YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ DERS KİTAPLARINDAKİ OKUMA ETKİNLİKLERİNDE YER ALAN OKUDUĞUNU ANLAMA SORULARI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME (original) (raw)
Related papers
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE KAVRAM HARİTALARININ OKUDUĞUNU ANLAMA BECERİSİNE ETKİSİ
Bu çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen C1 düzeyi öğrencilerinin kavram haritaları aracılığıyla okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesidir. Araştırma kavram haritalama tekniğinin uygulanma sürecini ortaya koymayı amaçladığı için eylem araştırması olarak düzenlenmiştir. Araştırma, 20.05.2014-10.07.2014 tarihleri arasında olmak üzere toplam 8 hafta sürmüş ve Fatih Üniversitesi TÖMER’de 11 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada okuduğunu anlama stratejilerinden tahmin etme, soru üretme ve özetlemenin öğretimi kavram haritaları yardımıyla yapılmıştır. Araştırma verileri video ve ses kayıtları, yansıtıcı günlük, öğrenci günlüğü, öğrenci çalışmaları, gözlem, strateji değerlendirme yaprakları ve okuduğunu anlama başarı testi olmak üzere çeşitli nitel ve nicel veri toplama araçlarıyla elde edilmiştir. Araştırma sekiz hafta boyunca, haftada iki gün dörder saat olacak şekilde planlanıp uygulanmıştır. Araştırmacı, stratejilerin öğretimini model olma yoluyla gerçekleştirmiş, ardından öğrencilerin bağımsız kullanıcılar olabilmeleri için ortam sağlamıştır. Nicel verilerin analizi SPSS programıyla, nitel verilerin analizi ise içerik analiziyle yapılmıştır. Nitel verilerin analizinde MAXQDA programından yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel analizleri sonucunda öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerinin geliştiği görülmüştür. Nitel verilerden elde edilen bulgular ise okuduğunu anlama stratejilerinin kavram haritalama tekniğinden yararlanılarak öğretimi sonucunda öğrencilerin tahmin etme, soru üretme ve özetleme becerilerinde gelişim gösterdiklerini ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe, okuduğunu anlama, kavram haritalama tekniği.
Bu çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen C1 düzeyi öğrencilerinin kavram haritaları aracılığıyla okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesidir. Araştırma kavram haritalama tekniğinin uygulanma sürecini ortaya koymayı amaçladığı için eylem araştırması olarak düzenlenmiştir. Araştırma, 20.05.2014-10.07.2014 tarihleri arasında olmak üzere toplam 8 hafta sürmüş ve Fatih Üniversitesi TÖMER’de 11 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada okuduğunu anlama stratejilerinden tahmin etme, soru üretme ve özetlemenin öğretimi kavram haritaları yardımıyla yapılmıştır. Araştırma verileri video ve ses kayıtları, yansıtıcı günlük, öğrenci günlüğü, öğrenci çalışmaları, gözlem, strateji değerlendirme yaprakları ve okuduğunu anlama başarı testi olmak üzere çeşitli nitel ve nicel veri toplama araçlarıyla elde edilmiştir. Araştırma sekiz hafta boyunca, haftada iki gün dörder saat olacak şekilde planlanıp uygulanmıştır. Araştırmacı, stratejilerin öğretimini model olma yoluyla gerçekleştirmiş, ardından öğrencilerin bağımsız kullanıcılar olabilmeleri için ortam sağlamıştır. İki kez düzenlenen grup çalışması etkinlikleri ile öğrencilerin öğrenilen stratejileri kavram haritaları ile kullanmaları ve akran dayanışması-değerlendirmesi ile anlamlı öğrenmenin gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir. Etkileşimli öğrenme ortamının, öğrencilerin öğrenmelerine