МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ (original) (raw)
Related papers
Редактор: Профессор А.Очнр Профессор Б.Энх гүвшин УЛААНБААТАР МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН ЗАРЛИГ 1999 оны 1 дугээр сарын 19-ний өдөр Д угаар 08 Улаанбаатар хот Монгол Улсын.түүхийг шинээр туурвин хэвлүүлэх тухай
Монгол Улсын Их Хурлын 2008 оны 12 дугаар тогтоолын хавсралт МОНГОЛ УЛСЫН МЯНГАНЫ ХӨГЖЛИЙН ЗОРИЛТОД СУУРИЛСАН ҮНДЭСНИЙ ХӨГЖЛИЙН ЦОГЦ БОДЛОГО ОРШИЛ 1. "Монгол Улсын Мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсан Үндэсний хөгжлийн цогц бодлого" нь хүмүүнлэг иргэний ардчилсан нийгэм дэх монгол хүний хөгжлийг хангах, тус улсын эдийн засаг, нийгэм, шинжлэх ухаан, технологи, соёл иргэншлийг эрчимтэй хөгжүүлэхэд чиглэсэн ирэх арван дөрвөн жилийн бодлогыг дэлхий нийт, бүс нутгийн хөгжилтэй нягт уялдуулан цогцоор тодорхойлж байна.
МОНГОЛ МОРЬТ ОРШУУЛГЫН ХЭЛБЭРҮҮД БА ШОВХ УУЛЫН ДУРСГАЛ
Монгол морьт оршуулгын хэлбэрүүд ба Шовх уулын дурсгал, 2020
Монгол нутагт төмрийн түрүү үе, хүннү, I мянган жилийн сүүлийн хагаст холбогдох “Түрэг булш” гэгдэж ирсэн морьт оршуулгууд, дундад зууны үеийн Монголын үеийн хэд хэдэн хэлбэрийн морьт оршуулгууд илрээд байгаа билээ. 2020 онд Хэнтий аймгийн Баянмөнх сумын Шовх уулын монгол булшнаас Түрэгийн сонгодог хэлбэрийн морьт оршуулга гэгдэж ирсэн дурсгалын ижил хэрэглэгдэхүүн илэрсэн нь өмнө мэдэгдээд байсан монгол морьт оршуулгуудын гарал үүсэл, угсаа соёлын хэлхээ холбоог хөөн хэлэлцэх боломж бүрдсэн юм. Түрэгийн соёлын хүрээнд хамаатуулсаар ирсэн морьт оршуулгууд нь VI-VIII зууны хооронд засагласан Түрэгийн I, II хаант улсын үед бус ихэнх тохиолдолд хожуу үед холбогдох төлөвтэй байгаа нь түрүү монгол аймгуудын дурсгалыг ялган салгах боломж бүрдэв. Магадгүй Уйгурын үеэс монгол аймгуудын дунд дэлгэрэх болсон морьт оршуулгын соёл нь удтал хадгалагдсаар Шарын шашны суртал хүчтэй дэлгэрэх цаг хүртэл үргэлжилсэн бололтой. Шарилын морийг сэтэрлэх, лам сүм хийдэд өргөх зэрэг ХХ зууны эхэн үеийн заншилийг урьдын морийг нь хамт булах оршуулгын ёсны үлдэц гэж тайлбарлаж болно
2017_МОНГОЛ ОРНЫ ГУУРСТ УРГАМЛЫН ТАРХАЛТЫН ӨНӨӨГИЙН ТӨЛӨВ БАЙДАЛ
2017
Хураангуй Энэхүү өгүүлэлд Монгол орны гуурст ургамлын өнөөгийн тархалтын төлөв байдлыг ургамал-газарзүйн 16 тойргийн хэмжээнд задлагийг хийсэн бөгөөд хамгийн олон зүйлтэй нь Монгол Алтайн (1636 зүйл) тойрог, харин Алашаа говийн тойрогт (272 зүйл) хамгийн цөөн зүйл ургамал ургана. Ургамал-газарзүйн зөвхөн ганц тойрогт буюу нэн цөөн тархалттай 689 зүйл (22.03 хувь) байхад харин нийт 16 тойрогт тархалттай 14 зүйл (0.44 хувь) ургамал байна. Зөвхөн тухайн тойрогт тархсан төрөл зүйлийн тооны хувьд Монгол Алтайн тойрог (214 зүйл) хамгийн олон, Дундад Халхын тойрог (1 зүйл) хамгийн цөөн байна. Abstract The present distribution analysis of the vascular plants by individual 16 phytogeographical regions of Mongolia and the highest richness of known vascular plant species with 1636 species in Mongolian Altai phytogeographical region and lowest species numbers are found in Alashan Gobi region with a range of 272 species. The 689 species (22.03%) are distributed only in one and 14 species (0.44%) spreaded in all phytogeographical regions to the vascular flora of Mongolia. The highest richness local species with Mongolian Altai (214 species) and lowest species numbers in Middle Khalkha (1 species) phyto-geographical region.
