Soay sheep (original) (raw)
La oveja de Soay o carnero de Soay es una raza primitiva de oveja autóctona de la isla de , y de otras vecinas del archipiélago escocés de Saint Kilda. De colores oscuros y lana escasa, su aspecto recuerda más al de un muflón o un urial, con quienes está emparentada, que al de una oveja.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | L'ovella de Soay és una raça primitiva d'ovella autòctona de l'illa de Soay a l'arxipèlag escocès de Saint Kilda, a uns 65 km a l'oest de les Hèbrides Exteriors. De colors foscos i llana escassa, el seu aspecte recorda més el d'un mufló (Ovis orientalis orientalis) o un urial (Ovis orientalis vignei), amb els quals està emparentada, que no pas el d'una ovella. No és clar si el seu origen es remunta al neolític, o bé es tracta d'una població portada pels vikings. El 1930 un ramat d'aquestes ovelles es va portar a la veïna illa d'Hirta, després que s'evacués la població humana d'aquesta illa. Les poblacions actuals viuen en estat salvatge, sense depredadors, i són un model ideal per a l'estudi de poblacions tancades i aïllades, que presenta pujades i davallades cícliques quan s'arriba vora els límits de càrrega de l'hàbitat. (ca) Das Soayschaf ist ein primitiver Typ von Hausschaf. Es repräsentiert den Zuchtzustand von Nutzschafen des Neolithikums. Es wurde entweder von frühen Siedlern oder später von Wikingern auf die Insel Soay im St.-Kilda-Archipel vor der schottischen Westküste verbracht und verwilderte dort. Der Name Soay ist nordischen Ursprungs und bedeutet „Schafsinsel“ (Altnordisch Seyðoy; modernes Isländisch Sauðey). Wegen der Unzugänglichkeit der Insel und des geringen Nutzwertes dieser Tiere blieben sie von menschlichem Einfluss über lange Zeit verschont und konnten ihren ursprünglichen Typus bewahren. Es werden gelegentlich Untersuchungen über Nutzungseignungen bei der Fleischproduktion oder für die Erzüchtung von Schafrassen, die nicht geschoren zu werden brauchen, angestellt. (de) Soayko ardia, Eskoziako gaeleraz: lachdann, eskozieraz: Soay sheep, ingelesez: Soay sheep, Eskoziako izen bereko uharteko ardi arraza bat da. Antzinako ardi arraza honen jatorria izen bereko uhartean zein St Kilda uhartedian dago. Ardi hauek ile urri eta iluna daukate, eta beraien itxurak gehiago ekartzen du gogora mufloi zein batena gainontzeko etxeko ardiena baino. Antza ardi hauek uhartedi honetan bertako inguru latzean garatutako etxeko ardiak dira. Beraien egungo ezaugarriak atzerako eboluzio bat lirateke, ardien arbasoen antzinako ezaugarriak berreskuratuz baldintza erdi basatietan bizitzeko. Etxekotutako azienda berriro baldintza naturaletara itzultzerakoan, eta bereziki denbora tarte luze bat pasata, beraien arbaso basatien hainbat ezaugarri etologiko zein morfologikoak berreskuratzeko joera dauka. 1930.en urtean Soayko hainbat ardi alboko Hirta uhartera eraman zituzten, irlako bizilagunak ebakuatu ostean. Egungo populaziak egoera basatian bizi dira, harrapatzailerik gabe. Ardi hauek eredu aproposa dira animalien populazio itxi eta isolatuen eboluzioa ezagutzeko. Soayko ardien populazioek hazkunde eta erorketa ziklikoak dauzkate, beraien habitat itxiaren karga ahalmenaren arabera. (eu) La oveja de Soay o carnero de Soay es una raza primitiva de oveja autóctona de la isla de , y de otras vecinas del archipiélago escocés de Saint Kilda. De colores oscuros y lana escasa, su aspecto recuerda más al de un muflón o un urial, con quienes está emparentada, que al de