olumlu katkıda bulunduğu görülmüştür. Nicel verilerin analizi SPSS for Windows programıyla, nitel verilerin analizi ise içerik analiziyle yapılmıştır. Nitel verilerin analizinde MAXQDA for Windows programından da yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel analizleri sonucunda öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerinin geliştiği görülmüştür. Nitel verilerden elde edilen bulgular ise okuduğunu anlama stratejilerinin kavram haritalama tekniğinden yararlanılarak öğretimi sonucunda öğrencilerin tahmin etme, soru üretme ve özetleme becerilerinde gelişim gösterdiklerini ortaya koymuştur. Araştırmada ürün ve süreç temelli değerlendirmelerin yapılmasının etkili olduğu gözlenmiştir. Strateji değerlendirme yapraklarının kullanımı, grup çalışmalarının düzenlenmesi, öğrenci çalışmalarının incelenmesi ve bunlarla ilgili öğrencilere dönütler verilmesi, öğrenci yanlışlarının azalmasına yardımcı olmuştur. Kavram haritalama tekniğinin öğrencilerin derse katılımlarını olumlu etkilediği ve anlamlı öğrenme sağladığı görülmüştür. Uygulama boyunca her dersle ilgili toplanan öğrenci günlükleri ve uygulama sonunda gerçekleştirilen öğrenci görüşlerinden elde edilen bulgulara göre öğrencilerin kavram haritalama tekniği ile işlenen dersleri çok etkileyici ve eğlenceli buldukları, uygulama boyunca kullanılan strateji ve teknikleri beğendikleri, eğitim hayatları boyunca bu strateji ve tekniklerden yararlanmak istedikleri tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe, okuduğunu anlama, kavram haritalama tekniği.
Bu çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dinlediğini ve okuduğunu anlama becerisinin gelişimine etki eden faktörlerin belirlenmesidir. Dil, temel olarak anlama ve anlatma ilkeleri üzerine kurulmuştur. Anlama, okuma ve dinleme; anlatma ise yazma ve konuşma becerilerine dayanmaktadır. Dil becerileri içerisinde ilk geliştirilmesi gereken yeti, anlama (dinleme) becerisidir. O gelişmeden konuşma, okuma ve yazma becerileri geliştirilemez. Özellikle yabancı dil öğretiminde dinleme-anlama becerisinin gelişimine yönelik yardımcı kaynakların-araçların, etkinliklerin ve yöntemlerin geliştirilmesi ayrı bir önem arz etmektedir. Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin okuduklarını ve dinlediklerini anlamalarına etki eden faktörleri belirlemek üzere gözleme dayalı deneysel bir yöntemle veriler toplanmıştır. Bu bağlamda deney ve kontrol gruplarına okuma ve dinlemeye dayalı belli uygulamalar yapılarak veriler toplanmış ve karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre bireylerin görsel materyallerle desteklenmiş dinleme ve okumalarda konuyu daha iyi kavradıkları sonucuna ulaşılmıştır.
TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE OKUMA BECERİSİ ÖĞRETİMİ VE ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİ, 2019
1. Giriş 6. BÖLÜM Okuma, seslerin yazıdaki karşılığı olan harflerin, duyu organları tarafından algılanması ile başlayıp bu harflerin meydana getirdiği metnin zihinde anlamlan- dırılması, yorumlanması aşamasına uzanan fiziksel, bilişsel ve duyuşsal bir süreç- tir. Okumaya ilişkin “ruhdbilimsel bir süreç” (Goodman, 1988); “alıcının metin karşısında yaptığı düşünsel bir etkinlik” (Günay, 2003); “öğrencinin öğrenmeye çalıştığı dildeki yazılı bir metni doğru olarak anlaması” (Güzel ve Barın, 2013) şeklinde farklı tanımlar bulunduğu görülmektedir. Tüm tanımların ortak yönüne bakıldığında okumanın nihai amacının metnin özüne, anlamına ulaşmak olduğu dikkat çekmektedir.
