Paranthropus boisei (original) (raw)
بارانثروبوس بويزي (Paranthropus boisei) أو إنسان بويزي الموازي (أو الجانبي)، كلمة بويزي هي اسم ممول الحملة التي عثرت على أول أثر لهذا الإنسان، يشار إلى بارانثروبوس بويزي اختصاراً باسم بويزي، وهو نوع قديم من أشباه الإنسان وكان من أكثر أنواع بارانثروبوس انتشاراً. عاش في مناطق شرق القارة الإفريقية لمدة تزيد على 1.3 مليون سنة، فقد ظهر قبل 2.6 مليون وانقرض قبل 1.2 مليون سنة.
,_Olduvai_Gorge_-_Springfield_Science_Museum_-_Springfield,_MA_-_DSC03368.jpg?width=300)
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | بارانثروبوس بويزي (Paranthropus boisei) أو إنسان بويزي الموازي (أو الجانبي)، كلمة بويزي هي اسم ممول الحملة التي عثرت على أول أثر لهذا الإنسان، يشار إلى بارانثروبوس بويزي اختصاراً باسم بويزي، وهو نوع قديم من أشباه الإنسان وكان من أكثر أنواع بارانثروبوس انتشاراً. عاش في مناطق شرق القارة الإفريقية لمدة تزيد على 1.3 مليون سنة، فقد ظهر قبل 2.6 مليون وانقرض قبل 1.2 مليون سنة. (ar) Paranthropus boisei (česky též Australopiték východoafrický) je druh vyhynulého hominida, žijící ve starším pleistocénu, před 2,3 – 1,3 miliony let ve východní Africe, na území dnešní Etiopie, Keni, Tanzanie a Malawi. Je nejmladším, posledním zástupcem australopitéků, přičemž patří ke skupině robustních druhů, řazených často do samostatného rodu Paranthropus. Žil již současně se zástupci rodu Homo (Homo habilis, Homo erectus). (cs) Paranthropus boisei o Australopithecus boisei (anomenat originalment Zinjanthropus boisei) fou un homínid fòssil del gènere Paranthropus. Les diverses restes trobades permeten saber que aquest homínid visqué entre els 2,6 i 1,2 milions d'anys enrere. El primer descobridor d'aquesta espècie fou l'antropòloga Mary Leakey el juliol de 1959 a Olduvai, Tanzània. Trobà un crani designat científicament OH 5 i l'espècie rebé el nom inicial de Zinjanthropus boisei Fou datat en 1,75 milions d'anys. La seva dentadura està adaptada a menjar vegetals durs propis de la sabana. El 1969 es trobaren al jaciment de Koobi Fora (Kenya) altres cranis (KNM ER732 i KNM ER406) de la mateixa espècie que mostraven el més gran dimorfisme entre els dos sexes detectat en un homínid (essent més grossos els mascles, 68 kg que les femelles 45 kg.). Al mateix jaciment el 1975 es trobaren en el mateix nivell geològic restes de A. Boisei i d'Homo ergaster que demostraven una coetaneïtat d'ambdues espècies cosa que pot indicar que en realitat P. boisei no és un antecessor de la humanitat moderna. El 1993 una altra troballa (KGA10–525) a Kronso Etiòpia mostrà l'espècimen més gran d'aquesta espècie datat en 1,4 milions d'anys. Els cranis tenen entre 475cc i 550cc de capacitat no gaire més que els dels Australopithecus afarensis i Australopithecus africanus. (ca) Paranthropus boisei es una especie de homínido extinta de África Oriental, que vivió en un entorno seco y se alimentaba de vegetales duros, para lo que desarrolló un potente aparato masticador destinado a triturar semillas y raíces. Aparece en el registro fósil en sedimentos del Pleistoceno inferior, de hace entre 2,3 (Gelasiense) y 1,3 millones de años (Calabriense). El primer ejemplar conocido fue un cráneo (OH 5), descubierto por Mary Leakey el 17 de julio de 1959 en la garganta de Olduvai, Tanzania; datado en 1,75 millones de años. Louis Leakey clasificó inicialmente la especie como Zinjanthropus boisei; "boisei" por el antropólogo ; "zinj", una antigua palabra para designar a África Oriental, y "anthropus", hombre. Otro cráneo fue encontrado en 1969 por Richard Leakey en Koobi Fora cerca del lago Turkana. La especie fue adscrita al género Paranthropus por Robinson en 1960, y posteriormente al género Australopithecus por Leakey et al. en 1964, sin embargo ha prevalecido la adscripción de Robinson. Su capacidad craneal era de alrededor de 515 cm³, la cara está muy ancha y redondeada, con unos incisivos muy pequeños, pero unos enormes molares y una cresta sagital a la que debían unirse unos grandes músculos masticadores. Su foramen magnum está más adelantado que en Australopithecus (como en el género Homo). Por lo demás, el peso, estatura y aspecto general es muy parecido a los otros Australopithecus. Hallazgos de restos parciales del esqueleto postcraneal, como OH 80 de Olduvai, muestran unas características muy robustas, como unos brazos largos y fuertes con el radio y la ulna muy robustos. Los machos pesaban en promedio de 49 a 61,7 kg, según diferentes cálculos, y las hembras 34 kg, reflejando un claro dimorfismo sexual, y la altura mínima se ha calculado en 1,56 ± 0,039 m. Paranthropus boisei vivió en un medio ambiente más seco que sus ancestros Australopithecus. Ante el cambio climático, las especies de este género recurrieron a la especialización de su aparato masticador para poder sobrevivir en un medio más seco. Así, con unas poderosas mandíbulas pudo tener acceso a raíces, tallos gruesos, etc. En cambio, el resto de su estructura corporal no varió prácticamente nada con respecto a sus antecesores Australopithecus. La especialización alimentaria ante este