Friedrich Zander (original) (raw)
Ο Γκέοργκ Άρθουρ Κόνσταντιν Φρίντριχ Τσάντερ (Georg Arthur Constantin Friedrich Zander) ( ρωσικά: Фридрих Артурович Цандер , tr. Fridrikh Arturovich Tsander ; λετονικά: Frīdrihs Canders , 11 Αυγούστου [ 23 Αυγούστου] 1887 - 28 Μαρτίου 1933), ήταν ένας Γερμανός από τη Βαλτική, πρωτοπόρος στην πυραυλική και διαστημικές πτήσεις στη Ρωσική Αυτοκρατορία και τη Σοβιετική Ένωση. Σχεδίασε τον πρώτο , που εκτοξεύτηκε στη Σοβιετική Ένωση, το GIRD -X, και έκανε πολλές σημαντικές θεωρητικές συνεισφορές στο δρόμο προς το διάστημα.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | فريدريك أرتوروفيتش تساندر (بالروسية: Фри́дрих Арту́рович Ца́ндер) (بالألمانية: Georg Arthur Constantin Friedrich Zander) هو عالم روسي أول من حاول بوضع أسس علمية للطائرة ، فقد استهوته فكرة الملاحة الكونية من معهد البوليتكنيك في ريغا. وخلال عمله في مصنع الطائرات في المقاطعة ذاتها وضع التصاميم الأولية لطائرة تستعمل بالتوالي مزيجا من الدفع المروحي والنفاث والصاروخي. ففي المرحلة الأولى تصل المركبة إلى علو 20 كلم بواسطة محركها المروحي، ثم ينفث محركها غازات بسرعة هائلة لتزيد من سرعتها وترفعها إلى ارتفاع 30 كلم حيث تبلغ سرعة 400م في الثانية فيشتغل محركها الصاروخي الذي يستعمل خليطا من الأوكسجين والهيدروجين والإتلين إضافة إلى الجزء الأكبر منها الذي لم يعد ضروريا بعد إذابته ليصبح معدن الألومنيوم السائل والسريع الاشتعال. وهكذا لا يبقى من الطائرة الفضائية على ارتفاع 85 كلم إلا مقصورة الطاقم وجناحان يمكنهما من الانسياب عائدة إلى الأرض. (ar) Friedrich Zander, lotyšsky Frīdrihs Canders, rusky Фридрих Артурович Цандер, někdy užíván anglický přepis ruské verze jména Friedrich Tsander (11. srpen 1887, Riga – 28. březen 1933, Kislovodsk) byl průkopník raketové techniky a kosmonautiky, baltský Němec narozený na území dnešního Lotyšska (tehdy Ruská říše). Byl konstruktérem prvního raketového motoru na kapalné pohonné látky v SSSR (GIRD-X). Ve svých pracích o kosmických letech, zejména k Marsu, který ho fascinoval, vyslovil řadu průlomových myšlenek – navrhl například sluneční plachetnici, raketoplán s odhoditelnými křídly se zásobami paliva či pěstování rostlin ve sklenících na palubě kosmické lodi. Zemřel v 46 letech na tyfus. Na Měsíci se dnes po něm jmenuje kráter. Lotyšská akademie věd uděluje cenu nesoucí jeho jméno. (cs) Ο Γκέοργκ Άρθουρ Κόνσταντιν Φρίντριχ Τσάντερ (Georg Arthur Constantin Friedrich Zander) ( ρωσικά: Фридрих Артурович Цандер , tr. Fridrikh Arturovich Tsander ; λετονικά: Frīdrihs Canders , 11 Αυγούστου [ 23 Αυγούστου] 1887 - 28 Μαρτίου 1933), ήταν ένας Γερμανός από τη Βαλτική, πρωτοπόρος στην πυραυλική και διαστημικές πτήσεις στη Ρωσική Αυτοκρατορία και τη Σοβιετική Ένωση. Σχεδίασε τον πρώτο , που εκτοξεύτηκε στη Σοβιετική Ένωση, το GIRD -X, και έκανε πολλές σημαντικές θεωρητικές συνεισφορές στο δρόμο προς το διάστημα. (el) Georg Arthur Constantin Friedrich Zander (lettisch Frīdrihs Canders, russisch Фридрих Артурович Цандер, Fridrich Arturowitsch Zander; * 11. Augustjul. / 23. August 1887greg. in Riga, Gouvernement Livland, Russisches Kaiserreich; † 28. März 1933 in Kislowodsk, Sowjetunion) war ein deutschbaltisch-sowjetischer Gelehrter, Erfinder und beschäftigte sich seit etwa 1908 mit der Raketen- und Raumflugtechnik. Er schuf die Strahltriebwerke und und erarbeitete das Projekt der Rakete GIRD-X. Im