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRENENLERİN YAZILI ANLATIMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME DUYGUSAL YÖN ANALİZİ
Ekev Akademi Dergisi, 2021
Yazma, bireyin üretim becerisini kullanarak dış dünyaya açıldığı, duygu ve düşüncelerini/benliğini çeşitli sembollerle görsel zemine taşıdığı bir süreçtir. Bu süreçte birey kendiyle yüzleşmekte, duygu ve düşünce dünyasının derinliklerinde yatan özelliklerini keşfetmekte ve gün yüzüne çıkarmaktadır. Bu bağlamda araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin yazılı anlatımlarından hareketle kullandıkları ifadelerin duygusal yönünü (olumlu, olumsuz, belirsiz, karışık) belirlemek ve betimlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu B1, B2 ve C1 seviyelerinde yabancı dil olarak Türkçe öğrenen 24 öğrenciden oluşmaktadır. Nitel durum çalışmasına dayanan araştırmada verileri elde etmek amacıyla serbest yazma etkinliği düzenlenmiş ve çeşitli yazılı anlatım türlerinin yer aldığı 24 metin/390 cümle/60 paragraf elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi türlerinden biri olan duygusal yön analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin kullandığı ifadelerin gerek cümle gerekse paragraf düzeyinde en fazla olumlu yönü/eğilimi temsil ettiği; erkeklerin kullandığı olumlu ifadelerin kadınların kullandığı olumlu ifadelere göre daha yüksek oranda olduğu; katılımcıların yaşı arttıkça olumlu ifade kullanım oranının arttığı, olumsuz ifade kullanım oranının ise azaldığı; dil seviyesi arttıkça belirsiz ifadelerin kullanım oranının azalıp karışık ifadelerin arttığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarından hareketle, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde duyguları tanıma ve duygu yönetimiyle ilgili disiplinler arası çalışmaların yapılması, öğrencilerin duygu durumlarını olumlu yönde etkileyebilecek eserlerin tespit edilip okuyucuya tanıtılması önerilmiştir.
TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE DERLEM TABANLI OKUMA METNİ DENEMESİ: GECE KUŞLARI (A1-A2)
BUGU Dil ve Eğitim Dergisi, 2022
Bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenen başlangıç düzeyi (A1-A2) öğrenicileri için metinsellik ölçütlerine uygun, okunabilir, okunaklı, öğrenmeye yardımcı ve alanda var olan kaynaklardan farklı olarak birden fazla sonu olup öğrenicinin, hikâyenin akışına göre seçim yapıp okumaya devam etmesini sağlamak üzere kurgulanmış bir okuma materyaliyle ilgili verileri paylaşmaktır. Bu amaç doğrultusunda, "Gece Kuşları" adında derlem tabanlı bir hikâye metni oluşturulup zayıf deneysel desenlerden "tek grup öntestsontest modeli" ile metin A1, A2 ve B1 düzeylerindeki öğrenicilere (N: 132) uygulanmış ve elde edilen bulguların nitel ve nicel değerlendirmeleri yapılmıştır. Bu değerlendirmelerde, cinsiyet, yaş ve kur düzeyi değişkenleri temel alınmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Gece Kuşları metni, öğrenicilerin okuma tutumlarında istek (p> .004), fayda (p> .008), kaygı (p> .021) boyutlarında olumlu yönde istatistiksel olarak anlamlı değişmeler tespit edilmesinin yanı sıra metne karşı olumsuz görüş geliştirmedikleri görülmüştür. Metni okuma-anlamada kadınların, istatistiksel olarak erkeklerden daha başarılı oldukları; yaş değişkeninin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı ve dil düzeyi açısından en başarılı grubun sırasıyla B1, A2 ve A1 düzeyi öğrenicileri olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, "Gece Kuşları" metninin, hedeflendiği gibi metinsellik ölçütlerini karşılayan; okuyucu tarafından hangi son ("Gri Şapka"' ya da "Kırmızı Elbise") seçilirse seçilsin, hedef okuyucu kitlesi olan A1 ve A2 öğrenicilerinin düzeylerine uygun, "okuması kolay bir metin" olduğu ortaya konmuştur. Abstract The purpose of this study is to share the data of a reading material, which is compatible with the standards of textuality, readable, legible, helpful to learning, and, differently from the existing resources in the field, has multiple endings that will enable the learner to choose according to the flow of the story and continue reading, for beginner level (A1-A2) language learners who learn Turkish as a foreign language. Following this purpose, a corpus-based story text named “Nighthawks” (Gece Kuşları) was created and the text was applied to the learners at A1, A2, and B1 levels (N: 132) by using the “one-group pretest- posttest model”, one of the weak experimental designs, and the qualitative and quantitative evaluations of the findings were carried out. These evaluations were based on the variables of gender, age, and course level. According to the findings obtained, it was observed that the text “Gece Kuşları” positively caused statistically significant changes in the reading attitudes of the learners in terms of desire (p> .004), benefit (p> .008), and anxiety (p> .021), while the learners did not develop negative opinions about the text. It was also noticed that women were statistically more successful than men in reading and comprehending the text, the age variable was not statistically significant, and the most successful groups in terms of the language level were B1, A2, and A1 learners, respectively. Consequently, it was proved that the text “Gece Kuşları” meets the textuality criteria as intended and it is a reader-friendly text which is appropriate for the levels of A1 and A2 learners as its target readers, no matter which ending (“Grey Hat” or “Red Dress”) is chosen by the reader.
