Küreselleşme Sürecinde Kent Ekonomileri: Gaziantep Örneği (original) (raw)
Related papers
Kent markalaşması, Türkiye ve Gaziantep Örneği
2020
Bu çalışmada Ankara Üniversitesi bünyesinde Yerel Yönetimler semineri kapsamında hazırlamış olduğum bilgiler yer almaktadır. Temel olarak kent markalaşması kavramına, Türkiye'de bu durumun yansımasına ve Gaziantep örneği kapsamında da kavramın irdelenmesine yer verilmiştir.
Neo-liberal Muhafazakârlık Etkisinde Kentleşme ve Gaziantep Örneği
Toplum ve Demokrasi, 2018
Özet: Kapitalist sistem 19. Yüzyılın sonlarından bu yana kent mekânını artı ürünün soğurulmasında ve yeniden üretiminde bir araç olarak kullanmıştır. Kent mekânı sermayenin yeniden üretimi doğrultusunda biçimlenirken, geniş halk kitleleri sürecin dışında tutulmuştur. Devlet bu süreçte burjuvaziyle iş birliği yaparak sermaye birikim sürecinde ittifak içine girmiştir. Fakat bahsettiğimiz kapitalist kentleşme süreci gelişmiş ve az gelişmiş ülkelerde farklı şekilde işlemiştir. Özellikle neo-liberal süreçte kapitalizmin kentlere müdahalesi çok daha yıkıcı olmuştur. Gelişmiş ülkelerde süreç artı ürünün soğurulması biçiminde devam ederken, azgelişmiş ülkelerde ise neo-liberal kentler kaynak yaratmanın aracı olmuştur. Bu yüzden az gelişmiş ülkelerde neo-liberal kentleşme pratikleri emekçi kesimler için daha yıkıcı olmuştur. Türkiye'de İslami referanslı partiler 1990'lardan bu yana belediyeleri kazanarak neo-liberal-muhafazakâr bir kentleşme pratiği sergilemektedir. Söz konusu yönetim anlayışı öncelikle taraftan inşaat-emlak sektörü üzerinden kaynak yaratarak kendi sermaye kesimini destekleme yoluna gitmiştir. İkinci olarak mekânsal ve kültürel olarak İslami sembol ve simgeleri kullanarak Cumhuriyetin kurucu değerlerinden uzaklaşmaktadır. Son olarak yoksullara yönelik yardım ve desteklerle geniş halk tabakasının desteğini sağlamaktadır. Gaziantep'te 2004'ten bu yana neo-liberal-İslamcı AKP'li belediyeler tarafından yönetilmektedir. Bu çalışma kapsamında, Gaziantep'te AKP'li belediyelerin yönetiminde neo-liberal kentleşme sürecinin nasıl geliştiği ele alınmaya çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Neo-liberal kentleşme, Kapitalizm, Gaziantep, Mekân Summary: Urbanization in the Effect of Neo-liberal Conservatism and the Case of Gaziantep Abstract: The capitalist system has used the urban space as a tool for the absorption and reproduction of the surplus product since the late 19th century. While urban space was shaped in line with the reproduction of capital, large masses of people were excluded from the process. The state entered into an alliance with the bourgeoisie cooperated in the process of capital accumulation. But the capitalist urbanization process has worked differently in developed and underdeveloped countries. The neo-liberal process has been much more destructive the intervention of capitalism in cities, in particular. The process continued in the form of the absorption of the surplus product in developed countries, while in neo-liberal cities were the means of fundraising in the underdeveloped countries. Therefore, in less developed countries, neo-liberal urbanization practices have been more destructive for the laborers. Since the 1990s in Turkey, Islamic parties have started to exhibit practical reference neo-liberal-conservative urbanization by winning local municipalities. The management approach in question has primarily started to support its own capital sector by creating resources through the construction-real estate sector. Second, he moved away from the founding values of the Republic using the Islamic symbols and symbols spatially and culturally.
