Lapua Movement (original) (raw)
حركة لابوا (بالفنلندية Lapuan liike) ، حركة سياسية في فنلندا سميت نسبة إلى المدينة الفنلندية لابوا . نشأت في العام 1929 و قد هيمن عليها في البداية اتجاه قوي قومي و مناهض للشيوعية ، مشددة على إرث و الحرس الأبيض و الحرب الأهلية الفنلندية. رأت الحركة بأنها بحاجة ماسة لاستعادت مكتسبات الحرب الأهلية ، داعمة اللوثرية و القومية و مناهضة الشيوعية. تطرفت الحركة ، و تم حظرها إثر محاولة انقلاب فاشلة في عام 1932. استمرت الأنشطة بعد ذلك ضمن .
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | حركة لابوا (بالفنلندية Lapuan liike) ، حركة سياسية في فنلندا سميت نسبة إلى المدينة الفنلندية لابوا . نشأت في العام 1929 و قد هيمن عليها في البداية اتجاه قوي قومي و مناهض للشيوعية ، مشددة على إرث و الحرس الأبيض و الحرب الأهلية الفنلندية. رأت الحركة بأنها بحاجة ماسة لاستعادت مكتسبات الحرب الأهلية ، داعمة اللوثرية و القومية و مناهضة الشيوعية. تطرفت الحركة ، و تم حظرها إثر محاولة انقلاب فاشلة في عام 1932. استمرت الأنشطة بعد ذلك ضمن . (ar) El Moviment Lapua (en finès: Lapuan, en sami septentrional: Lapporörelsen) és un moviment polític nacionalista i anticomunista finlandès establert el 1929 a Lapua, Ostrobòtnia del Sud. Després de la seva radicalització, es va dirigir a la política d'extrema dreta i va ser prohibit després d'un cop d'estat fallit el 1932. Les activitats anticomunistes del moviment van continuar dins del Moviment Patriòtic Popular (Isänmaallinen kansanliike, IKL). (ca) Το Κίνημα Λάπουα ήταν αντικομμουνιστικό κίνημα που ιδρύθηκε το 1929 στη Φινλανδία υπό την αρχηγία του , ο οποίος ενθάρρυνε τρομοκρατικές επιθέσεις κατά κομμουνιστικών οργανώσεων. Το 1932 πήρε μέρος σε εξέγερση η οποία εύκολα καταπνίγηκε και το κίνημα απαγορεύτηκε. Αμέσως δημιουργήθηκε το Πατριωτικό Κίνημα του Λαού που προσέλκυσε 100.000 μέλη τα οποία φορούσαν μαύρα πουκάμισα και μπλέ γραβάτες. Απαγορεύτηκε μετά τη Σοβιετική εισβολή το 1944. (el) Die Lapua-Bewegung, auch Lappobewegung, (finn.: Lapuanliike, schwed.: Lapporörelsen) war eine faschistische Volksbewegung in Finnland und bestand von 1929 bis 1932. Nach der Weltwirtschaftskrise bildete sich, wie in vielen anderen europäischen Ländern, ebenfalls in Finnland eine faschistische Bewegung. Die Lapua-Bewegung konstituierte sich anfangs als Massenbewegung der politischen Rechten mit Riegelfunktion gegen den Kommunismus und richtete ihr gesamtes politisches Wirken anfangs ausschließlich gegen die Aktivitäten der Finnischen Kommunistischen Partei, welche damals in Finnland überwiegend als „fünfte Kolonne Moskaus“ galt. Die Bewegung hatte ihre Wurzeln in antikommunistischen Kreisen innerhalb der Politik, Wirtschaft und Wissenschaft und in rechtsautoritären Schützenverbänden. Sie war einige Zeit eine einflussreiche Kraft in der politischen Landschaft Finnlands. Die Bewegung agierte vorwiegend als gesetzeskonforme Partei und unterstützte die Wahl Pehr Evind Svinhufvuds zum Premierminister, auf ihre Initiative gehen auch die restriktiven Gesetze gegen die politische Tätigkeit der linken Parteien zurück, ferner war sie die maßgebliche Kraft hinter der Verfassungsänderung, welche Finnland von einer parlamentarischen Demokratie in ein stark autoritäres Präsidialregime umwandelte. Gleichzeitig zeichnete sich das außerparlamentarische politische Wirken dieser Partei durch Gewaltaktionen gegen politische Gegner aus, die bis hin zu politischen Morden zu meist an Aktivisten und Mitgliedern linker Parteien reichten. Der Niedergang der Bewegung begann ab 1931 mit internen Konflikten zwischen den moderaten, die ihr Ziel durch die Ausschaltung der Kommunisten aus der Öffentlichkeit und dem politischen Leben und der Verfassungsänderung weitgehend erreicht sahen und den radikalen am nationalsozialistischen Deutschland und dem faschistischen Italien orientierten