cambio climático se vio demostrada de otra forma con el descubrimiento de un cráneo con mandíbula completo, en 1997, en Konso (Etiopía). En ese mismo yacimiento se encontraron muchos huesos de bóvidos alcelafinos, que se sabe que se alimentan de plantas del tipo C4, que se trata de matorrales de clima seco y semiseco. Por lo tanto, se sabe que los Paranthropus boisei vivieron en una sabana. (es) Paranthropus boisei ist eine Art der ausgestorbenen Gattung Paranthropus aus der Entwicklungslinie der Hominini, die vor rund zwei Millionen Jahren in Ostafrika vorkam. Aufgrund der sehr großen Backenzähne und der ebenfalls sehr großen Knochenleisten am Schädel, an denen zu Lebzeiten kräftige Kaumuskeln ansetzten, wird die Art umgangssprachlich – aber irreführend – auch als „Nussknacker-Mensch“ bezeichnet. Die Entdeckerin der ersten Funde von Paranthropus boisei, Mary Leakey, benannte die Art zunächst Zinjanthropus boisei. Die Abgrenzung der Gattung Paranthropus von Australopithecus ist umstritten. Die Fossilien werden daher von einigen Forschern auch als Australopithecus boisei bezeichnet. Die Arten der Gattung Paranthropus werden in der Familie der Menschenaffen zur Gruppe der Australopithecina gerechnet und stellen vermutlich eine evolutionäre Seitenlinie zur Gattung Homo dar. (de) Paranthropus boisei Hominidae familiako Paranthropus generoko espezie fosil bat da. 1,5 milioi urte luzez Homo generoarekin batera bizi izan zen, Homo habilis, Homo ergaster eta Homo rudolfensis espezieekin hain zuzen ere. Honen frogak (Etiopia), (Kenia), eta Olduvaiko (Tanzania) aztarnategietan aurkitu zituzten Mary eta Louis Leakey bikote famatuak. Gazelen fosilek erakusten diten bezala, sabana zen garai hartan esandako lurralde hauetan, baina ez da uste, gaur egungoa bezain lehorra zenik. Litekeena da familia bereko gizonek osatutako komunitateetan bizi izatea, emakume batzuekin. Fisikoki aren antza handia duenez, ikerlari askok zalantzan jarri du espezie honen existentzia. Burezurraren kapazitatea 550 cc ingurukoa zen, aurpegi oso sendoa, hortz txikiak eta hagin handiak zituen. a Australopithecusarena baino aurreratuagoa zuen, Homo generoarekin gertatzen den bezala. Klima aldaketarekin batera, inguruak lehortu egin ziren, eta beraz, baita fruituak ere. Honenbestez, murtxikatzeko muskulu sendoak garatu zituzten, sustrai, adaska eta tuberkulu lehorrak jan ahal izateko. Hala ere, gorputzeko gainerako atalek ez zuten aldaketa handirik izan Australopithecusarekiko. * Datuak: Q310531 * Multimedia: Paranthropus boisei * Espezieak: Australopithecus boisei (eu) Paranthropus boisei est un hominidé fossile qui a vécu en Afrique orientale entre environ 2,4 et 1,2 million d'années avant notre ère, pendant le Pliocène et le Pléistocène inférieur. Il a d’abord été appelé Zinjanthropus boisei puis Australopithecus boisei. Aujourd'hui, il est souvent inclus dans le genre Paranthropus, dont il est le plus grand représentant. Toutefois, le débat concernant sa position phylogénétique n’est pas encore clos. (fr) Paranthropus boisei is a species of australopithecine from the Early Pleistocene of East Africa about 2.5 to 1.15 million years ago. The holotype specimen, OH 5, was discovered by palaeoanthropologist Mary Leakey in 1959, and described by her husband Louis a month later. It was originally placed into its own genus as "Zinjanthropus boisei", but is now relegated to Paranthropus along with other robust australopithecines. However, it is also argued that Paranthropus is an invalid grouping and synonymous with Australopithecus, so the species is also often classified as Australopithecus boisei. Robust australopithecines are characterised by heavily built skulls capable of producing high stresses and bite forces, and some of the largest molars with the thickest enamel of any known ape. P. boisei is the most robust of this group. Brain size was about 450–550 cc (27–34 cu in), similar to other australopithecines. Some skulls are markedly smaller than others, which is taken as evidence of sexual dimorphism where females are much smaller than males, though body size is difficult to estimate given only one specimen, OH 80, definitely provides any bodily elements. The presumed male OH 80 may have been 156 cm (5 ft 1 in) tall and 61.7 kg (136 lb) in weight, and the presumed female KNM-ER 1500 124 cm (4 ft 1 in) tall (though its species designation is unclear). The arm and hand bones of OH 80 and KNM-ER 47000 suggest P. boisei was arboreal to a degree. P. boisei was originally believed to have been a specialist species of hard foods, such as nuts, due to its heavily built skull, but it was more likely a generalist feeder of predominantly abrasive C4 plants, such as grasses or underground storage organs. Like gorillas, the apparently specialised adaptations of the skull may have only been used with less desirable fallback foods, allowing P. boisei to inhabit a wider range of habitats than gracile australopithecines. P. boisei may have been able to make Oldowan stone tools and butcher