Rustic capitals (original) (raw)
Rustická kapitála (latinsky capitalis rustica) je označení pro kapitálu, která je užívaná jako hlavní kodexové písmo v 1. až 5. století, jako vyznačovací písmo přežívala dlouho do středověku. Označení rustická je původně pejorativní. Rustická kapitála má být méně elegantní než (proto také navrhoval místo rustická užívat název kanonizovaná kapitála, ovšem toto označení se nevžilo). Písmena rustické kapitály jsou užší, mají výrazné obloučkovité serify a tahy svírají úhly 45–50°.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Rustická kapitála (latinsky capitalis rustica) je označení pro kapitálu, která je užívaná jako hlavní kodexové písmo v 1. až 5. století, jako vyznačovací písmo přežívala dlouho do středověku. Označení rustická je původně pejorativní. Rustická kapitála má být méně elegantní než (proto také navrhoval místo rustická užívat název kanonizovaná kapitála, ovšem toto označení se nevžilo). Písmena rustické kapitály jsou užší, mají výrazné obloučkovité serify a tahy svírají úhly 45–50°. (cs) L'escriptura rústica (en llatí capitalis rustica) és una forma de cal·ligrafia majúscula de l'antiga Roma. Com que el terme tenia una connotació negativa en contraposició amb les més elegants majúscules quadrades romanes, l'historiador i paleògraf alemany Bernhard Bischoff va introduir el terme majúscules canòniques per denominar aquesta forma d'escriptura. (ca) Die Capitalis rustica, eine Schriftart für Handschriften, ist eine Variante der antiken römischen Majuskelschrift Capitalis. Anders als die harmonische Capitalis quadrata mit ihren strengen geometrischen Vorgaben zeichnet sich die Rustica (von lat. rusticus „ländlich, bäuerlich“) durch ihre schmale, kurvig-bogige Formgebung aus, die eine zügigere Notation erlaubte. Die Rustica kommt bereits im 1. Jahrhundert n. Chr. auf und bleibt bis ins 5. Jahrhundert n. Chr. in Gebrauch. Da sie in der Antike die vermutlich vorherrschende Buchschrift war, wird sie in der Paläografie bevorzugt als kanonisierte Capitalis bezeichnet. In der Karolingerzeit wurde die Capitalis rustica noch für Prachthandschriften verwendet und blieb im weiteren Verlauf des Mittelalters als Auszeichnungsschrift z. B. für Überschriften in Gebrauch. (de) La majuskloj rustikaj estas stilo de majuskla skribo de literoj latinaj, kiu estis uzata de la 1ª ĝis la 9ª jc, plej multe inter la 4ª kaj la 6ª jc; iom post iom ĝin forpuŝis uncialo. La majuskloj rustikaj evoluis el majuskloj monumentaj, kiel adaptaĵo por skribi librojn per kalamo kaj inko. La rustikaj literoj estas malpli larĝaj, ol la majuskloj monumentaj, iliaj formoj estas pli fleksaj, kaj la serifoj pli emfaze markas la bazlinion. * Majuskloj rustikaj * Teksto rustika de Virgilio * Elekta afiŝo el Pompejo: sub la grandaj majuskloj monumentaj aperas malpli grandaj majuskloj rustikaj (eo) La rustica, ou capitalis rustica, est un type d'écriture utilisée à partir de l'époque romaine, du Ier au IXe siècle, qui connut son apogée entre les IVe et VIe siècles. Elle est remplacée progressivement par l'onciale à partir du Ve siècle, ne subsistant que pour les titres. C'est une évolution de la capitale dite quadrata qui se rapproche de la cursive et qui a servi à écrire les « livres », le plus souvent sous la forme du volumen (rouleau de feuilles de papyrus collées les unes après les autres), dans un premier temps, puis plus tard sous forme de codex (feuilles reliées). La rustica était écrite au calame avec de l'encre à base de galle. La lettre est plus étroite que la capitale quadrata, ses formes sont plus souples et des empattements épais marquent la ligne de base. On retrouve des exemples d'inscriptions