Kräften, deren Ziel eine vollständige Transformation Finnlands in einen faschistischen Staat war.Gegen Ende 1931 begann die politische Massenbasis der Bewegung zu schwinden, so dass sie sich im Jahre 1932 schließlich auflösen musste. Die 1932 gegründete Vaterländische Volksbewegung (finn.: Isänmaallinen Kansanliike) fungierte bis zu ihrer Auflösung auf Druck der Sowjetunion im Jahre 1944 informell als Nachfolgepartei. (de) Lapua Mugimendua (finlandieraz: Lapuan liike), edo "Lapuako Faxismoa", Finlandiako mugimendu politikoa izan zen, 1929. urtean sortua. Bere burua, anti-komunista eta nazionalistatzat zuten. Geroz eta faxistagoa bihurtu zen mugimendua eta Alemania inperialarekin hartu-harremanetan jarri zen. 1932. urtean desegin zen mugimendua eta hauen aktibitatea, inoiz arrakasta handia izango ez zuen Isänmaallinen Kansanliike alderdira igaro zen. Mugimenduaren buruzagiak eta generalak izan ziren. Hasieran, politiko eta goi-mailako ofizial asko, mugimenduaren aldekoak ziren, anti-komunismo leloagatik. Baina mugimendua, erradikalagoa, indarra erabiltzearen aldekoa eta faxistagoa bihurtu zen, eta hilabete gutxitan jarraitzaileak galdu zituen. Mugimendua, komunistek, Finlandiako herrian eginiko ekitaldi baten ondoren etorri zen. Bizilagunak, komunista eta Errusiarekin zerikusia zuen edozerren aurkakoak zirenez, hurrengo hilabetean, hauen aurkako ekitaldi bat egin zen bertan, 1000 jarraitzaile inguru bildu zuena. Honela hasi zen mugimendua, eta gutxinaka, mezua, Finlandia osoan zehar zabaldu zen, eta mugimendu soilik mugimendu faxista izatera bilakatu zen. Ekitaldiak egiten joan ziren herrialde osoan. 1930eko ekainaren 16ean, Oulun 3000 gizon bildu ziren, bertan argitaratzen zen Pohjan Voima egunkariaren eraikuntza suntsitzeko. Mugimenduaren ekitaldi garrantzitsuena, Helsinki, hiriburuan izan zen 1930eko uztailaren 7an. 12000 gizon bildu, eta komunismoarekin zerikusia zuen edozein gune suntsitzeari ekin zieten. Hemendik aurrera, mugimendua, geroz eta erradikalagoa bihurtu zen, komunistaz aparte, sozial demokratei, pazifistei, liberalei eta nekazari-alderdiei erasotzen hasi ziren. Erasoetatik, hilketara igaro ziren, eta "sozialistak" ez ziren herritarrak, eta ezkertiarrak hiltzen hasi ziren. Politikarekin zerikusia zuten azkenengo hilketak bihurtu ziren Finlandian. Finlandiarrak beldurturik bizi ziren, agintariak erailak ziren, beste ekitaldi politikoak etenak izaten ziren, eta azkenik, 1932. urtean, mugimenduak jarraitzaileak galtzen hasi zenean, Mäntsäla Iraultza, gertatu zen eta Lapua mugimenduak egindako lege "demokratikoak", erabiliz, mugimenduaren 50 agintari nagusiak atxilotu zituzten, eta honek, mugimenduaren amaiera ekarri zuen. (eu) The Lapua Movement (Finnish: Lapuan liike, Swedish: Lapporörelsen) was a radical Finnish nationalist, fascist, pro-German and anti-communist political movement founded in and named after the town of Lapua. Led by Vihtori Kosola, it turned towards far-right politics after its founding and was banned after a failed coup d'etat attempt in 1932. The movement's anti-communist activities continued in the parliamentarian Patriotic People's Movement. (en) El Movimiento Lapua (en finés: Lapuan liike) fue una organización nacionalista de extrema derecha de Finlandia. Fue fundada en 1929 como un grupo anticomunista en Lapua, por miembros de la burguesía y veteranos de la guerra civil finlandesa de 1918. Con el paso del tiempo tomó una estructura paramilitar, de carácter fascista, y abogó por el establecimiento de un régimen autoritario en el país. Fue ilegalizado en 1932 por su participación en la Rebelión de Mäntsälä, un golpe de Estado frustrado contra el entonces Gobierno finlandés. Poco después se refundó en el Movimiento Patriótico Popular. (es) Le mouvement de Lapua (finnois : Lapuan, same du Nord : Lapporörelsen) est un mouvement politique nationaliste et anticommuniste finlandais créé en 1929 à Lapua, en Ostrobotnie du Sud. Après sa radicalisation, il se tourne vers la politique d'extrême droite et est interdit après un coup d'État manqué en 1932.Les activités anticommunistes du mouvement se sont poursuivies au sein du Mouvement populaire patriotique (Isänmaallinen kansanliike), ou IKL. (fr) 라푸아 운동(핀란드어: Lapuan liike 라푸안 리케[*], 스웨덴어: Lapporörelsen 라포뢰렐센[*])은 핀란드의 급진적 국민주의, 반공주의 정치운동이다. 