carcasses. P. boisei mainly inhabited wet, wooded environments, and coexisted with H. habilis, H. rudolfensis and H. ergaster/erectus. These were likely preyed upon by the large carnivores of the time, including big cats, crocodiles and hyenas. (en) Paranthropus boisei (awalnya disebut Zinjanthropus boisei dan lalu Australopithecus boisei) adalah hominin awal dan dideskripsikan sebagai spesies Paranthropus terbesar. Spesies ini hidup sekitar 2.6 hingga 1.2 juta tahun yang lalu selama Pliosen dan Pleistosen di Afrika Timur. (in) L'Australopithecus boisei, attualmente classificato come Paranthropus boisei, è una specie di ominide del genere Australopithecus, vissuto tra 2,6 e 1,2 milioni di anni fa nell'Africa orientale, durante il Pliocene e il Pleistocene. Il primo fossile di Australopithecus boisei, inizialmente classificato come Paranthropus boisei e chiamato Zinjanthropus boisei, venne identificato da Mary Leakey nel 1959 nella gola di Olduvai in Tanzania. (it) Paranthropus boisei (oorspronkelijke naam Zinjanthropus boisei, jonger synoniem Australopithecus boisei) is een uitgestorven mensachtige en is de grootste soort uit het geslacht Paranthropus. De soort leefde in Oost-Afrika tijdens het Vroeg Pleistoceen tussen circa 2,3 en 1,2 Ma. (nl) 파란트로푸스 보이세이(Paranthropus boisei)는 화석 인류의 하나이다. 1959년 탄자니아의 올두바이 조지 계곡에서 영국출신 인류학자 루이스 리키와 그의 아내인 메리 리키 부부가 발견했다. 초기에는 “진잔트로푸스 보이세이”(Zinjanthropus boisei)라고 명명되었고, 최근까지 “오스트랄로피테쿠스 보이세이”(Australopithecus boisei)로 불렸다. 별명 중에는 처음에 발견된 20세 남성의 화석의 해골 중 단단한 아래턱 때문에 붙여진 '호두까기 인간'(Zinji)이 있다. 파란트로푸스 보이세이는 260만 년~100만 년 전, 플리오세 말기에서 플라이스토세에 동아프리카에서 살았다. 몸무게는 약 45kg, 키는 1m~1.5m를 약간 넘었고, 암수 간에 크기의 차이가 심했다. 뇌용량은 500cc 전후였다. (ko) Paranthropus boisei – gatunek wymarłego hominida, przedstawiciel australopiteków masywnych, który zamieszkiwał Afrykę ok. 2,3–1,2 mln lat temu. Miał silne i duże szczęki wyposażone w szerokie zęby służące do rozcierania roślinnego pokarmu. Równie masywnie zbudowana była jego czaszka, która m.in. posiadała wydatny na wierzchu (służący do przyczepu rozbudowanych mięśni żuchwy). Pierwotnie zaliczany do rodzaju Australopithecus jako A. boisei. Z powodu skąpości skamielin trudno ocenić jego wysokość. Mary Leakey dokonała wielu ważnych odkryć, rozpoczynając swoją pracę już w latach 30. XX w. u boku męża Louisa Leakeya. Między innymi w 1959 roku odkryła w Wąwozie Olduvai skamieniałą czaszkę, skatalogowaną jako , należącą do przedstawiciela gatunku Paranthropus boisei. Małżonkowie Leakey nazwali pierwotnie ten nowy gatunek Zinjanthropus boisei (Zinj to dawna arabska nazwa Afryki Wschodniej, a Boise to nazwisko angielskiego przemysłowca, który finansował badania małżeństwa Leakeyów), a pieszczotliwie nazywali go Zinj albo Dziadek do orzechów (Nutcracker) – z powodu wielkich szczęk jakby stworzonych do łupania orzechów. Analizy izotopowe sugerują jednak, że P. boisei żywił się głównie trawami i ciborowatymi. Budowa twarzoczaszki może być przystosowaniem do zjadania dużych ilości pokarmu o niskiej wartości odżywczej, a nie twardych pokarmów, takich jak orzechy. (pl) Paranthropus boisei (originalmente chamado Zinjanthropus boisei e então Australopithecus boisei até recentemente) foi um dos primeiros hominíneos que viveram na Europa, há cerca de 1 a 2 milhões de anos, durante o Pleistoceno. Tinha um crânio altamente especializado à mastigação pesada. P. boisei habitou os pastos secos da savana da durante um período de há 1,7 a 1,0 milhões de anos. O primeiro fóssil foi descoberto em um sítio arqueológico rico, FLK Zinj, no , por Mary Leakey em 1959, de onde o nome, "Zinj man." O epíteto da espécie "boisei" é uma homenagem a , que contribuiu financeiramente ao trabalho de Louis e Mary Leakey no . Essa espécie é caracterizada por um crânio grande com uma mandíbula pesada e grandes molares. O cérebro é maior do que a média dos australopitecos, (cerca de 550 cm3). A mandíbula grande e a dentição pode ter sido uma adaptação à sua dieta. O boisei media 1,5 m e pesava 50 kg. Presume-se que essas espécies lidaram com a mudança para um ambiente mais semelhante à savana que estava tomando lugar ao se especializar em uma dieta baseada em plantas de baixa qualidade. A mesma adaptação ocorreu no sul da África com a evolução do Paranthropus robustus. Os machos adultos eram maiores em média do que as fêmeas (dimorfismo sexual), como era o caso em praticamente todas as espécies de australopithecina. Os machos pesavam cerca de 49 kg e atingiam cerca de 1,37 m e altura, enquanto as fêmeas pesavam cerca de 34 kg e tinham 1,24 m de altura. Isso pode refletir poligamia - construção de harém, como se vê nos gorilas de hoje, que vivem em um ambiente de floresta tropical. Numa sociedade de harém, um macho tem direitos de reprodução exclusivos para um grupo de fêmeas, já que a disparidade de tamanho entre machos e fêmeas das espécies do gênero Paranthropus era comparável a dos gorilas (com base nas dimensões faciais). Os machos mais jovens também eram menos robustos do que os machos mais velhos (maturidade tardia