una oveja. (es) Le mouton de Soay est une race primitive de moutons établie à l'état sauvage depuis plusieurs millénaires sur la minuscule île de Soay (d'une superficie d'1 km²), située dans l'archipel de Saint-Kilda, en Écosse. (fr) The Soay sheep is a breed of domestic sheep (Ovis aries) descended from a population of feral sheep on the 100-hectare (250-acre) island of Soay in the St Kilda Archipelago, about 65 kilometres (40 mi) from the Western Isles of Scotland. It is one of the Northern European short-tailed sheep breeds. It remains physically similar to the wild ancestors of domestic sheep, the Mediterranean mouflon and the horned urial sheep of Central Asia. It is much smaller than modern domesticated sheep but hardier, and is extraordinarily agile, tending to take refuge amongst the cliffs when frightened. Soays may be solid black or brown, or more often blonde or dark brown with buffish-white underbelly and rump (known as lachdann in Scottish Gaelic, which is cognate to the Manx loaghtan); a few have white markings on the face. In the early twentieth century, some Soay sheep were relocated to establish exotic flocks, such as the flock of "Park Soay" at Woburn Abbey, established by the Duke of Bedford in 1910, and selected for "primitive" characteristics. A number of Soay sheep were translocated from Soay to another of the St Kilda group, the island of Hirta by the Marquess of Bute in the 1930s, after the human population and their sheep were evacuated. The name of the island is from Old Norse Seyðoy, meaning "Island of Sheep". The breed was introduced to and live wild on Holy Isle off Arran. Soay sheep were introduced from St Kilda to Lundy, an island in the Bristol Channel, by Martin Coles Harman soon after he purchased the island in 1925. There is also a small population living wild in and around the Cheddar Gorge in Somerset. The breed was used in experimental archaeology at Butser Ancient Farm because it closely resembles British prehistoric breeds. The Soays are particularly hardy and have been allowed to become largely feral. The breed is listed in "Category 4: At Risk" by the Rare Breeds Survival Trust, because there are only between 900 and 1500 registered breeding Soay ewes. The Soay is distinct from two other short-tailed breeds also associated with St Kilda: the Boreray (from Boreray, another of the islands, and formerly also living on Hirta), and the "St Kilda", a former name for the Hebridean sheep (which is probably not from St Kilda at all). (en) Soay – rasa owcy domowej (Ovis aries) wywodząca się z odizolowanej populacji prymitywnych owiec dziko żyjących na wyspie Soay (archipelag St Kilda), uznawana za najstarszą i najbardziej prymitywną rasę spośród udomowionych owiec europejskich. Przodkowie rasy Soay zachowali budowę owiec z okresu neolitu. Ich pochodzenie nie jest jednoznacznie wyjaśnione. Badacze uważają, że zostały pozostawione na wyspie Soay w IX lub X w. przez wikingów. W latach 30. XX w. stado ponad stu owiec zostało przeniesione na wyspę Hirta, gdzie od lat 50. XX w. objęto je badaniami naukowymi, zwłaszcza pod kątem zależności pomiędzy ubarwieniem i rozmiarami a płodnością. Owce rasy Soay charakteryzują się długim, miękkim runem, krótkim ogonem oraz rozmiarami mniejszymi od typowych owiec innych ras. Mają natomiast bardziej zwartą sylwetkę, podobną do śródziemnomorskiego muflona. Osiągają masę ciała 27–32 kg. Rogi samców są masywne, ślimakowato skręcone, u samic są mniejsze lub