Özet Bu çalışmanın amacı, yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki dinleme metinlerinde yer alan örtülü anlamların incelenmesidir. Çalışma, İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı B1 ve B2 düzeyleri ile sınırlandırılmıştır. Buna göre B1 ve B2'de 18'er metin olmak üzere toplamda 36 metin incelenmiştir. Araştırmada, doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Bu amaçla B1 ve B2 ders kitaplarında yer alan metinler incelenerek örtülü anlam unsurları açısından analiz edilmiştir. Metinlerin örtülü anlam unsurları bakımından analizinde araştırmacı tarafından geliştirilen değerlendirme formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerden yola çıkılarak frekans ve yüzde değerleri hesaplanmıştır. Buna göre; cümle ve cümle bazında incelenen örtülü anlama bakınca en fazla cümle ve örtülü anlam unsuru B2 kitabındadır. B1 seviyesindeki dinleme metinlerini örtülü anlam unsurlarının kullanım sıklığına göre incelediğimizde ise en fazla " Sezdirim " en az " Derin Yapı-Yüzey Yapı Ayrımı Gösteren Cümle " unsuru kullanılmıştır. Metin sayılarına göre değerlendirme yapıldığında ise en fazla " aktarma ve sezdirim " en az kullanılan unsur ise " duygu değeri/ çağrışım " dır. B2 seviyesindeki dinleme metinleri içinde en fazla örtülü anlam unsuru olarak " sezdirim " en az " önvarsayım " kullanıldığı tespit edilirken " derin yapı-yüzey yapı ayrımı gösteren cümle " unsuru ise bulunamamıştır. Metin sayısına göre örtülü anlama bakıldığında en fazla " aktarma " ve " sezdirim " unsuru; en az " duygu değeri/ çağrışım " unsuru kullanılmıştır.
ÖZ Bu çalışmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen B1 düzeyindeki öğrencilerin yazma becerisini geliştirme amacıyla oluşturulan " döngüsel yazma " etkinliği açıklanmakta ve etkinliğin öğrencilerdeki üstbilişsel, bilişsel ve duyuşsal etkileri ortaya konmaktadır. Bu çalışmada belirtilen döngüsel yazma etkinliği; öğrencilerin yazma becerilerini geliştirme süreçlerinde yaptıkları yazım hataları ve anlam bozukluklarını kendilerinin tespit edip düzelterek doğru ve kalıcı davranış değişikliğinde bulunulmasına dayanmaktadır. Araştırmanın modeli nitel araştırma yöntemlerinden biri olan eylem araştırmasıdır. Araştırmanın verileri, öğrencilerin süreç öncesi ve sonrasında oluşturmuş oldukları kompozisyonlar ve etkinliğe yönelik görüş formu ile toplanmıştır. Araştırmanın uygulama süreci, Gazi Üniversitesi TÖMER' deki B1 düzeyinde Türkçe öğrenen 12 öğrenci ile yürütülmüştür. Uygulama sekiz hafta sürmüştür. Öğrencilerin kompozisyonları ve görüş formuna vermiş oldukları cevapların analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda " döngüsel yazma " etkinliğinin öğrencilerin bilişsel, üst bilişsel ve duyuşsal becerilerinde olumlu gelişmeler ortaya çıkardığı saptanmıştır. Bu etkinlik ile öğrencilerin ders sürecinde eğlendikleri, öğrendikleri ve yazma becerisi ile ilgili eksiklikleri kendilerinin tespit ederek hatalarını düzelttikleri ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar, döngüsel yazma etkinliğinin Türkçenin yabancı dil olarak öğrenim sürecinde başarılı veriler ortaya koyduğunu göstermektedir. ABSTRACT In this study, " cyclical writing " activity which is created with the aim of improving writing skills of B1 level students learning Turkish as a foreign language and it's metacognitive, cognitive and emotional effects on students are introduced. Cyclical writing activity mentioned in this work; is based on making true and permanent behaviour change by detecting and