Kent Kültürüne Küreselleşme Perspektifinden Bakmak
DergiPark (Istanbul University), 2024
Hayriye ŞENGÜN 1 ÖNE ÇIKANLAR ▪ Kent ve kültür birbirini biçimlendiren ve etkileyen önemli kavramlardır. ▪ Makale kent kültürününe etki eden faktörleri incelemketedir. ▪ Küreselleşme kent kültürünü etkileyen önemli bir unsurdur. HIGHLIGHTS ▪ City and culture are important concepts that shape and influence each other. ▪ The article examines the factors affecting urban culture. ▪ Globalization is an important factor affecting urban culture. ÖZ İnsanlık, tarih boyunca biriktirdiklerini sözlü, yazılı veya mimari yapıtlarla, gelecek kuşaklara aktarmış, bu birikimler günümüze kadar çeşitli biçimlerde gelmiştir. İlk teknolojik gelişmelerle-kesici alet üretimi-başlayan değişim, yazının bulunmasıyla birikimlerin aktarılmasında yeni bir döneme girmiştir. Aynı zamanda kültürel gelişim de göçler, savaşlar, teknolojik gelişmeler ve ticaret ile daha gelişerek, toplumların farklılaşmasında etkili olmuştur. Kent ise tarihin ilk dönemlerinden itibaren bir toplanma yeri olmuş ve kendine özgülüğü ile kırdan giderek ayrılmıştır. Tarımsal üretim yapılan kırsal alanın da kendine özgü bir kültürü olsa da asıl kültürün yoğun olarak yaratıldığı, geliştirildiği yerler kentler olmuştur. Farklılaşan yaşam biçiminin öznesi olan bu kent mekân, tarihteki bütün çatışma odaklarının da merkezinde yer almıştır. Bu çalışmada kent kültürünün küreselleşme etkisiyle alacağı yeni biçim ve gelecek kuşaklara aktarılacak yeni kültürün oluşumundaki rolünün tartışılması amaçlanmıştır. Literatürden yararlanılarak doküman analizi yöntemiyle küreselleşmenin etkilerinin kentlerde yarattığı değişim, bozulma veya yeni bir kültür oluşumu süreci tartışılacaktır.
Kent Ekonomisi ve Kentsel Gelişme, 2023
Bu çalışma, insanlığın coğrafya üstündeki egemenliğinin ve değiştirici müdahalesinin günümüzdeki en uç aşaması olan neoliberal kentleşme süreçlerini, imar, inşaat ve emlâk sektörleri üzerinden, kentsel alanın ve nüfusun büyümesi, bölünmesi, ayrışması, yenilenmesi ve dijitalleşmesi öğeleriyle ve Neomarksist kent kuramının yöntemsel ışığı altında incelemek amacıyla hazırlanmıştır.
Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2021
Küreselleşme olgusu ekonomik, politik ve sosyo-kültürel açılardan tüm dünya ülkelerini etkilemektedir. Ticaretin ve sermaye hareketliliğinin hız kazandığı bu sürece, ülkeler ve kentler farklı biçimlerde eklemlenmiştir. Kentlerin kapitalist küresel sisteme farklı biçimlerde eklemlenmesi, onların eşitsiz ekonomik gelişmesine yol açmaktadır. Küresel sisteme eklemlenebilen ve ulusal/uluslararası sermayeyi çekebilme başarısı elde eden kentler ekonomik bakımdan ilerleme gösterirken sisteme eklemlenemeyen kentler ise geride kalmaktadır. Bu durum ülkeler arası ya da bölgeler arası düzeyde eşitsizlik biçiminde görülebileceği gibi aynı bölgedeki iller arasında da eşitsizlik biçiminde görülebilmektedir. Bu durumun en iyi örnekleyen il gruplarından biri de TR 72 Bölgesinde bulunan Kayseri, Sivas ve Yozgat'tır. Bu illerin küresel sisteme farklı düzeylerde eklemlenmesi nedeniyle eşit düzeyde gerçekleşmeyen sermaye birikim süreçlerinin eşitsiz ekonomik gelişmeye yol açıyor olması çalışmanın hipotezini oluşturmaktadır. Bu ön kabulden hareketle Kayseri, Sivas ve Yozgat illerinin küresel sistem ile olan ilişki becerilerinin ekonomik yansımaları istatistiki veriler doğrultusunda ortaya konulmaya çalışılacaktır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre Sivas ve Yozgat illeri ekonomik gelişmişlik açısından, küresel sermaye için bir çekim merkezi haline gelen Kayseri ilinin gölgesinde kalmışlardır. Çalışmanın, Kayseri, Sivas ve Yozgat illerinin ekonomik düzeylerini küresel sistemle olan ilişkileri bağlamında ele alması bakımından literatüre katkı sunacağı düşünülmektedir.