nie występują. Ubarwienie zwykle ciemnobrązowe lub płowe. Są rasą późno dojrzewającą. Wełna owiec rasy Soay wykorzystywana była do produkcji tartanu. Mięso jest wysoko cenione ze względu na walory smakowe oraz niską zawartość cholesterolu. (pl) Soay is een schapenras dat oorspronkelijk van de Schotse Saint Kilda archipel komt. Het schaap is vernoemd naar het eiland Soay. Het is een vrij klein schapenras dat goed is aangepast aan de barre omstandigheden op deze vrijwel onbegroeide oceaaneilanden. In de jaren 1930 werden de eilanden ontruimd, de vaste bewoners gingen ergens anders wonen. Er bleef alleen een legerbasis over en wat huisvesting voor onderzoekers en vrijwilligers die helpen de eilanden als natuurgebied te beheren. De schapen werden aan hun lot overgelaten en zijn daardoor onderhevig aan natuurlijke selectie, waardoor de populatie is verwilderd. Het is een afgesloten populatie zonder dat er emigratie of immigratie optreedt en er zijn geen grote predatoren die de aantallen reguleren. Er is een kudde op het eiland Hirta die sinds de jaren 1950 door biologen intensief wordt onderzocht naar evolutionaire processen zoals het effect van natuurlijke selectie. Vanaf andere eilanden dan Hirta zijn dieren naar het vasteland gebracht, omdat het ras eigenschappen heeft die ook elders van pas komen. De schapen staan bekend om hun vermogen zelf hun vacht te kunnen ruien. Ze hoeven daarom niet geschoren te worden. Om deze reden worden ze tegenwoordig veel ingezet voor de begrazing van natuurgebieden. Omdat het ruien van de vacht jaarlijks plaatsvindt in de vroege zomer worden de schapen gebruikt voor het bestuderen van jaarcycli. Jaarcycli in fysiologie en reproductie worden bij deze dieren aangestuurd door een interne biologische jaarklok. (nl) Os carneiros-de-soay (Ovis aries) são uma raça primitiva de carneiros de pêlo descendentes de uma população de carneiros selvagens da ilha de Soay na Escócia. São similares ao Muflão e, embora suas origens sejam incertas, acredita-se que tenham sido levados para a ilha, parte do arquipélago do , durante a Idade do Bronze. São muito menores do que os carneiros domésticos modernos, mas acredita-se que eram mais fortes. Um número de carneiros foi trasladado de Soay para a ilha de Hirta pelo Marquês de Bute em 1930, após a população humana ser evacuada. A população não é alterada e é assunto de estudo científico desde 1950. Essa população é um modelo ideal para os cientistas que pesquisam evolução, dinâmica da população e a demografia, porque a população não é alterada, é fechada (nenhuma emigração ou imigração) e não possui concorrentes ou predadores significativos. (pt) Soayfår är en primitiv ras av tamfår som härstammar från en population av vilt levande får på den 100 hektar stora ön Soay i ögruppen St Kilda, som ligger cirka 65 kilometer väster om yttre Hebriderna utanför Skottlands västkust. Arten tillhör de nordiska kortsvansfåren. Denna art tros vara ättlingar av tidiga domesticerade får, som hålls i norra Europa, och arten liknar fysiskt fortfarande sina vilda förfäder till tamfår, mufflonfåren från Medelhavet och de behornade urialfåren i centralasien. De är mycket mindre än moderna domesticerade får men härdigare och är utomordentligt smidiga, de tenderar att ta sin tillflykt bland klipporna när de blir skrämda. Soayfåren kan vara helt svarta eller bruna, men är oftare ljusa eller mörkbruna med vit buk och bakdel (så kallat lachdann på skotsk gaeliska, besläktade med Manx