Articular church (original) (raw)
Articular churches are wooden churches for Evangelical congregations in Slovakia erected under the terms of the Congress of Sopron of 1681. At this congress, summoned by the Habsburg Emperor Leopold I, permission was for the first time granted for followers of the Augsburg and Calvinist confessions to erect and maintain churches within the Emperor's dominions within the Kingdom of Hungary. As this permission was contained in Articles (i.e. clauses) 25 and 26 of the Congress's deliberations, the term 'articular' was applied to them.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Artikulární dřevěné kostely jsou protestantské kostely na Slovensku z konce 17. století a 18. století. Svolení ke stavbě kostelů si na císaři Leopoldovi I. vynutili povstalci Tökölyho povstání na sněmu v Šoproni roku 1678. Svolení ke stavbě 38 protestantských kostelů bylo zakotveno ve sněmovních zákonných článcích (artikulech) č. 25 a 26, odtud pochází i jejich název. Kostely musely být stavěny na okraji obcí nebo za hradbami měst, na jejich výstavbu nesmělo být použito ani kamenů ani železa (včetně hřebíků), což mělo snížit jejich trvanlivost. Kostely nesměly mít věž ani zvony a nesměly mít vchod z ulice. Architektura kostelů byla ovlivněna slezským vzorem. Původní vzhled si do současnosti zachovalo pět artikulárních kostelů – ve Svätém Kríži (původně v Paludze; přesunut byl kvůli výstavbě přehradní nádrže Liptovská Mara), Istebném, Leštinách, Kežmarku (kostel Nejsvětější Trojice) a Hronseku. (cs) Articular churches are wooden churches for Evangelical congregations in Slovakia erected under the terms of the Congress of Sopron of 1681. At this congress, summoned by the Habsburg Emperor Leopold I, permission was for the first time granted for followers of the Augsburg and Calvinist confessions to erect and maintain churches within the Emperor's dominions within the Kingdom of Hungary. As this permission was contained in Articles (i.e. clauses) 25 and 26 of the Congress's deliberations, the term 'articular' was applied to them. (en) Artikola preĝejo - slovake Artikulárny kostol, hungare Artikuláris templom, germane (la precipa lingvo de la tiutempa Habsburga Imperio) Artikularkirche - estas kirko, do kristana sakrala konstruaĵo, konstruita surbaze de artikoloj akceptitaj en la jaro 1681 en la parlamento okazinta en Urbodomo de Sopron, kiuj ebligis konstruadon de protestantismaj ekleziaj objektoj en kelkaj departementoj kaj urboj en Hungara reĝlando. (eo) Artikularkirche ist die Bezeichnung evangelischer Holzkirchen in der Slowakei (früher Oberungarn). Die Türkenangriffe zwangen Kaiser Leopold I., den protestantischen Christen gewisse Freiheiten einzuräumen. Daher durften evangelische Gemeinden nach den Beschlüssen des Ödenburger Landtages von 1681 außerhalb der Stadtmauern auf einem festgelegten Standort Kirchen errichten, die weder Turm noch Glocken und kein gemauertes Fundament haben durften. Sie mussten ohne Steine, Ziegel und Metallnägel gebaut werden (Beschlüsse »Artikuli« 25 und 26). Zusätzlich sollte nur eine Kirche in jeder königlichen Freistadt und höchstens zwei Kirchen in jedem Komitat erbaut werden. Als Folge dieser Beschlüsse entstanden insgesamt 38 evangelische Kirchen. Die Kirchen waren nach dem Vorbild der Dreifaltigkeitskirche von Schweidnitz in Schlesien in Kreuzform errichtet und besaßen in der Regel ein Tonnengewölbe. Insgesamt sind fünf Artikularkirchen in Kežmarok (deutsch Käsmark, ungarisch Késmárk), Svätý Kríž, Leštiny, Istebné und Hronsek erhalten. Diejenigen in Kežmarok, Leštiny und Hronsek sind inzwischen UNESCO-Welterbe. Die Artikularkirchen und die ihnen auferlegten baulichen Beschränkungen können als Vorbild für die Regelungen des 100 Jahre später erlassenen Toleranzpatents Josefs II. gelten. Einzige Artikulargemeinde im Gebiet des heutigen Österreich war die reformierte Gemeinde Oberwart. (de) Una chiesa articolare (in slovacco: Artikulárny kostol) è una chiesa protestante, la cui costruzione fu autorizzata sulla base degli "articoli" approvati nel 1681 dalla , che permisero la costruzione di edifici di culto protestanti in determinate città del Regno d'Ungheria. (it) Kościoły artykularne (słow. artikulárne kostoly) – grupa drewnianych kościołów protestanckich na Słowacji, które powstały pod koniec XVII i na początku XVIII wieku. Na terenie Słowacji (ówczesnych Górnych Węgier) nurty reformacji przeniknęły stosunkowo wcześnie głównie za pośrednictwem licznych osadników pochodzenia niemieckiego. W drugiej połowie XVII wieku austriaccy Habsburgowie rozpoczęli politykę rekatolicyzacji tych obszarów. W tym okresie doszło do prześladowań miejscowych ewangelików. W 1678 wybuchło