também é exibida em gorilas). Porém, como os Paranthopus preferiam um habitat de savana, uma sociedade com vários machos teria sido mais produtiva para defender melhor o bando de predadores no ambiente mais exposto, como o fazem os babuínos da savana.Além disso, entre os primatas, a maturidade atrasada também é exibida no macaco rhesus, que tem uma sociedade com vários machos, e pode não ser um indicador preciso da estrutura social. Um estudo de 2011 que utilizou razões de isótopos de estrôncio em dentes fossilizados também sugeriu que há cerca de 2 milhões de anos, entre os grupos de Australopithecus e de Paranthropus do sul da África, as fêmeas tendiam a se estabelecer mais longe da sua região de nascimento do que os machos, ou seja a espécie tinha um sistema patrifocal. Em um sistema patrifocal, fêmeas que estão no grupo não são aparentadas, ao passo que os machos são, já que eles permanecem no bando em que nasceram, e esta associação entre os machos é bastante influente em seu comportamento. Geralmente, grupos assim são pequenos. Isso também descarta a plausibilidade de uma sociedade de harém, que teria resultado em uma sociedade matrilocal devido ao aumento da competição homem-homem. Permanece incerto se essa espécie fabricava ferramentas; quando foi descoberta, ela foi tomada como um de nossos ancestrais fabricantes de ferramentas, já que o sítio também havia mostrado evidências de ferramentas de Sílex. Entretanto, o primeiro fóssil de Homo habilis foi depois encontrado em um sítio próximo. As espécies de Paranthropus apresentavam crânios menores do que os do Homo habilis, que foi seu contemporâneo, mas eles tinham cérebros maiores do que os do Australopithecus.Após a descoberta do Homo habilis, ele foi visto como o produtor das ferramentas pelo topo da caixa craniana ser um pouco superior (640 cm³). Por outro lado, é possível que outras espécies produziam ferramentas também. Pesquisas a respeito de ferramentas de mão do Paranthropus robustus, uma espécie que pensava-se ser muito semelhante ao Paranthropus boisei, mostrou que, anatomicamente, eles eram capazes de realizar a tão chamada habilidade de precisão. Então o Paranthropus boisei possuía os requerimentos anatômicos para fabricar ferramentas, mas sua capacidade de abstração para criar projetos é duvidosa por sua anatomia craniana. Veja também em . (pt) Парантроп Бойса (лат. Paranthropus boisei, устар. «зинджантроп» [syn. Zinjanthropus boisei]) — самый массивный вид парантропов, обнаруженный в 1959 году Мэри Лики в восточноафриканских ущельях Олдувай, Кооби-Фора, и ряде других. Они датированы от 2,5 до 1 млн лет назад. Вплоть до 1972 года считался «несомненным австралопитеком». Данный вид обитал в Восточной Африке в эпоху плейстоцена примерно от 2,4 до 1,4 миллионов лет назад. Сравнение значений изотопов кальция у гигантопитека Блэка, современных приматов и гомининов указывают на значительно более высокие значения изотопов 44/42Ca у Gigantopithecus blacki в Азии и у Paranthropus boisei в Африке. Несмотря на то, что оба животных имеют отличающиеся значения изотопов 13С и 18O, они имеют довольно близкие значения изотопов 44/42Ca, предполагающие возможный общий аналогичный механизм накопления кальция. (ru) Paranthropus/Australopithecus boisei är en fossil förmänniska från Afrika. Tidigare känd som Zinjanthropus boisei, eller mera populärt "Zinj". Forskare är ej eniga om ifall arten bör placeras i släktet Australopithecus eller tillsammans med arterna aethiopicus och robustus i släktet Paranthropus. Karaketeristiskt för boisei är de mycket kraftiga kindtänderna, och de stora tuggmusklerna fästa i en benkam på hjässan. Dessa drag tyder på att den var anpassad för en mycket hårdtuggad diet, kanske hårda frön och rötter, och har givit den populärnamnet "nötknäckarmänniskan". På senare år har detta dock ifrågasatts och man tror att de stora platta kindtänderna snarare var till för att äta gräs. (sv) 鮑氏傍人（学名：Paranthropus boisei）为人科傍人属的一种，是早期的人族及最大的傍人。他生存於300-120萬年前上新世至更新世的東非。他最初被命名鮑氏東非人，及後被更名為鮑氏南方古猿，而最終被分類為鮑氏猿人。 (zh) Парантроп Бойса (Paranthropus boisei Mary Leakey, 1959), або австралопітек Бойса, спочатку також зинджантроп (Zinjanthropus boisei) — наймасивніший вид парантропів, виявлений у 1959 році подружжям Лікі в східно-африканських ущелинах Олдувай, Кообі-Фора, і ряді інших. Вони датовані від 2,5 до 1 млн років тому. Аж до 1972 року вважався «безсумнівним австралопітеком» Вид описаний Мері Лікі в 1959 р. по черепу, виявленому в шарах олдувайської культури. Наймасивніший з усіх австралопітеків: характерні величезні моляри, важкі щелепи, які, однак, не виступають вперед, великі кісткові гребені, що служили для прикріплення жувальних м'язів. Загальна статура була масивною, мабуть, дуже великою на зріст — 1,2-1,6 м, парантроп Бойса важив від 40 до 90 кг. Парантропи Бойса були повністю прямоходячими. Обсяг мозку 400–500 см3 (у сучасної людини в середньому 1350 см3). Важливо, що разом з парантропом Бойса було знайдено горіхову шкаралупу, що в сукупності з потужними зубами (щелепами) дає підстави вважати, що цей вид мав рослинну спеціалізацію. Також поряд були знайдені примітивні кам'яні знаряддя (оббита галька). Спочатку Луїс Лікі вважав (помилково), що зинджантроп почав використовувати кам'яні знаряддя першим з усіх тварин в історії, і консиліум вчених з небажанням визнав що парантроп Бойса є однією з «відсутніх ланок» оскільки при всьому примітивізмі вмів виготовляти кам'яні знаряддя. Але вже через кілька місяців у 1960 році Лікі відновив істину, повернувся до Африки і відкопав на тому ж таки місці і Homo habilis — справжнього власника тих кам'яних знарядь, а парантроп Бойса, відповідно, ставши обідом Homo habilis був сильно знижений в ранзі. (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Australophithecus_boi...ingfield,_MA_-_DSC03368.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://humanorigins.si.edu/evidence/human-evolution-timeline-interactive http://pure.aber.ac.uk/ws/files/99603/Amy%20Staniforth%20article%20for%20CPR.pdf https://archive.org/details/ancestralpassion00more%7Curl-access=registration%7Cpublisher=Simon https://archive.org/details/fromlucytolangua0000joha%7Curl-access=registration%7Cpublisher=Simon https://archive.org/details/leakeysbiography0000bowm https://archive.org/details/onelifeautobiogr00leak%7Curl-access=registration%7Cpublisher=Michael https://web.archive.org/web/20090212172915/http:/www.modernhumanorigins.net/oh5.html http://www.archaeologyinfo.com/australopithecusboisei.htm http://www.archaeologyinfo.com/oh5.htm http://humanorigins.si.edu/evidence/human-fossils/species/paranthropus-boisei |
| dbo:wikiPageID | 2165275 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 60198 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1123338696 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Endemism dbr:Molar_(tooth) dbr:Monograph dbr:Premolar dbr:Tooth_root dbr:Bear dbr:Belgian_Congo dbr:Big_cat dbr:Dean_Falk dbr:Deciduous_tooth dbc:Pliocene_primates dbr:Hominin dbr:Homo dbr:Homo_erectus dbr:Human dbr:Hyena dbr:John_Talbot_Robinson dbr:Phalanx_bone dbr:Robert_Broom dbr:Cusp_(anatomy) dbr:Dural_venous_sinuses dbr:Early_Pleistocene dbr:Incisor dbr:Indriidae dbr:Industry_(archaeology) dbr:Intertrochanteric_line dbr:Middle_meningeal_artery dbr:Orbit_(anatomy) dbr:Scree dbr:Mechanical_advantage dbr:OH_5 dbr:Postcanine_megadontia dbr:Sexual_selection dbr:Peninj_1 dbr:Cradle_of_Humankind dbr:Crocodile dbr:Crocodylus_anthropophagus dbc:Pleistocene_mammals_of_Africa dbr:Anterior_gluteal_line dbr:Masseter_muscle dbr:Megantereon dbc:Paranthropus dbr:Generalist_and_specialist_species dbr:Genus dbr:Geochronology dbr:Nutcracker_doll dbr:Omo_Kibish_Formation dbr:Storage_organ dbr:Elephant dbr:Epiphysis dbr:Frida_Leakey dbr:Gibbon dbr:Gorilla dbr:Molar_tooth dbr:Convergent_evolution dbr:Anorthoclase dbr:Ape dbr:Arboreal dbr:Lemur dbr:Leopard dbr:Louis_Leakey dbr:Mammal dbr:Mandrill dbr:Shungura_Formation dbr:Sister_taxon dbr:Smithsonian_Institution dbr:Stress_(physics) dbr:Dental_alveolus dbr:Frontal_bone dbr:Frugivorous dbr:Mrs._Ples dbr:Pectineal_line_(femur) dbr:Third_metacarpal_styloid_process dbr:Tuff dbr:Australopithecine dbr:Australopithecus dbr:Australopithecus_africanus dbr:Australopithecus_sediba dbr:Baboon dbr:C4_carbon_fixation dbc:Fossil_taxa_described_in_1959 dbr:Tim_D._White dbr:Display_(zoology) dbc:Taxa_named_by_Mary_Leakey dbr:Garniss_Curtis dbr:Sagittal_crest dbr:A._afarensis dbr:A._garhi dbr:A._sediba dbr:Alan_Walker_(anthropologist) dbr:Femur dbr:Brow_ridge dbr:P._aethiopicus dbr:Paranthropus dbr:Paranthropus_robustus dbr:Cementum dbr:Cheek_teeth dbr:Foramen_magnum dbr:Fossil dbr:Gluteal_tuberosity dbr:Isotope_analysis dbr:KNM-ER_406 dbr:KNM_WT_17000 dbr:Koobi_Fora dbr:Sexual_dimorphism dbr:Species_description dbr:Tooth_enamel dbr:Greg_Laden dbr:H._ergaster dbr:H._habilis dbr:H._rudolfensis dbr:Affinity_(taxonomy) dbr:African_archaeology dbc:Mammals_described_in_1959 dbr:Charles_Watson_Boise dbr:Chasmaporthetes dbr:Chimpanzee dbr:KNM_ER_3733 dbr:Lake_Baringo dbr:Lake_Natron dbc:Pleistocene_species_extinctions dbr:Richard_Wrangham dbr:Stone_tool dbr:Western_lowland_gorilla dbr:Monophyletic dbr:Dinofelis dbr:Donald_Johanson dbc:Pleistocene_primates dbr:Axial_precession dbr:Mary_Leakey dbr:Bone_tool dbr:Phillip_V._Tobias dbr:Pig dbr:Pleistocene dbr:Pliocene dbr:Ileret dbr:Kinshasa dbr:Konso dbr:National_Museum_of_Natural_History dbr:Ohio_State_Route_5 dbr:Oldowan dbr:Olduvai_Gorge dbr:Omo_River dbr:Orangutan dbr:Canine_tooth dbr:Raymond_Dart dbr:Sensu_lato dbr:Sensu_stricto dbr:Sherwood_Washburn dbr:World_War_II dbr:Noel_T._Boaz dbr:Robustness_(morphology) dbr:Species dbr:Synonym_(taxonomy) dbr:Sigmoid_sinus dbr:Shrubland dbr:Sabertoothed_cat dbr:Little_Foot dbr:Occipital_sinus dbr:National_Museum_of_Tanzania dbr:Zanj dbr:Subgenus dbr:Paraphyletic dbr:Palate dbr:Elbow_joint dbr:Transverse_sinus dbr:Phillip_Tobias dbr:Bite_force dbr:Cheek_bone dbr:Gluteus_muscle dbr:Early_Stone_Age dbr:Potassium–argon_dating dbr:Bunodont dbr:Hip_joint dbr:Holotype_specimen dbr:Precision_grip dbr:Suspensory_behaviour dbr:Chiwondo_Beds dbr:File:Australopithecus_boisei_Peninj_1_IMG_5626_BMNH.jpg dbr:File:Gorilla_gorilla_skull.jpg dbr:File:OH_80_Paranthropus_boisei_Journal.pone.0080347.g002.png dbr:File:Paranthropus_Africa.jpg dbr:File:Paranthropus_boisei_-_forensic_facial_reconstruction.png dbr:File:Paranthropus_boisei_IMG_2932-white.jpg dbr:File:Paranthropus_y_Australopithecus.jpg |