Loaghtan), ett fåtal har vita markeringar i ansiktet. I början av nittonhundratalet flyttades några Soayfår för att bilda exotiska flockar, som "Park Soay" vid Woburn Abbey, som inrättades av hertigen av Bedford 1910 och arten valdes för sina "primitiva kännetecken". En flock Soayfår flyttades från Soay till en annan ö i arkipelagen St Kilda, vid namn Hirta, av John Crichton-Stuart (markisen av Bute) på 1930-talet, efter att den mänskliga befolkningen hade evakuerats. Namnet på ön Soay är fornnordiska och betyder "fårön". Flocken sattes ut att leva vilt på ön . Soayfåren ska inte förväxlas med de två andra kortsvansade raser som lever på St Kilda: (från Boreray, en annan av öarna och som tidigare också fanns på Hirta) och "St Kilda", ett tidigare namn för (vilka förmodligen inte är från St Kilda alls). (sv) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Soay_ewe.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://web.archive.org/web/20110524081431/http:/www.innovations-report.de/html/berichte/studien/bericht-101609.html http://www.soayandboreraysheep.com http://www.soaysheep.org |
| dbo:wikiPageID | 1349461 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 11789 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1124347355 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Scotland dbr:Scottish_Gaelic dbr:Mule_(sheep) dbr:Boreray_sheep dbr:Demography dbr:Northern_European_short-tailed_sheep dbr:Holy_Isle,_Firth_of_Clyde dbr:Lundy dbr:Lítla_Dímun dbr:Soay,_St_Kilda dbr:Density_dependence dbr:Host_(biology) dbr:Polled_livestock dbr:Butser_Ancient_Farm dbc:Sheep_breeds dbr:Hebridean_(sheep) dbr:Evolution dbr:Faroe_Islands dbr:Feral dbr:Bristol_Channel dbr:North_Atlantic_Oscillation dbr:Cheddar_Gorge dbr:Population_dynamics dbr:Herbrand_Russell,_11th_Duke_of_Bedford dbr:Hirta dbr:Isle_of_Arran dbr:Urial dbc:Animal_breeds_on_the_RBST_Watchlist dbr:John_Crichton-Stuart,_4th_Marquess_of_Bute dbr:Domestic_sheep dbr:Martin_Coles_Harman dbc:Fauna_of_St_Kilda,_Scotland dbc:Sheep_breeds_originating_in_Scotland dbc:St_Kilda,_Scotland dbr:Population_ecology dbr:St_Kilda,_Scotland dbr:Nematode dbr:Old_Norse dbr:Carrying_capacity dbr:Rare_Breeds_Survival_Trust dbr:Woburn_Abbey dbr:Manx_Loaghtan dbr:Rut_(mammalian_reproduction) dbr:Experimental_archaeology dbr:European_mouflon dbr:Parasitism dbr:Intestinal dbr:Suffolk_(sheep) dbr:Western_Isles dbr:File:Soay_sheep_at_Cranborne_Ancient_Technology_Centre.jpg dbr:File:Soay_sheep_lamb.png |
| dbp:country | dbr:Scotland |
| dbp:horns | Horned (en) |
| dbp:imageCaption | Soay ewe (en) |
| dbp:name | Soay sheep (en) |
| dbp:status | RBST : Category 4 (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:British_livestock dbt:Commons_category dbt:Convert dbt:Portalbar dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Use_British_English dbt:Use_dmy_dates dbt:Scottish_animal_breeds dbt:Infobox_sheep_breed dbt:St_Kilda dbt:Islands_of_Scotland |
| dbp:woolcolour | Black, brown, blonde or dark brown with buffish-white underbelly and rump (en) |
| dct:subject | dbc:Sheep_breeds dbc:Animal_breeds_on_the_RBST_Watchlist dbc:Fauna_of_St_Kilda,_Scotland dbc:Sheep_breeds_originating_in_Scotland dbc:St_Kilda,_Scotland |
| gold:hypernym | dbr:Breed |
| rdf:type | dbo:Mammal yago:WikicatSheepBreeds yago:WikicatSheepBreedsOriginatingInScotland yago:Abstraction100002137 yago:AnimalGroup107993929 yago:BiologicalGroup107941170 yago:Breed108101410 yago:Group100031264 yago:TaxonomicGroup107992450 yago:Variety108101085 |