englischen wird sein Name oft auch als Fridrikh Arturovich Tsander transkribiert. (de) Fridriĥ Arturoviĉ CANDER (ruse Фридрих Артурович Цандер, germane Friedrich Zander, latve Frīdrihs Canders; naskiĝis la 23-an de aŭgusto 1887 en Riga, mortis la 28-an de marto 1933) estis soveta sciencisto kaj inventisto en areo de interplanedaj flugoj, reakciaj moviloj kaj flugaparatoj. En jaro 1914 li finis Rigan politeknikan instituton. Pri problemoj de reakcia movo li komencis okupiĝi ekde jaro 1908. Li okupiĝis pri problemoj de konstruado de kosmaj aparatoj, elekto de moviganta forto, metodoj de purigo de atmosfero en kosma aparato, ktp. En jaro 1909 li unufoje eldiris penson, ke estas laŭcele uzi kiel brulaĵon elementojn de konstrukcio de interplaneda ŝipo. En jaro 1917 li komencis sistemajn esplorojn pri problemoj de raketokosma scienco kaj tekniko. En jaro 1921 li prezentis projekton de inteplaneda kosmoŝipo-aviadilo en Moskva gubernia konferenco de inventistoj. En jaro 1924 li publikigis en revuo "Tekniko kaj vivo" artikolon "Flugoj al aliaj planedoj", en kiu li eksponis sian ĉefan ideon - kombino de raketo kaj aviadilo por starto de la Tero kaj posta forbruligo de aviadilo en kamero de raketa movilo por plilongigo de raketa flugo. En la sama jaro li ellaboris ideon pri uzo de gravita kampo de luno aŭ planedoj por pligrandigo de rapido de la flugo, kaj ideon de glisanta malsupreniĝo de kosma aparato kun bresmado en atmosfero de planedo. Ekde 1920aj jaroj li, kune kun esploro de problemo de interplanedaj komunikadoj, okupiĝis pri ellaboro de teorio kaj komputado de moviloj de kosmaj aparatoj. Li proponis skemon kaj konstrukcion de motoro kun interna brulado, kiu ne bezonas atmosferan aeron. Li plenumis kelkajn teoriajn komputadojn pri efektiveco de moviloj de diversaj skemoj, inkluzive aeroreakciajn movilojn kaj kombinajn raketajn movilojn. Li verkis verkojn pri raketa astrodinamiko. Li esploris problemojn pri movo de kosma aparato en gravita kampo de suno, de planedoj kaj iliaj satelitoj, difinoj de trajektorioj kaj daŭroj de flugoj. En jaroj 1929-1932 li konstruis kaj testis OR-1, funkciantan per premita aero kun benzino, en jaro 1933 - reakcian movilon OR-2 je likva oksigeno kun benzino. Li ellaboris projektojn de movilo 10 kaj raketo "GIRD-X", partoprenis en organizado de grupo pri esploro de reakcia movo (GIRD), en jaroj 1931-1932 estis ĝia prezidanto. En jaroj 1930-1931 li instruis en Moskva aviada instituto. Per nomo de Cander estis nomita memora ĉambro en Riga politeknika instituto, muzeo de disvolviĝo de kosmonaŭtiko en Kislovodsk, strato en Moskvo situanta en Ostankino (distrikto), kratero sur la Luno ktp. (eo) Friedrich Arturovich Zander (en cirílico ruso Фридрих Артурович Цандер, y en letón Frīdrihs Canders) (1887-1933) fue un ingeniero ruso de origen letón, pionero en cohetería y astronáutica, autor del primer diseño de cohete de combustible líquido soviético. (es) Georg Arthur Constantin Friedrich Zander (also Tsander, Russian: Фридрих Артурович Цандер, tr. Fridrikh Arturovich Tsander; Latvian: Frīdrihs Canders, 23 August [O.S. 11 August] 1887 – 28 March 1933), was a Baltic German pioneer of rocketry and spaceflight in the Russian Empire and the Soviet Union. He designed the first liquid-fueled rocket to be