그 이름은 도시 지명 라푸아에서 유래했다. 1932년 쿠데타를 일으켰으나 진압당하고(맨챌래 반란) 정치활동이 금지되었다. 그러나 라푸아 운동의 이념은 그 후신인 애국인민운동에서 그대로 계승되었다. (ko) De Lapua-beweging, Fins: Lapuan liike, was een politieke beweging in Finland. De beweging was eerst nationalistisch en anti-communistisch, maar werd later fascistisch. De beweging werd in 1929 in Zuid-Ostrobothnië opgericht door over het algemeen, conservatieve boeren. De Lapua-beweging stond in de traditie van de anticommunistische Witte Gardisten die het in de Finse Burgeroorlog van de Rode Gardisten hadden gewonnen, dat waren de communisten en linkse socialisten, en steunde het lutheranisme. De Lapua-beweging floreerde op het Finse platteland en was fel gekant tegen de stedelijke sociaaldemocraten. Op 16 juni 1930 werd door 3000 Lapua-aanhangers een socialistische uitgeverij vernield en in oktober 1930 gijzelden zij kortstondig de ex-president Kaarlo Juho Ståhlberg. De Lapua-beweging werd in 1932 verboden toen zij probeerden om onder generaal Wallenius een staatsgreep te plegen, maar kort daarna werd de fascistische IKL, de Isänmaallinen Kansanliike, opgericht, de opvolger van de Lapua-beweging. De leiders van de Lapua-beweging waren generaal Kurt Martti Wallenius en Vihtori Kosola, de voorzitter Lapua-beweging van 1929 tot 1932. (nl) Il Movimento Lappista (Lapuan liike in finlandese, Lapporörelsen in svedese) è stato un movimento politico finlandese, creato nel 1929 nel comune di Lapua, inizialmente dominato dal nazionalismo anti-comunista derivato dall'esperienza delle Guardie Bianche. Molto rapidamente divenne un movimento di tendenza fascista corporativo. Il 14 ottobre 1930 tentò un colpo di Stato (ribellione di Mäntsälä). Fu bandito nel 1932, ma i suoi membri continuarono la loro attività nell'Isänmaallinen kansanliike (in italiano "movimento patriottico popolare"). I capi del movimento di Lapua sono stati e il generale Kurt Martti Wallenius. (it) ラプア運動（ラプアうんどう）は、1920年代末期から1930年代初頭にかけてフィンランドで勃興した反共・ファシズム運動である。 (ja) O Movimento de Lapua (em finlandês: Lapuan liike) foi um movimento político surgido na região de Lapua, no leste da Finlândia, em 1929. Inicialmente dominado por nacionalistas anti-comunistas, remetia para o legado do , dos guardas brancos e da Guerra Civil. Muitos políticos e militares de topo estavam solidários com o movimento uma vez que o anticomunismo era norma entre as classes dirigentes após a Guerra Civil, mas o uso excessivo da violência por parte dos seus activistas acabou por diminuir a sua popularidade. Por via da radicalização das suas posições acabou por tornar-se num movimento fascista, e foi banido após uma tentativa falhada de Golpe de Estado, conhecida como a Rebelião de Mäntsälä, em 1932. As suas actividades foram continuadas pelo Movimento Patriótico Popular (em finlandês: Isänmaallinen Kansanliike). Os principais líderes do Movimento de Lapua foram e o general-major . (pt) Ruch Lapua (fi. Lapuan liike) – skrajnie prawicowy ruch polityczny w Finlandii na przełomie lat 20. i 30. XX wieku (pl) Lapporörelsen var en finländsk utomparlamentarisk och antikommunistisk rörelse som startades 1929. Den fick sitt namn efter Lappo socken, där den grundades, och där dess ledare Vihtori Kosola