"Şer'iyye Sicilleri" (original) (raw)
Related papers
Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi, 2018
Türkiye dışında Osmanlı dönemine ait malzemenin bulunduğu ülkelerden birisi de Yunanistan'dır. Yunanistan'ın Selanik şehrinde bulunan Makedonya tarih arşivinde Osmanlı döneminden kalan çok değişik türde arşiv koleksiyonu ve katalogları bulunmaktadır. Bu kataloglardan birisi "Selanik Şeriyye Sicili Kataloğu" başlığı altında oluşturulmuştur. Bu Arşivin bir dönem müdürlüğünü de yapmış olan Vasilis DİMİTRİADİS tarafından hazırlanan bu Selanik Şeriyye Sicili Kataloğu 116 sayfadan oluşmaktadır. Katalogda ilki 1694 tarihli ve sonuncusu ise 1912 yılına tarihlendirilen 337 defter yer almaktadır. Bu katalogda yer alan defterlerin neredeyse tamamı Selanik ve civarındaki illerle ilgili tutulmuş Osmanlı Şeriyye Sicillerine aittir. Bu katalogda bulunan 337 defterin her biri fiziki olarak tanımlanmış, boyut ve sayfa adetleri belirtilmiştir. İçerik olarak ise genelde defterdeki ilk kayıt ile sonuncu kayıt arasındaki tarih dilimi gösterilmiştir. Bu çalışmada orijinali Yunanca olan ...
Konya Şer'iyye Sicillerinde Rıza Senedi
History Studies International Journal of History, 2012
Şer’iyye Sicilleri, Osmanlı toplum hayatının her alanında olduğu gibi tıp tarihi araştırmaları için de en önemli kaynaklardandır. Bu çalışma, Konya Şer’iyye Sicillerindeki rıza senetlerinin değerlendirilmesine yönelik olarak 1659-1749 yıllarını kapsayan 48 adet şeriye sicilinden sondajlama usulüyle seçilen 24 adet şeriye siciline dayanmaktadır. Bahsi geçen şeriye sicillerinde toplam 58 adet rıza senedi bulunmaktadır. Rıza senetlerine göre Konya’da 23 kişi ile mesane taşı ve 23 kişi ile kasık yarığı ya da bir diğer ifade ile kasık fıtığı en fazla görülen rahatsızlıktır. Ayrıca, 7 kişi fıtıktan, 3 kişi ise hayada meydana gelen fıtıktan dolayı muzdariptir. Rıza senetlerine yansıyan bir diğer rahatsızlık ise istiska yani vücudun bir tarafında veya karında su birikmesidir. Son olarak gözle ilgili rahatsızlık yaşayan bir kişi de kayıtlarda mevcuttur. Anahtar Kelimeler: Konya, Şer’iyye Sicilleri, Rıza Senedi, Hekim, Ameliyat. Abstract Şer’iyye registers are the most important sources for the researches of the medicine history like all fields of the Ottoman society life. This study is about the evaluation of the acceptance form in the Konya Şer’iyye registers and it occurs from 24 Şer’iyye registers that were selected by drilling amoung 48 Şer’iyye registers covering the years 1659-1749. Total 58 acceptance form are in these Şer’iyye registers. According to the acceptance forms, with 23 person bladder stone and with 23 person inguinal hernia were the most common illnesses in Konya. In addition, 7 person were suffered from herniated disc, 3 person were suffered from umbilical hernia. Other illness that has been come across with in the acceptance forms is hydropsy that cause to water accumulation in abdominal region. Finally there was one person in the records that suffered from eye disease. Keywords: Konya, Şer’iyye Registers, Acceptance Form, Physician, Surgery.