launched in the Soviet Union, GIRD-X, and made many important theoretical contributions to the road to space. (en) Friedrich Arturovitch Tsander, ou Zander (en letton : Frīdrihs Canders, en russe : Фридрих Артурович Цандер, Friedrikh Artourovitch Tsander), né le 23 août 1887 à Riga dans le gouvernement de Livonie de l'Empire russe (actuelle Lettonie) et décédé le 28 mars 1933 à Kislovodsk en URSS, est un pionnier dans le domaine des fusées et de l'astronautique dans l'Empire russe et en Union soviétique. Tsander est reconnu comme étant un scientifique et inventeur de premier plan, et fut le premier directeur du GIRD, organisme qui joua un rôle décisif dans la formation des spécialistes soviétiques de l'astronautique et à l'origine des premières fusées expérimentales soviétiques. Ses principaux travaux portent sur les vols interplanétaires, le déplacement des vaisseaux spatiaux dans le champ gravitationnel des planètes et le calcul des trajectoires et des durées des vols. Il étudie également les aspects théoriques et les différentes déclinaisons possibles des moteurs-fusées pouvant fonctionner sans avoir recours à l'oxygène atmosphérique. Il fut le concepteur de la première fusée à ergols liquides développée en Union soviétique et baptisée GIRD-X. (fr) フリードリッヒ・ザンデル（Friedrich Zander、ロシア語:Фридрих Артурович Цандер、ラトビア語:Frīdrihs Canders、1887年8月23日-1933年3月28日）は、ロシア帝国、ソビエト連邦のロケット、宇宙船のパイオニアである。ソビエトで最初に打ち上げられた液体燃料ロケットGIRD-Xを設計した他、宇宙への扉を開く多くの重要な理論的な貢献を行なっている。 (ja) Fridrich Arturovič Cander (in cirillico Фридрих Артурович Цандер, in tedesco Georg Arthur Constantin Friedrich Zander; Riga, 23 agosto 1887, 11 agosto del calendario giuliano – Kislovodsk, 28 marzo 1933) è stato un ingegnere sovietico. Fu uno dei pionieri dell'astronautica dell'Unione Sovietica. Fu progettista del primo razzo a propellente liquido ad essere lanciato dall'Unione Sovietica, il GIRD-X, e contribuì coi suoi studi teorici alla corsa allo spazio. (it) Фри́дрих Арту́рович Ца́ндер (нем. Georg Arthur Constantin Friedrich Zander; 11 (23) августа 1887, Рига, Лифляндская губерния, Российская империя — 28 марта 1933, Кисловодск, Северо-Кавказский край, РСФСР, СССР) — советский учёный и изобретатель, один из пионеров ракетной техники. Цандер был одним из создателей первой советской ракеты на жидком топливе — «ГИРД-X». (ru) Friedrich Zander (em russo: Фридрих Артурович Цандер ou Fridrikh Arturovich Tsander, Riga 11 de agosto de 1887 — Kislovodsk, 28 de março de 1933) foi um cientista pioneiro de origem germano-báltica envolvido nas pesquisas sobre foguetes e voos espaciais no Império Russo e na União Soviética. Morreu de tifo em Março de 1933. (pt) Fridrich Arturowicz Cander (ur. 1887, zm. 28 marca 1933 w Kisłowodzku) – radziecki pionier astronautyki i . Syn niemieckich emigrantów przesiedlonych do sowieckiej Rosji. Absolwent politechniki w Rydze. (pl) Фрі́дріх Арту́рович Ца́ндер (11 [23] серпня 1887, Рига — 28 березня 1933, Кисловодськ) — радянський піонер ракетної техніки і космонавтики. Син німецьких іммігрантів, що переселилися в Радянську Росію. Випускник Ризького технічного університету. Один з розробників першої радянської ракети на рідкому паливі . (uk) Friedrich Zander, Fridrich Arturovitj Tsander (lettiska Frīdrihs Canders, ryska Фридрих Артурович