МОНГОЛЫН УУГАН ТОГТМОЛ ХЭВЛЭЛИЙГ ҮҮСГЭХЭД Ж.ЦЭВЭЭНИЙ ОРУУЛСАН ХУВЬ НЭМЭР
МУБИС-ийн НХУС-ийн Сэтгүүл зүйн тэнхимийн багш, доктор /Ph.D/, дэд профессор Хураангуй Жамсрангийн Цэвээн нь монголд үндэсний сэтгүүл зүйг хөгжүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан байдаг. Ууган тогтмол хэвлэл "Шинэ толь хэмээх бичиг" сониныг үүсгэн байгуулахад оюун санаа, хүч чадлаа бүрэн зориулахдаа тухайн үеийн Оросын эзэнт гүрний Бүрэн эрхэт төлөөлөгч И.Я.Коростовецийн дэмжлэг, туслалцааг бүрэн ашиглаж, санаагаа гүйцэлдүүлсэн болох нь сүүлийн үеийн баримтуудаас тодорхой харагдаж байна. Манай судлаачид Ж.Цэвээнийг үндэсний сэтгүүл зүйн үүслийг тавьсан, анхдагч гэдгийг тал бүрээс нь тодруулан гаргасан хэдий боловч тухайн үеийн нөхцөл байдал, Оросын нөлөө, Бүрэн эрхэт төлөөлөгч И.Я.Коростовецийн үүрэг оролцоо, дэмжлэг ямар байсныг төдийлөн анхаарч судлалгүй өдийг хүрсэн байна. Бид энэ удаа Ж.Цэвээн ямар үүрэгтэй оролцож, сониноо яаж гаргасан, И.Я.Коростовецийн үүрэг ямар байсныг тодорхой болгохын тул зарим баримт, мэдээллийг нягтлан, харьцуулан үзсэн болно. Түлхүүр үг: Ж.Цэвээн, И.Я.Коростовец, "Шинэ толь хэмээх бичиг" сонин, үндэсний сэтгүүл зүй, ууган тогтмол хэвлэл Монголчуудад зориулан хэвлэл гаргах санаачилга хаанаас эхтэй вэ?
МОНГОЛ УЛСЫГ ГАДААДАД ТАНИУЛАХ НЬ: АНГЛИ ХЭЛ ДЭЭРХ ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЛИЙН ХЭРЭГСЛИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА
2021
Б.Баярцэнгэл Улаанбаатар хот 2021 он Зураг 5. Монгол хэл дээрх судалгааны англи хэл дээрх ХМХ-ийн мэдээллийн агуулгын хүртээмж, ил тод байдлын үнэлгээ Зураг 6. Монгол хэл дээрх судалгааны англи хэл дээрх ХМХ-үүдээс ямар төрлийн мэдээлэл түлхүү авч байгааг харуулсан байдал Зураг 7. Монгол хэл дээрх судалгааны англи хэл дээрх ХМХ-ийн хүртээмж хангалттай эсэхийг үнэлсэн байдал Зураг 8. Монгол хэл дээрх судалгааны Монгол улсыг гадаадад сурталчлах гадаад бодлогын зорилгыг хэрэгжүүлэхэд англи хэл дээрх ХМХ-ийн үйл ажиллагааны ач холбогдлыг нэрлэсэн байдлаар Зураг 9. Монгол хэл дээрх судалгааны англи хэл дээрх ХМХ-ийн тоог нэмэгдүүлэх шаардлагатай эсэхийг харуулсан судалгаа Зураг 10. Англи хэл дээрх судалгаанд оролцогчдыг улсаар нь харуулсан байдал Зураг 11. Англи хэл дээрх судалгаанд оролцогчдын байршлаар авч үзвэл Зураг 12. Англи хэл дээрх судалгаанд оролцогчдын Монгол оронд ирж байсан эсэх Зураг 13. Англи хэл дээрх судалгаанд оролцогчдыг Монголын тухай анхны мэдээлэл авсан эх сурвалжийг харуулсан байдал Зураг 14. Гадаадын иргэдийн Монголын талаарх төсөөлөл, хэвшмэл ойлголт
МОНГОЛ ЗУРГИЙН УЛАМЖЛАЛ, ШИНЭЧЛЭЛИЙН ЗАРИМ АСУУДАЛД
дизайн урлаг сэтгүүл, 2024
SOME ISSUES AND CHALLENGES OF TRADITIONAL AND MODERN EDUCATION OF MONGOLIAN STYLE OF PAINTING Аbstract:The customs, cultures and way of lifestyles of Central Asian nomads has their origin in the nature, which is shaped by aesthetic view based on the inter dependency of human and nature. Those characters differentiate nomadic cultures from other sedentary cultures. Traditional nomadic mentality portrays manifestations of fetishism, the worship of all phenomena in the world, and mythological way of thinking which is an indication of animism, the worship of animals. The history of the development of human ideology and spirituality begins with shamanism and totem worship, which exist side by side. Arts originating from nature was more developed as Mongolian nomadic culture and tradition are based on the mentality of worshiping nature and interpreting phenomena from an artistic point of view, which can be seen from the petroglyphs and bronze artifacts created in the form of mythic thinking by artistic expression of ancient artists. Keywords:traditional painting,artistic thinking, nomadic worldview