en rustica sur les murs de Pompéi, à côté de capitales quadrata et de cursives. La rustica fut parfois gravée dans le bronze, l'ivoire ou la pierre, car elle tenait moins de place que la grande capitale monumentale ou quadrata. (fr) Capitalis rustica en latín, las mayúsculas rústicas, es una forma de caligrafía de la antigua Roma. Como el término tenía una connotación negativa en contraposición con las más elegantes mayúsculas cuadradas romanas introdujo el término mayúsculas canónigas para denominar a esta forma de escritura. (es) Rustic capitals (Latin: littera capitalis rustica) is an ancient Roman calligraphic script. Because the term is negatively connoted supposing an opposition to the more 'civilized' form of the Roman square capitals, Bernhard Bischoff prefers to call the script canonized capitals. (en) La capitale libraria, detta anche actuaria, è una scrittura calligrafica maiuscola dell'antica Roma. (it) De capitalis rustica ook canonical capitalis genoemd, is een Romeins schrift uit de antieke tijd. Het is een variante van de capitalis monumentalis die door haar rondere vormen gemakkelijker te schrijven was. Ook deze versie van de Capitalis bestaat uitsluitend uit hoofdletters. De letters zijn minder stijf, staan dichter bij elkaar geschreven en zijn hoger dan breed en wijken dus af van het vierkante van de capitalis quadrata. Dit schrift bevat geen schreven en alle woorden worden aan elkaar geschreven (soms gescheiden door een punt op halve lijnhoogte). Ook al wordt dit schrift even zorgvuldig geschreven en afgewerkt als een capitalis quadrata heeft het toch het etiket boers (rustica) meegekregen. Het rustica kent geen ligaturen en nauwelijks abbreviaturen behalve die voor de nomina sacra (DS voor deus, en DMS of DNS voor dominus enz.) en de notae communes (B· voor -BUS en Q· voor QUE). Er is veel meer werk overgeleverd in de capitalis rustica dan in de capitalis quadrata. Dit schrift was in gebruik van de 1e eeuw v.Chr. tot in de 6e eeuw, en zelfs later werd het in de middeleeuwen, tot in de 10e eeuw, nog gebruikt voor opschriften en dergelijke. Dat het schrift niet alleen gebruikt werd in manuscripten blijkt uit vondsten in Pompeï, waar men graffiti in dit schrift op de muren heeft aangetroffen die dus zonder enige twijfel te dateren zijn vóór, of ten laatste in het jaar 79 n.Chr. In het Utrechts Psalter zijn de teksten in een capitalis rustica geschreven, de bijschriften bij de psalmen en de beginletters van de verzen zijn in uncialis en de initialen van de eerste psalm verzen in capitalis quadrata. De capitalis rustica is het formele Romeinse boekschrift dat gebruikt wordt voor teksten van de klassieke, heidense auteurs (bijvoorbeeld Ovidius en Vergilius) tot de 6e eeuw. Teksten van christelijke auteurs werden niet in rustica geschreven, hiervoor wordt unciaal of semi-unciaal gebruikt. Na de val van het West-Romeinse rijk handhaaft de capitalis rustica zich tot in de 10e eeuw als letter voor titels en opschriften. (nl) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/RomanVirgilFolio014rVergilPortrait.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://guindo.pntic.mec.es/jmag0042/LATIN_PALEOGRAPHY.pdf |
