E-Sağlık Okuryazarlığı ve Akılcı İlaç Kullanımı Farkındalığı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma (original) (raw)
Related papers
Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi
İnsan ve İnsan Dergisi, 2020
İnternetten sağlıkla ilgili bilgilere hızlı ve kolay bir şekilde ulaşabilmek mümkün hale gelmiştir. Bu durum e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri kavramlarını günümüzde önemli hale getirmiştir. Bu çalışma ile bireylerin e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri düzeylerinin demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğinin; ayrıca e-sağlık okuryazarlığı ile siberkondri düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Aralık 2019-Ocak 2020 aylarında İstanbul' da gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların yaşına, eğitim durumuna, medeni durumuna ve çalışma durumuna göre e-sağlık okuryazarlık düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık göstermediği; ancak katılımcıların cinsiyetine göre e-sağlık okuryazarlık düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Katılımcıların cinsiyetine, yaşına, medeni durumuna ve çalışma durumuna göre siberkondri düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık göstermediği; ancak katılımcıların eğitim durumuna göre siberkondri düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık gösterdiği belirlenmiştir. E-sağlık okuryazarlığı ile siberkondri düzeyleri arasında pozitif yönlü ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir.
2020
Bu çalışmanın temel amacı sağlık okuryazarlığı ile e-sağlık hizmet tüketimi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın evrenini Düzce ili oluşturmaktadır. Düzce il merkezinde ikamet eden ve e-sağlık hizmetlerini kullanan genç, orta ve ileri yaş grubu her bir birey, araştırma birimi olarak kabul edilmiştir. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. 400 kişiden anket tekniği ile veriler elde edilmiştir. Toplanan verilere frekans, faktör ve korelasyon analizleri uygulanmıştır. Faktör analizi sonuçlarına göre sağlık okuryazarlığı ile ilgili beş faktör ortaya çıkmıştır (sağlıkla ilgili bilgileri anlayabilme, sağlıklı yaşamaya önem verme, sağlıklı bir çevre oluşturabilme, sağlıkla ilgili kararları onaylayabilme, acil sağlık durumunu anlayabilme). E-nabız kullanımı ile ilgili iki faktör ortaya çıkmıştır (mevcut sağlık hizmetlerden faydalanma, geçmiş hizmet kayıtlarından faydalanma). Korelasyon analizi sonuçlarına göre sağlık okuryazarlığı ve e-nabız arasında en fazla korelasyona sahip boyutun sağlıkla ilgili bilgileri anlayabilme boyutu ile e-nabız kullanım boyutları arasında olduğu ortaya çıkmıştır. En düşük korelasyon ise acil sağlık hizmetlerini anlayabilme ile e-nabız kullanım boyutları arasında ortaya çıkmıştır.
Araştırma görevlilerinin akılcı ilaç kullanımı konusunda bilgi ve farkındalıkları
Cukurova Medical Journal, 2018
This study was to evaluate the knowledge and attitudes in regards to rational drug use of research assistants working at Çukurova University Faculty of Medicine. Materials and Methods: This descriptive study was created by applying a doctoral survey to 128 r esearch assistants from different branches working at Çukurova University Faculty of Medicine Hospital. A total of 42 questions about rational drug use were asked to participants. Results: In the survey, knowledge and attitudes of research assistants about Rational Drug Use was evaluated. 91.4% of Participants stated that "I inform the patient about their illness and its reasons". Another 83.6% of participants stated that "I inform the patient about reasons for treatment". The percentage of participants tha answered "I inform the patient about prescribed medications" was at 84.6%. However only 46.9% of participants stated that "I allow the patient or her/his relatives to repeat the treatment verbally". The percentage of participants that said "I consider drug prices while prescribing" was 48.4%. And 80.5% of participants stated that " I prefer Vademekum when looking for information about drugs. Conclusion: A lack of knowledge was observed in doctors who works in the tertiary health care providers about rational drug use. The present study has revealed that the "rational drug use" studies must be updated and continued through the medical education. Amaç: Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışan araştırma görevlisi doktorların akılcı ilaç kullanımı konusunda bilgi ve tutumlarını değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışan farklı uzmanlık alanlarından 128 araştırma görevlisi doktora anket çalışması uygulanarak oluşturulmuştur. Ankette akılcı ilaç kullanımı bilgi ve tutumunu değerlendiren 42 soru bulunmaktadır. Bulgular: Ankette doktorların akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi ve tutumları değerlendirilmiştir. Çalışmaya katılan asistan doktorlardan "Hastaya hastalığını ve nedenlerini anlatırım" diyenlerin oranı % 91.4'dür. "Hastaya tedavi uygulama gerekçelerini anlatırım" diyenlerin oranı % 83.6'dir. "Yazdığım ilaçlarla ilgili bilgi veririm" diyenlerin oranı % 84.6, "tedavi bilgilerini hastaya ya da yakınlarına tekrarlatırım" diyenlerin oranı % 46.9'dır. Doktorların %48.4'i ilaç fiyatlarına dikkat ederek ilaç seçtiğini belirtmiştir. İlaçlarla ilgili güncel bilgi öğrenmede en sık vademekum (%80.5) kullanılmaktadır. Sonuç: Üçüncü basamak sağlık kuruluşunda yaptığımız çalışmada, doktorların akılcı ilaç kullanımı konusunda bazı uygulamalarda bilgi ve tutumlarının eksik olduğu görülmüştür. Bu durum üçüncü basamakta çalışan araştırma görevlisi doktorlar için akılcı ilaç kullanımı konusunun sürekli tıp eğitimi kapsamında güncellenerek devam etmesi gerekliliğini ortaya koymuştur.
Erişkinlerdeki Akılcı İlaç Kullanım Bilgi Düzeyinin Ölçülmesi
Journal of Social And Humanities Sciences Research , 2019
Giriş: Bu çalışmada erişkin hastalardaki akılcı ilaç kullanım bilgisinin ne düzeyde olduğunu tespit etmek amaçlanmıştır. Amaç ve Yöntemler: Araştırmaya Konya ilinden Konya Özel Medova Hastanesi’ne gelen 36 erkek ve 88 kadın olmak üzere toplam 124 kişi katılmıştır. Erkekler %29 oranda iken kadınlar %71 oranındadır. Araştırmada veri toplamak için Demirtaş vd. tarafından (2018) geliştirilen Akılcı İlaç Kullanım Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri için SPSS 22.0 programı kullanılarak frekans analizi testi yapılmıştır. Araştırmada hastaların büyük çoğunluğu ilaç önerisini sadece hekimlerin yapması gerektiğini ve ilaç tedavisinin gerekliliği konusunda hekimlerin onayının alınması gerektiğini savunmaktadırlar. Toplumda bitkisel ürünlere ilgi artmakta olup yapay olandan ziyade organik ve doğal olanı tercih etme eğiliminde olunduğunu göstermektedir. Diğer taraftan katılımcıların ilaç miktarları veya ilaçların nasıl kullanılması gerektiği hakkında bilgi eksikliğinin olduğu görülmektedir. Sonuç: Sonuç olarak araştırmaya katılan bireylerin akılcı ilaç kullanım bilgi düzeyleri, yüksek bulunmuştur. Verilerden hareketle katılımcıların çoğunun AİK konusunda bilinçli, tedbirli, dikkatli ve hekimin yönlendirmesi doğrultusunda hareket ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Hekim, İlaç Kullanımı, İlaç Bilgisi Introduction:The aim of this study was to figure out the level of knowledge of rational drug use in adult patients.Objectives and Methods:124 participants consist of 36 male and 88 female whoadmit to Konya Private Medova Hospital. While men are 29.0%, women are 71.0%. To collect data, Rational Drug Use Scale developed by Demirtaş et al. (2016) was used. Frequency analysis test was done by operating SPSS 22.0 for the investigation data. In the study, most patients argued that only the physicians should make the drug recommendation and that the physicians should approve them about the necessity of drug medication. The interest in herbal products in the society has an increasing, and it shows it prefers organic and natural rather than artificial ones. On the other hand, it was seen that there was a lack of information about the number of drugs orhow the drugs should be used.Conclusion:As a result, rational drug use the knowledge levels of the participants were found to be high. Based on the data, it was concluded that most of the participants were conscious, cautious, careful, and guided by the physician. Keywords: Physician, Drug Use, Drug Information