Цандер), född 23 augusti 1887 i Riga, guvernementet Livland, Ryssland, död 28 mars 1933, balttysk-sovjetisk raket- och rymdpionjär. Han konstruerade den första bränsledrivna raketen som avfyrades i Sovjetunionen och gjorde många viktiga teoretiska framsteg rörande rymdfärder. Zander utbildade sig till ingenjör och fascinerades av Konstantin Tsiolkovskijs arbeten och idéer. Zander var framförallt fascinerad över idén om att resa till mars och räknade ut vad som krävdes för att ta sig dit. 1908 publicerade han sitt första arbete rörande problemen med att resa i rymden. 1924 grundades han tillsammans med Jurij Kondratjuk och Tsiolkovskij Society for Studies of Interplanetary Travel. 1930 gavs två grupper uppdraget att tillverka och testa bränsledrivna raketer med jetdrift. Zander ledde den ena och Valentin Glusjko den andra. 1931 var Zander med och grundade GIRD tillsammans med bland andra Sergej Koroljov. Zander konstruerade gruppens första framgångsrika raket, , som lyfte 25 november 1933. Zander hann inte uppleva framgången då han avled i tyfus i mars samma år. En krater på månen bär hans namn och Lettlands vetenskapsakademi ger ut priser i fysik och matematik till hans ära. (sv) 弗里德里希·灿德尔（俄語：Фридрих Артурович Цандер，德語：Friedrich Arturowitsch Zander，拉脫維亞語：Frīdrihs Canders; 1887年8月11日－1933年3月28日），苏联航天学家，波罗的海德国人。他与康斯坦丁·齊奧爾科夫斯基不同，后者倾向于在太空建立全人工的殖民地，而灿德尔的想法是直接在已有的星球上建立基地。 (zh) |
| dbo:academicDiscipline | dbr:Astronautics |
| dbo:almaMater | dbr:Riga_Technical_University |
| dbo:birthPlace | dbr:Riga dbr:Russian_Empire dbr:Governorate_of_Livonia dbr:Kreis_Riga |
| dbo:deathDate | 1933-03-28 (xsd:date) |
| dbo:deathPlace | dbr:USSR dbr:Kislovodsk dbr:Russian_SFSR |
| dbo:nationality | dbr:Soviet_Union |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Friedrich_Zander_2.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://epizodsspace.testpilot.ru/bibl/golovanov/marsianin/obl.html%7Curl-status=dead%7Carchiveurl=https:/web.archive.org/web/20110527044208/http:/epizodsspace.testpilot.ru/bibl/golovanov/marsianin/obl.html%7Carchivedate=2011-05-27 |
| dbo:wikiPageID | 443904 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 11428 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1103421495 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Baltic_German dbr:Rocket dbr:Romanization_of_Russian dbr:Riga dbc:1933_deaths dbc:Early_spaceflight_scientists dbr:Mathematics dbr:Russian_Academy_of_Sciences dbr:Russian_Empire dbr:Governorate_of_Livonia dbr:Gravity_assist dbr:Moon dbr:Moscow dbr:Moscow_Aviation_Institute dbr:NASA dbc:Moscow_Aviation_Institute_faculty dbr:Patent dbr:Physics dbc:1887_births dbc:20th-century_Russian_engineers dbc:Baltic-German_people dbc:People_from_the_Governorate_of_Livonia dbc:Rocket_scientists dbc:20th-century_Latvian_inventors dbr:Tsander_(crater) dbr:USSR dbr:Washington_D.C. dbc:Soviet_spaceflight_pioneers dbr:List_of_Baltic_Germans dbc:Riga_Technical_University_alumni dbr:GIRD dbr:Riga_Technical_University dbr:Hermann_Oberth dbr:Astronautics dbr:Riga_Polytechnic_Institute dbc:Deaths_from_typhus dbc:Soviet_inventors dbr:Aerobraking dbc:Soviet_engineers dbc:Engineers_from_Riga dbc:Latvian_scientists dbr:Johannes_Kepler dbr:Latvian_Academy_of_Sciences dbc:Infectious_disease_deaths_in_the_Soviet_Union dbr:Solar_sail dbr:Soviet_Union dbr:Spaceflight dbr:Robert_Goddard dbr:Kislovodsk dbr:Konstantin_Tsiolkovsky dbr:Kreis_Riga dbr:Nauka_(publisher) dbr:Typhus dbr:Society_for_Studies_of_Interplanetary_Travel dbr:Vladimir_Vetchinkin dbr:Named_prizes_and_medals_of_the_Russian_Academy_of_Sciences dbr:Russian_SFSR dbr:Liquid_rocket dbr:V.I._Lenin dbr:Re-entry dbr:File:Friedrich_Zander.jpg dbr:Moscow_Institute dbr:Zinātne |
