Tıp ve Fetvâ: Tıbbî Konularda Fetva Verirken Bilgi Edinme Usulleri (original) (raw)
Related papers
İnfodemide Dijital Ortamda Sağlık Bilgisi Edinme ve Teyit Davranışları
İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 2021
Bu çalışmanın öncelikli amacı tüm dünyayı etkisi altına alan ve 2020 yılı içerisinde küresel bir sağlık sorunu haline gelen Covid-19 Pandemisi döneminde kullanıcıların dijital ortamda sağlık bilgisi edinme ve bilgiyi teyit etme davranışları üzerine geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı tasarlamaktır. İkincil amacı ise yeni medya kullanıcılarının sağlık bilgisi edinmek ve bu bilgiyi teyit etmek için sıklıkla başvurdukları kaynakları ortaya koymaktır. Araştırma 551 kişinin katılımıyla anket tekniği kullanılarak çevrimiçi olarak gerçekleştirilmiştir. Analizler, "Dijital Ortamda Sağlık Bilgisi Edinme ve Teyit Ölçeği"nin 10 madde ve 3 faktörden oluşan geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. Kullanıcıların sağlık bilgisi edinirken sosyal medyaya (web 2.0) kıyasla web sitelerine (web 1.0) daha fazla başvurması elde edilen diğer bir sonuçtur. Edindikleri sağlık bilgilerini teyit etmek için ise bilimsel yayınlar ile bilim insanlarının ve doktorların paylaşımlarına yöneldikleri görülmüştür. Bu bulgular sonuç kısmında İnfodemi kavramı odağında tartışmaya açılmıştır.
Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 2021
Doktora eğitimi, her mesleğin gelişiminde olduğu gibi fizyoterapi mesleğinin gelişimi için de oldukça önemlidir. Bu araştırma Türkiye'de fizyoterapi alanında yapılan doktora tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan özelliklerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Bu çalışma kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Öğretim Kurulu'nun "Ulusal Tez Merkezi" resmi web sitesinde yer alan Fizyoterapi ve Rehabilitasyon alanında yapılan tezler tarandı. 1971 yılı ile 15 Ekim 2020 tarihleri arasında fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında yapılan ve Yükseköğretim Kurumu elektronik tez arşivinde kayıtlı olan 422 doktora tezi incelenmiştir. Tezleri incelemede araştırmacılar tarafından geliştirilen tez inceleme formu kullanılmıştır. Sonuçlar: Türkiye'de fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında doktora eğitimi verilen üniversite sayısı 19'dur. Doktora eğitimi veren 4 vakıf üniversitesi bulunmaktadır. İncelenen doktora tezlerinde, tez danışmanlarının %81 (n=341) profesör unvanına sahip olduğu belirlendi. Yapılan tezlerin örneklem sayı aralığının 8-1563 arasında değiştiği gözlendi. Alanlar açısından tezlere bakıldığında, en fazla tezin nöroloji alanında yapıldığı görüldü. Tüm araştırmacıların 329'unun kadın (%78), 93'ünün (%22) de erkek olduğu belirlendi. Tartışma: Doktora eğitimi alan ya da alacak olan fizyoterapi öğrencilerinin tez konusu seçiminde Yükseköğretim Kurulunun belirlemiş olduğu öncelikli alanlar ile ulusal ve uluslararası kabul gören alanları dikkate almalarının önemli olduğu görüşündeyiz. Sonuç olarak bu çalışmanın ileride yapılacak olan doktora tezlerinin niteliğini arttırmaya katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Türk fizyoterapi ve rehabilitasyon dergisi, 2021
Doktora eğitimi, her mesleğin gelişiminde olduğu gibi fizyoterapi mesleğinin gelişimi için de oldukça önemlidir. Bu araştırma Türkiye'de fizyoterapi alanında yapılan doktora tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan özelliklerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Bu çalışma kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Öğretim Kurulu'nun "Ulusal Tez Merkezi" resmi web sitesinde yer alan Fizyoterapi ve Rehabilitasyon alanında yapılan tezler tarandı. 