hade sin gård. Anledningen till bildandet var missnöjet med centerkrafternas försoningspolitik gentemot dem som under finska inbördeskriget 1918 hade stått på den röda sidan. Rörelsen var inspirerad av fascistiska tankegångar, med Mussolinis Italien som förebild. Lapporörelsen, som således kan kategoriseras som högerextrem (de ansåg till exempel att även socialdemokraterna var kommunister), hyllade den direkta aktionen med åsidosättande av lagliga medel. Man tillgrep även fysiskt våld mot förmenta kommunister och ordnade så kallade våldskjutsningar (på finska muilutus, efter bröderna Muilu som deltog idogt i denna verksamhet) av för dem misshagliga personer till en skog där dessa sedan misshandlades, men de förde även oliktänkande över den sovjetiska gränsen ”där de hörde hemma”. 28 mars 1930 attackerades och förstördes ett kommunistiskt tryckeri i Vasa. Regeringen ansträngde sig för att hålla Lapporörelsen inom lagens råmärken och sammankallade den 1 juli 1930 en urtima riksdag för att anta lagstiftningsåtgärder mot kommunismen. Kyösti Kallios regerings auktoritet var undergrävd och efterträddes därför den 4 juli av en mot Lapporörelsen vänligt inställd borgerlig samlingsregering under Pehr Evind Svinhufvud, där dock inga företrädare för Lapporörelsen ingick. Den 7 juli demonstrerade Lapporörelsen sin styrka genom att med 12 000 utvalda män anordna ett bondetåg till Helsingfors. Den 15 juli 1930 upplöstes riksdagen sedan kvalificerad majoritet för de föreslagna undantagslagarna mot kommunister inte uppnåtts. Nyval ägde rum den 1-2 oktober; kommunisterna uteslöts ur riksdagen och de borgerliga erhöll den nödvändiga tvåtredjedelsmajoriteten för undantagslagarnas införande. Småningom trappades våldet upp och rörelsen radikaliserades till den grad att även moderata borgerliga politiker kunde råka ut för skjutsning. Ofta misshandlades offren grovt under skjutsningen; direkta mord är belagda i tre fall. Kulmen nåddes med kidnappningen av den förre presidenten K.J. Ståhlberg och dennes hustru den 14 oktober 1930 och sedan generalstabschefen Kurt Martti Wallenius visat sig varit inblandad i dådet uppstod en stark opposition mot Lapporörelsen. Vid presidentvalet i februari 1931 vann Pehr Evind Svinhufvud endast med två röster över Kaarlo Juho Ståhlberg. Lapporörelsen fortsatte 1931 mindre offentligt sin agitation på landsbygden, där den ekonomiska krisen skapat oro, och denna oro ledde till den öppna revolten den 1 februari 1932 i Mäntsälä (Mäntsäläupproret). Efter den rättegång som följde, då 102 av ledarna fängslades, upplöstes rörelsen. Rörelsen var som starkast mellan 1929 och 1932. Kring spillrorna av Lapporörelsen bildades 1932 partiet Fosterländska folkrörelsen, som året därpå vann insteg i Finlands riksdag. (sv) Движение Лапуа, или Лапуаское движение (фин. Lapuan liike) — радикальное националистическое фашистское и антикоммунистическое движение в Финляндии, существовавшее в 1929—1932 годах. Запрещено весной 1932 года после неудачной попытки государственного переворота. Фактически восстановлено под названием Патриотическое народное движение. (ru) 拉普阿运动是芬兰历史上激进的民族主义和反共主义政治运动，建立于拉普阿并以此地命名。由于其极右翼的倾向，1932年被查禁。爱国人民运动在议会中继承了该运动的反共主义倾向。 (zh) Рух Лапуа, або Лапуаський рух (фін. Lapuan liike — націоналістичний і антикомуністичний рух у Фінляндії, що існував у 1929 — 1932. Заборонений навесні 1932 після невдалої спроби державного перевороту. Фактично відновлений під назвою "Патріотичний народний рух". (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Lapuan_liike.svg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://archive.org/details/concisehistoryof00davi_0 |