| dbp:almaMater | dbr:Riga_Technical_University |
| dbp:birthDate | 0001-08-11 (xsd:gMonthDay) |
| dbp:birthPlace | dbr:Riga dbr:Russian_Empire dbr:Governorate_of_Livonia dbr:Kreis_Riga |
| dbp:deathDate | 1933-03-28 (xsd:date) |
| dbp:deathPlace | dbr:USSR dbr:Kislovodsk dbr:Russian_SFSR |
| dbp:field | dbr:Astronautics |
| dbp:name | Friedrich Zander (en) |
| dbp:nationality | dbr:Soviet_Union |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Cite_book dbt:Commons_category dbt:ISBN dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Transl dbt:OldStyleDate dbt:Soviet_space_program_sidebar dbt:Infobox_scientist |
| dbp:workInstitutions | dbr:Moscow_Aviation_Institute |
| dct:subject | dbc:1933_deaths dbc:Early_spaceflight_scientists dbc:Moscow_Aviation_Institute_faculty dbc:1887_births dbc:20th-century_Russian_engineers dbc:Baltic-German_people dbc:People_from_the_Governorate_of_Livonia dbc:Rocket_scientists dbc:20th-century_Latvian_inventors dbc:Soviet_spaceflight_pioneers dbc:Riga_Technical_University_alumni dbc:Deaths_from_typhus dbc:Soviet_inventors dbc:Soviet_engineers dbc:Engineers_from_Riga dbc:Latvian_scientists dbc:Infectious_disease_deaths_in_the_Soviet_Union |
| gold:hypernym | dbr:Pioneer |
| schema:sameAs | http://viaf.org/viaf/25929826 |
| rdf:type | owl:Thing foaf:Person dbo:Person dul:NaturalPerson wikidata:Q19088 wikidata:Q215627 wikidata:Q5 wikidata:Q729 yago:WikicatBaltic-GermanPeople dbo:Animal dbo:Eukaryote dbo:Scientist dbo:Species schema:Person yago:WikicatLatvianEngineers yago:WikicatLatvianInventors yago:WikicatLatvianPeople yago:WikicatLatvianScientists yago:WikicatLithuanianScientists yago:WikicatPeopleFromRiga yago:WikicatRocketScientists yago:WikicatRussianAerospaceEngineers yago:WikicatRussianScientists yago:WikicatSovietEngineers yago:WikicatSovietInventors yago:WikicatSovietPeople yago:WikicatSovietScientists wikidata:Q901 yago:Adult109605289 yago:AerospaceEngineer109776079 yago:Alumnus109786338 yago:CausalAgent100007347 yago:Creator109614315 yago:Educator110045713 yago:Engineer109615807 yago:Intellectual109621545 yago:Inventor110214637 yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Professional110480253 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:RocketScientist110536274 yago:Scholar110557854 yago:Scientist110560637 yago:Teacher110694258 yago:Thinker110708454 yago:Whole100003553 yago:WikicatAerospaceEngineers yago:WikicatEarlySpaceflightScientists yago:WikicatPeopleFromTheGovernorateOfLivonia yago:WikicatRigaTechnicalUniversityAlumni yago:WikicatTeachersOfTheMoscowAviationInstitute |
