ЗА ПРОИЗХОДА И СЕМЕЙНАТА СРЕДА НА ТЪРНОВСКИТЕ ПРЕДПРИЕМАЧИ И ОБЩЕСТВЕНИЦИ ОТ ХІХ ВЕК ЕВСТАТИ Х. НИКОЛОВ ПАНИЦА И ЕВСТАТИ Х. НИКОЛОВ СЕЛВЕЛИ (original) (raw)
Related papers
Предмет на анализа на овој труд е Зборникот од областа на теологијата чиј автор е протојереј Јован Таковски. Трудот, прво се осврнува на структурата на Зборникот, односно, на начинот на претставување на термините утврден уште во првиот број. Имено, даден е заглавниот збор, потоа дефиницијата и преводните еквиваленти. Сепак, Зборникот се одделува со некои карактеристики, кои се должат на доменот на кој припаѓаат термините, а кои се однесуваат на должината на дефинициите и на јазиците на кои се претставени преводните еквиваленти. Трудот, исто така, разгледува и одредени недоследности во однос на терминолошкото преставување, особено на полисемичните термини. Конечно, предмет на анализа се и француските еквиваленти, кај кои постои можност за исправка на одредени ортографски грешки, но и за надополнување со попрецизни преводни еквиваленти.
ВИДИНСКАТА И СРЪБСКАТА СЛУЖБИ ЗА СВЕТА ПЕТКА ТЪРНОВСКА (ПАРАСКЕВА ЕПИВАТСКА) В БЪЛГАРСКАТА И СРЪБСКАТА КНИЖНИНА ПРЕЗ ХV–ХVІІ ВЕК, 2023
Станкова, Р. Видинската и сръбската служби за света Петка Търновска (Параскева Епиватска) в българската и сръбската книжнина през ХV–ХVІІ в. – В: Българо-сръбски книжовни и културни връзки в контекста на византийската цивилизация. Съставителство и редакция Анисава Милтенова и Радослава Станкова. (Studia Litteratia Serdicensia, година ІІІ, 2023, кн. 5), 88–107. ISSN print: 2738-7631, ISSN online: 2815-2999
Известия на ЦСИИ / Proceedings of CEHR, Vol. VII, 2022
Although it is a village, according to the way it is designated in the Ottoman register material from the 16 th and 17 th centuries as 'qarye', Etropole has established itself as a significant mining (madanci), craft and literary center during this period. A circumstance that undoubtly is of a particular importance and has impacted on its significance as a mining, derbentci and literary center, is its designation as a passage zone of centuries-old importance. The location and natural conditions of the region, favorable and encouraging for trade contacts and the development of a number of crafts, are also important. An opportunity to trace the development of Etropole as a Derbentci and later mining center, as well as its overall economic characteristics and socioeconomic profile of its inhabitants from the second half of the 15 th to the first half of the 17 th century, gives the voluminous and still unpublished compact information contained in several mufassal (detailed, nominal) defters from 1516-1517, 15141-1545, 1613-1614 and 1642-1646, selected for the purposes of the study. The annotated register data reveal a rather heterogeneous socioeconomic profile of the residents of Etropole. It is difficult to determine which status of the settlementderbentci or mining (madenci)during the Ottoman period proved to be the leading one for its economic and cultural development. But it is indisputable that the economic rise of Etropole in the 16 th and 17 th centuries coincided with the activation of the literary and spiritual life, attested in the available sources published by the great Bulgarian medievalist Petar Mutafchiev, as well as in a number of attributions and author's notes of writers, priests and wealthy residents of Etropole. The comparative analysis of the newly translated and summarized register data convincingly highlights the close connection between the heyday of mining, the Ottoman fiscal and legal privileges granted to the residents of Etropole and the overall literary and educational
THE IMAGES OF THE HOLY FIFTEEN MARTYRS OF STRUMITSA (TIBERIOPOLIS) IN THE CHURCH ART. HISTORIC PRECONDITIONS AND ICONOGRAPHIC CHARACTERISTICS The cult of the Holy Fifteen Martyrs of Strumitsa has a significant presence in the medieval literature, which does not have a reflection on their iconography. Their first depiction is from the martyrdom Church in Strumitsa (the 9th -10th century), which remains the only one up until the 19th century, and therefore there is no tradition of visually representing these saints as such. Up until recently there was only one publication of their icon from Radovish (1828) and one engraving from Mount Athos (1866). The present study attributes the engraving to the works of the engraver Anthimos of Peloponnese, of whom about ten other works are known. For the first time three icons of the Holy Fifteen Martyrs of Strumitsa from the Rhodope Mountains from the middle of the 19th century have been studied (one from the village Pelevun and two from Topolovgrad). The pictorial aspect of the cult of the Holy Fifteen Martyrs of Strumitsa has been created, or rather regenerated in the 19th century. After nine centuries of absence of their images from the iconographic repertoire of the Orthodox painting it appeared again. The new visual realization of their cult could be explained through the activity of Gregorios Visantios, bishop of Strumitsa (1818‒1830) and Adrianopolis (1830‒1840), who has not only reprinted their Akolouthia in Constantinople, but most possibly has transferred their cult from Strumitsa to the region of the Rhodope Mountains and Mount Athos. Despite the fact, that they are from different parts of the Balkans (Strumitsa, the Rhodope mountains, Mount Athos), all examined images are following a common iconographic model and have most possibly a common prototype, which presumes the existence of a popular enough image of the Holy Fifteen martyrs of Strumitsa with established iconography before 1828. This could be a printed graphic image – print or engraving in a printed edition, which in the 18th and 19th century often served as a iconographic model for paintings.