| rdfs:comment | La oveja de Soay o carnero de Soay es una raza primitiva de oveja autóctona de la isla de , y de otras vecinas del archipiélago escocés de Saint Kilda. De colores oscuros y lana escasa, su aspecto recuerda más al de un muflón o un urial, con quienes está emparentada, que al de una oveja. (es) Le mouton de Soay est une race primitive de moutons établie à l'état sauvage depuis plusieurs millénaires sur la minuscule île de Soay (d'une superficie d'1 km²), située dans l'archipel de Saint-Kilda, en Écosse. (fr) L'ovella de Soay és una raça primitiva d'ovella autòctona de l'illa de Soay a l'arxipèlag escocès de Saint Kilda, a uns 65 km a l'oest de les Hèbrides Exteriors. De colors foscos i llana escassa, el seu aspecte recorda més el d'un mufló (Ovis orientalis orientalis) o un urial (Ovis orientalis vignei), amb els quals està emparentada, que no pas el d'una ovella. No és clar si el seu origen es remunta al neolític, o bé es tracta d'una població portada pels vikings. El 1930 un ramat d'aquestes ovelles es va portar a la veïna illa d'Hirta, després que s'evacués la població humana d'aquesta illa. Les poblacions actuals viuen en estat salvatge, sense depredadors, i són un model ideal per a l'estudi de poblacions tancades i aïllades, que presenta pujades i davallades cícliques quan s'arriba vora e (ca) Das Soayschaf ist ein primitiver Typ von Hausschaf. Es repräsentiert den Zuchtzustand von Nutzschafen des Neolithikums. Es wurde entweder von frühen Siedlern oder später von Wikingern auf die Insel Soay im St.-Kilda-Archipel vor der schottischen Westküste verbracht und verwilderte dort. (de) Soayko ardia, Eskoziako gaeleraz: lachdann, eskozieraz: Soay sheep, ingelesez: Soay sheep, Eskoziako izen bereko uharteko ardi arraza bat da. Antzinako ardi arraza honen jatorria izen bereko uhartean zein St Kilda uhartedian dago. (eu) The Soay sheep is a breed of domestic sheep (Ovis aries) descended from a population of feral sheep on the 100-hectare (250-acre) island of Soay in the St Kilda Archipelago, about 65 kilometres (40 mi) from the Western Isles of Scotland. It is one of the Northern European short-tailed sheep breeds. (en) Soay – rasa owcy domowej (Ovis aries) wywodząca się z odizolowanej populacji prymitywnych owiec dziko żyjących na wyspie Soay (archipelag St Kilda), uznawana za najstarszą i najbardziej prymitywną rasę spośród udomowionych owiec europejskich. Przodkowie rasy Soay zachowali budowę owiec z okresu neolitu. Ich pochodzenie nie jest jednoznacznie wyjaśnione. Badacze uważają, że zostały pozostawione na wyspie Soay w IX lub X w. przez wikingów. W latach 30. XX w. stado ponad stu owiec zostało przeniesione na wyspę Hirta, gdzie od lat 50. XX w. objęto je badaniami naukowymi, zwłaszcza pod kątem zależności pomiędzy ubarwieniem i rozmiarami a płodnością. (pl) Os carneiros-de-soay (Ovis aries) são uma raça primitiva de carneiros de pêlo descendentes de uma população de carneiros selvagens da ilha de Soay na Escócia. São similares ao Muflão e, embora suas origens sejam incertas, acredita-se que tenham sido levados para a ilha, parte do arquipélago do , durante a Idade do Bronze. São muito menores do que os carneiros domésticos modernos, mas acredita-se que eram mais fortes. Um número de carneiros foi trasladado de Soay para a ilha de Hirta pelo Marquês de Bute em 1930, após a população humana ser evacuada. A população não é alterada e é assunto de estudo científico desde 1950. Essa