| dbo:wikiPageID | 256603 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 11525 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1116819258 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbc:Banned_far-right_parties dbc:Political_parties_disestablished_in_1932 dbr:Patriotic_People's_Movement dbr:Vaasa dbc:1929_establishments_in_Finland dbc:1932_disestablishments_in_Finland dbr:Kurt_Martti_Wallenius dbr:Peasant_March dbr:Continuation_War dbr:Ostrobothnia_(historical_province) dbr:Great_Purge dbr:Murder dbr:Mäntsälä dbr:Mäntsälä_rebellion dbc:Political_history_of_Finland dbr:Anti-communism dbc:Lapua dbr:Lutheranism dbr:Social_Democratic_Party_of_Finland dbr:Patriotic_People's_Movement_(Finland) dbr:White_Guard_(Finland) dbr:Winter_War dbr:Minna_Craucher dbr:Nationalist_activism dbc:Political_parties_established_in_1929 dbr:Far-right_politics dbr:Fascism dbr:Fascist dbr:Oulu dbr:History_of_Finland dbr:Kidnapping dbr:Heimosodat dbr:Helsinki dbc:Fascism_in_Finland dbr:Assault dbc:Anti-communist_organisations_in_Finland dbc:Finnish_nationalism dbr:Joensuu dbr:Kaarlo_Juho_Ståhlberg dbr:Lapua dbc:Defunct_political_parties_in_Finland dbr:Whites_(Finland) dbr:Politics_of_Finland dbr:Soviet_Union dbr:Nazi_Germany dbr:Onni_Happonen dbr:Authoritarian_conservatism dbr:Riot dbr:Vihtori_Kosola dbr:Ståhlberg_kidnapping dbr:Finnish_nationalism dbr:Nationalist dbr:Patriotic_Citizens_of_Viitasaari dbr:Young_Communist_League_of_Finland dbr:Vaps_Movement dbr:Iivari_Koivisto dbr:Vihtori_Herttua dbr:Civil_War_in_Finland dbr:File:Eino_Niemisen_pahoinpitely.jpg dbr:File:Lapuan_liike_IKL_20190111T143714.jpg |
| dbp:crimes | dbr:Murder dbr:Kidnapping dbr:Assault dbr:Riot |
| dbp:dates | 1929 (xsd:integer) |
| dbp:ideology | dbr:Anti-communism dbr:Fascism dbr:Authoritarian_conservatism dbr:Finnish_nationalism (en) |
| dbp:leader | dbr:Vihtori_Kosola dbr:Iivari_Koivisto dbr:Vihtori_Herttua |
| dbp:logo | Lapuan liike.svg (en) |
| dbp:motives | Outlawing communism in Finland (en) Setting up right-wing dictatorship (en) |
| dbp:name | Lapua Movement (en) |
| dbp:size | (en) at least 40,000 (en) |
| dbp:status | Outlawed in 1932 (en) |
| dbp:successor | dbr:Patriotic_People's_Movement |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Cite_book dbt:Commonscat-inline dbt:Estimation dbt:Infobox_militant_organization dbt:Refimprove dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Finnish_far_right |
| dct:subject | dbc:Banned_far-right_parties dbc:Political_parties_disestablished_in_1932 dbc:1929_establishments_in_Finland dbc:1932_disestablishments_in_Finland dbc:Political_history_of_Finland dbc:Lapua dbc:Political_parties_established_in_1929 dbc:Fascism_in_Finland dbc:Anti-communist_organisations_in_Finland dbc:Finnish_nationalism dbc:Defunct_political_parties_in_Finland |
| gold:hypernym | dbr:Movement |
| rdf:type | owl:Thing yago:Abstraction100002137 yago:Group100031264 yago:Organization108008335 yago:Party108256968 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:YagoPermanentlyLocatedEntity dbo:Organisation dbo:PoliticalParty yago:SocialGroup107950920 yago:WikicatDefunctPoliticalPartiesInFinland yago:WikicatFar-rightPoliticalParties yago:WikicatFascistParties yago:WikicatPoliticalPartiesDisestablishedIn1932 yago:WikicatPoliticalPartiesEstablishedIn1929 yago:WikicatPoliticalPartiesInFinland |
