gitmek ve yönelmek gibi anlamlara gelirken en yaygın biçimde bir işi yapmada ortaya konan gayret ve çaba anlamında kullanılmıştır. Söz konusu kelimenin Kur'an-ı Kerîm’de yürümek/ilerlemek/gitmek, hızlı ve süratli hareket etmek/koşuşturmak/koşar adım hareket etmek, bir şeyi içtenlikle/ciddiyetle/çabalayarak yapmak şeklinde üç manada kullanılmıştır. Bu anlamlar arasında en yaygın olan kullanım ise bir işi yapmada ortaya konulan çaba/gayret ve o işi özümseyerek yapma manasıdır. Kur'an kelimelerinin anlamları üzerine yapılan özel çalışmalar olarak nitelendirebileceğimiz Vücûh ve Nezâir eserlerinde ortaya konan yaklaşım da bu minvaldedir. “Se‘â” kelimesi meallerin tamamına yakınında kelimenin ender kullanılan anlamları arasında yer alan “koşma” manasında çevrilmiştir. Söz konusu bu anlam pek çok ayetin bağlamına uygun düşmemekte ve okuyucunun zihninde ayetin manasının kavranması konusunda bir takım istifhamlar oluşturmaktadır. Sözgelimi Hz. Musa’nın asasının bir mucize ile yılan oluşundan bahseden Tâhâ suresi 20. ayetteki “se‘â” kelimesine “yılanın koşması” şeklinde bir anlam yüklenmesi okuyucunun zihninde yılan nasıl koşar? şeklinde bir istifhamın oluşmasına neden olmaktadır. Ancak “koşma” kelimesi yerine Kur'an’da kullanıldığı anlamlardan birisi olan “hızla hareket etme” manası verilerek “hızla kıvrılan/hareket eden/sürünen bir yılan oldu” şeklinde bir mana verilmesi herhangi bir anlama güçlüğü oluşturmayacaktır. Bu çalışmada dilbilimcilerin ve erken dönem tefsirler başta olmak üzere müfessirlerin, Vücûh ve Nezâir âlimlerinin “se‘â” kelimesinin Kur'an'da geçtiği yerlerde kelimeye yükledikleri anlamdan hareketle Türkçeye tercüme edilmesinde tespit edilen hatalar ortaya konulmuş ve bir takım deliller ışığında doğru tercüme örnekleri verilmiştir.
KUR'ÂN'DAKİ FUÂD KELİMESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Dini Araştırmalar, 2020
Abstract: The words in the Quran can have different meanings depending on the verse and context. However, giving different meanings to any word of Quran in tafsirs and translation makes it difficult to understand the verses and may cause confusion. One of the words that we think causes such a problem is fuâd. In this study, it is aimed to reach the meaning of the word by examining the usage of the word fuâd in verses. For this purpose, the dictionary meaning of the word was researched and the relevant verses were examined in context. Descriptive method was used in the study in which dictionaries and classical tafsirs were used as sources. It has been concluded that the word fûad, which means mostly heart, brain and mind in the sources, basically refers to a sense, ability or function. It was concluded that this word contains meanings such as perception, comprehension, thinking, understanding, and intuition. However, in the verses, it is possible that the organ to which the aforementioned abilities belong is meant through metaphor. This is the reason for confusion that makes it difficult to understand. Because, although the functions such as perception, thinking, reasoning that we present as the meaning of fuâd are known as the task of the brain, the Quran has shown the heart as their place. Öz: Kur'ân'daki kelimeler ayete ve bağlama göre farklı anlamlar kazanabilir. Ancak herhangi bir kelimeye tefsirlerde ve meallerde farklı anlamlar verilme-si, bazen ayetleri anlamayı zorlaştırmakta ve anlam karışıklıklarına yol aça-bilmektedir. Böyle bir probleme sebep olduğunu düşündüğümüz kelimelerden biri fuâddır. Bu çalışmada fuâd kelimesinin ayetlerdeki kullanımı incelerek kelimenin anlamına ulaşmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, keli-menin sözlük anlamı araştırılmış ve ilgili ayetler bağlamıyla incelenmiştir. Sözlükler ve klasik tefsirlerin kaynak olarak kullanıldığı çalışmada deskriptif yöntem kullanılmıştır. Kaynaklarda daha çok kalp, beyin, akıl anlamları veri-len fûad kelimesinin temelde bir duyu, yeti veya işlevi ifade ettiği kanaatine varılmıştır. Bu kelimenin algılama, idrak etme, düşünme, anlama, sezme gibi anlamlar içerdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ancak ayetlerde, bahsi geçen yetilerin ait olduğu organa, mecaz yoluyla işaret edilmiş olması da mümkündür. Bu ise anlamayı zorlaştıran karışıklığın ortaya çıkma sebebidir. Çünkü fuâdın anlamı olarak sunduğumuz algılama, düşünme, akıl yürütme gibi işlevler beynin görevi olarak bilinse de Kur'ân bunların yeri olarak kalbi göstermiştir.
