Türkiye’de 1990-2017 yılları arasında fen eğitimi alanında yapılan tezlerin konu yönelimi ve yöntemsel analizi (original) (raw)
Related papers
Fen Eğitimi Alanında Türkiye’de Yürütülmüş Doktora Tezlerinin Tematik Analizi
Journal of education and new approaches, 2022
Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de fen eğitimi alanında yürütülen doktora tezlerinin içerik analizini yapmaktır. Bu doğrultuda, nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması deseni kullanılarak, 2017-2021 yılları arasında yürütülen 42 tezden nitel araştırma yönteminin kullanıldığı belirlenen yedi doktora tezi incelenmiştir. Araştırmada durum çalışması deseni kullanılmıştır. Tezler konu alanları, amacı, metodolojisi, bulguları ve önerileri bakımından incelemeye tabi tutulmuştur. Verilerin analizi, içerik analizi ile yapılmış olup, kod ve kategoriler oluşturularak veriler analiz edilmiştir. Analiz sonucunda araştırmacılar kod ve kategoriler üzerinde fikir birliğine varmışlardır. Araştırma süreci iki fen eğitimcisi uzmanının kontrolünden geçirilmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre tezlerin konu alanlarının yapılandırmacılık felsefesine dayalı, fen okur yazar birey yetiştirmeye yönelik ve güncel oldukları tespit edilmiştir. Tezlerin amaçlarının bilişsel beceri gelişimi, farkındalık oluşturmak ve görüş almak üzerine farklılaştığı görülmüştür. Tezlerin metodolojileri incelendiğinde ise yazarlar dört çalışmanın durum çalışması deseninde yürütüldüğünü, çalışma grubunun ortaokul öğrencileri olduğunu, kullanılan veri toplama araçlarının çeşitlilik göstermesine rağmen, görüşmenin sıklıkla kullanıldığını ve verilerin analizlerinin betimsel ve içerik analizi ile yapıldığını belirlemişlerdir. Yazarlar tezlerden elde edilen bulguların amaçları doğrultusunda ortaya çıktığını ve elde edilen bulgulara ve süreçte yaşanan sıkıntılara yönelik önerilerde bulunulduğunu tespit etmişlerdir. Bu bulgulara dayanarak, incelenen çalışmaların yapılandırmacılık felsefesini esas alarak güncel konuları temellendirmeleri önemli görülmektedir. Bu önem lisansüstü düzeyde fen okuryazarlığının gelişmesine katkıda bulunabilir. Bundan sonraki süreçte araştırmacılara yapılandırmacılığa dayalı çalışmalar yürütmeye devam etmeleri ve rehber aldıkları bu felsefeyi sonuç tartışmalarında ne düzeyde ele aldıklarını yansıtmaları önerilmiştir.
Türkiye’de Fen Eğitimi Alanında Doktora Düzeyinde Yapılan Tez Çalışmalarının Bibliyografik Analizi
2020
Ulkelerin egitim hedefleri arasinda okullarda fen egitimini gelistirme ve feni sevdirme cabasi yer almaktadir. Cagin gerektirdigi yenilikleri bilen, uygulayan, donanimli bireylerin yetisebilmesi icin lisansustu duzeyde etkili bir fen egitimi gereklidir. Son yillarda Turkiye’de egitim alaninda yapilan akademik calismalarin sayisinda ve cesitliliginde bir artisin oldugu gozlemlenmektedir. Bu nedenle yuksekogretim kademesinde fen egitimi alaninda yapilan akademik calismalarin incelenmesi onemlidir. Bu baglamda arastirmanin amaci dogrultusunda Turkiye’de fen egitimi alaninda doktora duzeyinde yapilan tez calismalari incelenmistir. Turkiye’de 2002-2019 yillari arasinda hazirlanan “fen egitimi” konulu 138 doktora tezi bibliyografik arastirma yontemi kullanilarak incelenmistir. Tez calismalarinin incelenmesinde tezlerin; yayinlandigi yil, yayinlandigi universite, yayinlandigi enstitu, arastirma yontemi, veri analiz teknikleri, arastirmacilarin cinsiyeti, danisman unvani, calisma grubu, ara...