| rdfs:comment | حركة لابوا (بالفنلندية Lapuan liike) ، حركة سياسية في فنلندا سميت نسبة إلى المدينة الفنلندية لابوا . نشأت في العام 1929 و قد هيمن عليها في البداية اتجاه قوي قومي و مناهض للشيوعية ، مشددة على إرث و الحرس الأبيض و الحرب الأهلية الفنلندية. رأت الحركة بأنها بحاجة ماسة لاستعادت مكتسبات الحرب الأهلية ، داعمة اللوثرية و القومية و مناهضة الشيوعية. تطرفت الحركة ، و تم حظرها إثر محاولة انقلاب فاشلة في عام 1932. استمرت الأنشطة بعد ذلك ضمن . (ar) Το Κίνημα Λάπουα ήταν αντικομμουνιστικό κίνημα που ιδρύθηκε το 1929 στη Φινλανδία υπό την αρχηγία του , ο οποίος ενθάρρυνε τρομοκρατικές επιθέσεις κατά κομμουνιστικών οργανώσεων. Το 1932 πήρε μέρος σε εξέγερση η οποία εύκολα καταπνίγηκε και το κίνημα απαγορεύτηκε. Αμέσως δημιουργήθηκε το Πατριωτικό Κίνημα του Λαού που προσέλκυσε 100.000 μέλη τα οποία φορούσαν μαύρα πουκάμισα και μπλέ γραβάτες. Απαγορεύτηκε μετά τη Σοβιετική εισβολή το 1944. (el) The Lapua Movement (Finnish: Lapuan liike, Swedish: Lapporörelsen) was a radical Finnish nationalist, fascist, pro-German and anti-communist political movement founded in and named after the town of Lapua. Led by Vihtori Kosola, it turned towards far-right politics after its founding and was banned after a failed coup d'etat attempt in 1932. The movement's anti-communist activities continued in the parliamentarian Patriotic People's Movement. (en) El Movimiento Lapua (en finés: Lapuan liike) fue una organización nacionalista de extrema derecha de Finlandia. Fue fundada en 1929 como un grupo anticomunista en Lapua, por miembros de la burguesía y veteranos de la guerra civil finlandesa de 1918. Con el paso del tiempo tomó una estructura paramilitar, de carácter fascista, y abogó por el establecimiento de un régimen autoritario en el país. Fue ilegalizado en 1932 por su participación en la Rebelión de Mäntsälä, un golpe de Estado frustrado contra el entonces Gobierno finlandés. Poco después se refundó en el Movimiento Patriótico Popular. (es) Le mouvement de Lapua (finnois : Lapuan, same du Nord : Lapporörelsen) est un mouvement politique nationaliste et anticommuniste finlandais créé en 1929 à Lapua, en Ostrobotnie du Sud. Après sa radicalisation, il se tourne vers la politique d'extrême droite et est interdit après un coup d'État manqué en 1932.Les activités anticommunistes du mouvement se sont poursuivies au sein du Mouvement populaire patriotique (Isänmaallinen kansanliike), ou IKL. (fr) 라푸아 운동(핀란드어: Lapuan liike 라푸안 리케[*], 스웨덴어: Lapporörelsen 라포뢰렐센[*])은 핀란드의 급진적 국민주의, 반공주의 정치운동이다. 그 이름은 도시 지명 라푸아에서 유래했다. 1932년 쿠데타를 일으켰으나 진압당하고(맨챌래 반란) 정치활동이 금지되었다. 그러나 라푸아 운동의 이념은 그 후신인 애국인민운동에서 그대로 계승되었다. (ko) ラプア運動（ラプアうんどう）は、1920年代末期から1930年代初頭にかけてフィンランドで勃興した反共・ファシズム運動である。 (ja) Ruch Lapua (fi. Lapuan liike) – skrajnie prawicowy ruch polityczny w Finlandii na przełomie lat 20. i 30. XX wieku (pl) Движение Лапуа, или Лапуаское движение (фин. Lapuan liike) — радикальное националистическое фашистское и антикоммунистическое движение в Финляндии, существовавшее в 1929—1932 годах. Запрещено весной 1932 года после неудачной попытки государственного переворота. Фактически восстановлено под названием Патриотическое народное движение. (ru) 拉普阿运动是芬兰历史上激进的民族主义和反共主义政治运动，建立于拉普阿并以此地命名。由于其极右翼的倾向，1932年被查禁。爱国人民运动在议会中继承了该运动的反共主义倾向。 (zh) Рух Лапуа, або Лапуаський рух (фін. Lapuan liike — націоналістичний і антикомуністичний рух у Фінляндії, що існував у 1929 — 1932. Заборонений навесні 1932 після невдалої спроби державного перевороту. Фактично відновлений під назвою "Патріотичний народний рух". (uk) Die Lapua-Bewegung, auch Lappobewegung, (finn.: Lapuanliike, schwed.: Lapporörelsen) war eine faschistische Volksbewegung in Finnland und bestand von 1929 bis 1932. Nach der Weltwirtschaftskrise bildete sich, wie in vielen anderen europäischen Ländern, ebenfalls in Finnland eine faschistische Bewegung. Die Lapua-Bewegung konstituierte sich anfangs als Massenbewegung der politischen Rechten mit Riegelfunktion gegen den Kommunismus und richtete ihr gesamtes politisches Wirken anfangs ausschließlich gegen die Aktivitäten der Finnischen Kommunistischen Partei, welche damals in Finnland überwiegend als „fünfte Kolonne Moskaus“ galt. Die Bewegung hatte ihre Wurzeln in antikommunistischen Kreisen innerhalb der Politik, Wirtschaft und Wissenschaft