E D İ T Ö R D E N/ Büyük Veri ve Değişim (original) (raw)

Büyük Veri ve Değişim

Gelişen bilgi ve iletişim teknolojileri, yaşamımızın her aşamasını dijital veri hâline getirmekte ve bireylerin biyolojik varlıkları istatistiksel verilere indirgenmektedir. Bu çağda varlıklarımızın meşruiyeti ve özgürlüğü, maalesef verilerimize hükme-denlerin bize verdiği değer kadardır. Veri tabanlı teknikler ve analizler, dijital va-tandaş hâline gelen bireyin tüm yaşamına dokunmakta ve süreç rastlantılara göre değil, hükmedenlerin rasyonelliğine göre şekillenmektedir. Görüntüyü, sesi ve duyguları veriye dönüştüren yapay zekâlar geliştikçe hükmeden küçük bir grup çok az kaynakla, çeşitli algoritmalarla ve veri analizleriyle büyük nüfusları kolayca izlemekte, kontrol etmekte ve kendi çıkarları doğrultusunda özgürlük alanlarını kapatmaktadır. İnsanlık tarihinin hiçbir döneminde gözetim alanı bu kadar genişle-memiş ve özgürlük alanı veriselleşmiş bedenlerden dolayı bu kadar daralmamıştı. Dünyada yaşam hızının arttığı ve deneyimlediğimiz alışkanlıklarımızın değişmeye zorlandığı bu zamanda yeni milenyumun sıkıntılı bir yılını daha geride bıraktık. Kü-resel boyutta etkileri olan Kovid-19 süreci, reaksiyon hızımızı ve yeni durumlara uyum sağlayabilme kapasitemizi adeta test etti ve etmeye devam ediyor. Bu süreç bitse dahi online toplantılar, görüşmeler, sanal aktiviteler kalıcı hâle gelecek gibi görünüyor. Zamanın ruhuna uygun olarak yeni bir insanlık, yeni bir toplum, kültür ve değerler haritası değişim ve adaptasyon zorluklarıyla karşımızda duruyor. Bu haritayı okuyabilenler yolun doğrusunu ve kestirmesini bulabilecekler. 20. ve 21. yüzyılın en önemli sosyal teorisyenlerinden biri olan Zygmunt Bauman'ın modernizmdeki dönüşümleri açıklamak için kullandığı "Akışkan Modernite" kura-mı, içinden geçmekte olduğumuz ve bizi bekleyen süreçler için açıklayıcı bir hâl be-yanıdır. Bauman'ın akışkan modernite kuramsallaştırması ile anlatmaya çalıştığı, zamanın ve mekânın sıvı bir hâl aldığı günümüzde, bireylerin geleceklerine dair en ufak bir tahminde bulunamadığı iddiasıdır. Bauman'ın "akışkanlık" kavramındaki benzetmesi bireysel ve toplumsal düzeyde olup bireysel düzeyde işleyen akışkanlı-ğı şu şekilde açıklamaktadır: "Dünyaya 'akışkan' diyorum çünkü tüm sıvılar gibi pek fazla durağan kalamıyor, şeklini koruyamıyor. Bize ait bu dünyadaki hemen her şey "Değişmeyen tek şey, değişimin kendisidir." Herakleitos

Büyük Veri Kahramanı: Veri Bilimci

Son birkaç yıldır özellikle Batı Amerika' da iki kavram sıkça kullanılır oldu: "Büyük veri" ve "veri bilimi". 21. yüzyıl biliminin giderek veri ağırlıklı hale gelmesi nedeniyle, büyük ve karmaşık veri kümelerinden bilgi ortaya çıkarabilmek için yeni yeni analiz araçlarına ihtiyaç duyulmaya başlandı. 1997 yılında NASA araştırmacıları Michael Cox ve David Ellsworth tarafından ilk defa kullanılan "büyük veri" ifadesi, gittikçe kapasitesi artan verilerin kontrolünün ve yorumlanmasının oluşturacağı problemlere dikkat çekmek için kullanılmıştı. Büyük veriyi büyük yapan önemli üç faktör vardır: İşlenen verinin hacmi, verinin karmaşıklığı ve çeşitliliği ve bilgi giriş çıkış hızı. Büyük veri, bilinen ve çok kullanılan veri tabanı sistemlerinin işleyemeyeceği kadar geniş ve karmaşık veri kümelerinden oluştuğu için bu veriler istenilen düzeyde ne saklanabilir, ne de analiz edilebilir. Bu veri ancak doğru veri analiz araçları ve yetkin bir veri bilimciyle buluştuğunda hızlı ve doğru analiz edilerek, bir şirketin ya da bir projenin geleceği için ihtiyaç duyduğu çıkarımların elde edilmesini sağlamaya yardımcı olur.