Bireylerin Mobil Sağlık Uygulaması Kullanım Durumu ve E-Sağlık Okuryazarlığı İlişkisi
İşletme Bilimi Dergisi, 2023
Amaç: Bu çalışmanın amacı; mobil sağlık uygulamalarının kullanım sıklıklarını belirleyerek mobil sağlık uygulaması kullanımının e-Sağlık okuryazarlığıyla olan ilişkisini ortaya koymak ve kullanıcıların mobil sağlık uygulamalarını tercih nedenlerini, ihtiyaç duydukları mobil sağlık uygulamalarının neler olduğunu ve mevcut uygulamalara yönelik endişe düzeylerini belirlemektir. Yöntem: Çalışmadaki veriler Norman ve Skinner (2006) tarafından geliştirilerek Gencer (2017) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “E-Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik, bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Veriler %95 güven aralığında (p=0,05) analiz edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların %93,51’i sağlık ihtiyaçlarını karşılamak için farklı kategorilerde mobil sağlık uygulaması kullanmayı tercih etmekte olup, e-Sağlık okuryazarlığı düzeylerinin tüm kategorilerde iyi ve genel olarak 3,76 ortalama ile yüksek seviyelerdedir. Katılımcıların yaş ve cinsiyetine göre e-sağlık okuryazarlığı düzeylerinde anlamlı fark bulunmamasına karşılık eğitim durumu ve çalışma durumlarına göre anlamlı fark bulunmaktadır. Katılımcıların yaklaşık %56’sı mobil sağlık uygulaması kullanırken veri gizliliği ve güvenliği konularında endişe duymadığını ifade ederken, %30’u kararsız olduğunu, %14’ü ise endişelendiğini belirtmektedir. Sonuç: Araştırmanın sonuçlarına göre çalışmaya katılan bireylerde mobil sağlık uygulamalarının kullanımı oldukça yaygın olup en sık tercih edilen mobil sağlık uygulamaları arasında çevrim içi randevu alma uygulamaları gelmektedir.
Adölesanlarda E-Sağlık Okuryazarlığının Sağlığı Geliştirme Davranışına Etkisi
Adölesanlarda e-sağlık okuryazarlığının sağlığı geliştirme davranışına etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmış kesitsel bir araştırmadır. Araştırmanın evreni Ekim-Kasım 2020 tarihleri arasında Erzincan il merkezinde yer alan bir lisede öğrenim gören gönüllü tüm öğrenciler oluşmuştur (n=300). Veriler, kişisel bilgileri içeren form, adölesan sağlığını geliştirme ölçeği ve e-sağlık okur-yazarlığı ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmaya katılan adölesanların %70'i kadın, %35'inin maddi durumu iyi, %24'ü 10. sınıf öğrencisi, %40'ının annesi lise mezunu, %48'inin babası lise mezunu, %94'ünün herhangi bir kronik hastalığı olmadığı belirlenmiştir. Ölçek puan ortalamaları;
Sosyal Medya Kullanımının E-Sağlık Okuryazarlığına Etkisinin İncelenmesi
Bu çalışmanın amacı, sağlık yönetimi öğrencilerinin sosyal medya kullanımına ilişkin algılarının e-sağlık okuryazarlığına etkisini incelemektir. Çalışmanın bir diğer amacı ise demografik değişkenler açısından öğrencilerin sosyal medya kullanımı ve e-sağlık okuryazarlığı algılarını araştırmaktır. Çalışmanın evrenini, bir devlet üniversitesinin Sağlık Yönetimi bölümünde eğitim görmekte olan öğrencileri oluşturmaktadır (N=450). Araştırmada örneklem seçilmemiş, araştırmaya katılmayı kabul eden tüm öğrencilere anket dağıtılmıştır. Böylece toplam 337 katılımcıya ulaşılmıştır. Çalışmanın verileri 2-10 Aralık 2019 tarihleri arasında toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen verilere göre öğrencilerin e-sağlık okuryazarlığı ve sosyal medya kullanım düzeyi orta düzeydedir. Değişkenler arasındaki korelasyon katsayılarına bakıldığında ise e-sağlık okuryazarlığı ile sosyal medya kullanımının alt boyutları arasında pozitif ve düşük düzeyde ilişkiler bulunmaktadır. Sosyal medya kullanımı alt boyutları hep birlikte e-sağlık okuryazarlığı üzerindeki toplam varyansın %12,1'ini açıklamaktadır. Ayrıca öğrencilerin e-sağlık okuryazarlığı ölçeğinden almış oldukları puanlarının yaş ve sınıf düzeyine göre; sosyal rutinlerle bütünleşme boyutundan almış oldukları puanlarının da cinsiyet ve sınıf
