Türkiye’de Futbol Çevirmenliğine Genel Bir Bakış (original) (raw)
Related papers
Türkiye’de Futbol Çevirmenliğine Genel Bir Bakış- Kitap İncelemesi
An Overview of Football Interpreting in Turkey- Book Review, 2021
Kasım 2018 tarihinde basılan bu yeni kitap ile Prof. Dr. Alev Bulut, çeviribilim alanında diğer alt alanlara kıyasla görece olarak pek el değmemiş bir alanı irdeliyor. Bu da, her şeyden önce, böylesi bir çalışmanın taşıdığı değeri en baştan ortaya koyan bir özellik olarak karşımıza çıkıyor. Genel olarak spor, özel olarak da futbol çevirisi konusunun, Alev Bulut’un 2004 yılından bu yana bireysel ve öğrenci projeleri aracılığıyla bilimsel bir ilgi duyduğu bir alan olduğunu öğreniyoruz. Bulut’un daha önce kaleme aldığı kitapları (2008: Basından Örneklerle Çeviride İdeoloji, İdeolojik Çeviri, 2015: Tercüme Hatası!?) ve farklı kongrelerde sunduğu akademik bildirileri, spor ve futbol alanında gerçekleştirilen ardıl çeviri etkinliği ile ‘grup üyeliği’ ve ‘tarafgirlik/taraftalık’ konusuna da odaklandığı için yazarın bu konuda son derece geniş bir arka plan bilgisi bulunmakta.
Türkiye’de Felsefe Dilinin Gelişimi ve Çeviri Faaliyetlerine Genel Bir Bakış
Suleyman Demirel Universitesi Fen Edebiyat Fakultesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2009
Türkiye'de Felsefe Dilinin Gelişimi ve Çeviri Faaliyetlerine Genel Bir Bakış Emel KOÇ * ÖZET Felsefe, varlık, bilgi ve değerler hakkında toplu bir görüş, bütünlüklü bir bilgi elde etme amacını güder. Felsefe, belli bir dilin içinde gelişir. Dil ile bütünleşmiş bulunan kavramsal örgü felsefenin bizzat kendisini oluşturur. Felsefi etkinlik bir kültür bütünlüğünde ve o kültürün diliyle hayat bulur. Bu durumda kültürel ana dili ve onun sağlayacağı imkanları temele almak, ancak geçmişten günümüze Türkçe'nin etkileşim halinde olduğu ve felsefi düşünce bakımından verimli bir atmosfer oluşturan klasik dillerin ve Batı dillerinin farklı anlam zenginliklerinden de çeviriler yoluyla yararlanmak gerekir. Zira kültürler arası etkileşimi sağlayan en önemli araç çeviridir. Tanzimat Döneminde Batılılaşma hareketleriyle doğrudan ilintili olan çeviri faaliyetleriyle birlikte kültür dünyamıza yeni kavram ve düşünceler de girmeye başlamıştır. Batıdan gelen yeni terimlerin dilimize olduğu gibi yerleşmesi tehlikesi, zaman içinde felsefe dilimizin tutarlı bir biçimde oluşturulması ve geliştirilmesi zaruretini doğurmuştur.Bu doğrultuda biz çalışmamızda ülkemizde felsefe dilinin gelişimine değinerek, 1940'lı yıllara değin yapılan çeviri faaliyetlerine genel olarak bakacağız.