Кога се проследува христијанската традиција во Македонија најчесто се имаат предвид духовните и културните процеси кои се одвивале во средновековниот период. Тоа е така зашто директните сочувани историски сведоштва за овој развоен период се побројни. Случајот со проследувањето на ранохристијанската традиција е посложен од причина што сочуваната изворна граѓа е посредна и има карактер на индиректно сведоштво коешто претставува толкување од извесна временска дистанца. Освен тоа, во нив е присутен и факторот на приспособување на изложуваните настани на актуелните политички, воени или црковни интереси коишто ги застапува составувачот во конкретна општествена средина и во определен период кога историскиот настан се толкува. Во историографијата чести се случаевите кога на располагање се имаат сочувани извори чијашто содржина има главно култно-легендарна природа како што се житијни или друг вид на хагиографски состави (чуда, верувања и сл.). Како своевидни историски извори за проследување на ранохристијанската традиција во Македонија се користат и византиските хроники и летописни состави во чијашто содржинска основа историската податливост има релативен карактер. Сето погоре истакнато го имаме предвид и ние при нашиот обид конкретно да го проследиме проникнувањето на ранохристијанската традиција и на заживувањето на монаштвото во Струмица и Струмичко. Во услови на отсуство на сочувани историски извори од периодот на самото проникнување, афирмација и заживување на ранохристијанската традиција и на монашкиот живот во овој крај од Македонија и ние се ослонуваме на посредната историска фактографија присутна во Житието за св. Петнаесет Тивериополски свештеномаченици.
Известия на Регионален исторически музей – Велико Търново, ХХХIІІ / 2018/ Proceedings of the Regional Museum of History – Veliko Tarnovo, ХХХIІІ / 2018, Изд. „Фабер“, В. Търново, 2017. , 2018
This text is a review of Plamen Sabev's book: The Passion of Christ, Icons and Murals. Veliko Tarnovo Diocese, 18th - 19th century. Faber Publishing House, Veliko Tarnovo, 2017.
АРХИТЕКТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ УКРАИНСКИХ ЧЕРНОВИЦ ПОСЛЕВОЕННОГО ВРЕМЕНИ НА СТЫКЕ ВРЕМЁН И ЭПОХ ХХ СТОЛЕТИЯ
Статья представляет ретроспективу состояния архитектурного наследия города Черновцы (Украина), на протяжении XX столетия. Автор описывает вклад разных архитекторов (австрийских, румынских, украинских) в создании архитектурных памятников в городе, также разрушительные последствия войн. Исследователь подчёркивает заметный интерес к архитектуре города, в последние два десятилетия, как и действия по его изучению и сохранению.
Владимир ТАНЕВСКИ и Христијан ПЕТРОВСКИ ЦРКВАТА СВ. ИЛИЈА (СВ. НИКОЛА) ВО СЕЛО ГРНЧАРИ
ПАТРИМОНИУМ.МК, година 16, брoj 21, 2023
Трудот претставува анализа на црквата Св. Илија (Св. Никола) во селото Грнчари покрај Преспанското езеро. Црквата Св. Илија е сместена на 3 км југоисточно од селото и има улога на главен храм на Грнчарскиот манастир. Во оваа мала еднокорабна црква, може да се следат неколку сликарски и градителски фази, создавајќи една целина која опстојала низ вековите. Се надеваме дека преку овој научен труд ќе придонесеме до научната дискусија за оваа црква, за нејзината сликарска програма и прецизното датирање на ѕидното сликарство од втората фаза. Дополнително ќе ја популаризираме со цел запознавање на пошироката јавноста со овој споменик на културата.
Српски језик, књижевност, уметност, Зборник радова са XVI међународног научног скупа одржаног на Филолошко-уметничком факултету у Крагујевцу, 2022
Текст проблематизује улогу трговачких и занатских објеката као структура које естетски, функционално и ангажовано обликују градски урбанитет у контексту простора чији су саставни део и његове историје. Предмет истраживања представљају селектовани објекти у оквиру целине Улице Ива Лоле Рибара, карактеристичне зоне занатских објеката у некадашњој Улици цара Николе, која је била посвећена развоју и очувању заната. Проблемски оквир истраживања односи се преглед и пресек стања улице, сагладавања потенцијала у циљу будуће реактивације зоне и њеног препознавања као важне амбијенталне целине. Циљ рада је да утврди који објекти у оквиру локације представљају просторе потенцијала развоја града, кроз веће могућности од тренутно активираних.