população é um modelo ideal para os cientistas que pesquisam evolução, dinâmica da população e a demografia, porque a população não é alterada, é fechada (nenhuma emig (pt) Soay is een schapenras dat oorspronkelijk van de Schotse Saint Kilda archipel komt. Het schaap is vernoemd naar het eiland Soay. Het is een vrij klein schapenras dat goed is aangepast aan de barre omstandigheden op deze vrijwel onbegroeide oceaaneilanden. Er is een kudde op het eiland Hirta die sinds de jaren 1950 door biologen intensief wordt onderzocht naar evolutionaire processen zoals het effect van natuurlijke selectie. (nl) Soayfår är en primitiv ras av tamfår som härstammar från en population av vilt levande får på den 100 hektar stora ön Soay i ögruppen St Kilda, som ligger cirka 65 kilometer väster om yttre Hebriderna utanför Skottlands västkust. Arten tillhör de nordiska kortsvansfåren. I början av nittonhundratalet flyttades några Soayfår för att bilda exotiska flockar, som "Park Soay" vid Woburn Abbey, som inrättades av hertigen av Bedford 1910 och arten valdes för sina "primitiva kännetecken". (sv) |
| rdfs:label | Ovella de Soay (ca) Soayschaf (de) Oveja de Soay (es) Soayko ardi (eu) Mouton de Soay (fr) Soay (schaap) (nl) Soay (rasa) (pl) Soay sheep (en) Carneiro-de-soay (pt) Soayfår (sv) |
| owl:sameAs | freebase:Soay sheep wikidata:Soay sheep http://arz.dbpedia.org/resource/خروف_سواى dbpedia-ca:Soay sheep dbpedia-cy:Soay sheep dbpedia-de:Soay sheep dbpedia-es:Soay sheep dbpedia-eu:Soay sheep dbpedia-fi:Soay sheep http://fo.dbpedia.org/resource/Soay-seyður dbpedia-fr:Soay sheep dbpedia-is:Soay sheep dbpedia-nds:Soay sheep dbpedia-nl:Soay sheep dbpedia-pl:Soay sheep dbpedia-pt:Soay sheep dbpedia-sv:Soay sheep dbpedia-tr:Soay sheep dbpedia-vi:Soay sheep https://global.dbpedia.org/id/4fVAg yago-res:Soay sheep |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Soay_sheep?oldid=1124347355&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Soay_sheep_lamb.png wiki-commons:Special:FilePath/Soay_ewe.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Soay_sheep_at_Cranborne_Ancient_Technology_Centre.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Soay_sheep |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Soay |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Soay_Sheep |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Castlemilk_Moorit dbr:North_Atlantic_oscillation dbr:Lítla_Dímun_sheep dbr:1932_in_Scotland dbr:1932_in_science dbr:Boreray_sheep dbr:Braunton_Burrows dbr:Alison_Phipps_(refugee_researcher) dbr:Holy_Island,_Firth_of_Clyde dbr:Josephine_Pemberton dbr:Domestication_of_the_sheep dbr:Dùn dbr:List_of_sheep_breeds dbr:Northern_European_short-tailed_sheep dbr:Watchlist_of_the_Rare_Breeds_Survival_Trust dbr:Scottish_Dunface dbr:Glasgow_Zoo dbr:Lundy dbr:Lítla_Dímun dbr:Soay,_St_Kilda dbr:Soay_Sheep dbr:Fauna_of_Scotland dbr:John_Morton_Boyd dbr:Tim_Clutton-Brock dbr:Irritable_male_syndrome dbr:Loeske_Kruuk dbr:Feral dbr:Flat_Holm dbr:Flora_and_fauna_of_the_Outer_Hebrides dbr:Anglo-Saxon_dress dbr:Cheddar_Gorge dbr:List_of_Scottish_breeds dbr:Peter_Grubb_(zoologist) dbr:Hebridean_sheep dbr:Highland_Wildlife_Park dbr:Hirta dbr:Jarman-Bell_principle dbr:Crannog dbr:Textile_manufacturing_by_pre-industrial_methods dbr:Tatton_Park dbr:St_Kilda,_Scotland dbr:National_Trust_for_Scotland dbr:Sheep dbr:Soay dbr:St_Kilda_field_mouse dbr:Sexual_conflict |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Soay_sheep |