Türkiye'de Çeviribilim Araştırmalarında Öz Yazımı
Çeviribilimde Araştırma ve Yayın Sorunları, 2021
TÜRKİYE’DE ÇEVİRİBİLİM ARAŞTIRMALARINDA ÖZ YAZIMI Öz Çeviribilim araştırmaları Türkiye’de çeviribilim dergileri dışında sosyal bilim ve eğitim gibi farklı alanlardaki dergilerde de yayınlanmıştır. Bunlar incelendiğinde öz yazımında Türkçede ve İngilizcede farklı yazım alışkanlıkları olduğu göze çarpmaktadır. Bu farklılıklar nelerdir? Bugüne kadar Türkçede bilim dili nasıl ilerlemiştir ve bu bilim dilinin İngilizceye çevirisi beklentileri ne derecede karşılamaktadır? Bu çalışma ile araştırmaların öz yazımında dergi alanına ve yayınlanma yılına göre ne tür değişikliklerin olduğunun gözlemlenmesi ve çeviri özlerin incelenmesi hedeflenmiştir. Nitel araştırma deseni içerisinde betimleyici analiz yöntemiyle Türkiye’de yayınlanan çeviribilim dergileri ve araştırmacılarına, akademik araştırmalarda öz yazımı ile ilgili Türkiye gelenekleri ve geleceği ile ilgili önemli bilgiler sağlanması amaçlanmıştır. Hacettepe Üniversitesi Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi ve İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi’nde yayınlanmış 220 adet çeviribilim makalesi ile farklı alan dergilerinde yayınlanan 29 adet çeviribilim makalesi, öz yazımı açısından, Avrupa Bilim Editörleri Derneği tarafından hazırlanan İngilizce yazım kılavuzuna göre Maxqda veri analiz programında incelenmiştir. 1991-2019 yılları arası Çeviribilim makalelerini kapsayan örneklem, orantısız ölçeklemede kolayda örnekleme yöntemi ile elde edilmiştir. İncelemede 1991-1999 yılları arasında 42 makalede herhangi bir öz bulunmadığı görülmüştür. 1999-2000 yıllarında ise İngilizce makaleye Türkçe öz, Türkçe makaleye İngilizce öz yazıldığı, 2001 yılından sonra ise büyük oranda 2. dilde öz (İngilizce/Fransızca/Almanca dillerinden biri) ve Türkçe öz yazıldığı gözlemlenmiştir. Makalelerin Türkçe öz bölümünde geçmiş zaman dil kullanımından ziyade edilgen geniş zaman dil kullanımının hâkim olduğu, bulgular ve yöntem kısımlarına Türkçe özlerde detaylı yer verilmediği gözlemlenmiştir. Bu durumun çalışmaların uluslararası alandaki görünürlüğünü azaltan bir durum olabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle de İngilizce çevirileri için Avrupa Bilim Editörleri Derneği kılavuzunun dikkate alınması çalışmaların geleceği açısından önem arz etmektedir. Anahtar sözcükler: akademik araştırmalar, çeviribilim, bilimsel dergiler, öz yazımı, EASE kılavuzu Abstract Writing in Translation Studies Researches in Turkey Abstract In Turkey, translation studies researches have not only been published in translation studies journals but also in different fields like social sciences and education. With the analysis, it stands out that there are different writing habits in Turkish and English. What are these differences? How has Turkish science discourse proceeded so far and to what extend do these discourses’ translations into English satisfy the expectations? We aimed to observe what kind of differences occur in abstract writing according to the field of journals and publication years and analyze the translated abstracts. Our target was to gather significant information about the habitus of Turkish researchers and the future of abstract writing in academic researches published in translation studies journals in Turkey, with a descriptive analysis method in a qualitative research pattern. We have analyzed 220 translation studies articles published in Hacettepe University Journal of Translation Studies and İstanbul University Translation Studies Journal and 29 translation studies articles published in different fields of journals, by using Maxqda data analysis program, in terms of abstract writing, in comparison with European Association of Science Editors Guidelines for Authors and Translators of Scientific Articles. The sampling which was inclusive of translation studies articles between the years 1991-2019 was obtained by convenience sampling in disproportionate scaling. Within the analysis we found out that there had been no abstract in 42 articles between the years 1991- 1999. During the years 1999-2000, the articles in English had Turkish abstracts and articles in Turkish had English abstracts. After 2001 there, substantially, had been a second abstract in different language (English / French / German) beside Turkish abstract. We found out that in Turkish abstracts usage of passive present tenses rather than past tenses was dominant and there was not detailed information about methods and results parts of the abstracts. It is believed that it is an occasion which can decrease the level of international visibility. Therefore, it is crucial to reckon with European Association of Science Editors Guidelines for Authors and Translators of Scientific Articles for the English translations of these researches. Keywords: academic researches, translation studies, scientific journals, abstract writing, EASE guidelines