Turkish Studies EDEBİYAT UYARLAMALARI VE BİR UYARLAMA ÖRNEĞİ OLARAK " KURT KANUNU "
ÖZET Bir şeyleri anlatma ve aktarma isteğinin en etkileyici ve en kestirme yollarından biri edebiyat olarak kabul edilebilir. İnsanın kurguya ilgisi, değişik yollarla en eski devirlerden bu yana var olagelmiştir. Bu anlamda sözün ortaya çıkışı ile beraber bu anlatma isteğinin sonuçları değişik türleri ile ortaya çıkmış ve edebiyat tarihi içerisinde yer almıştır. Sözlü dönemlerden kalma mitlerin esrarengiz aktarımı, destanların hamasi üslubu, efsanelerin varlığı insanlık tarihinde ilk zamanlar sözlü sonra yazılı olarak kayda geçirilmiştir. Bu aktarma ihtiyacı toplumların anlamlandıramadığı olayları bir anlama sığdırmaya çalışırken kurgudan yararlanma ihtiyacı duyduğunu da gösterir. Edebiyatın yanı sıra görsel sanatlar da sinema/dizi olarak göstererek anlatmanın bir başka yoludur. Yaklaşık bir asırlık bir geçmişe sahip olan sinema gerek konu gerekse senaryo olarak edebiyat türlerinden faydalanmıştır. Sinemanın birçok sanat dalını içinde barındırabilecek bir güce sahip olduğu düşünüldüğünde bunu yadırgamamak gerekir. Ancak bu ilişki en çok roman türü ile olmuş denilebilir. Değişik dönemlerde başyapıtların sinemaya uyarlaması olarak yer alan romanlar vardır. Kemal Tahir'in Kurt Kanunu romanı da sinema-edebiyat etkileşiminden etkilenerek televizyon dizisi olarak görselleştirilmiştir. Geniş bir tarihi süreci anlatan Kemal Tahir bu görselleştirme seçiminde önemlidir. Yapılan bu çalışmada, bir edebi metin olan Kurt Kanunu romanının dizi olarak görselleştirilmesi üzerinde durulacaktır.
KUR'AN ve HADİSLERDE BELÂ KAVRAMININ ANLAM ALANI ÜZERİNE SEMANTİK BİR İNCELEME
2019
ÖZET Bu çalışmamızda dilimizde çok kullandığımız ve Kur'an'da sık geçen "belâ, cezâ, fitne, musibet ve azab" kelimeleri üzerinde durduk. Bu kelimeler arasında an- lamsal benzerliklerin yanı sıra, kullanımda bazı farklılıkların da olduğunu tespit ettik. Sözünü ettiğimiz kelimeler dilimize kök saldıklarından, Türkçe'deki anlamlarını verdikten sonra Arapça anlamlarını verdik. Daha sonra sözü edilen kelimeleri ayet ve hadisler ışığında incelemeye devam ettik. Böyle bir çalışma ayrıca, dil kültürümüzün İslam kültüründen ne derece etki- lendiğini göstermesi bakımından da anlamlı olacaktır. ABSTRACT A Semantic Analysis On Meaning Field Of Belâ Concept in The Qur'an And Hadiths This study is intended to focus on "belâ, cezâ, fitne, musibet ve azab" concepts, which we often we in our daily life, and which frequently take place in Quran. We have determined that along with semantic similarity of these words, there are some diffrences as well. Because of the ...