| dbo:wikiPageID | 1104379 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 3042 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1070669163 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Calligraphy dbc:Papyrology dbc:Latin-script_calligraphy dbc:Medieval_scripts dbr:Roman_cursive dbr:Roman_square_capitals dbr:Prudentius dbc:Palaeography dbc:Early_Middle_Ages dbr:Uncial_script dbr:Virgil dbr:Descender dbr:Papyrus dbc:Western_calligraphy dbr:Bernhard_Bischoff dbr:Vergilius_Romanus dbr:Ancient_Rome dbr:Parchment dbr:Terence dbc:Writing dbc:Greek_New_Testament_uncials dbr:Coelius_Sedulius dbr:Vergilius_Vaticanus dbc:Latin_language_in_ancient_Rome dbr:Uncial dbr:File:Schriftzug_Capitalis_Rustica.svg dbr:File:RomanVirgilFolio014rVergilPortrait.jpg |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Commons_category dbt:More_citations_needed dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Papyrus-stub dbt:European_calligraphy dbt:Latin-script-stub |
| dcterms:subject | dbc:Papyrology dbc:Latin-script_calligraphy dbc:Medieval_scripts dbc:Palaeography dbc:Early_Middle_Ages dbc:Western_calligraphy dbc:Writing dbc:Greek_New_Testament_uncials dbc:Latin_language_in_ancient_Rome |
| gold:hypernym | dbr:Script |
| rdf:type | dbo:Software yago:WikicatMedievalScripts yago:WikicatTypefaces yago:Abstraction100002137 yago:Character106818970 yago:Communication100033020 yago:DramaticComposition107007684 yago:Font106825399 yago:FundamentalQuantity113575869 yago:Measure100033615 yago:MiddleAge115153472 yago:Orthography106351202 yago:WikicatGreekNewTestamentUncials yago:Writing106359877 yago:Writing106362953 yago:WrittenCommunication106349220 yago:WrittenSymbol106817623 yago:Script106351613 yago:Script107009946 yago:Signal106791372 yago:Symbol106806469 yago:TimeOfLife115144371 yago:TimePeriod115113229 yago:Type106825120 yago:Uncial106353225 yago:WikicatEarlyMiddleAges |
| rdfs:comment | Rustická kapitála (latinsky capitalis rustica) je označení pro kapitálu, která je užívaná jako hlavní kodexové písmo v 1. až 5. století, jako vyznačovací písmo přežívala dlouho do středověku. Označení rustická je původně pejorativní. Rustická kapitála má být méně elegantní než (proto také navrhoval místo rustická užívat název kanonizovaná kapitála, ovšem toto označení se nevžilo). Písmena rustické kapitály jsou užší, mají výrazné obloučkovité serify a tahy svírají úhly 45–50°. (cs) L'escriptura rústica (en llatí capitalis rustica) és una forma de cal·ligrafia majúscula de l'antiga Roma. Com que el terme tenia una connotació negativa en contraposició amb les més elegants majúscules quadrades romanes, l'historiador i paleògraf alemany Bernhard Bischoff va introduir el terme majúscules canòniques per denominar aquesta forma d'escriptura. (ca) La majuskloj rustikaj estas stilo de majuskla skribo de literoj latinaj, kiu estis uzata de la 1ª ĝis la 9ª jc, plej multe inter la 4ª kaj la 6ª jc; iom post iom ĝin forpuŝis uncialo. La majuskloj rustikaj evoluis el majuskloj monumentaj, kiel adaptaĵo por skribi librojn per kalamo kaj inko. La rustikaj literoj estas malpli larĝaj, ol la majuskloj monumentaj, iliaj formoj estas pli fleksaj, kaj la serifoj pli emfaze markas la bazlinion. * Majuskloj rustikaj * Teksto rustika de Virgilio * Elekta afiŝo el Pompejo: sub la grandaj majuskloj monumentaj aperas malpli grandaj majuskloj rustikaj (eo) Capitalis rustica en latín, las mayúsculas rústicas, es una forma de caligrafía de la antigua Roma. Como el término tenía una connotación negativa en contraposición con las más elegantes mayúsculas cuadradas romanas introdujo el término mayúsculas canónigas para denominar a esta forma de escritura. (es) Rustic capitals (Latin: littera capitalis rustica) is an ancient Roman calligraphic script. Because the term is negatively connoted supposing an opposition to the more 'civilized' form of the Roman square capitals, Bernhard Bischoff prefers to call the script canonized capitals. (en) La capitale libraria, detta anche actuaria, è una scrittura calligrafica maiuscola dell'antica Roma. (it) Die Capitalis rustica, eine Schriftart für Handschriften, ist eine Variante der