1971 yılı ile 15 Ekim 2020 tarihleri arasında fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında yapılan ve Yükseköğretim Kurumu elektronik tez arşivinde kayıtlı olan 422 doktora tezi incelenmiştir. Tezleri incelemede araştırmacılar tarafından geliştirilen tez inceleme formu kullanılmıştır. Sonuçlar: Türkiye'de fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında doktora eğitimi verilen üniversite sayısı 19'dur. Doktora eğitimi veren 4 vakıf üniversitesi bulunmaktadır. İncelenen doktora tezlerinde, tez danışmanlarının %81 (n=341) profesör unvanına sahip olduğu belirlendi. Yapılan tezlerin örneklem sayı aralığının 8-1563 arasında değiştiği gözlendi. Alanlar açısından tezlere bakıldığında, en fazla tezin nöroloji alanında yapıldığı görüldü. Tüm araştırmacıların 329'unun kadın (%78), 93'ünün (%22) de erkek olduğu belirlendi. Tartışma: Doktora eğitimi alan ya da alacak olan fizyoterapi öğrencilerinin tez konusu seçiminde Yükseköğretim Kurulunun belirlemiş olduğu öncelikli alanlar ile ulusal ve uluslararası kabul gören alanları dikkate almalarının önemli olduğu görüşündeyiz. Sonuç olarak bu çalışmanın ileride yapılacak olan doktora tezlerinin niteliğini arttırmaya katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Fetva ve Fetva Verme Usûlü / Fatwa and the Method of Giving Fatwa
Rıhle Dergisi, Yıl 2, Sayı 5-6, Nisan-Eylül, 2009
İnsanlar ya "fetva soran" ya da "fetva veren" durumundadır. Üçüncü bir kategori yoktur. Bu itibarla bütün ümmeti ilgilendiren fetva meselesini iyi kavramak; fetvanın mahiyetini, fetva verecek kişide aranan vasıfları ve fetva vermede takip edilmesi gereken usulü bilmek hepimiz için son derece önemlidir. Bu makalede özetle şunu görmüş olacağız: Fetva verme salahiyetine sahip olanlar, asıl olarak Kur'ân'a, Sünnet'e ve selefin görüşlerine vakıf olan müctehidlerdir. İctihad seviyesine sahip olmayanlar ise ancak müctehidlerin belirlediği usul ve verdikleri fetvalar doğrultusunda hareket edebilirler. Mutlak müctehidler bulunmasa dahi her devirde ümmetin problemlerini halledecek tahric ehli fakihlerin bulunması şarttır. Fatwa and the Method of Giving Fatwa People are either “fatwa askers” or “fatwa givers”. There is no third category. For this reason, it is of the utmost importance for all of us to know the matters of fatwa which concern the entire Ummah; the nature of the fatwa, the qualities of the person who will give the fatwa and the method that should be followed when giving a fatwa. In this article, we will briefly examine the following: Those who have the authority to give fatwa are the mujtaheed who are well acquainted with the Qur’an, Sunnah and the view of the Salaf. Those who do not have the level of ijtihad can only move in the direction of the fatwa and the method determined by the mujtahids. Even if there are no ultimate mujtahids, there must be faqihs who are masters of tahric to solve the problems of the Ummah in every era.
Tıp akademisyenlerinin kanıta dayalı bilgi gereksinimleri ve bilgi arama davranışları
Günümüzde hekimlerin sadece deneyimlerine dayanarak hastalıkların tanı ve tedavisine yönelik karar vermeleri anlamını yitirmiş, kararların kanıtla desteklenmesi gereği ortaya çıkmıştır. Özellikle geleneksel tıp uygulamalarının yerini alan "Kanıta Dayalı Tıp" (KDT) uygulamaları, hastalıkların tanı ve tedavi süreçlerinde, doğru kararların verilebilmesi için sistemli bir yaklaşımla nitelikli ve güncel araştırmalarla desteklenmesini gerektirmiştir. Bu gelişmelere paralel olarak, tıp ve sağlık bilimlerinde çalışanların kanıta dayalı bilgiye yönelik gereksinimleri ve bilgi arama davranışları üzerine kullanıcı çalışmaları yoğunlaşmıştır. Bu araştırmada tıp akademisyenlerinin kanıta dayalı bilgi gereksinimlerinin ve bilgi arama davranışı özelliklerinin ortaya konulması ve bu konuda unvanlar arasında benzerlik ve farklılıkların belirlenmesi amaçlanmıştır. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesinde görev yapan toplam 1053 akademisyen içerisinden seçilen 183 kişilik örneklem üzerine yürütülen bu çalışmada, yöntem olarak betimleme kullanılmış, veri toplama tekniği olarak ise anketten yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda tıp akademisyenlerinin kanıta dayalı bilgi gereksinimleri ve bilgi arama davranışları ile kaynak kullanımlarında unvanların etkisi ve KDT konusunda eğitime gereksinimleri olduğu saptanmıştır. Anahtar sözcükler: Bilgi gereksinimi, Bilgi arama davranışı, Kanıta dayalı tıp, Tıp akademisyenleri * Bu makale Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümünde hazırlanan "Tıp akademisyenlerinin kanıta dayalı bilgi gereksinimleri ve bilgi arama davranışları: Hacettepe Üniversitesi örneği" başlıklı yüksek lisans tezine dayanılarak hazırlanmıştır.