| rdfs:comment | Ο Γκέοργκ Άρθουρ Κόνσταντιν Φρίντριχ Τσάντερ (Georg Arthur Constantin Friedrich Zander) ( ρωσικά: Фридрих Артурович Цандер , tr. Fridrikh Arturovich Tsander ; λετονικά: Frīdrihs Canders , 11 Αυγούστου [ 23 Αυγούστου] 1887 - 28 Μαρτίου 1933), ήταν ένας Γερμανός από τη Βαλτική, πρωτοπόρος στην πυραυλική και διαστημικές πτήσεις στη Ρωσική Αυτοκρατορία και τη Σοβιετική Ένωση. Σχεδίασε τον πρώτο , που εκτοξεύτηκε στη Σοβιετική Ένωση, το GIRD -X, και έκανε πολλές σημαντικές θεωρητικές συνεισφορές στο δρόμο προς το διάστημα. (el) Georg Arthur Constantin Friedrich Zander (lettisch Frīdrihs Canders, russisch Фридрих Артурович Цандер, Fridrich Arturowitsch Zander; * 11. Augustjul. / 23. August 1887greg. in Riga, Gouvernement Livland, Russisches Kaiserreich; † 28. März 1933 in Kislowodsk, Sowjetunion) war ein deutschbaltisch-sowjetischer Gelehrter, Erfinder und beschäftigte sich seit etwa 1908 mit der Raketen- und Raumflugtechnik. Er schuf die Strahltriebwerke und und erarbeitete das Projekt der Rakete GIRD-X. Im englischen wird sein Name oft auch als Fridrikh Arturovich Tsander transkribiert. (de) Friedrich Arturovich Zander (en cirílico ruso Фридрих Артурович Цандер, y en letón Frīdrihs Canders) (1887-1933) fue un ingeniero ruso de origen letón, pionero en cohetería y astronáutica, autor del primer diseño de cohete de combustible líquido soviético. (es) Georg Arthur Constantin Friedrich Zander (also Tsander, Russian: Фридрих Артурович Цандер, tr. Fridrikh Arturovich Tsander; Latvian: Frīdrihs Canders, 23 August [O.S. 11 August] 1887 – 28 March 1933), was a Baltic German pioneer of rocketry and spaceflight in the Russian Empire and the Soviet Union. He designed the first liquid-fueled rocket to be launched in the Soviet Union, GIRD-X, and made many important theoretical contributions to the road to space. (en) フリードリッヒ・ザンデル（Friedrich Zander、ロシア語:Фридрих Артурович Цандер、ラトビア語:Frīdrihs Canders、1887年8月23日-1933年3月28日）は、ロシア帝国、ソビエト連邦のロケット、宇宙船のパイオニアである。ソビエトで最初に打ち上げられた液体燃料ロケットGIRD-Xを設計した他、宇宙への扉を開く多くの重要な理論的な貢献を行なっている。 (ja) Fridrich Arturovič Cander (in cirillico Фридрих Артурович Цандер, in tedesco Georg Arthur Constantin Friedrich Zander; Riga, 23 agosto 1887, 11 agosto del calendario giuliano – Kislovodsk, 28 marzo 1933) è stato un ingegnere sovietico. Fu uno dei pionieri dell'astronautica dell'Unione Sovietica. Fu progettista del primo razzo a propellente liquido ad essere lanciato dall'Unione Sovietica, il GIRD-X, e contribuì coi suoi studi teorici alla corsa allo spazio. (it) Фри́дрих Арту́рович Ца́ндер (нем. Georg Arthur Constantin Friedrich Zander; 11 (23) августа 1887, Рига, Лифляндская губерния, Российская империя — 28 марта 1933, Кисловодск, Северо-Кавказский край, РСФСР, СССР) — советский учёный и изобретатель, один из пионеров ракетной техники. Цандер был одним из создателей первой советской ракеты на жидком топливе — «ГИРД-X». (ru) Friedrich Zander (em russo: Фридрих Артурович Цандер ou Fridrikh Arturovich Tsander, Riga 11 de agosto de 1887 — Kislovodsk, 28 de março de 1933) foi um cientista pioneiro de origem germano-báltica envolvido nas pesquisas sobre foguetes e voos espaciais no Império Russo e na União Soviética. Morreu de tifo em Março de 1933. (pt) Fridrich Arturowicz Cander (ur. 1887, zm. 28 marca 1933 w Kisłowodzku) – radziecki pionier astronautyki i . Syn niemieckich emigrantów przesiedlonych do sowieckiej Rosji. Absolwent politechniki w Rydze. (pl) Фрі́дріх Арту́рович Ца́ндер (11 [23] серпня 1887, Рига — 28 березня 1933, Кисловодськ) — радянський піонер ракетної техніки і космонавтики. Син німецьких іммігрантів, що переселилися в Радянську Росію. Випускник Ризького технічного університету. Один з розробників першої радянської ракети на рідкому паливі . (uk) 弗里德里希·灿德尔（俄語：Фридрих Артурович Цандер，德語：Friedrich Arturowitsch Zander，拉脫維亞語：Frīdrihs Canders; 1887年8月11日－1933年3月28日），苏联航天学家，波罗的海德国人。