antiken römischen Majuskelschrift Capitalis. Anders als die harmonische Capitalis quadrata mit ihren strengen geometrischen Vorgaben zeichnet sich die Rustica (von lat. rusticus „ländlich, bäuerlich“) durch ihre schmale, kurvig-bogige Formgebung aus, die eine zügigere Notation erlaubte. In der Karolingerzeit wurde die Capitalis rustica noch für Prachthandschriften verwendet und blieb im weiteren Verlauf des Mittelalters als Auszeichnungsschrift z. B. für Überschriften in Gebrauch. (de) La rustica, ou capitalis rustica, est un type d'écriture utilisée à partir de l'époque romaine, du Ier au IXe siècle, qui connut son apogée entre les IVe et VIe siècles. Elle est remplacée progressivement par l'onciale à partir du Ve siècle, ne subsistant que pour les titres. C'est une évolution de la capitale dite quadrata qui se rapproche de la cursive et qui a servi à écrire les « livres », le plus souvent sous la forme du volumen (rouleau de feuilles de papyrus collées les unes après les autres), dans un premier temps, puis plus tard sous forme de codex (feuilles reliées). (fr) De capitalis rustica ook canonical capitalis genoemd, is een Romeins schrift uit de antieke tijd. Het is een variante van de capitalis monumentalis die door haar rondere vormen gemakkelijker te schrijven was. Ook deze versie van de Capitalis bestaat uitsluitend uit hoofdletters. De letters zijn minder stijf, staan dichter bij elkaar geschreven en zijn hoger dan breed en wijken dus af van het vierkante van de capitalis quadrata. Dit schrift bevat geen schreven en alle woorden worden aan elkaar geschreven (soms gescheiden door een punt op halve lijnhoogte). Ook al wordt dit schrift even zorgvuldig geschreven en afgewerkt als een capitalis quadrata heeft het toch het etiket boers (rustica) meegekregen. (nl) |
| rdfs:label | Escriptura rústica (ca) Rustická kapitála (cs) Capitalis rustica (de) Majuskloj rustikaj (eo) Capitalis rustica (es) Capitale libraria (it) Rustica (écriture) (fr) Capitalis rustica (nl) Rustic capitals (en) |
| owl:sameAs | freebase:Rustic capitals yago-res:Rustic capitals wikidata:Rustic capitals dbpedia-be:Rustic capitals dbpedia-ca:Rustic capitals dbpedia-cs:Rustic capitals dbpedia-de:Rustic capitals dbpedia-eo:Rustic capitals dbpedia-es:Rustic capitals dbpedia-et:Rustic capitals dbpedia-fr:Rustic capitals dbpedia-it:Rustic capitals dbpedia-la:Rustic capitals dbpedia-nl:Rustic capitals https://global.dbpedia.org/id/7Ciq |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Rustic_capitals?oldid=1070669163&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/RomanVirgilFolio014rVergilPortrait.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Schriftzug_Capitalis_Rustica.svg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Rustic_capitals |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Rustic |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Rustic_Capitals dbr:Rustic_capital dbr:Capitales_rusticae dbr:Capitalis_rustica |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Calligraphy dbr:Roman_square_capitals dbr:Uncial_script dbr:Rustic_Capitals dbr:Edward_Catich dbr:Bobbio_Jerome dbr:Penmanship dbr:Karl_Lachmann dbr:Vergilius_Romanus dbr:Baptismal_font_of_Prince_Višeslav dbr:British_Library,_Harley_MS_1775 dbr:Palaeography dbr:Gospel_Book_(British_Library,_Add_MS_40618) dbr:Codex_Bembinus dbr:Vergilius_Vaticanus dbr:Marriage_Charter_of_Empress_Theophanu dbr:Rustic dbr:Liuthar_Gospels dbr:Outline_of_ancient_Rome dbr:Utrecht_Psalter dbr:Western_calligraphy dbr:Stowe_Psalter dbr:Rustic_capital dbr:Capitales_rusticae dbr:Capitalis_rustica |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Rustic_capitals |