Türkiye’de Çeviri Eğitimi Örnekleminde Ana Dilin Yeri ve Önemi
Interdisciplinary Humanities Research - A Turkish Perspective, 2015
Çeviribilim alanyazını anadil yeterliliği profesyonel bir çevirmen için oldukça önemlidir. Fakat Türkiye’de çeviri eğitimi veren yükseköğretim kurumlarının, yabancı dil edincine verdikleri öneme karşın, ana dil edincine yeteri kadar önem vermedikleri tarafımızca düşünülmektedir. Bu bölümde öncelikle, çeviri edincini kuşatan bir alt edinç olarak ana dil edincinin ne olduğu açıklanacak ve akademik çeviri eğitiminde devingen bir şekilde öğretilmesi gereken bir olgu olduğu üzerinde durulacaktır. Çalışmamızda, Türkiye’de lisans düzeyinde “Çeviribilim” / “Mütercim - Tercümanlık” gibi çeviri eğitimi veren bölümlerde, ana dil edincini geliştirmeye yönelik derslerin bulunup bulunmadığı ilgili bölümlerin müfredatları incelenerek tespit edilmiştir. Betimleyici bir araştırma yöntemiyle elde edilen veriler ışığında akademik çeviri eğitimine olumlu katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Spor Dili ve Çevirisi, 2019
Sport is separated from other areas with its special structure, operation, technique and vocabulary. Each sport branch has its own jargon, cliché, and even argot. This rich vocabulary is reflected in sports news, comments and texts. The language of sport is dynamic, concrete and imaginary; it contains idiomatic, metaphorical expressions. The language of sport has an economic and intensified vocabulary. Sport language is creative. In the language of sport, by nature, foreign words taken from English are frequently found. Sport terms are up to date. As sport is settled into daily life, as it is adopted, his terms are expanded in daily language. Technology is one of the most important factors in the spread of sports terms. Sport language includes verbal and nonverbal forms of communication. While understanding sports news texts requires a linguistic and cultural sporty background, we believe that translating requires a high level of cognitive ability. In this respect, we think that sports news texts, which constitute one of the special areas of press translation, should be given a separate place in translation education. From this point of view, sports news texts in the source language are examined in terms of text type, structural (mode-time-aspect, elliptical expression, name derivation), semantic (euphemism, borrowing, abbreviations) and cultural (jargon, cliche, argot, figure of speech, proverbs and idioms) aspects and the difficulties encountered in their translations are tried to be determined. Within the framework of the communicative approach in translation, linguistic communication, constructive terms of linguistic communication, functions of language and compensation method are included. As a result, it was considered that the compensation method would be appropriate in the translation of sports news texts. Öz Spor kendine özgü yapı, işleyiş, teknik ve özel sözvarlığıyla diğer alanlarından ayrılır. Her spor dalının da kendine ait bir jargonu, klişesi, hatta argosu vardır. Bu zengin sözvarlığı spor haber, yorum ve metinlerine yansır. Spor dili canlı, somut ve imgeseldir, deyimsel, eğretilemeli ifadeler içerir. Spor dilinin tasarruflu ve yoğunlaştırılmış bir sözvarlığı vardır. Spor dili yaratıcıdır. Spor dilinde doğası gereği sıklıkla İngilizceden alınan ödünçleme sözcüklere rastlanır. Spor terimleri günceldir. Spor günlük hayata yerleştikçe, benimsendikçe, terimleri de günlük dilde yayılır. Teknoloji spor terimlerinin yayılmasında en önemli etkenlerden biridir. Spor dili sözlü ve sözsüz iletişim biçimleri içerir. Spor haber metinlerini anlamak dilsel ve kültürel bir sportif arka planı gerekli kılarken, çevirmek de üst düzey bilişsel bir yeti gerektirir kanısındayız. Bu bakımdan, çeviri eğitiminde basın çevirisinin özel alanlardan birini oluşturan spor haber metinlerine ayrı bir yer verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu noktadan hareketle, çalışmada kaynak dilde spor haber metinleri metin türü, yapısal, (kip-zaman-görünüş, eksiltili anlatımlar, ad türetme); anlamsal (örtmece, ödünçleme, kısaltmalar) ve kültürel (jargon, klişe, argo, söz sanatları, atasözü ve deyimler) açıdan incelenmiş ve çevirilerinde karşılaşılan zorluklar belirlenmeye çalışılmıştır. Çeviride iletişimsel yaklaşım çerçevesinde dilsel iletişim, dilsel iletişimin kurucu terimleri, dilin işlevleri ve telafi yöntemine yer 1 Bu makale 7-8 Mart 2019 tarihinde Galatasaray Üniversitesi'nin düzenlediği XIV. Ulusal Frankofoni Kongresi'nde sunulan bildirinin genişletilmiş halidir. 2 Doç, Dr., Marmara Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fransızca Mütercim-Tercümanlık ABD,