他与康斯坦丁·齊奧爾科夫斯基不同，后者倾向于在太空建立全人工的殖民地，而灿德尔的想法是直接在已有的星球上建立基地。 (zh) فريدريك أرتوروفيتش تساندر (بالروسية: Фри́дрих Арту́рович Ца́ндер) (بالألمانية: Georg Arthur Constantin Friedrich Zander) هو عالم روسي أول من حاول بوضع أسس علمية للطائرة ، فقد استهوته فكرة الملاحة الكونية من معهد البوليتكنيك في ريغا. وخلال عمله في مصنع الطائرات في المقاطعة ذاتها وضع التصاميم الأولية لطائرة تستعمل بالتوالي مزيجا من الدفع المروحي والنفاث والصاروخي. ففي المرحلة الأولى تصل المركبة إلى علو 20 كلم بواسطة محركها المروحي، ثم ينفث محركها غازات بسرعة هائلة لتزيد من سرعتها وترفعها إلى ارتفاع 30 كلم حيث تبلغ سرعة 400م في الثانية فيشتغل محركها الصاروخي الذي يستعمل خليطا من الأوكسجين والهيدروجين والإتلين إضافة إلى الجزء الأكبر منها الذي لم يعد ضروريا بعد إذابته ليصبح معدن الألومنيوم السائل والسريع الاشتعال. وهكذا لا يبقى من الطائرة الفضائية على ارتفاع 85 كلم إلا مقصورة الطاقم وجناحان يمك (ar) Friedrich Zander, lotyšsky Frīdrihs Canders, rusky Фридрих Артурович Цандер, někdy užíván anglický přepis ruské verze jména Friedrich Tsander (11. srpen 1887, Riga – 28. březen 1933, Kislovodsk) byl průkopník raketové techniky a kosmonautiky, baltský Němec narozený na území dnešního Lotyšska (tehdy Ruská říše). (cs) Fridriĥ Arturoviĉ CANDER (ruse Фридрих Артурович Цандер, germane Friedrich Zander, latve Frīdrihs Canders; naskiĝis la 23-an de aŭgusto 1887 en Riga, mortis la 28-an de marto 1933) estis soveta sciencisto kaj inventisto en areo de interplanedaj flugoj, reakciaj moviloj kaj flugaparatoj. Per nomo de Cander estis nomita memora ĉambro en Riga politeknika instituto, muzeo de disvolviĝo de kosmonaŭtiko en Kislovodsk, strato en Moskvo situanta en Ostankino (distrikto), kratero sur la Luno ktp. (eo) Friedrich Arturovitch Tsander, ou Zander (en letton : Frīdrihs Canders, en russe : Фридрих Артурович Цандер, Friedrikh Artourovitch Tsander), né le 23 août 1887 à Riga dans le gouvernement de Livonie de l'Empire russe (actuelle Lettonie) et décédé le 28 mars 1933 à Kislovodsk en URSS, est un pionnier dans le domaine des fusées et de l'astronautique dans l'Empire russe et en Union soviétique. (fr) Friedrich Zander, Fridrich Arturovitj Tsander (lettiska Frīdrihs Canders, ryska Фридрих Артурович Цандер), född 23 augusti 1887 i Riga, guvernementet Livland, Ryssland, död 28 mars 1933, balttysk-sovjetisk raket- och rymdpionjär. Han konstruerade den första bränsledrivna raketen som avfyrades i Sovjetunionen och gjorde många viktiga teoretiska framsteg rörande rymdfärder. En krater på månen bär hans namn och Lettlands vetenskapsakademi ger ut priser i fysik och matematik till hans ära. (sv) |
| rdfs:label | فريدريك تساندر (ar) Friedrich Zander (cs) Friedrich Arturowitsch Zander (de) Friedrich Zander (en) Φρίντριχ Τσάντερ (el) Fridriĥ Cander (eo) Friedrich Zander (es) Fridrich Arturovič Cander (it) Friedrich Tsander (fr) フリードリッヒ・ザンデル (ja) Fridrich Cander (pl) Friedrich Zander (pt) Цандер, Фридрих Артурович (ru) Friedrich Zander (sv) Цандер Фрідріх Артурович (uk) 弗里德里希·灿德尔 (zh) |