antyhabsburskie powstanie kuruców pod dowództwem Emeryka Thökölyego. Powodzenie tego powstania oraz obawy przed najazdem Turków zmusiły Leopolda I do ustępstw wobec protestantów. Podczas sejmu w Sopronie w 1681 zatwierdzono kodeks, którego artykuły 25. i 26. zezwalały protestantom na budowę kościołów. Stąd też wywodzi się ich nazwa. Budowa kościołów artykularnych była ograniczona pewnymi obostrzeniami: * w każdym komitacie mogły powstać tylko dwa takie kościoły; * świątynie musiały być budowane poza granicami osad; * do ich budowy nie można było używać kamienia ani żelaza, wolno było budować z drewna i innych nietrwałych materiałów; * kościoły nie mogły posiadać wieży ani dzwonów; * wejście musiało znajdować się po przeciwnej stronie niż osada. Do XXI wieku zachowało się na Słowacji pięć kościołów artykularnych. Trzy spośród nich zostały w 2008 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO: * w Świętym Krzyżu koło Liptowskiego Mikulasza – Kościół artykularny w Svätym Krížu, najciekawszy przykład tego typu architektury, wybudowany pierwotnie w Paludzy w 1693, przeniesiony w latach 1975–1984 po powstaniu zbiornika wodnego Liptovská Mara, może pomieścić ponad 4 tys. wiernych; * w Istebném (1681) na Orawie, * w Leštinach – Kościół artykularny w Leštinach (1686) na Orawie (wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO), * w Kieżmarku – Kościół Trójcy Świętej w Kieżmarku (1717) (wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO), * w Hronseku koło Bańskiej Bystrzycy – Kościół artykularny w Hronseku (1726) (wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO). * Kościół artykularny w Hronseku * Kościół artykularny w Kieżmarku * Kościół artykularny w Świętym Krzyżu * Wnętrze kościoła w Istebném (pl) Артикулярные церкви (словацк. Artikulárne kostoly) — группа протестантских деревянных церквей, построенных в Словакии в XVII-XVIII вв. в соответствии с указом (артикулом) о веротерпимости австрийского императора Леопольда и Шопронским сеймом от 1681 года. При этом изначально такие церкви должны быть исключительно деревянными, не иметь колоколен и находится вне городских стен. Всего было построено 38 артикулярных церквей, но до нашего времени их осталось только 5, в т.ч. в городах Кежмарок, Гронсек и Лештины. В частности храм в Гронсеке имел в плане форму креста и был высотой 8 метров. Храм святой Троицы в Кежмароке (1717 год) почти вдвое выше, но ныне он помещен в каменный саркофаг. (ru) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Kezmarok_articular_church.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://www.drevenykostol.sk/v1/index.php%3Flang=en |
| dbo:wikiPageID | 14923016 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 3613 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1112914651 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Protestantism dbr:Bratislava dbr:Hronsek dbr:Augsburg_confession dbr:Calvinist dbr:Trompe-l'œil dbr:Leopold_I,_Holy_Roman_Emperor dbr:Leštiny dbr:Slovakia dbr:Clause dbr:Turkey dbr:UNESCO dbr:Liptovská_Mara dbc:Church_architecture dbr:Church_(building) dbr:Reservoir dbr:Habsburg dbr:Istebné dbr:Kežmarok dbr:Holy_Roman_Emperor dbr:Articular_church,_Kežmarok dbc:Lutheran_churches_in_Slovakia dbc:Wooden_churches dbr:Sopron dbr:Spišská_Nová_Ves dbr:Kingdom_of_Hungary dbr:Wood dbr:Wooden_churches_of_the_Slovak_Carpathians dbr:World_Heritage_Site dbr:Spiš dbr:Retable dbr:Spišská_Sobota dbr:City_walls dbr:File:Artikulárny_kostol_-_Svätý_Kríž.JPG dbr:File:Drevený_kostol_Hronsek.JPG dbr:File:Kezmarok_articular_church.jpg |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:ISBN dbt:Short_description |
| dcterms:subject | dbc:Church_architecture dbc:Lutheran_churches_in_Slovakia dbc:Wooden_churches |
| gold:hypernym | dbr:Churches |
| rdf:type | yago:WikicatChurchesInSlovakia yago:WikicatWoodenChurches yago:Artifact100021939 yago:Building102913152 yago:Church103028079 yago:Object100002684 yago:PhysicalEntity100001930 yago:PlaceOfWorship103953416 yago:YagoGeoEntity yago:YagoPermanentlyLocatedEntity dbo:HistoricBuilding yago:Structure104341686 yago:Whole100003553 yago:WikicatProtestantChurches |