| dbp:align | centre (en) |
| dbp:authority | (en) |
| dbp:caption | Monophyly (en) Paraphyly (en) |
| dbp:fossilRange | Early Pleistocene, (en) |
| dbp:genus | Paranthropus (en) |
| dbp:height | 225 (xsd:integer) |
| dbp:imageCaption | Reconstruction of the holotype specimen OH 5 (en) |
| dbp:mainFooter | Three example family trees with P. boisei (en) |
| dbp:species | boisei (en) |
| dbp:synonyms | *Zinjanthropus boisei *Australopithecus boisei *P. aethiopicus? (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Human_Evolution dbt:Annotated_link dbt:Cite_book dbt:Cite_journal dbt:Clade dbt:Columns-list dbt:Commons_category dbt:Convert dbt:Cvt dbt:Good_article dbt:Hatnote dbt:Refbegin dbt:Refend dbt:Reflist dbt:Rp dbt:Short_description dbt:Speciesbox dbt:Taxonbar dbt:Ushr dbt:Fossilrange dbt:Clade_gallery dbt:African_hominin_timeline |
| dcterms:subject | dbc:Pliocene_primates dbc:Pleistocene_mammals_of_Africa dbc:Paranthropus dbc:Fossil_taxa_described_in_1959 dbc:Taxa_named_by_Mary_Leakey dbc:Mammals_described_in_1959 dbc:Pleistocene_species_extinctions dbc:Pleistocene_primates |
| gold:hypernym | dbr:Hominin |
| rdf:type | yago:WikicatApes dbo:Mammal yago:Animal100015388 yago:Ape102470325 yago:Chordate101466257 yago:LivingThing100004258 yago:Mammal101861778 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Placental101886756 yago:Primate102469914 yago:Vertebrate101471682 yago:Whole100003553 yago:WikicatExtinctMammalsOfAfrica yago:WikicatPleistoceneMammals yago:WikicatPlioceneMammals yago:WikicatPrehistoricApes yago:WikicatPrehistoricMammalsOfAfrica umbel-rc:Animal umbel-rc:BiologicalLivingObject umbel-rc:EukaryoticCell umbel-rc:Mammal |
| rdfs:comment | بارانثروبوس بويزي (Paranthropus boisei) أو إنسان بويزي الموازي (أو الجانبي)، كلمة بويزي هي اسم ممول الحملة التي عثرت على أول أثر لهذا الإنسان، يشار إلى بارانثروبوس بويزي اختصاراً باسم بويزي، وهو نوع قديم من أشباه الإنسان وكان من أكثر أنواع بارانثروبوس انتشاراً. عاش في مناطق شرق القارة الإفريقية لمدة تزيد على 1.3 مليون سنة، فقد ظهر قبل 2.6 مليون وانقرض قبل 1.2 مليون سنة. (ar) Paranthropus boisei (česky též Australopiték východoafrický) je druh vyhynulého hominida, žijící ve starším pleistocénu, před 2,3 – 1,3 miliony let ve východní Africe, na území dnešní Etiopie, Keni, Tanzanie a Malawi. Je nejmladším, posledním zástupcem australopitéků, přičemž patří ke skupině robustních druhů, řazených často do samostatného rodu Paranthropus. Žil již současně se zástupci rodu Homo (Homo habilis, Homo erectus). (cs) Paranthropus boisei est un hominidé fossile qui a vécu en Afrique orientale entre environ 2,4 et 1,2 million d'années avant notre ère, pendant le Pliocène et le Pléistocène inférieur. Il a d’abord été appelé Zinjanthropus boisei puis Australopithecus boisei. Aujourd'hui, il est souvent inclus dans le genre Paranthropus, dont il est le plus grand représentant. Toutefois, le débat concernant sa position phylogénétique n’est pas encore clos. (fr) Paranthropus boisei (awalnya disebut Zinjanthropus boisei dan lalu Australopithecus boisei) adalah hominin awal dan dideskripsikan sebagai spesies Paranthropus terbesar. Spesies ini hidup sekitar 2.6 hingga 1.2 juta tahun yang lalu selama Pliosen dan Pleistosen di Afrika Timur. (in) L'Australopithecus boisei, attualmente classificato come Paranthropus boisei, è una specie di ominide del genere Australopithecus, vissuto tra 2,6 e 1,2 milioni di anni fa nell'Africa orientale, durante il Pliocene e il Pleistocene. Il primo fossile di Australopithecus boisei, inizialmente classificato come Paranthropus boisei e chiamato Zinjanthropus boisei, venne identificato da Mary Leakey nel 1959 nella gola di Olduvai in Tanzania. (it) Paranthropus boisei (oorspronkelijke naam Zinjanthropus boisei, jonger synoniem Australopithecus boisei) is een uitgestorven mensachtige en is de grootste soort uit het geslacht Paranthropus. De soort leefde in Oost-Afrika tijdens het Vroeg Pleistoceen tussen circa 2,3 en 1,2 Ma. (nl) 파란트로푸스 보이세이(Paranthropus boisei)는 화석 인류의 하나이다. 1959년 탄자니아의 올두바이 조지 계곡에서 영국출신 인류학자 루이스 리키와 그의 아내인 메리 리키 부부가 발견했다. 초기에는 “진잔트로푸스 보이세이”(Zinjanthropus boisei)라고 명명되었고, 최근까지 “오스트랄로피테쿠스 보이세이”(Australopithecus boisei)로 불렸다. 별명 중에는 처음에 발견된 20세 남성의 화석의 해골 중 단단한 아래턱 때문에 붙여진 '호두까기 인간'(Zinji)이 있다. 파란트로푸스 보이세이는 260만 년~100만 년 전, 플리오세 말기에서 플라이스토세에 동아프리카에서 살았다. 몸무게는 약 45kg, 키는 1m~1.5m를 약간 넘었고, 암수 간에 크기의 차이가 심했다. 