| owl:sameAs | freebase:Friedrich Zander yago-res:Friedrich Zander http://viaf.org/viaf/25929826 http://d-nb.info/gnd/1037920791 wikidata:Friedrich Zander http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p163426546 http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p297669664 dbpedia-ar:Friedrich Zander http://arz.dbpedia.org/resource/فريدريك_تساندر http://ba.dbpedia.org/resource/Цандер_Фридрих_Артурович http://bn.dbpedia.org/resource/ফ্রিডরিক_জান্ডার dbpedia-cs:Friedrich Zander http://cv.dbpedia.org/resource/Цандер_Фридрих_Артурович dbpedia-da:Friedrich Zander dbpedia-de:Friedrich Zander dbpedia-el:Friedrich Zander dbpedia-eo:Friedrich Zander dbpedia-es:Friedrich Zander dbpedia-fa:Friedrich Zander dbpedia-fi:Friedrich Zander dbpedia-fr:Friedrich Zander dbpedia-hu:Friedrich Zander http://hy.dbpedia.org/resource/Ֆրիդրիխ_Ցանդեր dbpedia-it:Friedrich Zander dbpedia-ja:Friedrich Zander dbpedia-ka:Friedrich Zander dbpedia-la:Friedrich Zander http://lv.dbpedia.org/resource/Frīdrihs_Canders http://mg.dbpedia.org/resource/Friedrich_Tsander dbpedia-pl:Friedrich Zander dbpedia-pt:Friedrich Zander dbpedia-ru:Friedrich Zander dbpedia-sk:Friedrich Zander dbpedia-sl:Friedrich Zander dbpedia-sv:Friedrich Zander dbpedia-tr:Friedrich Zander dbpedia-uk:Friedrich Zander http://uz.dbpedia.org/resource/Fridrix_Sander dbpedia-zh:Friedrich Zander https://global.dbpedia.org/id/32Dau |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Friedrich_Zander?oldid=1103421495&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Friedrich_Zander.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Friedrich_Zander_2.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Friedrich_Zander |
| foaf:name | Friedrich Zander (en) |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Zander_(disambiguation) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Frīdrihs_Canders dbr:Фридрих_Артурович_Цандер dbr:Fridrihs_Canders dbr:Fridrikh_Arturovich_Tsander dbr:Fridrikh_Tsander dbr:Friedrich_Tsander |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_aerospace_engineers dbr:List_of_craters_on_the_Moon:_T–Z dbr:Monument_to_the_Conquerors_of_Space dbr:Riga dbr:List_of_people_on_the_postage_stamps_of_Russia dbr:Timeline_of_space_exploration dbr:Timeline_of_rocket_and_missile_technology dbr:Gravity_assist dbr:Orbital_mechanics dbr:Frīdrihs dbr:Frīdrihs_Canders dbr:March_1933 dbr:Tsander_(crater) dbr:Liquid-propellant_rocket dbr:List_of_Baltic_Germans dbr:List_of_Latvians dbr:List_of_Russian_aerospace_engineers dbr:List_of_Russian_scientists dbr:Riga_Technical_University dbr:Tsander dbr:Zander_(disambiguation) dbr:Solar_sail dbr:Soviet_space_program dbr:Space_Race dbr:Group_for_the_Study_of_Reactive_Motion dbr:Sergei_Korolev dbr:Lunar_space_elevator dbr:Named_prizes_and_medals_of_the_Russian_Academy_of_Sciences dbr:List_of_Russian_people dbr:Фридрих_Артурович_Цандер dbr:Soviet_rocketry dbr:Fridrihs_Canders dbr:Fridrikh_Arturovich_Tsander dbr:Fridrikh_Tsander dbr:Friedrich_Tsander |
| is dbp:eponym of | dbr:Tsander_(crater) |
| is dbp:founder of | dbr:Group_for_the_Study_of_Reactive_Motion |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Friedrich_Zander |