2022
Bu çalışmanın amacı, fen bilgisi eğitimi anabilim dalında yapılmış yüksek lisans ve doktora tezlerinin içerikleri hakkında bilgi vermek ve gelecekte yapılacak araştırmalara rehber olmaktır. Bu amaçla Türkiye'de fen bilgisi eğitimi anabilim dalında 2018-2020 yılları arasında yapılmış ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ulusal tez merkezinde erişime açılmış tam metni olan 313 adet doktora ve yüksek lisans tezi incelenmiştir. Tezler türü, yapıldıkları üniversite, çalışma grubu, tezin amacı, örnekleme yöntemi, araştırmanın yöntem ve deseni, veri analiz teknikleri açısından incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemine bağlı olarak yürütülen bu çalışmada doküman analizi kullanılmıştır. Çalışmada ulaşılan bulgulara göre, en fazla çalışmanın Gazi Üniversitesinde yapıldığı, en fazla kullanılan örnekleme yönteminin amaçsal örnekleme yöntemi olduğu ve t-testi analiz tekniğinin en çok kullanılan analiz tekniği olduğu görülmüştür. Hazırlanan tezlerin amaçlarının, farklı yöntem veya tekniklere bağlı olarak öğrencilerin fen dersindeki başarısı, motivasyonu, tutumları ve öz yeterliklerinin incelenmesine yönelik olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca, 2018 yılında hazırlanan yüksek lisans ve doktora tezlerinde çalışma grubu olarak ilköğretim öğrencilerinin, 2019-2020 yıllarında hazırlanan yüksek lisans tezlerinde üniversite öğrencilerinin, doktora tezlerinde ise ilköğretim öğrencilerinin tercih edildiği bulgusuna ulaşılmıştır.
Bilim Tarihi Konulu Fen Eğitimi Araştırmalarının Tematik Analizi
DergiPark (Istanbul University), 2020
Bu çalışmada, ulusal alan yazında eğitim-öğretim alanında, bilimin tarihi öğretimi konusunda yapılan çalışmaları farklı değişkenler açısından incelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda başlangıcından itibaren ULAKBİM'de taranan dergilerde yayınlanan makaleler araştırılmıştır. Bu makaleler arasında bilim tarihi öğretimine odaklanan 20 makale incelenmiştir. Çalışmada, içerik analizi kullanılmıştır. Veriler analiz edilirken; yayın yılı, araştırma konusu, çalışma grubu, çalışmanın yöntemi, araştırma deseni, veri toplama araçları ve veri analiz yöntemleri olmak üzere yedi değişken dikkate alınmıştır. Elde edilen bulgulara göre fen eğitiminde bilim tarihi kullanımına yönelik ulusal alan yazında en çok çalışmanın 2019 yılında yapıldığı görülmektedir. Yapılan çalışmaların önemli bir kısmında nitel yaklaşımdan yararlanıldığı belirlenmiştir. Nitel yaklaşım desenlerinden biri olan doküman analizi ve durum çalışması araştırmalarda en fazla tercih edilen desenler olmuştur. Çalışmalarda en fazla öğretmen adayları, bölüm olarak ise fen bilgisi bölümü yer almıştır. İncelenen çalışmalarda verilerin toplanmasında en fazla açık uçlu sorulardan oluşan ölçeklerden yararlanılmıştır. Bu araştırma bulgularının araştırmacılara, bilim tarihi alanındaki çalışmaları tek bir kaynakta görme fırsatı sunacağı, yapacakalrı yeni çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.
1990-2016 Yılları Arasında Türkiye’de Fizik Eğitimi Alanında Yayınlanmış Tezlerin İçerik Analizi
Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2017
In this study, it is aimed to investigate master and PhD theses in physics education in Turkey between the years 1990 and 2016. Content analysis method was used to investigate research trends in theses. Theses studies in the current research were selected from those registered into the database of Turkish Council of Higher Education Thesis Center. From the database a total of 466 theses were reached in physics education. However, 129 of them whose full-texts are not available online were not included in the study. Eight researchers investigated 337 theses whose full-texts were reached online in the present study. In the study, in order to classify theses 'physics education thesis classification form' was used. In data analysis SPSS 23.0 was used and data gathered from the study were shown in percent and frequency tables. According to the results, between the years 1990 and 2016 laboratory studies, teacher education, curriculum and physics textbook analysis studies labeled as 'other' was found to be the most frequently studied topic. The next frequently studied topic was found to be 'electricity'. As the most frequently studied area 'teaching' is given high priority in physics education theses. It is striking that 'achievement tests' are abundantly used in the studies as data collection tools. The most frequently studied samples were found to be 'secondary school (9-12)' and 'undergraduate' students and the most frequently used data analysis methods were found to be 't-test' and 'frequency-percentage tables'.