2019
Özet Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılacak ders kitaplarının toplumun sahip olduğu cinsiyet anlayışını yansıtacak özellikte hazırlanması, bu konudaki eksikliklerin saptanıp giderilmesi gerekmektedir. Bunun için alanda sıklıkla kullanılan ders kitaplarının cinsiyet temelinde incelenmesi ve bu amaçla alana katkıda bulunulması sağlanmalıdır. Bu amaçla çalışmada alanda en çok talep edilen kitaplar arasından seçilen dört farklı ders kitabı, Türk kültürünün sahip olduğu cinsiyet anlayışını yansıtıp yansıtmaması açısından incelenmiştir. Belirlenen ders kitaplarının oluşturulan genel bir çerçeve ve kategoriler kullanılarak içerik analizi yöntemi ile incelemesi yapılmıştır. Sonuç olarak söz konusu cinsiyet tercihinde kitaplar arasında farklılıklar olduğu gözlenmiş, bazı kitapların Türk kültürüne ait geleneksel cinsiyet anlayışını yansıtan, bazılarının ise cinsiyet kalıplarının dışına çıkan örneklerle ön plana çıktığı görülmüştür. Abstract Textbooks that will be used in teaching Turkish to foreigners should be prepared in such a way as to reflect the understanding of the gender of the society and the deficiencies in this subject should determined and eliminated. It should be ensured that the textbooks frequently used in the field are examined and the basis of gender and contribute to the field for this purpose. For this purpose, four different textbooks which are selected among the most demanded books in the field, were examined whether they reflect the gender perception of Turkish culture or not. The textbooks which are determined, were analyzed with the content analysis method by using a 1 Bu çalışma, Dr. Öğr. Üyesi Erhan YEŞİLYURT danışmanlığında hazırlanan aynı başlıklı yüksek lisans tezinden üretilmiştir. 2 Dr.
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ A1-A2 DÜZEYİ DERS KİTAPLARI ÜZERİNE BİR İZLENCE ÇALIŞMASI
Bu çalışmanın amacı günümüzde kullanılan Yabancı Dil Olarak Türkçe ders kitaplarının benimsediği izlence türlerini ortaya çıkarmaktır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde, özellikle temel düzeyde, en önemli ders malzemelerinden birisi ders kitaplarıdır. Ders kitaplarında yer alan ünitelerin, temaların, konuların ve dilbilgisi kurallarının hangi sırada verileceği önceden belirlenmiş olan bir izlenceye bağlıdır. Bu nedenle kullanımda olan Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarının takip ettikleri izlence türlerinin belirlenmesi önemlidir. Ancak Yabancı Dil Olarak Türkçe ders kitaplarında izlence türlerini belirlemeye yönelik bir çalışma yoktur. Bu çalışmada beş ders kitabı setinden A1-A2 düzeyi kitapları incelenmiş ve bu kitapların çoğunlukla kavramsal-işlevsel izlenceyi benimsedikleri görülmüştür. Bu bulgu çağdaş iletişimsel yaklaşımların Türkçe öğrenme ortamlarını etkilediğini göstermektedir. Ayrıca bazı kitaplarda ek olarak yapısal ve beceriye dayalı izlencelerin de varlığı gözlenmiştir.