Veri̇, Büyük Veri̇ Ve İşletmeci̇li̇k

Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016

Büyük veri verinin miktarının çokluğu ve çeşitliliği çağrışımını yapsa da özünde verinin değerinin yeniden keşfi sonrasında geleneksel veri analizi perspektifi yerine yeni araç ve yaklaşımlarla aslında verinin yeniden keşfedilmesini ifade eden trendin adıdır. Büyük veri işletmeler için çok ciddi bir kaynak teşkil edebilir hatta işletmelerin bizzat işi haline dönüşebilir. Bu çalışmada Büyük veri trendine kadar gerçekleşen son gelişmeler ve işletmeler ile ilişkisi ele alınacaktır.

Kurumlarin Di̇ji̇tal Dönüşümü: Büyük Veri̇

DergiPark (Istanbul University), 2020

Dergide yayınlanan yazılardaki görüşler ve bu konudaki sorumluluk yazar(lar)ına aittir. Yayınlanan eserlerde yer alan tüm içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz. All the opinions written in articles are under responsibilities of the authors. The published contents in the articles cannot be used without being cited.

Büyük Veri Nedir? Olanaklar ve Sınırlar

Dijital : Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler, 2016

Danah ve Crawford 2012 yılında yayınlanan çalışmalarına "Artık büyük veri dönemi başladı" cümlesi ile giriş yapar ve büyük veriyi bireyler tarafından bireyler hakkında üretilen dijital veriler olarak nitelendirirler. Akademik bir çalışma için oldukça 'keskin' bir giriş cümlesine sahip olan makale, bir yandan büyük verinin gündelik hayattaki keskin yerine vurgu yaparken, bir diğer yandan ise özellikle ardından gelen cümleler ile büyük verinin nitel ve nicel anlamındaki çok boyutlu karakteristiğine vurgu yapmaktadır. Dolayısıyla büyük verinin çoğul yapısı, konunun yeni medya bağlamındaki akademik tartışmalarını da genellikle çoğul bir düzleme çektiği gibi, verinin aynı zamanda kamusallığına işaret etmektedir.

Büyük Veri (Big Data)

Siber Ansiklopedi: Siber Ortama Çok Disiplinli Bir Yaklaşım, 2021

Günümüzde siber suç ve siber güvenlik alanı başta olmak üzere, bilgisayar bilimleri, istatistik ve ekonometrinin neredeyse tüm alanlarında popüler olarak kullanılan kavramlardan biri olan big data kelimesinin Türkçe karşılığı büyük veri olarak isimlendirilmektedir. Veri artışını ifade etmek amacıyla kelimenin günümüzdeki anlamına yakın ilk kullanımları; bilgisayar bilimleri alanında Weiss ve Indurkhya (1998), istatistik alanında ise Diebold (2000) tarafından yapılan akademik çalışmalarda gerçekleştirilmiştir (Diebold, 2012). Kelimenin yaygın kullanımına ilişkin ilk çalışma ise 2005 yılında Roger Magoulas tarafından, boyut ve karmaşık yapısı itibariyle geleneksel veri analiz yöntemlerinin inceleme yapmayı neredeyse imkânsız hâle getirdiği, çok çeşitli ve oldukça büyük olan veri kümelerini ifade etmek amacıyla kullanılmıştır (Emani vd., 2015).