Hemşirelik Öğrencilerinde E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri İlişkisi
Üniversite araştırmaları dergisi, 2023
İnternete erişim kolaylığı ve çevrimiçi sağlık bilgisi arama davranışı e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri kavramlarını gündeme getirmiştir. Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinde e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri ilişkisini belirlemek amacı ile gerçekleştirilmiştir. Tanımlayıcı türde olan araştırmanın örneklemini bir devlet üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü'n de öğrenim gören 202 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcılara Kişisel Bilgi Formu, E-Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (E-SOÖ), Siberkondri Ciddiyet Ölçeği (SCÖ) dijital platform aracılığı ile uygulanmıştır. Veriler SPSS 21 paket programı ile analiz edilmiştir. Veri analizinde yüzdelik, ortalama, standart sapma, Independent Samples T Testi, One Way ANOVA ve regresyon analizi kullanılmıştır. Öğrencilerin %77,7'sinin kadın, %45'inin ikinci sınıf, %40,1'inin günlük 3-4 saat internet kullandığı, %98,5'inin sosyal medya hesabına sahip olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin %55'i sağlığı hakkında karar vermede internetin "yararlı" olduğunu, %62,9'u internetteki sağlık kaynaklarına ulaşmanın "önemli" olduğunu bildirmiştir. Öğrencilerin E-Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği toplam puanı 28,86 (±4,09), Siberkondri Ciddiyet Ölçeği toplam puanı 81,35 (±18,20) olarak bulunmuştur. Her iki ölçek puan ortalamalarının cinsiyet, sınıf düzeyi, günlük internet kullanma süresi özelliklerine göre anlamlı farklılaşmadığı saptanmıştır (p>0,05). E-sağlık okuryazarlığının, aşırılık alt boyutunu %7,1 oranında açıkladığı belirlenmiştir (p=0,000). Öğrencilerin e-sağlık okuryazarlıklarının ve siberkondri düzeylerinin orta seviyede olduğu belirlenmiştir. E sağlık okuryazarlığının siberkondri üzerine etkisi bulunmazken, internette tekrarlanan sağlık bilgilerini aramayı temsil eden aşırılık alt boyutu üzerine etkisinin olduğu belirlenmiştir.
Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi
Bu araştırma; ülkemizin Batı Karadeniz bölgesinde yaşayan insanlarda Akılcı İlaç Kullanımı farkındalık düzeyinin belirlenmesi amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı kesitsel tipte planlanmış olan bu araştırmaya Düzce ilinde 121'i erkek, 65'i kadın olmak üzere 186 kişi katılmış olup, yüz-yüze görüşmeler ile anket uygulanmıştır. İstatistiksel verilerin değerlendirilmesinde Pearson ki-kare, Fisher kesin olasılık testi ve Fisher-Freeman-Halton testleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmamızda; katılımcıların %72'sinin ilaçsız tedaviyi tercih ettiği, %98,9'unun hekiminin tavsiyesi ile ilaç kullandığı, %83,3'ünün Akılcı İlaç Kullanımı hakkında daha önce bilgi sahibi olmadıkları, %61,3'ünün evinde kullanılmayan ilaç olduğu, %36,8'inin bitkisel ilaç kullandığı, %56,8'sinin bitkisel ilaçları en fazla oranında aktarlardan sağladığı, %73,5'inin ilaçlarını çöpe atarak imha ettikleri bilgisine ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmamızda anlamlı olarak; kadınların erkeklere oranla daha fazla başkasına ilaç tavsiye ettikleri, 65 yaş üstü katılımcıların antibiyotiği ateş düşürücü olarak bildikleri ve üniversite mezunu katılımcıların diğer gruplara göre daha fazla Akılcı İlaç Kullanımı hakkında farkındalıklarının olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Araştırma sonucunda Akılcı İlaç Kullanımı farkındalığının %3,8 gibi çok düşük bir oranda olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeple, halkı akılcı olmayan ilaç uygulamalarından ve yanlış ilaç bilgilerinden kurtarmak için Akılcı İlaç Kullanımı farkındalık çalışmalarının daha fazla güçlendirilerek tüm bölge halkına ulaştırılması gerektiği sonucu çıkarılabilir. Gelecekte yapılacak çalışmalarda Akılcı İlaç Kullanımı hakkında farkındalığın artırılması için neler yapılabileceği konusunun araştırılması hedeflenmektedir.