BAZI İNGİLİZCE KUR'AN MEALLERİNİN DEYİM ÇEVİRİSİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Turkish: Metin çevirisinde deyimler önemli bir yer tutmaktadır. Bu önem, deyimlerin taşıdığı mecazi anlamdan kaynaklanmaktadır. Bu mecazi anlamlar, kültürden kültüre değişir ve her kültürde farklı şekillerde ifade edilir. Çevirmenin hangi ifadenin deyim olduğunu ve bu deyimi hedef dile nasıl çevireceğini bilmesi önem taşımaktadır. Çünkü deyimlerin anlamları bu deyimleri oluşturan kelimelerin gerçek anlamlarından farklıdır. Çevirmen, Allah’ın Kitabı olan Kur’an-ı Kerim’i çeviriyorsa bu durumda deyimlerin çevirisi daha da önemli hale gelmektedir. Biz bu çalışmamızda, Kur’an’da geçen 48 deyimin 7 İngilizce Kur’an mealindeki çevirisini inceledik. İngilizce Kur’an okuyanlar açısından önemli olduğunu düşündüğümüz bu çalışmada bu deyimlerin nasıl çevrilmesi gerektiğini bazı tefsir ve sözlüklerdeki açıklamalardan da yola çıkarak ifade ettik. English:Idioms occupy an important place in text translation. This is just because they have metaphorical meanings. These metaphorical meanings differ from one culture to another and they are expressed in different ways in each culture. It is very important for a translator to know which expression is an idiom and how to translate an idiom into target language. This is just because idioms have different meanings rather than the meaning of the words that make up them. If the translator translates the Glorious Qur’an, the book of Allah, in this case, the translation of the idioms becomes so important. In this study, we have analysed the translation in seven English translations of the Quran of forty-eight idioms. In this study that we think it is important for those who read English translations of the Qur’an, we have explained how idioms are supposed to be translated on the basis of the explanations in some tafseer (interpretation) books and dictionaries.
KARANLIK ÜÇLÜ'NÜN KARİYER TERCİHLERİNE ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020
Bu çalışmada Makyavelizm, narsisizm ve psikopati üçlemesinden oluşan Karanlık Üçlü’nün (Dark Triad), bireylerin kariyer tercihlerini nasıl etkilediği Holland’ın mesleki ilgi kuramı ekseninde araştırılmıştır. Gerçekçi, araştırmacı, sanatçı, sosyal, girişimci ve geleneksel kariyer tercihlerinin, bireylerin Karanlık Üçlü eğilimlerine göre değişiklik gösterip göstermediği, bu değişikliklerin demografik yönden farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda gelecek çalışmalara ışık tutulmuş ve bazı önerilere yer verilmiştir. Bu çalışma İşletme bölümü öğrencileri üzerinde yapılmıştır. Çalışmaya toplamda 418 katılımcı iştirak etmiştir. Katılımcıların 196’sı erkek, 222’si ise kadındır. Çalışmada bulgulara ulaşmak amacıyla açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, yapısal eşitlik modeli, korelasyon analizi ve çok boyutlu örnekleme analizi kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçeklerin güvenilirliği doğrulanmıştır. Hipotezler sınanması sonucunda 18 hipotezden 4 tanesi desteklenmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar literatür kapsamında tartışılmıştır.