뇌용량은 500cc 전후였다. (ko) Paranthropus/Australopithecus boisei är en fossil förmänniska från Afrika. Tidigare känd som Zinjanthropus boisei, eller mera populärt "Zinj". Forskare är ej eniga om ifall arten bör placeras i släktet Australopithecus eller tillsammans med arterna aethiopicus och robustus i släktet Paranthropus. Karaketeristiskt för boisei är de mycket kraftiga kindtänderna, och de stora tuggmusklerna fästa i en benkam på hjässan. Dessa drag tyder på att den var anpassad för en mycket hårdtuggad diet, kanske hårda frön och rötter, och har givit den populärnamnet "nötknäckarmänniskan". På senare år har detta dock ifrågasatts och man tror att de stora platta kindtänderna snarare var till för att äta gräs. (sv) 鮑氏傍人（学名：Paranthropus boisei）为人科傍人属的一种，是早期的人族及最大的傍人。他生存於300-120萬年前上新世至更新世的東非。他最初被命名鮑氏東非人，及後被更名為鮑氏南方古猿，而最終被分類為鮑氏猿人。 (zh) Paranthropus boisei o Australopithecus boisei (anomenat originalment Zinjanthropus boisei) fou un homínid fòssil del gènere Paranthropus. Les diverses restes trobades permeten saber que aquest homínid visqué entre els 2,6 i 1,2 milions d'anys enrere. El primer descobridor d'aquesta espècie fou l'antropòloga Mary Leakey el juliol de 1959 a Olduvai, Tanzània. Trobà un crani designat científicament OH 5 i l'espècie rebé el nom inicial de Zinjanthropus boisei Fou datat en 1,75 milions d'anys. La seva dentadura està adaptada a menjar vegetals durs propis de la sabana. (ca) Paranthropus boisei ist eine Art der ausgestorbenen Gattung Paranthropus aus der Entwicklungslinie der Hominini, die vor rund zwei Millionen Jahren in Ostafrika vorkam. Aufgrund der sehr großen Backenzähne und der ebenfalls sehr großen Knochenleisten am Schädel, an denen zu Lebzeiten kräftige Kaumuskeln ansetzten, wird die Art umgangssprachlich – aber irreführend – auch als „Nussknacker-Mensch“ bezeichnet. Die Entdeckerin der ersten Funde von Paranthropus boisei, Mary Leakey, benannte die Art zunächst Zinjanthropus boisei. (de) Paranthropus boisei es una especie de homínido extinta de África Oriental, que vivió en un entorno seco y se alimentaba de vegetales duros, para lo que desarrolló un potente aparato masticador destinado a triturar semillas y raíces. Aparece en el registro fósil en sedimentos del Pleistoceno inferior, de hace entre 2,3 (Gelasiense) y 1,3 millones de años (Calabriense). La especie fue adscrita al género Paranthropus por Robinson en 1960, y posteriormente al género Australopithecus por Leakey et al. en 1964, sin embargo ha prevalecido la adscripción de Robinson. (es) Paranthropus boisei Hominidae familiako Paranthropus generoko espezie fosil bat da. 1,5 milioi urte luzez Homo generoarekin batera bizi izan zen, Homo habilis, Homo ergaster eta Homo rudolfensis espezieekin hain zuzen ere. Honen frogak (Etiopia), (Kenia), eta Olduvaiko (Tanzania) aztarnategietan aurkitu zituzten Mary eta Louis Leakey bikote famatuak. Gazelen fosilek erakusten diten bezala, sabana zen garai hartan esandako lurralde hauetan, baina ez da uste, gaur egungoa bezain lehorra zenik. Litekeena da familia bereko gizonek osatutako komunitateetan bizi izatea, emakume batzuekin. (eu) Paranthropus boisei is a species of australopithecine from the Early Pleistocene of East Africa about 2.5 to 1.15 million years ago. The holotype specimen, OH 5, was discovered by palaeoanthropologist Mary Leakey in 1959, and described by her husband Louis a month later. It was originally placed into its own genus as "Zinjanthropus boisei", but is now relegated to Paranthropus along with other robust australopithecines. However, it is also argued that Paranthropus is an invalid grouping and synonymous with Australopithecus, so the species is also often classified as Australopithecus boisei. (en) Paranthropus boisei – gatunek wymarłego hominida, przedstawiciel australopiteków masywnych, który zamieszkiwał Afrykę ok. 2,3–1,2 mln lat temu. Miał silne i duże szczęki wyposażone w szerokie zęby służące do rozcierania roślinnego pokarmu. Równie masywnie zbudowana była jego czaszka, która m.in. posiadała wydatny na wierzchu (służący do przyczepu rozbudowanych mięśni żuchwy). Pierwotnie zaliczany do rodzaju Australopithecus jako A. boisei. Z powodu skąpości skamielin trudno ocenić jego wysokość. (pl) Парантроп Бойса (лат. Paranthropus boisei, устар. «зинджантроп» [syn. Zinjanthropus boisei]) — самый массивный вид парантропов, обнаруженный в 1959 году Мэри Лики в восточноафриканских ущельях Олдувай, Кооби-Фора, и ряде других. Они датированы от 2,5 до 1 млн лет назад. Вплоть до 1972 года считался «несомненным австралопитеком». Данный вид обитал в Восточной Африке в эпоху плейстоцена примерно от 2,4 до 1,4 миллионов лет назад. (ru) Paranthropus boisei (originalmente chamado Zinjanthropus boisei e então Australopithecus boisei até recentemente) foi um dos primeiros hominíneos que viveram na Europa, há cerca de 1 a 2 milhões de anos, durante o Pleistoceno. Tinha um crânio altamente especializado à mastigação pesada. P. boisei habitou os pastos secos da savana da durante um período de há 1,7 a 1,0 milhões de anos. (pt) Парантроп Бойса (Paranthropus boisei Mary Leakey, 1959), або австралопітек Бойса, спочатку також зинджантроп (Zinjanthropus boisei) — наймасивніший вид парантропів, виявлений у 1959 році подружжям Лікі в східно-африканських ущелинах Олдувай, Кообі-Фора, і ряді інших. Вони датовані від 2,5 до 1 млн років тому. Аж до 1972 року вважався «безсумнівним австралопітеком» (uk) |