und in rechtsautoritären Schützenverbänden. Sie wa (de) Lapua Mugimendua (finlandieraz: Lapuan liike), edo "Lapuako Faxismoa", Finlandiako mugimendu politikoa izan zen, 1929. urtean sortua. Bere burua, anti-komunista eta nazionalistatzat zuten. Geroz eta faxistagoa bihurtu zen mugimendua eta Alemania inperialarekin hartu-harremanetan jarri zen. 1932. urtean desegin zen mugimendua eta hauen aktibitatea, inoiz arrakasta handia izango ez zuen Isänmaallinen Kansanliike alderdira igaro zen. Mugimenduaren buruzagiak eta generalak izan ziren. (eu) Il Movimento Lappista (Lapuan liike in finlandese, Lapporörelsen in svedese) è stato un movimento politico finlandese, creato nel 1929 nel comune di Lapua, inizialmente dominato dal nazionalismo anti-comunista derivato dall'esperienza delle Guardie Bianche. Molto rapidamente divenne un movimento di tendenza fascista corporativo. Il 14 ottobre 1930 tentò un colpo di Stato (ribellione di Mäntsälä). Fu bandito nel 1932, ma i suoi membri continuarono la loro attività nell'Isänmaallinen kansanliike (in italiano "movimento patriottico popolare"). (it) De Lapua-beweging, Fins: Lapuan liike, was een politieke beweging in Finland. De beweging was eerst nationalistisch en anti-communistisch, maar werd later fascistisch. De beweging werd in 1929 in Zuid-Ostrobothnië opgericht door over het algemeen, conservatieve boeren. De Lapua-beweging stond in de traditie van de anticommunistische Witte Gardisten die het in de Finse Burgeroorlog van de Rode Gardisten hadden gewonnen, dat waren de communisten en linkse socialisten, en steunde het lutheranisme. De Lapua-beweging floreerde op het Finse platteland en was fel gekant tegen de stedelijke sociaaldemocraten. Op 16 juni 1930 werd door 3000 Lapua-aanhangers een socialistische uitgeverij vernield en in oktober 1930 gijzelden zij kortstondig de ex-president Kaarlo Juho Ståhlberg. De Lapua-beweging we (nl) O Movimento de Lapua (em finlandês: Lapuan liike) foi um movimento político surgido na região de Lapua, no leste da Finlândia, em 1929. Inicialmente dominado por nacionalistas anti-comunistas, remetia para o legado do , dos guardas brancos e da Guerra Civil. Muitos políticos e militares de topo estavam solidários com o movimento uma vez que o anticomunismo era norma entre as classes dirigentes após a Guerra Civil, mas o uso excessivo da violência por parte dos seus activistas acabou por diminuir a sua popularidade. Por via da radicalização das suas posições acabou por tornar-se num movimento fascista, e foi banido após uma tentativa falhada de Golpe de Estado, conhecida como a Rebelião de Mäntsälä, em 1932. As suas actividades foram continuadas pelo Movimento Patriótico Popular (em finland (pt) Lapporörelsen var en finländsk utomparlamentarisk och antikommunistisk rörelse som startades 1929. Den fick sitt namn efter Lappo socken, där den grundades, och där dess ledare Vihtori Kosola hade sin gård. Anledningen till bildandet var missnöjet med centerkrafternas försoningspolitik gentemot dem som under finska inbördeskriget 1918 hade stått på den röda sidan. Småningom trappades våldet upp och rörelsen radikaliserades till den grad att även moderata borgerliga politiker kunde råka ut för skjutsning. Ofta misshandlades offren grovt under skjutsningen; direkta mord är belagda i tre fall. (sv) |
| rdfs:label | حركة لابوا (ar) Moviment Lapua (ca) Lapua-Bewegung (de) Κίνημα Λάπουα (el) Movimiento Lapua (es) Lapua Mugimendua (eu) Mouvement de Lapua (fr) Movimento di Lapua (it) Lapua Movement (en) 라푸아 운동 (ko) ラプア運動 (ja) Lapua-beweging (nl) Ruch Lapua (pl) Movimento de Lapua (pt) Лапуаское движение (ru) Lapporörelsen (sv) Рух Лапуа (uk) 拉普阿运动 (zh) |