Osmanlı Hukuk Mevzuatı İçerisinde Şer'iyye Sicilleri ve Önemi
Yaklaşık 1299-1922 yılları arasında sadece Türkleri ve Müslümanları değil aynı zamanda dil, din ve ırk fark etmeksizin her kesimden insanları hoşgörü ile bünyesinde barındırmanın başarısını taşıyan Osmanlı Devleti'nin bunu hangi nizam ve hukukla yaptığı araştırmalara konu olmuştur. Şer'iyye sicilleri, noter, belediye işleri, belde amiri, vakıfların denetlenmesi, vergi ve fiyatların belirlenmesi, mukataa teftişi, askeri yazışmaların kayıt altına alınması gibi önemli görevleri üzerinde taşıyan kadılar tarafından kaleme alınmış değerli vesikaları da içermektedir. Bu belgeler arasında ilamlar, hüccetler, tezkireler, maruzlar, temessükler ve padişah, şeyhülislam kazasker gibi makamlardan gelen emir ve fermanlar sayılabilir. Kadıların sahip oldukları görevler ve kadı defterlerindeki kayıtlar yalnız hukuk ve İslam hukuku mecrasındaki çalışmalara değil, aynı zamanda tarih, sosyoloji, psikoloji, askeri tarih, sanat tarihi gibi alanlar için de büyük bir önemi haizdir.
Şer'iye sicilleri Osmanlı Devleti tarihi açısından önemli bir kaynak durumundadır. Siciller yazıldığı dönem ve bölgenin sosyo-kültürel, ekonomik ve askeri durumlar hakkında bilgiler vermektedir. Siciller taşrada en önemli görevlilerden olan Kadı gözetiminde yazılmaktadır. Mahkemede görüşülen konuların yanı sıra merkezden gönderilen emir ve fermanları da işleyen siciller Şer'iye defterlerine kayıt edilmektedir.
Şer'iyye Sicillerinde Kayıtlı Vakfiyeler ve Kataloğu
Din ve Hayat Dergisi - Şer'iyye Sicilleri ve Meşihat Arşivi -, 2018
O smanlıda vakı ar, eğ t m-öğret m başta olmak üzere, sosyal ve ekonom k açıdan çok gen ş b r alanda faal yet göstermekteyd ler. Osmanlı tar h boyunca küçük ve büyük ölçekl b nlerce vakıf kuruldu. Nak t para, ev, dükkân, bağ, bostan g b menkul ve gayr menkul b rçok varlık vakfed leb l rd . Küçük ölçekl vakı ar mütevazı varlık ve gel rlere sah pt . Haremeyn, selâtîn ve paşa vakı arı g b daha büyük ölçekl olanlar se, değ ş k yerlerde bulunan b rçok gayr menkul ve gel re sah plerd .
Nevşehir Şer'iyye Sicillerinin Şekil ve Muhteva Açısından Değerlendirmesi
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2023
Bu çalışma, merkezden tayin olunan kadıların görevleri icabı, mahkemede verdikleri hükümleri, merkezden irsal edilen emirleri, kendilerine mülhak oldukları mahalle ve köylerde vuku bulmuş olayları veya kadıların bağlı bulundukları hukuk kuralları çerçevesinde verdikleri kararları bünyesinde barındıran 29 Nevşehir Şer'iyye Sicili'nin genel durumlarını aydınlatmayı hedeflemektedir. Damat İbrahim Paşa'nın doğum yeri olması hasebiyle ziyadesiyle önem verdiği Nevşehir, kurulduğu yıl itibarıyla diğer Osmanlı şehirlerine nazaran kadı ve şer'iyye sicilleri ile geç tanışmıştır. Bu vesile ile 18. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren köyden şehre dönüştürülmeye başlanan Nevşehir, 1798 yılına değin şer'iyye sicillerine sahip olma şansı elde edememiştir. Bunun sebebi ise bu sicillerin büyük olasılıkla muhafaza edildikleri yerde yanmaları veya harap olmalarından ötürüdür. 1798 ile 1930 yılları arasında Nevşehir Mahkemesince tutulmuş olan davaları içeren, yani, 132 yıllık süreci kapsayan 29 defter, günümüzde Başbakanlık Osmanlı Arşivinde muhafaza edilmektedir. İşbu çalışma, tarihin tozlu raflarında kalan bu defterlerin genel durumu hakkında aydınlatıcı bilgiler sunmaktadır.