| rdfs:comment | Articular churches are wooden churches for Evangelical congregations in Slovakia erected under the terms of the Congress of Sopron of 1681. At this congress, summoned by the Habsburg Emperor Leopold I, permission was for the first time granted for followers of the Augsburg and Calvinist confessions to erect and maintain churches within the Emperor's dominions within the Kingdom of Hungary. As this permission was contained in Articles (i.e. clauses) 25 and 26 of the Congress's deliberations, the term 'articular' was applied to them. (en) Artikola preĝejo - slovake Artikulárny kostol, hungare Artikuláris templom, germane (la precipa lingvo de la tiutempa Habsburga Imperio) Artikularkirche - estas kirko, do kristana sakrala konstruaĵo, konstruita surbaze de artikoloj akceptitaj en la jaro 1681 en la parlamento okazinta en Urbodomo de Sopron, kiuj ebligis konstruadon de protestantismaj ekleziaj objektoj en kelkaj departementoj kaj urboj en Hungara reĝlando. (eo) Una chiesa articolare (in slovacco: Artikulárny kostol) è una chiesa protestante, la cui costruzione fu autorizzata sulla base degli "articoli" approvati nel 1681 dalla , che permisero la costruzione di edifici di culto protestanti in determinate città del Regno d'Ungheria. (it) Артикулярные церкви (словацк. Artikulárne kostoly) — группа протестантских деревянных церквей, построенных в Словакии в XVII-XVIII вв. в соответствии с указом (артикулом) о веротерпимости австрийского императора Леопольда и Шопронским сеймом от 1681 года. При этом изначально такие церкви должны быть исключительно деревянными, не иметь колоколен и находится вне городских стен. Всего было построено 38 артикулярных церквей, но до нашего времени их осталось только 5, в т.ч. в городах Кежмарок, Гронсек и Лештины. В частности храм в Гронсеке имел в плане форму креста и был высотой 8 метров. Храм святой Троицы в Кежмароке (1717 год) почти вдвое выше, но ныне он помещен в каменный саркофаг. (ru) Artikulární dřevěné kostely jsou protestantské kostely na Slovensku z konce 17. století a 18. století. Svolení ke stavbě kostelů si na císaři Leopoldovi I. vynutili povstalci Tökölyho povstání na sněmu v Šoproni roku 1678. Svolení ke stavbě 38 protestantských kostelů bylo zakotveno ve sněmovních zákonných článcích (artikulech) č. 25 a 26, odtud pochází i jejich název. (cs) Artikularkirche ist die Bezeichnung evangelischer Holzkirchen in der Slowakei (früher Oberungarn). Die Türkenangriffe zwangen Kaiser Leopold I., den protestantischen Christen gewisse Freiheiten einzuräumen. Daher durften evangelische Gemeinden nach den Beschlüssen des Ödenburger Landtages von 1681 außerhalb der Stadtmauern auf einem festgelegten Standort Kirchen errichten, die weder Turm noch Glocken und kein gemauertes Fundament haben durften. Sie mussten ohne Steine, Ziegel und Metallnägel gebaut werden (Beschlüsse »Artikuli« 25 und 26). Zusätzlich sollte nur eine Kirche in jeder königlichen Freistadt und höchstens zwei Kirchen in jedem Komitat erbaut werden. Als Folge dieser Beschlüsse entstanden insgesamt 38 evangelische Kirchen. (de) Kościoły artykularne (słow. artikulárne kostoly) – grupa drewnianych kościołów protestanckich na Słowacji, które powstały pod koniec XVII i na początku XVIII wieku. Na terenie Słowacji (ówczesnych Górnych Węgier) nurty reformacji przeniknęły stosunkowo wcześnie głównie za pośrednictwem licznych osadników pochodzenia niemieckiego. W drugiej połowie XVII wieku austriaccy Habsburgowie rozpoczęli politykę rekatolicyzacji tych obszarów. W tym okresie doszło do prześladowań miejscowych ewangelików. W 1678 wybuchło antyhabsburskie powstanie kuruców pod dowództwem Emeryka Thökölyego. Powodzenie tego powstania oraz obawy przed najazdem Turków zmusiły Leopolda I do ustępstw wobec protestantów. Podczas sejmu w Sopronie w 1681 zatwierdzono kodeks, którego artykuły 25. i 26. zezwalały protestantom na b (pl) |
| rdfs:label | Artikulární kostely (cs) Artikularkirche (de) Artikola preĝejo (eo) Articular church (en) Chiesa articolare (it) Kościoły artykularne (pl) Артикулярные церкви (ru) |
| owl:sameAs | freebase:Articular church yago-res:Articular church wikidata:Articular church dbpedia-cs:Articular church dbpedia-de:Articular church dbpedia-eo:Articular church dbpedia-it:Articular church dbpedia-pl:Articular church dbpedia-ru:Articular church dbpedia-sk:Articular church https://global.dbpedia.org/id/4tLCt |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Articular_church?oldid=1112914651&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Drevený_kostol_Hronsek.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Artikulárny_kostol_-_Svätý_Kríž.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Kezmarok_articular_church.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Articular_church |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Patent_of_Toleration dbr:Hronsek dbr:Index_of_architecture_articles dbr:1930_Costești_wooden_church_fire dbr:Levoča dbr:Articular_church,_Kežmarok dbr:Wooden_churches_of_the_Slovak_Carpathians dbr:Evangelical_Church,_Levoča dbr:Vernacular_architecture_of_the_Carpathians |
| is rdfs:seeAlso of | dbr:Church_architecture |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Articular_church |