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2022
Öz: Bu çalışmanın amacı, proje tabanlı öğrenme ile ilgili 2000-2019 yılları arasında Türkiye'de yürütülmüş lisansüstü tezlerin eğilimlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda tezler; yazıldığı üniversiteler ve yıllar, araştırma yöntemleri, örneklem sayıları ve düzeyleri, örneklem seçim yöntemleri ve büyüklükleri, veri toplama araçları ve incelenen bağımlı/bağımsız değişkenler gibi farklı boyutlar açısından incelemeye tabi tutulmuştur. Çalışma kapsamında toplam 174 adet tez incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular, tezlerin önemli bir kısmının Gazi, Marmara ve Hacettepe üniversitelerinde yürütülmüş olduğunu göstermiştir. Tezlerde kullanılan araştırma yaklaşımlarının önemli bir bölümünün nicel araştırma yaklaşımı olduğu görülürken, son yıllarda nitel ve karma araştırma yaklaşımlarının kullanım sıklığının artmıştır. Nicel yaklaşımların kullanım sıklığına bağlı olarak, tezlerde yarı deneysel tasarım araştırma yöntemlerinin oldukça fazla kullanıldığı belirlenmiştir. Veri toplama araçları açısından bakıldığında, tezlerde farklı ölçek türlerinin yaygın olarak tercih edildiği, ardından başarı testleri, mülakatlar ve anketlerin geldiği görülmüştür. Örneklem düzeylerinde ise en çok ortaokul, lisans, ilkokul öğrencileri ve öğretmenlerinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Örneklem seçim yöntemlerini belirtmeyen çalışma sayısının oldukça fazla olduğu görülürken, örneklem sayıları açısından tezlerde daha çok 31-100 ve 11-30 kişilik gruplar kullanılmıştır. Son olarak tezlerde akademik başarı, farklı durum ve kavramlara yönelik tutumlar ve öğretmen/veli görüşleri gibi farklı değişkenlerin incelendiği görülmüştür.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi dergisi, 2022
Since the early 2000s, many research types have been done and continue to be done as theses, articles, or books on misconceptions within Turkey's science education scope. When the theses in the research field are examined, students usually make different meanings in concepts related to physics, chemistry, and biology in science courses. Also, it is emphasized that researchers have proposed solutions to reduce misconceptions, and solutions are needed in this regard. In this context, the thematic content analysis of 136 graduate theses on the misconceptions encountered in science education was carried out in Turkey between 2001 and 2020. The thesis types in the research, the years of publication, the writing languages, the institutes in which they were published, purposes, topics, research methods, data analysis methods, working groups, sampling numbers, data collection tools, the results they reached, and the suggestions they presented were determined. The collected data were classified into themes, and document analysis of the theses was carried out. The richness of the research themes, and the data obtained about the misconceptions do not need to be re-investigated. The findings are also expected to shed light on future studies.
2018
Bu arastirmanin amaci, Turkiye’de 2007 yilindan 2017 yilina kadar matematik ve fen egitimi alaninda yapilan kavram yanilgilariyla ilgili yapilan tezleri tematik olarak incelemektir. Calisma kapsaminda incelenen tezler, Turkce anadilinde yazilmis Yuksekogretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi resmi sitesinde 2007-2017 yillarinda ulasilan yuksek lisans ve doktora tezlerinden olusmaktadir. Bu nedenle, bu arastirma, alan taramasi niteliginde olup, verilerin analizinde siniflandirma teknigi kullanilmistir. Ulasilan tezler; tez turu, yil, konu/ogrenme alani, yaklasim ve orneklem kapsaminda siniflandirilmistir. Arastirma sonuclari, tez turlerine gore yuksek lisans tezlerinin doktora tezlerine gore daha fazla oldugunu, yaklasim olarak tezlerde nicel yaklasima dayali tezlerin agirlikta oldugunu gostermektedir. Ayrica yil bakimindan kavram yanilgilariyla ilgili tezlere her yilda rastlanildigi fakat son yillarda bu alandaki tezlerin sayisinda azalma oldugu gorulmektedir. Orneklem bakimindan ise ortao...