| owl:sameAs | freebase:Lapua Movement yago-res:Lapua Movement wikidata:Lapua Movement dbpedia-ar:Lapua Movement dbpedia-ca:Lapua Movement dbpedia-da:Lapua Movement dbpedia-de:Lapua Movement dbpedia-el:Lapua Movement dbpedia-es:Lapua Movement dbpedia-et:Lapua Movement dbpedia-eu:Lapua Movement dbpedia-fi:Lapua Movement dbpedia-fr:Lapua Movement dbpedia-it:Lapua Movement dbpedia-ja:Lapua Movement dbpedia-ko:Lapua Movement dbpedia-nl:Lapua Movement dbpedia-nn:Lapua Movement dbpedia-no:Lapua Movement dbpedia-pl:Lapua Movement dbpedia-pt:Lapua Movement dbpedia-ro:Lapua Movement dbpedia-ru:Lapua Movement dbpedia-sv:Lapua Movement dbpedia-tr:Lapua Movement dbpedia-uk:Lapua Movement dbpedia-zh:Lapua Movement https://global.dbpedia.org/id/REoj |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Lapua_Movement?oldid=1116819258&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Lapuan_liike.svg wiki-commons:Special:FilePath/Lapuan_liike_IKL_20190111T143714.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Eino_Niemisen_pahoinpitely.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Lapua_Movement |
| is dbo:knownFor of | dbr:Väinö_Hakkila |
| is dbo:party of | dbr:Vilho_Annala dbr:Arne_Somersalo |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Lapua_movement dbr:Lapuan_liike dbr:Lapuanliike |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Carl_Gustaf_Emil_Mannerheim dbr:List_of_coups_and_coup_attempts dbr:List_of_coups_and_coup_attempts_by_country dbr:List_of_fascist_movements_by_country dbr:List_of_fascist_movements_by_country_A–F dbr:1929 dbr:1930 dbr:1931_Finnish_presidential_election dbr:1932 dbr:Bertel_Gripenberg dbr:Antti_Isotalo_(Jäger) dbr:Horst-Wessel-Lied dbr:Patriotic_People's_Movement dbr:Pehr_Evind_Svinhufvud dbr:Religion_in_Nazi_Germany dbr:Vilho_Annala dbr:Jalmari_Rötkö dbr:March_2 dbr:November_24 dbr:October_14 dbr:List_of_kidnappings dbr:List_of_right-wing_political_parties dbr:November_1932 dbr:1930_Finnish_parliamentary_election dbr:Alexander_II_(statue_in_Helsinki) dbr:Edwin_Linkomies dbr:Eino_Pekkala dbr:Mäntsälä dbr:Mäntsälä_rebellion dbr:Ostrobothnians dbr:Anneli_Jäätteenmäki dbr:Anti-communism dbr:Clerical_fascism dbr:February_1932 dbr:March_1932 dbr:Centre_Party_(Finland) dbr:Toivo_Horelli dbr:Väinö_Hakkila dbr:White_Guard_(Finland) dbr:Winter_War dbr:Juho_Perälä dbr:July_1930 dbr:Jussi_Muilu dbr:Minna_Craucher dbr:Aarne_Orjatsalo dbr:Ale_Riipinen dbr:Erkki_Räikkönen dbr:Fagerholm_III_Cabinet dbr:Far-right_politics dbr:Finland dbr:Paavo_Talvela dbr:Far-right_politics_in_Finland dbr:History_of_Finland dbr:History_of_Finland_(1917–present) dbr:History_of_parliamentarism dbr:Kaarlo_Huhtala dbr:Kai_Donner dbr:Left_Group_of_Finnish_Workers dbr:Neo-fascism dbr:Herman_Gummerus dbr:Hilja_Riipinen dbr:International_Agrarian_Bureau dbr:Background_of_the_Winter_War dbr:Arndt_Pekurinen dbr:Arne_Somersalo dbr:Artur_Sirk dbr:Kaarlo_Juho_Ståhlberg dbr:Karl-August_Fagerholm dbr:Lapua dbr:Lapua_movement dbr:Lauri_Kolho dbr:Lauri_Koskela dbr:Lauri_Kristian_Relander dbr:Biographical_Dictionary_of_the_Extreme_Right_Since_1890 dbr:Sweden_and_the_Winter_War dbr:Arvi_Malmivaara dbr:Asser_Salo dbr:Aukusti_Mäenpää dbr:Police_of_Finland dbr:Kyösti_Kallio dbr:Anti-communist_resistance dbr:National_Coalition_Party dbr:Onni_Happonen dbr:Christian_nationalism dbr:Voima dbr:Neo-Nazism dbr:Night_Frost_Crisis dbr:Vaasa_riot dbr:Ilmari_Sormunen dbr:List_of_solved_missing_person_cases:_pre-2000 dbr:List_of_unsolved_murders_(1900–1979) dbr:Vihtori_Kosola dbr:Ståhlberg_kidnapping dbr:Finnish_Trade_Union_Federation dbr:Vaps_Movement dbr:Lapuan_liike dbr:Lapuanliike |
| is dbp:party of | dbr:Vilho_Annala dbr:Arne_Somersalo |
| is dbp:predecessor of | dbr:Patriotic_People's_Movement |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Lapua_Movement |