Sanayi̇leşme Ve Göç Olgusunun Kent Planlari Üzeri̇ne Etki̇si̇: Karaman Örneği̇
Journal of International Social Research
Sanayileşme ve kentleşme, sanayi merkezlerinin, konut-çalışma-dinlenme alanlarının yer seçimi kararlarının alınmasında belirleyici olmuş ve kent planlarını da bu yönde etkilemiştir. Sanayileşme ve göç olgusunun kent planlarına nasıl yansıdığı çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu bağlamda, Karaman'ı son birkaç on yıl içerisinde sanayileşme ve göçün doğrudan etkilediği varsayımından hareketle, Karaman ili merkez ilçe örneğinde, sanayileşme ve göçün tarım, konut ve sanayi alanlarını ne miktarda değiştirdiği, çevre düzeni planı, nazım ve uygulama imar planları, tarım ve mera komisyonu kararları üzerinden bu alanlarda görülen değişikliklerin belediyeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın Karaman ilindeki yetkili birimlerinden toplanan veriler ile TÜİK'ten elde edilen istatistikî verileri de kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma sonunda elde edilen bulgular, Karaman'ın sanayileşmenin etkisiyle kent merkezine yönelen bir göç hareketine maruz kaldığını ve kent planlarında belli ölçüde potansiyel sorunlara karşı önlemler alınmaya çalışıldığını göstermektedir. Ancak sanayileşme ve göç nedeniyle ortaya çıkan koşulların kent planlarına yönelik etkisinin çok sağlıklı yürütülemediği, birinci sınıf tarım arazilerinin bulunduğu bölgelere doğru kentsel yayılmanın olduğu, tarım arazisinin tarım dışı amaçla kullanıldığı ve sanayi, konut ve ticari alan olarak tahsis edildiği görülmektedir. Bir diğer sonuç, kamu kurum ve kuruluşlarının öncülüğünde dikey büyümenin gerçekleşmiş olmasıdır.
Türkiye'de Ekonomik Kümelenme ve Kentler-Arası
2020
Öz Kentler çok çeşitli öğeler ve değişkenler arasında karşılıklı ve karmaşık bağımlılıklar ve doğru-sal olmayan süreçler içerir. Özellikle hinterlandı ile ilişkilerini ve bağlantılarını etkileyecek şekilde akışlar mekânı haline gelmiş olan kentlerde ekonomi ve mekan, kentsel büyüme dina-mikleri açısından önemli parametrelerdir. Yığılma ekonomileri oluşumları ve gelişimleri açısından da kentsel büyüme ve gelişme konularının, "kentler arası çok merkezli kentsel geli-şim" çerçevesinde incelenmesi gerekir. Bu sebeple çalışmada mekânsal iktisadın yığılma eko-nomilerinde kullandığı üç yıldız analizinden faydalanarak, metropoliten ölçekte çok merkezli kentsel gelişimin izleri sürülmeye çalışılmıştır. Büyükşehir statüsündeki iller içerisinden; mekânsal yakınlık, sosyal ve ekonomik gelişmişlik, ulaşım ağının gelişmişliği ve liman bağlan-tısı varlığı kriterlerine göre; Manisa-İzmir, Adana-Mersin, Samsun-Ordu ve Kocaeli-İstanbul olmak üzere 8 kent ve 4 bölge ya da kent-bölge incelenmiştir. İnceleme sonucunda elde edilen bulgular değerlendirilerek, bu alanlardaki yığılma ekonomileri ve kentler arası çok merkezli kentsel gelişim durumu yorumlanmaya çalışılmış ve yığılma ekonomilerinin bu durumu anlama ve incelemede kullanılabilirliği tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kentler-arası çok merkezli kentsel gelişim, yığılma ekonomileri, kent-bölge 1 Bu çalışma Arş. Görevlisi Seda Efe'nin Prof. Dr. Hüseyin Gül'ün danışmanlığında yazıl-makta olan ÖYP05239-DR-14 numaralı projeyle projelendirilen doktora tezinden faydala-nılarak yazılmış ve belli bir bölümü 4. Uluslararası Kent Araştırmaları Kongresinde sözlü olarak sunulmuştur. Ayrıca bu çalışmalar sırasında şahsım Seda EFE olarak Tubitak-BİDEB bursiyeri olarak aldığım destekten dolayı Tubitak'a teşekkürü bir borç bilirim. 2 Arş. Gör., Süleyman Demirel Üniversitesi,