Büyük Veri, Epistemoloji ve Etik Tartışmalar

Bilgi ekonomisinin petrolü olarak tanımlanan büyük verinin özellikle beşeri bilimlerde büyük bir dönüşüm başlattığı görüşü, son 10 yılın sık yinelenen bir söylemi haline gelmiştir. Bu dönüşüm, teknolojik yeteneklerimizin artmasıyla da ilişkilendirilir fakat buradaki asıl önemli etki, veriyi nasıl kullanacağımızı söyleyen düşünme biçimlerimizde gerçekleşmektedir. Veri tabanlı olan hesaplamalı düşünme biçimi; beşeri bilimleri, fen bilimleriyle desteklenen fizikalizmin baskısından kurtarmaya başlamıştır. Beşeri bilimler, son iki yüzyıldır " bilim " olduklarını ispatlamak için tarihselcilik, hermenötik, fenomenoloji gibi arayışlarla yeni yöntem bilimsel görüşler geliştirdiler fakat yine de büyük veri çağına gelinceye, hesaplamalı düşünme yöntemini kullanmaya başlayıncaya kadar doğa bilimcilerin hakimiyetinde bulunan " bilim camiası " tarafından sosyal ve beşeri araştırmaların bilim olarak kabul edildiklerini söylemek mümkün olmamıştır. Büyük veri, beşeri bilimlere, " bilim " olmanın temel niteliklerinden addedilen " sayısal " olmayı, bu yolla olayları önceden tahmin etme becerisini " hediye " etmiştir. Bu yüzden büyük veri, teknik bir yaklaşımla yalnızca Google uzmanları, istatistikçiler ve ekonomistler için değil, felsefi bir yaklaşımla genel beşeri bilimlerin yeni türden anlaşılması için yeniden ele alınmayı hak etmektedir. Anahtar Sözcükler: Büyük veri, hesaplamalı düşünme, beşeri (sosyal) bilimler, bilim felsefesi, etik. ABSTRACT Big data is defined as the oil of knowledge economy, especially in the beginning of a transformation in the social sciences that opinion, has become a recurring rhetoric often last 10 years. This turn is also associated with the increase in our technological capabilities, but here is important, the data is how we will use is taking place in our way of thinking said. By data-­‐‑ driven computational thinking, humanities, began to recover from the pressure of physicalism which supported by science. Humanities, in the last two centuries is to prove they are " science " developed historicism, hermeneutics, and phenomenology have a new methodological opinions with epistemological quest. Nevertheless, until the beginning of the era of big data using computational methods of thinking in the dominance of a naturalist "ʺscientific community"ʺ is difficult to say by what they accepted. To be a science, the gift given by the big data to the humanities which are considered fundamental characteristic of being "ʺformulative"ʺ, in this way has the ability to predict events. So big data, only a technical approach with Google experts, statisticians, and economists not, should be reconsidered in order to understand the new type of general humanities with a philosophical approach.

Büyük Veri̇ Ve Veri̇ Görselleşti̇rme

2018

Gun gectikce bilgi uretimi ustel olarak artmakta ve dunyamiz, insan bilgisini gelistirecek bir takim anlamli bilgiler icermesi gerektigine inandigimiz verilerle dolup tasmaktadir. Bununla birlikte, anlamli bilgi cikarmak, buyuk miktarda verinin duz metin veya geleneksel tabular biciminde sunulmasi durumunda zor olmaktadir. Boylece, verilerin etkili grafik gosterimleri, insan gorsel algilama yeteneklerini harekete gecirerek populerlik kazanmaktadir. Veri gorsellestirme, insan bilgisini guclendirmek icin soyut ve fiziksel olmayan verilerin bilgisayar tabanli etkilesimli gorsel temsillerinin kullanilmasidir. Gorsellestirmede, kullanicilarin beklenen etkinlikleri algilamalari ve kesfetmelerinin yani sira, veriler hakkinda fikir sahibi olup beklenmedik yapilari gormelerine yardimci olmak amaclanir. Cok degiskenli veri gorsellestirmesi icin, gorsel olarak analiz edilecek veri seti buyuk boyutlardadir. Belirli bir bilgi gorsellestirme turu olan cok degiskenli veri gorsellestirme, pazarlama...

Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi

İslami Araştırmalar Dergisi, 2021

ÖZ Büyük veri hayatın her alanını kuşatmış durumdadır. Bugün gündelik yaşamın pek çok alanına konu olan insanlık halleri; akıllı telefonlar, kredi kartları, bilgisayarlar, sokak kameraları, hareket halindeki taşıtlar, baktığı ve kendisine bakan ekranlar, algılayıcılar ile veriye dönüştürülüp dijital ortamlara aktarılmaktadır. Bu denli büyük oranda datalaşma ya da verileşme, örneğine tarihin önceki dönemlerinde rastlamadığımız bir yeni durumu nitelemektedir. Bu çalışmanın temel amacı, büyük verinin toplumsal gerçekliğin inşasına etkilerinin ve bu süreçteki rolünün anlaşılmasına katkıda bulunmaktır. Büyük verinin kuramsal temellerini analiz edebilmek için öncelikle, Berger ve Luckman'ın bilgi sosyolojinde toplumsal gerçekliğin inşa süreçlerine müracaat edilmiştir. Daha sonra bilginin aktarıcısı olan iletişim araçlarının toplum üzerindeki etkileri, Marshall Mcluhan'ın iletişim yaklaşımı çerçevesinde ele alınmıştır. Böylece Berger ve Luckman'ın sosyolojisi ile Mcluhan'ın medya sosyolojisi birlikte incelenerek, büyük verinin toplum üzerindeki etkisi aydınlatılmaya çalışılmıştır. Çalışmada, büyük verinin toplumu, gündelik yaşamı ve değerleri daha çok veri üretecek şekilde dönüştürdüğüne ve yeniden kurduğuna dikkat çekilmektedir. Büyük veri ile insanların veri nesnesine, gündelik yaşamın ise veri fabrikasına dönüşmesi çalışmanın temel vurgusudur. Anahtar Kelimeler: Büyük veri; bilgi; bilgi sosyolojisi; toplumsal gerçeklik; gündelik yaşam; dijitalleşme ABSTRACT Even if we are not aware of it, we are confronted with big data every moment in daily life. Big data has reached every aspect of life. Humanity is transformed into data and transferred to digital with smart phones, credit cards, computers, cameras on the street, moving vehicles, the screens that it looks at and looked at, and sensors. Dataization at such a large extent is a situation that has not been encountered in human history. The main purpose of this study is to contribute to the understanding of the effects of big data on the construction of social reality and its role in this process. For this purpose, first of all, Berger and Luckman's social reality construction processes in the sociology of knowledge were applied. Afterwa rds, the roles of the medium that carry / transfer information on knowledge / society are discussed in the specific works of Marshall Mcluhan. The sociology of Berger and Luckman and Mcluhan's media sociology were discussed together and it was tried to she d light on the impact of big data on society. The study emphasizes that big data transforms and reconstructs society, values, and daily life in a way that produces more data. The main emphasis of the study is that big data turns human into a machine that produces data and daily life into a data factory.

Büyük veri: önemi, yapısı ve günümüzdeki durum

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi - DTCF Dergisi, 2016

Büyük veri, günümüzde son derece popüler bir kavram haline gelmiştir ve yeni bir devrin başlangıcı olarak yorumlanmaktadır. Büyük veri ile birlikte dünyada büyük bir dönüşüm gerçekleşirken, kurum ve kuruluşların veriye olan bakışı ve veriden sağladığı fayda farklı bir noktaya gelmiştir. Kurum ve kuruluşlarında bu dönüşümün dışında kalmaları mümkün görünmemektedir. Büyük veri, yeni ve popüler bir kavram olmasına rağmen, yerli literatürde kuramsal nitelikte çok fazla araştırmayla karşılaşılmadığı ortadadır. Kuramsal yönü işleyen az yayın olmakla birlikte, teknoloji ile ilgili pek çok kurum ve kuruluş ise bu konuya son derece önem vermekte ve çok büyük yatırımlar yapmaktadırlar. Çalışmada büyük veri kavramsal olarak ele alınmış, pek çok kavramla olan ilişkisi, büyük veri teknolojileri ve büyük veri işlenirken kullanılan yöntemler aktarılmış, büyük veri ile ilgili farkındalık yaratan kuruluşlarla ve dünyada büyük verinin kullanım alanları ile ilgili farklı örnekler verilmiştir. Nowadays big data has become a popular concept and it is interpreted as beginning of a new era. While a huge transformation occurs with the creation of big data concept, institutions and organizations' point of view and benets gained from the data have changed and come to a different point. It seems that it is impossible for institutions and organizations staying out of the said transformation. Although big data is a new and popular concept, there are no so many studies having corporate nature in local literature. Despite a few publications having corporate base, numerous institutions and organizations operating in technology eld place a signicant importance to this concept and make big investments. In the study big data has been discussed conceptually and its relation with other concepts, big data technologies and methods used for processing of big data have been explained and different examples regarding institutions creating awareness for big data and usage area of big data around the world have been given.