Debako euskararen historia soziala ikertzen (original) (raw)

Debagoieneko euskararen iraganaz gehiago

Eibartik Zuberoara euskalkietan barrena. Koldo Zuazori gorazarre, 2020

Artikulu honen helburuak Gipuzkoako Debagoiena eskualdeko euskararen iragana hobeto ezagutzeko zein testutara jo dezakegun zehaztea eta hizkera horren bereizgarri batzuk identifikatzea dira, bereziki ezaugarri bakoitzak historian zehar izan duen aldakortasunari begiratuz. Horretarako, batetik, Koldo Zuazok Deba ibarreko euskara zaharraz idatzi zuen lana (Zuazo, 2006b) abiaburu hartuta, azterketarako baliagarri izan daitezkeen testuak biltzen dira: Zuazok erabilitakoez gain, harrezkero ezagutarazitako testuak eta XIX. mendeko testu batzuk. Bestetik, hautatutako aditz morfologiako ezaugarri batzuen hedadura aztertzen da testuz testu.

Euskarazko bihurkarien historiaz: euskalki zaharrak aztergai

Iñaki Camino & Xabier Artiagoitia & Irantzu Epelde & Koldo Ulibarri (eds.), Eibartik Zuberoara euskalkietan barrena: Koldo Zuazori gorazarre, 2020

Lan honek gramatikalizazio teoriak eta testu zaharretako lekukotasunek euskarazko bihurkarien jatorriari eta garapenari buruz ematen duten informazioa aztertzea du helburu. Gainera, bihurkarien gaur egungo egoera labur azaldu ondoren, buru-bihurkariaren sorreraren datatzeari ekarpena egin diezaioketen zenbait datu eztabaidatzen dira. Azkenik, ikuspegi tipologikoa oinarri hartzen da aditzen eta estrategia bihurkarien arteko erlazioaren zenbait joera azaldu ahal izateko. Datuek garbi erakusten dutenez, idatzizko euskaran buru-bihurkaria iragangaiztearen kaltetan hedatzen ari da, eta litekeena da ahozko hizkeran kontrakoa gertatzea. Hitz gakoak: bihurkaritasuna, gramatikalizazio teoria, euskalki zaharrak, ikuspegi tipologikoa, idatzizko euskara. The purpose of this paper is to analyze the information provided by grammaticalization theory and attestations in old texts concerning the origin and development of Basque reflexives. After providing an overview of reflexivity in present-day Basque some data are discussed which may contribute to pinpointing the emergence of the buru-reflexive. A typological perspective is furthermore adopted in order to account for tendencies regarding the relationship between verb type and reflexive strategy. The data clearly show that in written Basque the buru-reflexive is spreading at the expense of intransitivization, whereas the contrary is probably the case for the spoken language. Keywords: reflexivity, grammaticalization theory, old Basque dialects, typological perspective, written Basque.

Euskarazko komunikabideen balio soziala: Argia-ren era Alea-ren kasu azterketak

Euskal Hedabideen Urtekaria 2023, 2023

Hedabideen eragina neurtzeko orduan, gehienetan audientziak, salmentak edo banaketa datuak hartzen dira kontuan. Baina hedabideek eta hedabideak aurrera eramaten dituzten enpresek helburu sozialak ere badituztela kontuan hartuta, bestelako neurgailu batzuk ere interesgarritzat jo dira. Horietako bat da elkarteen edo erakundeen balio sozialaren gaia. Balio soziala da elkarte edo enpresa batek bere kontabilitateko balioaz gain, bere jardunak sortzen duen bestelako balioa, nekez kuantifikatu eta are gutxiago monetizatu daitekeena. Gizarteari edo beste elkarte, enpresa edo erakunde batzuekiko harreman eta elkarlanaren bidez, zeharka edo zuzenean egiten dion ekarpen kualitatiboa litzateke balio sozial hori. Txosten honen helburua da hedabideen balio soziala neurtzea. Aldi honetan Argia eta Alea astekarien balio soziala neurtzea izan da egindako lana. Ikerketa talde honek antzeko ikerketa bat egin zuen 2015ean, Berria eta Goiena hedabideekin. Oraingo honetan ere hedabide nazional bat eta eskualdeko hedabide bat aukeratu dira

euskal herriko bideak gure aroan: ikerketa berrirako ideiak

Iura Vasconiae: Revista de Derecho Histórico y Autonómico de Vasconia Euskal Herriko Zuzenbide Historikorako eta Autonomikorako Aldizkaria, 2021

The social meaning of roads is the focus of our analysis of the road-network during the Contemporary Age. In other words: we gave special significance to the social impact of highways. We tried to analyse society through the study of social conflicts in relation to contemporary roads. With the purpose of expanding social history, we collected direct testimonies and personal archives. In addition, we applied the theories and conceptual tools designed by Jason W. Moore to our case study. Our final aim is to expand current research making use of innovation methodologies.

Orozkoko euskararen azterketa diakronikorantz hurbiltze bat

Anuario de Filología Vasca Julio de Urquijo (ASJU), 2008

In this paper, we try to make a historical account of the particular characteristics that define Orozkoan dialect (Biskay), in order to know the evolution of this valley and that of Biskayan Basque in general. After an introduction ( § 1), we are going to trace the most interesting features of this town's language in the 18 th century ( § 2). Then, using L. L. Bonaparte's data (19 th century), where the caracteristics we actually use to define Oroz koan dialect are already consolidated, we are going to see the evolution of this features, whether they are kept or lost, and we will try to discover the loss process ( § 3). In the last part of the paper ( § 4), we are going to compare the language of the doctrine known as Viva Jesus and the Orozkoan dialect, aiming to place geographically the language of this text within the biscayan dialect.

Antzinateko euskararen nondik norakoa

J. Gorrotxategi (ed.), Euskalgintza XXI: mendeari buruz. Euskaltzaindiaren nazioarteko XV. biltzarra R.M. Azkue eta J. Urkixoren omenez: Agiriak (Bilbon, 2001eko irailaren 17-19an) / XV Congreso internacional de Euskaltzaindia (Bilbao 17-19 de setiembre de 2001). [Iker 19], 2008, 361-378, 2008

EHU Euskaltzaindiak Nazioarteko XV. Biltzarrean hizkuntzaren historiari atal berezi bat eskaini nahi izan dio, azken urteotan alor honetan egin diren proposamenak eta eman diren aurrerapausuak herrikideen aurrean plazaratuak izan daitezen.

Hausnarketa zenbait euskal literatura-ikerketez

Santazilia, E. et al. (arg./eds.), Fontes Linguae Vasconum 50 urte, pp. 467-484. or., 2019

This article analyzes the state of Basque Literary Studies. With that aim in mind, after commenting on the impact of Liter-ary Theory and Criticism in the Basque academic context, I have made a diagnosis of the different fields of research therein. Among others, we have reflected on the studies that have been carried out and the dissertations that have been defended in fields such as Translation Studies, the His-tory of Literature, Literary Canon Studies, Gender Studies and Memory Studies. To conclude, I have pointed out some chal-lenges that Basque Literary Studies will have to face in the future.