| rdfs:label | بارانثروبوس بويزي (ar) Paranthropus boisei (ca) Paranthropus boisei (cs) Paranthropus boisei (de) Paranthropus boisei (es) Paranthropus boisei (eu) Paranthropus boisei (in) Paranthropus boisei (fr) Australopithecus boisei (it) Paranthropus boisei (en) 파란트로푸스 보이세이 (ko) Paranthropus boisei (nl) Paranthropus boisei (pl) Paranthropus boisei (pt) Paranthropus boisei (sv) Парантроп Бойса (ru) Парантроп Бойса (uk) 鮑氏傍人 (zh) |
| owl:sameAs | freebase:Paranthropus boisei yago-res:Paranthropus boisei wikidata:Paranthropus boisei dbpedia-af:Paranthropus boisei dbpedia-ar:Paranthropus boisei dbpedia-be:Paranthropus boisei http://bn.dbpedia.org/resource/প্যারানথ্রোপাস_বয়েজি dbpedia-ca:Paranthropus boisei http://ceb.dbpedia.org/resource/Paranthropus_boisei dbpedia-cs:Paranthropus boisei dbpedia-de:Paranthropus boisei dbpedia-es:Paranthropus boisei dbpedia-et:Paranthropus boisei dbpedia-eu:Paranthropus boisei dbpedia-fa:Paranthropus boisei dbpedia-fi:Paranthropus boisei dbpedia-fr:Paranthropus boisei dbpedia-gl:Paranthropus boisei dbpedia-he:Paranthropus boisei dbpedia-hr:Paranthropus boisei dbpedia-hu:Paranthropus boisei dbpedia-id:Paranthropus boisei dbpedia-it:Paranthropus boisei dbpedia-ko:Paranthropus boisei dbpedia-lb:Paranthropus boisei dbpedia-nl:Paranthropus boisei dbpedia-oc:Paranthropus boisei dbpedia-pl:Paranthropus boisei dbpedia-pt:Paranthropus boisei dbpedia-ro:Paranthropus boisei dbpedia-ru:Paranthropus boisei dbpedia-sh:Paranthropus boisei dbpedia-simple:Paranthropus boisei dbpedia-sk:Paranthropus boisei dbpedia-sv:Paranthropus boisei http://tl.dbpedia.org/resource/Paranthropus_boisei dbpedia-tr:Paranthropus boisei dbpedia-uk:Paranthropus boisei http://uz.dbpedia.org/resource/Zinjantrop dbpedia-vi:Paranthropus boisei dbpedia-war:Paranthropus boisei dbpedia-zh:Paranthropus boisei https://global.dbpedia.org/id/2sqUc |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Paranthropus_boisei?oldid=1123338696&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Australophithecus_boi...seum_-_Springfield,_MA_-_DSC03368.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Paranthropus_Africa.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Gorilla_gorilla_skull.jpg wiki-commons:Special:FilePath/OH_80_Paranthropus_boisei_Journal.pone.0080347.g002.png wiki-commons:Special:FilePath/Paranthropus_boisei_-_forensic_facial_reconstruction.png wiki-commons:Special:FilePath/Paranthropus_boisei_IMG_2932-white.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Paranthropus_y_Australopithecus.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Australopithecus_boisei_Peninj_1_IMG_5626_BMNH.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Paranthropus_boisei |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Au._boisei dbr:OH_5 dbr:Z._boisei dbr:Zinjanthropus_Boisei dbr:Zinjanthropus_boisei dbr:A._boisei dbr:P._boisei dbr:Australopithecus_Boisei dbr:Australopithecus_boisei dbr:Australopithecus_bosei dbr:Bosei dbr:Boisei dbr:Zinjanthropus dbr:Nutcracker_man |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_fossil_primates dbr:Michael_Day_(paleoanthropologist) dbr:1950s_in_anthropology dbr:2020_in_paleomammalogy dbr:2021_in_paleontology dbr:History_of_anthropology_by_country dbr:Hominidae dbr:Homininae dbr:Hominini dbr:Homo_habilis dbr:Homo_rudolfensis dbr:Human_evolution dbr:Au._boisei dbr:Richard_Leakey dbr:Cyperus_esculentus dbr:List_of_human_evolution_fossils dbr:List_of_non-dinosaur_fossil_specimens_with_nicknames dbr:OH_5 dbr:OH_7 dbr:Postcanine_megadontia dbr:Crocodylus_anthropophagus dbr:Omo_Kibish_Formation dbr:Brain_size dbr:Museum_of_Human_Evolution dbr:Orphan_of_Creation dbr:Louis_Leakey dbr:Shungura_Formation dbr:Z._boisei dbr:Zinjanthropus_Boisei dbr:Zinjanthropus_boisei dbr:Post-orbital_constriction dbr:1955_in_archaeology dbr:Australopithecine dbr:Australopithecus dbr:Australopithecus_bahrelghazali dbr:Australopithecus_sediba dbr:Tourism_in_Tanzania dbr:Walking_with_Cavemen dbr:Garniss_Curtis dbr:A._boisei dbr:Africa dbr:Dar_es_Salaam dbr:Nina_Jablonski dbr:P._boisei dbr:Paranthropus_aethiopicus dbr:Foramen_magnum dbr:History_of_Tanzania dbr:KNM-ER_406 dbr:KNM_WT_17000 dbr:Kamoya_Kimeu dbr:Koobi_Fora dbr:2018_in_paleomammalogy dbr:2019_in_primate_paleontology dbr:Ardipithecus dbr:Ardipithecus_kadabba dbr:African_archaeology dbr:Kariandusi_prehistoric_site dbr:Kenyanthropus dbr:Hominid_dental_morphology_evolution dbr:Zinj dbr:Dmanisi_hominins dbr:Mary_Leakey dbr:Ngorongoro_Conservation_Area dbr:Olduvai_Gorge dbr:Australopithecus_Boisei dbr:Australopithecus_boisei dbr:Australopithecus_bosei dbr:National_Museum_of_Tanzania dbr:Savannah_hypothesis dbr:National_Geographic_Prehistoric_Mammals dbr:Paleoanthropology dbr:Bosei dbr:Boisei dbr:Zinjanthropus dbr:Nutcracker_man |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Paranthropus_boisei |
